آرامش را  در آغوش بکشيد

کندلوس بهشت کوچک 4 هزار ساله

شبنم اعماري- سرزمين پنهاورمان ايران، مملو از زيبايي است؛ زيبايي هايي که وصف ناپذيرند و ما را به شگفتي وامي دارند. هر سمتي از ايران را که براي سفر انتخاب کنيد؛ جنوب، شمال، شرق يا غرب فرقي نمي کند، با جلوه هاي بي نظيري روبه رو مي شويد که چشمتان را مي نوازند و روحتان را جلا مي دهد. روستاها هم از اين قاعده مستثنا نيستند، چراکه هر يک از آنها جلوه هايي خاص دارند که نشان دهنده فرهنگ، تاريخ و طبيعت آنجاست.يکي از اين روستاهايي که زيبايي هاي طبيعي را به معناي واقعي برايتان به تصوير مي کشد، روستاي 4 هزار ساله کندلوس است که ارزش تاريخي فراواني دارد؛ جايي که با ورود به آن حال و هوايي خاص  را تجربه مي کنيد و از زيبايي هاي وصف ناپذيرش انگشت به دهان مي مانيد. اين روستا که شهرتي جهاني دارد و به عنوان بهشتي پنهان زبانزد عام و خاص است، انسان را به دنيايي متفاوت مي برد و حسي فوق العاده به او منتقل مي کند. اينجا به معناي واقعي کلمه، بهشت است و مي توانيد ساعت ها آرامش را به آغوش بکشيد و اندک زماني را فارغ از مشکلات و دغدغه هاي زندگي، رويايي بگذرانيد.

تاريخچه کندلوس

روستاي کندلوس، يکي از قديمي ترين سکونتگاه هاي انسان به شمار مي رود. باستان شناسان، قدمت اين روستا را هزاره سوم قبل از ميلاد عنوان کرده اند. وجود قبرستان هاي زرتشتي و مانوي و ظروف و اشياي قديمي کشف شده در اين روستا، نشانه هاي تاريخي کندلوس است.همچنين ناصرالدين شاه قاجار در سال 1292 هجري چند روزي را در محلي نزديک به کندلوس و در تنگه ميخساز سپري کرده و در خاطرات سفرش از اين بهشت پنهان نام برده است. در اين سفر کمال الملک، نقاش مشهور ايراني نيز حضور داشته و تابلويي تماشايي از اين روستا خلق کرده که امروز در کاخ صاحبقرانيه تهران مي توان آن را ديد. برخي منابع نيز کندلوس را گذرگاه رستم، قهرمان اسطوره اي ايران عنوان کرده و براي آن ارزش زيادي قائل شده اند.

 

معماري خاص روستا

به محض ورود به کندلوس، اولين چيزي که نظرتان را جلب مي کند، مسيرهاي سنگفرش شده اي است که هر مسافري را به قدم زدن و پياده روي در آن ترغيب مي کند. با ورود به روستا، معماري خاص آن، شما را براي لحظه اي متوقف مي کند. خانه هاي قديمي با نماي چوبي، سقف هاي چوبي، پنجره هاي کوچک، ديوارهاي کاه گلي، کوچه هاي سنگفرش شده سربالايي و سرپاييني و سقف هاي شيرواني چهره خاصي به آن بخشيده اند که از  تماشاي آنها سير نخواهيد شد.در اين روستا خانه ها بافت مسکوني متراکمي دارند، به گونه اي که در شيب ملايم دامنه کوه شکل گرفته اند. بيشتر خانه هاي قديمي دو طبقه هستند و با سقفي شيرواني و  پوشش لت کوبي يا سفالي خودنمايي مي کنند. در ساخت بناهاي قديمي که شما را به گذشته مي برد و کمي در تاريخ غرق مي کند از سنگ، گل، خشت و چوب استفاده شده است. از جمعيت کندلوس نمي توان آمار دقيقي ارائه داد، چراکه جمعيت اين روستا در زمستان کاهش مي يابد و در تابستان به دليل آب و هواي ييلاقي اش بر تعداد ساکنانش افزوده مي شود.

طبيعت تماشايي

قرار گرفتن کندلوس در سلسله جبال البرز و در ميان دره اي موسوم به زانوس، باعث شده طبيعت در اين روستا به زيباترين شکل ممکن به تصوير کشيده شود. در حاشيه رودخانه کندلوس و دره زانوس انواع مختلفي از گونه‏ هاي گياهي و جانوري را خواهد ديد که يکي ديگر از جاذبه هاي طبيعي اين روستا هستند. چشمه سارهاي فراوان در کنار مناطق دشتي و جنگلي جذابيت کندلوس را دوچندان کرده است.

ديدني هاي کندلوس

همانطور که گفتيم، در بهشت پنهان ايران ديدني هاي زيادي خودنمايي مي کنند. ديدني هايي که شايد هيچ جاي ديگر نديده باشيد.

