تشريح اقدام هاي زيست محيطي سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس
نفس بکش حواسمان هست
مشعل سال 95 بود که وزير نفت برنامه هاي اچ اس اي سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس را براي اجرا به مديران عامل شرکت هاي اصلي و تابعه وزارت نفت ابلاغ کرد و دراين ميان، سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس تحت نظر مديريت اچ اس اي شرکت ملي نفت ايران، مسؤوليت مستقيم اجراي برنامه هاي مصوب را به عهده گرفت و شرکت هاي اصلي و فرعي و ساير شرکت هاي مستقر در منطقه (اعم از دولتي و خصوصي) موظف به همکاري کامل به آن سازمان شدند. دکتر مهدي تنها زيارتي، رئيس محيط زيست منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس در گفت وگو با «مشعل» به تشريح اقدام هاي انجام شده در اين مسير پرداخت. خبر خوب آنکه پروژه احداث مجتمع مديريت پسماندهاي صنعتي و ويژه عسلويه در قالب دو سايت به سرمايه گذار واگذار شده است و پروژه در برنامه زماني 24 ماهه به پايان و به بهره برداري خواهد رسيد و با اتمام آن، يکي از معضلات و چالش هاي منطقه حل خواهد شد. بحث تاثيرات زيست محيطي و هوا که مي شود، زيارتي مي گويد: «در حوزه آلاينده هاي آروماتيک که مردم دغدغه خطرات سرطان زايي را دارند، اعلام مي کنم که ما در خارج از فنس هاي عملياتي، بالاتر از حدود محيط زيست نيستيم. مردم مي توانند اين آرامش خاطر را داشته باشند که براساس پايش هايي که با نظارت سازمان حفاظت محيط زيست در حال انجام است، از بابت ترکيبات آروماتيک تهديدي براي سلامت آنها وجود ندارد. هشت ايستگاه پايش داريم که هزينه هر کدام يک ميليارد تومان و هزينه راهبري سالانه هر کدام از آنها حدود 250 ميليون تومان است. اين ايستگاه ها در خارج از فنس هاي عملياتي شرکت هاي منطقه قرار دارند وما براي اينکه بتوانيم پاسخگوي مردم باشيم، هواي محيط هاي غير صنعتي را پايش مي کنيم. » او ادامه مي دهد: «براساس مصوبه هيات مديره سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، در تمامي طرح هاي جديد که قرار است در منطقه سرمايه گذاري شود، در صورت برخورداري از فلر، حتما بايد از تکنولوژي زيرو فلر استفاده کنند.» متن کامل اين گفت وگورا در ادامه مي خوانيد:
سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس به نمايندگي از وزارت نفت، براي کاهش آثار و مضرات زيست محيطي ناشي از صنعت در منطقه چه برنامه هايي را عملياتي کرده است؟
در ابتدا بايد اين نکته را مورد اشاره قرار دهم که توسعه صنعتي همراه با تاثيراتي بر محيط پيراموني بوده و اين مساله اجتناب ناپذير است. حوزه مشترک ايران و قطر و شرايط منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس ايجاب مي کرد که در برهه اي از زمان، وزارت نفت به شکل ضرب الاجلي، توسعه بهره برداري حداکثري از ثروت ملي که کشور همسايه مي توانست سهم بيشتري از آن را برداشت کند، در دستور کار قرار دهد. امروز وزارت نفت براي کاهش آثار و مضرات زيست محيطي ناشي از صنعت در منطقه، برنامه هاي ويژه اي را تدارک ديده است. در پاسخ به سوال شما بايد يادآوري کنم که وزير نفت در سال 95 ابلاغيه اي را براي اهداف و برنامه هاي زيست محيطي پارس جنوبي ابلاغ کرد که براساس آن مکلف به44 برنامه خاص و ويژه محيط زيست شديم. در اين زمينه، سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، متولي اجراي اين برنامه ها و سازمان محيط زيست، شرکت ملي نفت و وزارت نفت، مسؤول پايش اين برنامه ها شدند. اين موارد از همان سال در راستاي عمل به وظيفه مسؤوليت اجتماعي در دستور کار قرار گرفت و هدفگذاري ما تحقق آن بوده است.
