دانش براي خدا
امام صادق(ع) فرمود: من تعلم لله عزوجل وعمل لله وعلم لله دعي في ملكوت السماوات عظيما.
كسي كه براي خدا درصدد كسب دانش باشد و براي خدا به دانش خود عمل كند و براي خدا به ديگران دانش بياموزد، در ملك وسيع ملكوتي خداوند بزرگ شمرده مي شود.
براي خدا بودن تعلم معنايش اين است كه انسان بگويد: من اين علم را فرا مي گيرم براي اينكه در راه رضاي خدا اين علم را مصرف كنم و رضايت خدا گاهي به اين است كه آن را به ديگران تعليم بدهد و گاهي به اين است كه خود او به آن عمل كند. اگر انسان تعلمش، تعليمش و عمل به آن علم براي خدا بود، در ملكوت آسمان هاي الهي يعني در آن ملك وسيع ملكوتي پروردگار، از او به عظمت و بزرگي ياد مي شود.
حساسيت در وقت
حاج احمد خميني، فرزند بنيانگذار انقلاب اسلامي، نقل مي کند که امام خميني (ره) آنقدر براي وقت حساسيت داشتند كه كسي نمي توانست ايشان را در راه متوقف كند. همواره مي توانستيد از او كار خوب و مطالعه ثبت كنيد. با گذشت بيش از هشتاد سال از عمرش، ساعتي بيكار نبود. برنامه ها طوري دقيق انجام مي شد كه در تمام ساعات روز مي توانستيم بگوييم الان امام(ره) به چه كاري مشغولند. به طلبه هاي نجف گفتند: اگر براي درس مي آييد، سرموقع حاضر باشيد و اگر براي ثواب مي آييد، جاي ديگر هم مسجد است. هيچ چيز، حتي فوت حاج آقا مصطفي، برنامه مطالعاتي ايشان را به هم نزد. حاج احمد آقا مي گويد: حتي كتابي كه جزء دوره مطالعاتي ايشان بود، در آن روز 70 صفحه اش خوانده شده بود.
سرباز شيطان
شيطان، نخست، در حد وسوسه عدهاى را به گناه دعوت مىكند، اما اگر انسان دعوت او را بپذيرد و به گناه آلوده شود، به تدريج مسموم مىشود و تحت ولايت او قرار مىگيرد و شيطان در جهاد اكبر بر او پيروز مىشود و در نتيجه او را جزء ستاد و سپاه خودقرار مىدهد؛ چنانكه در قرآن آمده است: «وَ أَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَ رَجِلِكَ.»
گرهگشايى
«ما مِنْ عَمَلٍ احَبَّ الَى اللَّهِ تَعالى مِنْ ضُرٍّ يَكْشِفُهُ رَجُلٌ عَنْ رَجُلٍ...» غررالحكم ج6 ص 108
هيچ عملى نزد خداوند محبوبتر از گرهگشايى فردى از فرد ديگر نيست.
... به درستىكه حاجتهاى مردم به سوى شما نعمتى از سوى خداوند است، پس غنيمت بشماريد آن را (و در رفع حاجتها و نيازهاى مردم بكوشيد) و از انجام آن (رسيدگى به نيازمندىهاى مردم) خسته نشويد، تا خداوند اين نعمت و مسؤوليت را از شما سلب كند.
نكتهها و پيامها
1- گرهگشايى از مشكلات مردم، از محبوبترين كارها نزد خداوند است. 2- مشكلگشايى و غمزدايى از كار و دل مؤمنان، از نعمتهاى الهى است كه بايد اين مسؤوليت را براى قرب به خدا غنيمت شمرد: «إنَّ حَوائِجَ النَّاسِ إليكُمْ نِعْمَةٌ مِنَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ فَاغْتَنِمُوها.»
3- سيره مولاى متقيان على(ع) بر گرهگشايى و شكستن بنبستهاى زندگى مردم از لحاظ فكرى و مادى بود، چنانكه نقل شده است: عمر در بسيارى از مسائل قضايى، علمى و نظامى از امير مومنان على( ع) كمك مىگرفت و بارها اقرار كرد كه پناه مىبرم به خدا از مشكلى كه على(ع) براى حلش حضور نداشته باشد. همچنين سعيد بن قيس همدانى مىگويد: «روزى در شدت گرما، امير مومنان(ع) را در كنار ديوارى ديدم، عرض كردم: اماما! در اين گرما، اينجا چه مىكنيد؟ حضرت فرمود: «ما خَرَجْتُ الَّا لِاعينَ مَظْلُوماً اوْ اغيثَ مَلْهُوفاً» از خانه خارج نشدم جز براى يارى ستمديده يا فريادرسى درماندهاى.