موزه مردم شناسي

اين موزه که نخستين موزه روستايي جهان است، با هدف اشاعه فرهنگ اصيل و بومي منطقه و با طراحي مهندسان و کمک اهالي ساخته شده است. موزه کندلوس با تلاش دکتر علي اصغر جهانگيري در مدت شش سال ساخته شد. گفته مي شود دکتر جهانگيري در کودکي تلاش براي حفظ ميراث گذشتگان خود را آغاز کرد و به جست وجوي فراوان پرداخت تا اشياي تاريخي و فرهنگي اجدادش را در قالب موزه اي جمع کند.در اين موزه تمام اشيا از هزاره دوم قبل از ميلاد تا دوره قاجاريه به نمايش گذاشته و سير تحول تاريخي و فرهنگي آن ديار به تصوير کشيده شده است.در اين موزه مي توانيد اسناد تاريخي، کتب خطي و اسناد تذهيب شده، ابزار زيستي مانند قفل، قيچي و چپق، پوشاک و بافته ها، زيورآلات و نقاشي هاي سنتي و قهوه خانه ايرا در آرامش کامل ببينيد و با ديدن آنها به عمق تاريخ برويد.

موزه گياهان دارويي

مجتمع کشاورزي کندلوس در سال 65 و با اهدافي چون کشت، پرورش، توليد و بسته بندي گياهان اصلي دارويي، معطر و همچنين توليد اسانس ها و روغن هاي گياهي تاسيس و براي اولين بار در ايران باغ بوتانيک (موزه گياهان دارويي) در زميني به مساحت 10 هکتار بنا شد که به توليد و عرضه محصولات گوناگون در زمينه هاي مختلف اقدام و محصولات خود را به بيشتر کشورهاي جهان صادر مي کند.

 

حمام کندلوس

اين حمام که گفته مي شود مربوط به اواسط دوره قاجار است، 26 اسفند 86 به عنوان يکي از آثار ملي ايران به ثبت رسيد. حمام کندلوس با سقفي گنبدي شکل و ديواره هاي کاهگلي در ورودي روستا جا خوش کرده است.

آرامگاه امامزاده فضل و فاضل

 در قسمت شرقي روستا، بناي آرامگاه با برج آجري کوچک و چهار ضلعي و ايواني چوبين ديده مي شود که در صحن  خود کتيبه اي از آيات قرآني دارد. اين بنا يکي از اماکن زيارتگاهي روستاي کندلوس است که قدمتي 100 ساله دارد.

رستوران روستا

رستوران کندلوس با بناي چوبي که با گلدان هاي رنگارنگ تزيين شده، توجه هر مسافري را به خود جلب مي کند. در اين رستوران مي توانيد طعم بهترين چاي گياهي، نوشابه گياهي، سبزي خوردن وحشي، گياهان خوراکي(گزنه) و ميوه هاي جنگلي را بچشيد؛ طعم هايي که تا مدت ها فراموش نخواهيد کرد.

آبشار کندلوس

 اين آبشار 10 متري در 5 کيلومتري روستا قرار دارد که در ميان جنگل محصور شده و آب از بالاي آن به صورت قطرات به پايين مي ريزد. اگر قصد ديدن آبشار کندلوس را داريد، براي رسيدن به آن بايد حدود يک ساعت پياده روي کنيد.

ديوچشمه

در نزديکي کندلوس، بزرگ ترين چشمه آب معدني سرد منطقه به نام ديوچشمه قرار گرفته که آب گوارايي دارد و از قلب زمين مي جوشد. در پايين روستا هم چشمه هاي آب معدني ديگري وجود دارد.

خوراکي هاي خوشمزه محلي

 از خوراکي هاي سنتي کندلوس مي توان به کماج، راه نون (نان پخته شده در تنورهاي سنتي)، آش کدو، بادونه (خوراکي که از برنج خشک شده درست مي شود)، بوراني و... اشاره کرد. خوشمزه هاي محلي که مزه شان تا مدت ها از يادتان نخواهد رفت.

سوغات و صنايع دستي

در گذشته هاي نه چندان دور بافت قالي، چادرشب، شمد و ساخت صنايع چوبي و ابزارهاي فلزي در اين منطقه رونق خاصي داشتند، اما امروزه جاجيم، ايزار (پارچه پشمي چهارخانه دستباف)، جوراب، دستکش و بلوزپشمي گلدار و نمدمالي مهم ترين صنايع دستي روستا هستند.

آيين هاي سنتي

اينجا هم مردمانش مانند بسياري از مناطق ديگر، آيين هاي خاص خودشان را دارند.مراسم سال مج (خوشقدم) که يکي از زيباترين و مهم ترين آيين هاي کندلوس است، هنگام حلول سال نو اجرا مي شود. در اين مراسم، ابتدا اسم چند کودک يا نوجوان خانواده را انتخاب و با نام هريک از آنها با قرآن مجيد استخاره مي کنند و هر کدام که خوب آمد، به عنوان سال مج انتخاب مي شود. وظيفه اين کودک يا نوجوان اين است که به محض تحويل سال با سيني که درون آن کلام الله مجيد، سبزه، شيريني و يک ظرف پر از آب است، قبل از ديگران وارد خانه شود و آب ظرفي را که در دست دارد، در گوشه اتاق ها بريزد. به باور اهالي، اين کار سالي پربار و پربرکت براي خانواده به ارمغان مي آورد.

