تهدید سرطان زیرگوشمان است

 

مشعل: ايرانيان به واسطه نوع تغذيه، محيط زيست و عوامل پر خطري که در زندگيشان وجود دارد، به انواع بيماري ها و دلايل مرگ و مير دچار هستند؛ سرطان، ديابت، بيماري هاي قلبي و عروقي و بيمارهاي مزمن تنفسي چهار بيماري غيرواگير و بدون حادثه هستند که به عنوان دلايل مرگ و مير ايراني ها معرفي شده اند. اين بيماري ها نيز ريشه در تغذيه نامناسب، استفاده از سيگار و دخانيات، استفاده از الکل و به خصوص در اين روزگار، کاهش فعاليت بدني و آلودگي هوا دارند. در ميان اين عوامل مرگ و مير، اما انواع سرطان ها نقش بيشتري در مرگ هاي زودرس دارند و از آنجا که بسياري از اين سرطان ها دير شناسايي مي شوند، همچنين از بيماري هاي کمتر شناخته شده اند، فرصتي اندک و محدود و پر هزينه براي بيمار و خانواده و تيم درماني باقي مي گذارد. به لطف شبکه هاي اجتماعي و رسانه ها در سال هاي اخير بسياري از نشانه هاي انواع سرطان ها به شکلي تخصصي براي عموم مردم بازگو شده اند و اما لازم است درباره سرطان هايي که احتمال و شيوع بيشتري براي مردم ايران دارد، بيشتر صحبت کنيم و نشانه ها و عوامل اين بيماري را بشناسيم. در ميان دنياي ناشناخته سرطان ها طبق اعلام پزشکان و جامعه آماري بيماران، ده سرطان بيشترين شيوع را در ايران دارند و برخي از استان ها نيز، بيشترين ميزان ابتلا را در برخي از اين انواع سرطان دارند.

 سرطان جيبتان را هم خالي مي کند

اين جمله معروف که «سرطان غير از درد، هزينه هم دارد» همان جمله اي است که معمولا تا وقتي گرفتار موضوعي دردناک نشويم، به اهميت آن پي نمي بريم. واقعيت اين است که هر نوع بيماري در شرايط امروز جامعه و هزينه هاي اقتصادي بسيار مي تواند تمام داشته هاي يک زندگي را بگيرد و نابود کند. به همين دليل بايد به اين موضوع يکبار ديگر تاکيد کنيم که «پيشگيري ارزان» بهتر از «درمان گران» است. اگر زندگي سالم و به دور از انواع آلودگي داشته باشيد، احتمال ابتلا به سرطان ها را به حداقل مي رسانيد.

حمله سرطان به کم سن و سال ها

فارغ از اينکه نسل امروز همانند پدر بزرگ و مادربزرگ هاي خود زندگي نمي کند و اميد به زندگيشان در شرايط عادي از 90 و 100 سال به 74 سال رسيده، نسل امروز با مسئله تغييرات اقليمي، آلودگي هوا و آلودگي غذايي رو به رو است و همه اينها در کنار مشکلات روزمره زندگي و تهديد سلامت روان، اميد به زندگي فرد را کاهش مي دهد. اين گونه است که اين روزها به وفور مي شنويم که افرادي در سنين پايين يا در اوج جواني مبتلا به يکي از انواع سرطان شده اند. کارشناسان تغذيه معتقدند سلامت غذايي يکي از مهمترين عوامل در کاهش سن ابتلا به سرطان در کشورمان است. طبق مطالعات انجام شده تقريبا 83 درصد جمعيت کشور کمتر از پنج وعده ميوه و سبزيجات مصرف در ماه دارند، درحالي که مصرف ميوه و سبزي يکي از عوامل حفاظت کننده در برابر بروز سرطان است. همچنين حدود 60 درصد جمعيت کشور فعاليت بدني کمي دارند و اضافه وزن هم در بيش از 60 درصد زنان و بيش از 50 درصد مردان ديده مي شود. ميزان کلسترول بالا نيز در حدود يک چهارم جمعيت بالغين کشور ديده مي شود که از عوامل بروز سرطان است. بنابراين وقتي شيوه زندگي ناسالم داشته باشيم، بايد انتظار افزايش سرطان و کاهش سن ابتلا به سرطان را هم داشته باشيم.