ماموران ثبت اعمال
«وَ انَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظينَ كِراماً كاتِبينَ يَعْلَمُونَ ماتَفْعَلُونَ» انفطار-10،12
و بىشك نگهبانانى بر شما گمارده شده، والا مقام و نويسنده كه مىدانند شما چه مىكنيد. در اين سوره علاوه بر يادآورى اين مطلب كه انسان، به كردار خويش آگاه است، به اين موضوع مىپردازد كه خداوند مأمورانى براى ثبت اعمال بندگان بر آنها گمارده است، قرآن مجيد از اين موضوع، در موارد متعددى خبر داده است، از جمله آيه:
«نَحْنُ اقْرَبُ الَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَريدِ اذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيانِ عَنِ الَيمينِ وَ عَنِ الشِّمالِ قَعيدٌ ما يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ الّا لَدَيْهِ رَقيبٌ عَتيدٌ» ما از رگ گردن به انسان نزديكتريم، چون دو (فرشته) فراگيرنده از چپ و راست او نشسته (اعمالش را) دريافت مىكنند، هيچ سخنى بر زبان نمىآورد، جز اينكه همان دم (فرشتهاى) مراقب و آماده (ثبت) آن است.وجود فرشتگان محافظ، علاوه بر ثبت و دريافت اعمال انسان، نوعى تلقين روانى نيز براى انسان دارد، به اين معنا كه انسان با احساس وجود دو فرشته نزد خود، از آنان شرم کند، مرتكب گناه نمىشود. همچنين آنان تا حدودى از نزديكشدن شيطان به انسان جلوگيرى مىكنند.
لطف حق با تو مدارا مىكند
درباره ثبت و ضبط اعمال از سوي فرشتگان، نكات بسيار جالب توجه ديگرى مطرح شده است، از جمله:
1- خداوند فرشتگان را با صفت «كرامت» ستود تا انسان به ثبت دقيق اعمال خويش مطمئن باشد، چراكه كريم هرگز خيانت نمىورزد و در ارائه گزارش، امانت را رعايت مىكند.
2- آنان را عالم و داناى به احوال روحى انسان معرفى كرد و اينكه در كار خويش، خبرگى و تخصص كافى دارند، به گونهاى كه از نيت انسان نيز آگاهند؛ زيرا خوبى و بدى عمل به نيت آن بستگى دارد. براى مثال دو نفر به فقير غذايى مىدهند. اولى براى رضاى خدا و دومى براى خودنمايى؛ در اين صورت عمل يكى نيك و عمل ديگري زشت محسوب مىشود.
اينان در ثبت نيات نيز اين گونه عمل مىكنند كه اگر شخصي نيت كار خوبى كند، اما نتواند آنرا انجامدهد، برايش ثبت مىكنند؛ اما اگر آهنگ كار زشت كند و آن را مرتكب نشود، آنرا نمىنويسند. همچنين براى كار زشت يك عقاب و براى كارنيك، 10 ثواب يادداشتمىكنند.
3- كار نيك را بدون درنگ ثبت مىكنند، اما در صورت مشاهده گناه، فرشته دست راست به فرشته دستچپ مىگويد: درثبت اين خلاف، قدرى درنگكن، شايد عمل نيكويى انجام دهد و آن را جبران كند يا توفيق توبه و استغفار يابد! او نيز تا هفت ساعت از نوشتن خوددارى مىكند و اگر جبران نكند يا توبه و استغفار نصيبش نشود، آن را ضبط مىكند.
4- زيباتر از همه، اينكه خداوند به منظور مدارا و لطف نسبت به بنده مومن، گاهى ثبت برخى از گناهان را خود به عهده مىگيرد و آن را از فرشتگان محافظ پنهان مىكند.
