انتقال فناوري و حمايت ازسازندگان داخلي نتيجه داد
خودكفاییدر سايه توانا سازی ذی نفعان
مشعل: مديريت تداركات كالا به مثابه قلب تپنده سيستم است كه با تامين بهنگام اقلام مورد نياز پروژه ها نقش حياتي در موفقيت سازمان دارد. اين مديريت براي دستيابي به اهداف خود با طيف گسترده اي از ذي نفعان درون و برون سازماني همچون هيات مديره، كميسيون مناقصات، كميته فني- بازرگاني، مجريان، توليدكنندگان و كارخانه هاي سازنده تجهيزات، وزارت صنعت، معدن و تجارت، بانک مرکزي، بانک هاي عامل و گمرکات اجرايي کشورتعامل دارد كه پاسخگويي به اين تعداد كنشگران گوناگون با توجه به فوريت هاي اجراي به موقع پروژه ها، نيازمند دانش لازم و اشراف به قوانين، مقررات و دستورعمل هاي داخلي ومقررات بين الملل، تمركز بالا و نيروي انساني كيفي است. سيد محمود قاسمي كه با 32 سال سابقه فعاليت در صنعت گاز، اكنون سرپرستي مديريت تداركات و خدمات كالا در شركت مهندسي و توسعه گاز را به عهده دارد، معتقد است تهيه اقلام پروژه ها باوجود تمام محدوديت هاي فرارو با شتاب خوبي در جريان است و به پيش مي رود. در ادامه، گفت و گو با وي را مي خوانيم.
لطفا درباره پروژه هاي سال 97 توضيح دهيد؟
سال گذشته تامين كالا براي 14 پروژه را اجرايي کرديم كه اقدام هاي لازم براي تهيه اجناس مورد نياز براي آنها انجام شد و برخي اقلام نيز براساس اولويت هاي ابلاغي از سوي مديريت برنامه ريزي در 6 ماهه نخست سال 98 توليد و تامين خواهند شد. پروژه هاي خط نهم سراسري (دهگلان-مياندوآب)، (بيدبلند-اهواز)، (اهواز-كوهدشت)، اتمام خط ششم سراسري، بيدبلند-گچساران، ايرانشهر- پاليزان، ماهشهر-شادگان، گورزين-لافت-بندرعباس، كمربندي يزد، تعويضي نور-رامسر، زرند-فولاد بوتياي ايرانيان، ادامه زرند و زاهدان-دوراهي دشتك، از جمله پروژه هاي سال 97 به شمار مي آيند كه قسمت عمده لوله ها و شيرآلات آنها تامين و تحويل شده است.
با توجه به محدوديت هاي كنوني در تامين مواد اوليه، چگونه توانستيد مهم ترين اقلام پروژه ها همچون شيرآلات و لوله ها را تامين كنيد؟
يكي از موثرترين رويكردهاي سازمان براي غلبه بر محدوديت هاي كالايي، استفاده از موجودي انبار شركت است. هم اكنون مقادير قابل ملاحظه اي از كالاهاي مورد نياز پروژه ها از محل انبار تامين مي شود. باتوجه به دورانديشي تصميم گيران شركت، از سال هاي گذشته خريدهاي انبوه (بالک) در زمينه لوله و شيرآلات انجام شده كه اين اقدام، بخشي ازدغدغه مسئولان شركت را از بابت تامين اين اقلام راهبردي برطرف كرد.
ورق هاي فولادي از مهم ترين مواد براي ساخت لوله هاي مورد نياز پروژه ها به شمار مي آيد. براي تامين اين تجهيز چه برنامه اي داريد؟
توانمند سازي ذي نفعان، از مهم ترين تمهيداتي است كه براي غلبه بر محدوديت ها انديشيده ايم. براي موفقيت پروژه ها بايد پيمانكاران و توليدكنندگان را توانمند كنيم كه در همين زمينه نيز توانستيم با انعقاد قراردادي سودمند، مقادير متنابهي ورق فولادي را در اندازه هاي مختلف تهيه كنيم. اقلامي که در راه اندازي پروژه هاي افتتاح شده سال جاري و سال گذشته نقش بسزايي داشته است و نگراني شرکت و پيمانکاران اجرايي پروژه هاي مورد نظر را از تامين به موقع لوله برطرف کرد. هم اكنون نيز مذاكرات با شركت هاي معتبر ساخت ورق به نتيجه رسيده و در مرحله عقد قرارداد است.
با توجه به عدم تمکن مالي پيمانکاران در افتتاح اعتبارات اسنادي ارزي، اين مديريت به منظور توانمندسازي ذي نفعان از بدو تاسيس شرکت مهندسي و توسعه گاز ايران (1384) تاکنون به جاي پيمانکاران اقدام به افتتاح اعتبارات اسنادي ارزي به صورت قابل انتقال (ترانسفر....) با مبالغ قابل ملاحظه، کرده است.
در مواقعي که امکان ترخيص اقلام پروژه هاي EPC به دليل محدوديت هاي گمرکي از سوي پيمانکاران ميسر نبود، اين مديريت با توجه به تجارب کارشناسان زبده خود، اقدام هاي شايسته اي در ترخيص و تحويل کالاها به پيمانکاران کرد که در سرعت پيشرفت اغلب پروژه ها تاثير بسزايي داشته است.