جشن سيزده شو

يکي از قديمي ترين جشن هاي ايرانيان جشن سيزده شو است که در بسياري از مناطق استان مازندران برگزار مي شود. تاريخ اين جشن در تقويم شمسي مصادف با 12 آبان ماه است.مردمان کندلوس، اين جشن را به پيروزي کاوه بر ضحاک و جشن مهرگان نسبت مي دهند و با برپايي آيين هاي ويژه و آماده کردن خوراکي هاي سيزده گانه همچون کاچي، شيريني پِتي بَزه نون، کماج،گردو، سنجد، شيريني، ميوه، چاي و ... آن را به بهترين شکل ممکن برگزار مي کنند.

موسيقي در کندلوس

ني هفت بند، متداول ترين آلت موسيقي در اين روستاست، اما دهل و سرنا هم شهرت زيادي در ميان مردم دارد. در زبان محلي به سرنا ،پسپسي مي گويند و آن را از چوب شمشاد تهيه مي کنند. آهنگ هاي طالب طالبا در مايه درآمد سه گاه، اميري در مايه عشاق و دشتي و عروس سوار کردن در مايه اي از ماهور و بيات ترک از جمله جلوه هاي موسيقي در اين روستاست.

امکانات رفاهي

کندلوس براي پذيرايي از مسافران از امکانات مناسبي برخوردار است. اين روستا مهمانسراي سنتي و زيبايي دارد که مي توانيد چند روزي در آن اقامت داشته باشيد. همچنين در روستا و اطراف آن، محلي ها خانه هايشان را اجاره مي دهند که با ساکن شدن در اين خانه ها، حسي متفاوت را تجربه خواهيد کرد.

ويژگي هاي روستا

کندلوس مردماني مهربان، پرانرژي و مهمان نواز دارد که به زبان کجوري صحبت مي کنند. قناعت در اين روستا به حدي است که شما هيچ متکدي در آن نمي بينيد. در کندلوس مهر و مومي بر در خانه ها ديده نمي شود و با اينکه خانه ها 9 ماه از سال خالي از سکنه هستند، اما گفته مي شود تاکنون سرقتي در اين روستا اتفاق نيفتاده است. از آن مهم تر قتل و جنايت هم جايي در اين روستا ندارد و از امنيت کاملي برخوردار است. نکته جالب توجه در خصوص کندلوس، پاکيزگي آن است. اينجا عاري از هرگونه آلودگي و زباله است؛ اتفاقي خوشايند که به همت اهالي روستا برمي گردد.

آنچه بايد بدانيد

کوچه پس کوچه هاي سنگفرش شده روستا ترغيب تان مي کند   به دور از دغدغه هاي اين روزهاي زندگي در اين معابر زيبا قدم بزنيد و براي لحظاتي خود را به زمان بسپاريد. لحظاتي که شايد ديگر برايتان تکرار نشود. پس اگر راهي کندلوس شديد، گشت و گذار را فراموش نکنيد. کوهنوردي هم گزينه خوبي است، چراکه علاوه بر کسب تجربه هاي تازه، با حضور در ارتفاعات مي توانيد به تماشاي روستا بنشينيد و از اين همه زيبايي لذت ببريد.عکاسي يادتان نرود. سوژه هاي زيادي در کندلوس و اطراف آن منتظرند تا در دوربين مسافران ثبت شوند. درختان سر به فلک کشيده، مردمان خونگرم و مهمان نواز، کوچه هاي پرپيچ و خم با آن خانه هاي کاهگلي بهترين بهانه براي ثبت خاطرات و تصاوير به يادماندني هستند.

بهترين فصل سفر

بهترين فصل براي سفر به کندلوس بهار و تابستان است. سرسبزي طبيعت و آب و هواي معتدل در اين دو فصل، سفري فوق العاده را برايتان رقم مي زند.پاييز اين منطقه هم زيباست، چراکه طبيعت رنگارنگ کندلوس جلوه خاصي به روستا مي دهد که در نوع خود بي نظير است.

راه هاي دسترسي

اين روستاي توريستي در استان مازندران، 75 کيلومتري جنوب شرقي نوشهر و در بخش کجور واقع شده است.براي رسيدن به کندلوس، وارد محور کرج -چالوس شويد. 7 کيلومتر بعد از مرزن آباد دوراهي کجور را مي بينيد که پس از ورود به آن و طي 42 کيلومتر مسير کوهستاني پرپيچ و خم، اما زيبا به روستا مي رسيد.