پرسش:منظور از جمله «وجعل منها زوجها»در آيه 179 سوره اعراف در باره خلقت زنان چيست؟
پاسخ: بنا بر متن اصلي اسلام يعني قرآن، زن از همان خمير مايه اي آفريده شده كه خمير مايه آفرينش مرد بوده است: هو الذي خلقكم من نفس واحده و جعل منها زوجها، علامه طباطبايي ذيل اين آيه مي نويسد: جمله «و خلق منها زوجها» براي بيان اين نكته است كه زوج آدم (يعني حوا) هم نوع و مثل او بوده و اين انسان هاي موجود همگي به دو فرد (مرد و زن) مثل و شبيه به هم در آفرينش منتهي مي شوند. بنا بر اين آنچه در بعضي تفاسير آمده و در برخي روايات وارد است كه حوا از دنده [چپ] آدم آفريده شده، بدون دليل است و آيه بر آن مطلب دلالت ندارد. از نظر قرآن نه مرد برتر است و نه زن، بلكه برتر و مقرب تر نزد خدا (كه حقيقت برتري است) مردان و زناني اند كه تقواي بيشتري دارند: «انا خلقناكم من ذكر و انثي و... ان اكرمكم عندالله اتقاكم» ما شما را از مرد و زني آفريديم و... همانا گرامي ترين شما نزد خدا با تقواترين شماست. برخلاف توهم گذشتگان و اهل اديان تحريف شده كه عمل زنان را ارزشمند و مقبول درگاه خدا نمي دانستند، ملاك قبولي اعمال ايمان و تقواي عمل كننده است و جنسيت در آن دخالتي ندارد.آدم و حوا هر دو مخاطب سكونت در بهشت و نهي از خوردن درخت ممنوعه بودند و شيطان به عنوان دشمن به هر دو معرفي شد و هر دو وسوسه شدند و لغزيدند و از درخت خوردند و توبه كردند و براي كمال يابي به زمين فرود آمدند: «و اي آدم! تو و همسرت در بهشت ساكن شويد! و از هر جا كه خواستيد، بخوريد! به اين درخت نزديك نشويد كه از ستمكاران خواهيد بود!» سپس شيطان آن دو را وسوسه كرد؛ گفت: «پروردگارتان شما را از اين درخت نهي نكرده مگر به خاطر اينكه (اگر از آن بخوريد)، فرشته خواهيد شد يا جاودانه (در بهشت) خواهيد ماند!» و براي آنها سوگند ياد كرد كه من براي شما از خيرخواهانم. به اين ترتيب، آنها را با فريب (از مقامشان) فرودآورد. پروردگارشان آنها را ندا داد: «آيا شما را از آن درخت نهي نكردم؟! و نگفتم كه شيطان براي شما دشمن آشكاري است؟» گفتند: «پروردگارا! ما به خويشتن ستم كرديم! و اگر ما را نبخشي و بر ما رحم نكني، از زيانكاران خواهيم بود!» فرمود: «(از مقام خويش) فرود آييد» الگوي قرآن كه انسان كامل است، هم از مردان است و هم از زنان. خداوند حضرت مريم و آسيه (س) را به عنوان الگو براي همه انسان ها معرفي فرموده همچنان كه حضرت ابراهيم(ع)، حضرت موسي(ع) و... الگو براي همه انسان ها هستند و خداوند براي مؤمنان، به همسر فرعون مثَل زده است... و همچنين به حضرت مريم(س) دختر عمران. امامان زنان و دختران خود را تربيت كرده و آنان را مانند مردان و پسرانشان رشد داده بودند و سيره عملي آنان با همسران و دختران و زنان مؤمن و تربيت شده، نشان از ديدگاه واقعي اسلام نسبت به زنان دارد. آنان در برخورد با زنان تربيت شده نشان مي دادند كه از نگاه آنان زن و مرد مؤمن تفاوتي ندارد. زن و مرد در عين اين كه هر دو انسان و در ذات انساني يكسان هستند، اما دو صنف نر و ماده هستند كه در خلقت و روحيات با توجه به مسؤوليت هايي كه خلقت بر دوش آنها نهاده، تفاوت هايي دارند و به تناسب اين تفاوت ها، در حقوق و تكاليف هم تفاوت هايي دارند. در كل، تكاليف و حقوق متناسب و اين همان عدالت است. صرف اين كه در برخي حقوق و تكاليف بين زن و مرد تفاوتي هست، به معناي تبعيض و برتري دادن يكي بر ديگري نيست، چون با توجه به ويژگي هاي خلقتي و روحي مرد، مسؤوليت اداره خانواده به او سپرده شده، به اين جهت مسؤوليت او بيشتر است و او علاوه بر حفظ خود، نسبت به سلامت فكري و اعتقادي خانواده اش هم مسؤوليت دارد و بعضي از دستور ها از باب اين مسؤوليتي است كه دارد.
برگزاري نشست بررسي مسائل فرهنگي شركت هاي نفتي استان مركزي
با حضور مهدي مجيدي، دبير شوراي فرهنگي واقامه نماز وزارت نفت، نشست بررسي مسائل فرهنگي مراكز صنعت نفت استان مركزي در پالايشگاه امام خميني شازند اراك برگزار شد.