با توجه به حمايت هاي شركت از بومي سازي تجهيزات گازي، هم اكنون سازندگان داخلي در چه درجه اي از توانمندي قرار دارند؟
خوشبختانه سياست ما در توانمند سازي ذي نفعان به ثمر نشسته، به نحوي كه از طريق انتقال فناوري ساخت شيرآلات به شركت هاي داخلي موفق به ساخت مقادير قابل توجهي شير در سايزهاي مختلف شده ايم. در حال حاضر مقدار زيادي شير داخلي سازي و وارد انبار شده كه اين برنامه امسال و سال آينده نيز ادامه خواهد يافت. استفاده از قرارداد انتقال فناوري از شركت هاي اسم و رسم دار اروپايي به سازندگان داخلي نويدبخش آينده روشن پروژه ها باوجود تحريم هاست.
در پرتو حمايت ها و دورانديشي مديران شركت مهندسي، اكنون شركت هاي شايسته اي در عرصه توليد تجهيزات صنعت گاز سربرآورده اند كه در سطح خاورميانه حرف هاي زيادي براي گفتن دارند.
توربوكمپرسورها از اقلام اساسي ايستگاه هاي تقويت فشار گاز به شمار مي آيند. در اين زمينه سازندگان داخلي چه پيشرفت هايي داشته اند؟
انتقال فناوري در زمينه توربوكمپرسور به نتايج درخشاني رسيده و دو شركت تواناي داخلي به درجه اي از پيشرفت رسيده اند كه قادرند تمام نيازهاي ايستگاه هاي تقويت فشار را تامين كنند. به واسطه حمايت هاي هدفمند و موثر از سازندگان داخلي، از سال 86 به بعد در صنعت ساخت توربوكمپرسور به خودكفايي كامل رسيده ايم و كشور را از واردات اين تجهيزات راهبردي بي نياز كرده ايم.
درباره راهبرد هاي اتخاذ شده براي خريد تجهيزات با بهترين قيمت و كيفيت توضيح دهيد؟
يكي از مهم ترين راهبردهاي ما تقويت و توسعه مزيت هاي رقابتي بين سازندگان داخلي است. در واقع با شناسايي منابع مختلف توليد از طريق اينترنت، سمينارها، بازديد از شركت ها و مذاكرات رو در رو، زمينه ارتقا و رقابت سالم بين ذي نفعان را فراهم مي كنيم تا از اين طريق به بهينه ترين قيمت و كيفيت دست يابيم. همچنين با برگزاري مناقصات عمومي به جاي مناقصات محدود سعي كرديم اعتمادشركت كنندگان را بابت برگزاري رقابتي سالم و منصفانه جلب كنيم.
براي كوتاه كردن فرآيند هاي خريد چه تمهيداتي انديشيده ايد؟
كاهش زمان ارزيابي فني و كيفي، از جمله برنامه هاي تداركات است كه نقش بسزايي در كوتاه شدن دوره خريد دارد. با انجام جلسات ارزيابي حضوري با حضور نماينده فروشنده ها، كميته فني، بازرگاني و طرح ها توانستيم مدت زمان «رفع ابهام فني» را به 10 تا 20 روز برسانيم، ضمن آنكه همكاران تداركات با اشرافي كه به اصول فني مذاكرات دارند، سعي مي كنند ذي نفعان را متقاعد كنند كه به موازات توليد كالاي بهينه تر در زمان كوتاه تر، امكان معامله برد-برد و جلب منافع حداكثري براي پيمانكار نيز مهياتر شود. افزون بر اين موارد، پيگيري هاي بي وقفه ماموران خريد از فروشندگان در حين ساخت وتا زمان دريافت کالاي مورد نظر،از ديگر اقداماتي است كه سبب تسريع در تامين و تدارک كالا مي شود.
پايش دائمي محيط صنعت هم از الزام هاي فعاليت هاي كالايي است. تعاملات شركت با محيط هاي صنعتي چه وضعيتي دارد؟
يكي از اقدام هاي تداركات براي تامين به موقع كالا، بازديدهايي است كه همكاران در حين ساخت از شركت ها به عمل مي آورند و تلاش مي كنند اهميت حياتي بودن كالا در سرنوشت پروژه ها را به سازندگان انتقال دهند. ما ذي نفعان را همكاران نزديك خود مي دانيم و سعي مي كنيم احساس مسؤوليت در قبال پروژه ها را در آنها نيز تقويت كنيم. پس از انعقاد قرارداد هاي ساخت، نه تنها ارتباطات را به شكل رسمي و مكاتبه اي محدود نمي كنيم، بلكه با توسعه مناسبات و بازديدهاي مكرر از خط توليد سعي مي كنيم تا سازنده را به تحويل هرچه سريع تر تجهيز ترغيب كنيم.
حجم بالاي ارتباطات تداركات با ذي نفعان درون و برون سازماني، نيازمند نيروي انساني کيفي و كافي است. در اين زمينه مديريت تداركات چه وضعيتي دارد؟
روند بازنشستگي و خروج نيروهاي مجرب و زبده رسمي از تداركات در حالي ادامه دارد كه به دليل محدوديت در جذب نيرو، امكان استخدام کارکنان جايگزين وجود ندارد.
اين مسئله به طور حتم به كاهش بنيه كارشناسي سيستم منجر مي شود و بايد براي رفع آن تدبيري انديشيد.