از خودتان شروع کنيد

درست است که عوامل پر خطر زيادي اطراف ما وجود دارد، اما مي توانيم تا حد امکان اين عوامل پر خطر را از خودمان دور کنيم. ورزش کردن و داشتن حداقل تحرک بدني در طول روز، پياده روي در روزهايي که هواي شهر پاک است، پرهيز از خوردن انواع فست فودها و مواد خوراکي که مواد نگهدارنده و کلسترول بالا دارند، زندگي در محيط شهرهاي غير آلوده و حتي در صورت لزوم مهاجرت معکوس به روستاها و شهرهاي کوچک و زندگي در آرامش و به خصوص پرهيز از استعمال سيگار و قليان و مشروبات الکلي از مواردي هستند که همه ما مي توانيم براي حفظ سلامت خودمان از خودمان شروع کنيم. درعين حال لازم است متناسب با شناختي که از وضعيت جسمي خودمان داريم، تست هاي سلامت را در دوره هاي زماني مشخص انجام دهيم. به عنوان نمونه اداره پيشگيري از سرطان وزارت بهداشت، 137شبکه  ملي مراقبتي در کشور را با عنوان مراکز تشخيص زودهنگام سرطان احداث کرده است که دسترسي به آنها براي عموم شهروندان فراهم است. در اين دوره و زمانه که دسترسي به اطلاعات و داده هاي آموزشي بسيار آسان است و ديگر نمي توان بهانه عدم اطلاع و عدم آگاهي را آورد. در عين حال انواع کمپين ها و پويش هايي براي افزايش آگاهي عمومي از انواع سرطان در شهرهاي مختلف در طول هر سال بارها و بارها از سوي ارگان هاي دولتي و غير دولتي برگزار مي شود.

سرطان هاي شايع ايراني ها

طبق آخرين گزارش هاي پزشکي، ميزان بروز سرطان در کشور در سال 93، حدود 112هزار نفر بوده است که زنان کمتر از نيمي از اين آمار را به خود اختصاص مي دهند. علاوه بر سرطان سينه، سرطان پوست، سرطان روده، سرطان معده، سرطان مري، سرطان ريه، سرطان مثانه، سرطان پروستات، کبد و سرطان سيستم خون ساز از شايع ترين نوع سرطان در کشورمان هستند. طبق گزارش هاي پزشکي شايع ترين سرطان ها در ايران در زنان، سرطان پستان و دهانه رحم بوده که بيشترين ميزان بروز را دارد و سرطان هاي دستگاه گوارش مانند سرطان روده بزرگ و سرطان معده در مراتب بعدي قرار مي گيرد. به جز سرطان هاي پوستي، به طور متوسط از هر 100 هزار نفر 130 نفر از زنان به سرطان مبتلا مي شوند. در عين حال بايد توجه کرد که ميزان بروز سرطان در مردان بيش از زنان است و بر اساس آمار 157 نفر از هر 100 هزار نفر در مردان به سرطان مبتلا مي شوند و سرطان معده هم در راس سرطان هاي مردانه قرار مي گيرد. متوسط جهاني بروز سرطان به ترتيب در مردان و زنان 205 و 165 نفر از هر 100 هزار نفر است. به اين ترتيب آمار ابتلا به سرطان در ايران کمتر از ميانگين جهاني است، اما همين آمار در ايران و جهان رو به افزايش است.

آلودگي هوا تصادف يا سرطان

در واقع مرگ و مير ايرانيان در نتيجه حوادث رانندگي و ساير حوادث انسان ساز، آماري کمتر از سرطان و بيماري هاي قلبي ندارد و اگر از جاده ها  و حوادث مختلف پيش بيني نشده جان سالم به در ببريد و سعي کنيد سلامت غذايي را رعايت کنيد، باز هم در معرض تهديد هستيد چرا که بيشتر شهرهاي بزرگ ايران گرفتار آلودگي هوا هستند و ذرات معلق آلاينده همه جا و در هر نفس شما را تهديد مي کنند. ميزان ذرات معلق در يک متر مکعب از هواي شهرهاي بالاي 100 هزار نفر جمعيت در ايران، 115 ميکروگرم است که متوسط جهاني آن 60 است. موضوع آلودگي هاي محيطي، آب و خاک و غذا و آلودگي هوا از مواردي است که دولت ها اقدام هايي کنترلي درباره آنها دارند، اما واقعيت جامعه گوياي کم اثر بودن آنها و مسئله مهمتر اين است که شهروندان به عنوان کساني که مستقيما خودشان در معرض تهديد هستند، بايد نسبت به اين موضوعات حساس شوند و دست به کار کاهش عوامل پر خطر شوند.