در اين نشست كه مديران، مسوولان روابط عمومي و ائمه جماعات شركت هاي نفتي استان مركزي نيز حضور داشتند، دبير شوراي اقامه نماز وزارت نفت به تشريح سياست هاي فرهنگي در وزارت نفت و مديران و ائمه جماعات حاضر در نشست به بيان ديدگاه ها و پيشنهادهاي خود پرداختند.
در ادامه حجت الاسلام ثقفي و بحراني به عنوان روساي جديد دفتر ارتباطات حوزوي و رابط فرهنگي و امور روحانيون منطقه يك كشوري معرفي شدند.
ديدار با آيت الله دري نجف آبادي، نماينده ولي فقيه و امام جمعه اراك، از جمله برنامه هاي اين نشست يك روزه بود.
معرفي شرکت هاي برتر در ترويج نماز
با حضور حجت الاسلام والمسلمين قرائتي و جمعي از مديران استان خراسان رضوي، از مديران موفق در توسعه فرهنگ نماز در سال 96 استان و منتخبان فراخوان اجلاس سراسري نماز سال 97 استان تقدير شد.در اين مراسم، مدير ستاد اقامه نماز استان، گزارشي از نحوه انتخاب دستگاه هاي موفق و مسابقات نماز ارائه کرد.
در ادامه حجت الاسلام والمسلمين قرائتي، رئيس ستاد اقامه نماز کشور، ضمن تشکر از همه کساني که در ترويج فرهنگ نماز زحمت کشيده اند، يادآور شد: نماز متعلق به فرد خاصي نيست، هرچه تلاش کنيم، حداقل وظيفه را انجام داده ايم.
در اين راه بايد توانمندي خود را با روي آوردن به قرآن و اهل بيت(عليهم السلام) افزايش دهيم تا پاسخگوي نسل امروز باشيم. در پايان اين مراسم، از دستگاه هاي برتر تقدير شد.
درميان دستگاه هاي اجرايي استان، شرکت ملي گاز استان خراسان رضوي و شرکت پالايش گاز شهيد هاشمي نژاد، به عنوان دستگاه هاي برتر در ترويج وتوسعه فرهنگ نماز مورد تقدير قرار گرفتند.
شهيد حسن لاجوردي پور
شهيد لاجوردي پور، پس از فارغ التحصيلي از دانشگاه وارد شرکت ملي نفت شد. در دوران دانشجويي بارها در جبهه هاي جنگ حضور پيدا کرد، اما اين بار نيز دل بيقرارش که جز با لقاي الهي آرام نمي شد، وارد کربلاي شلمچه شد و در روز 23 خرداد 1367 روح بلندش آسماني شد و به خيل شهيدان صنعت نفت پيوست. برادر اين شهيد درباره سجاياي اخلاقي او مي گويد: «روحيه ساده، فروتن و متواضع، تحرك و سحرخيزي شهيد لاجوردي پور باعث شده بود كه از او به عنوان انساني كامل و فردي نمونه در ميان اعضاي خانواده و حتي محل كار نام ببرند، وقتي شهيد شد، گويي كه موجود با ارزشي در خانه ما گم شده است. جاي او در ميان ما بسيار خالي است».
زلال احکام
پرسش: آيا «لايک» عکس افراد بي حجاب در شبکه هاي اجتماعي، جايز است؟ اگر چهره فرد مشخص نباشد يا غيرمسلمان باشد، چه حکمي دارد؟
پاسخ: اگر تاييد و ترويج باطل و گناه محسوب شود، جايز نيست.
پرسش: آرايش مختصر زن با حفظ حجاب و پوشش موي سر، همچنين استفاده زن از لنز رنگي که تفاوت زيادي با رنگ چشم ندارد، چه حکمي دارد؟
پاسخ: آنچه در عرف زينت و آرايش محسوب مي شود، بايد از نامحرم پوشانده شود.
نماز و خانواده؛ نکته هاي روان شناختي
در تربيت ديني فرزندان
کتاب «نماز و خانواده؛ نکته هاي روان شناختي در تربيت ديني فرزندان» جلد نخست از منبع جامع «نماز و تربيت ديني» است که در آن نماز و تربيت ديني در خانواده و شيوه هاي تربيتي والدين در پرورش حس ديني فرزندان به بحث گذاشته شده و هدف از آن ياري رساندن به پدران و مادران براي تقويت و پرورش پايبندي ديني فرزندان است. اين اثر در مقام راهنماي والدين، اهداف، زمينه ها، عوامل، روش ها و بايدها و نبايدهاي تربيت ديني کودکان و نوجوانان را با نکته ها و مثال هاي روان شناختي بررسي کرده است.