همسو با ابلاغيه وزير نفت چه برنامه هايي در دستور کار قرار گرفته و عملياتي شده است؟
يکي از بزرگترين اقدام هايي که پس از ابلاغيه سال 95 وزارت نفت در دستور کار قرار گرفت، احداث مجتمع مديريت پسماندهاي صنعتي و ويژه در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس بود. وجود پسماند در فرايند پالايش گاز و توليد، اجتناب ناپذير و براساس قانون مجلس، توليدکننده خود، عهده دار امحاي آن است. سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس به نمايندگي از وزارت نفت، خود را مقيد به احداث مجتمع مديريت پسماندهاي صنعتي و ويژه دانست. در اين مسير براي انجام مطالعات مکان يابي براساس الزام هاي سازمان محيط زيست، پروژه اي براي مکان يابي مجتمع با همکاري دانشگاه شهيد بهشتي آغاز شد. در گام بعدي، در قالب پروژه اي ديگر، تمامي پسماندهاي شرکت ها شناسايي و طراحي مفهومي مجتمع انجام شد. در مرحله سوم مطالعات ارزيابي اثرات زيست محيطي احداث مجتمع پسماند تعريف و در نهايت منجر به صدور مجوز احداث اين مجتمع از سوي سازمان محيط زيست و همچنين اداره محيط زيست استان بوشهر شد. پس از انجام فراخوان کشوري از سوي سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، سرمايه گذار آن در قالب کارگروهي با همکاري سازمان محيطزيست، وزارت نفت، شرکت ملي نفت ايران و سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس شناسايي و زمين ها به آن واگذار شد.
اين پروژه اکنون در چه مرحله اي قرار دارد؟
پروژه احداث مجتمع مديريت پسماندهاي صنعتي و ويژه عسلويه در قالب دو سايت«دفن مهندسي و بهداشتي پسماندهاي غيرقابل بازيافت و سايت«بازيابي مواد و انرژي اين پسماندها سرمايه گذار واگذار شده و پروژه در بازه زماني 24 ماهه به پايان و به بهره برداري خواهد رسيد و با اتمام آن يکي از معضلات و چالش هاي منطقه حل خواهد شد. سرمايه گذار، اين پروژه را با مشارکت شرکت خارجي اجرا خواهد کرد.
اشاره کرديد که براساس ابلاغيه وزير نفت، مکلف به 44 برنامه خاص و ويژه زيست محيطي شده ايد. غير از پروژه احداث مجتمع مديريت پسماندهاي صنعتي و ويژه، برنامه هاي ديگري در دستور کار قرار گرفته است؟
پروژه دوم همسو با ابلاغيه وزير نفت در حوزه پساب و فاضلاب صنعتي است. خوشبختانه مجتمع هاي پتروشيمي سايتيک از زمان راه اندازي، تصفيه خانه متمرکز داشتند و شرکت پتروشيمي مبين، مسؤوليت پذيرش پساب هاي ساير پتروشيمي هاي بالادست را عهده دار بوده و بايد گفت که در حوزه پساب هاي پتروشيمي سايتيک با مشکل خاصي مواجه نبوديم، براي پتروشيمي هاي سايت 2 نيز پيگير هستيم تا انشاءالله با راه اندازي تصفيه خانه متمرکز پتروشيمي دماوند، امکان مديريت پساب هاي پتروشيمي سايت (2) نيز فراهم شود. تا قبل از راه اندازي تصفيه خانه دماوند، پتروشيمي مبين، با ايجاد ظرفيت جديد درحال دريافت فاضلاب هاي پتروشيمي هاي جديد سايت دو است؛ اما در بخش پالايشگاه هاي گازي، تصفيه خانه هاي آنها از زمان راه اندازي نمي توانستند استانداردهاي سازمان حفاظت محيط زيست را براي تخليه به دريا محقق کنند، ازاين رو همواره چالش هاي زيادي را ميان محيط زيست، بخش صنعتي و جوامع محلي شاهد بوده ايم. سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس در اين بخش نيز ورود کرده و با همکاري شرکت نفت و گاز پارس به عنوان نماينده شرکت ملي نفت براي احداث پالايشگاه ها، شرکت مجتمع پارس جنوبي به عنوان نماينده شرکت ملي گاز براي راهبري مجتمع ها و اچ اس اي وزارت نفت و شرکت ملي نفت و همه گروه ها را متقاعد کرد و در قالب کارگروهي تصميم بر احداث تصفيه خانه هاي تکميلي براي پالايشگاه هاي گاز شد، با هدف اينکه خروجي شان به استانداردهاي مورد نظر سازمان محيط زيست برسد. در اين زمينه با يک مشاور خارجي عقد قرارداد و مطالعات انجام شد. براساس نتيجه مطالعات در منطقه پارس (يک) (پالايشگاه هاي قديمي) مقرر شد، در هر پالايشگاه يک تصفيه خانه تکميلي اختصاصي براي آن پالايشگاه احداث شود. همچنين در پارس (2) نيز که پالايشگاه هاي 12 تا 24 قرار دارند، مقرر شد يک تصفيه خانه متمرکز احداث و پيش تصفيه در هر پالايشگاه انجام شود.