مسوولیت اجتماعی نفت در جزیره خارگ
مشعل- 76 کيلومتري شمال غربي بندر بوشهر با جزيره اي مواجه مي شويد که همچون مرواريدي در دل خليج فارس محصور مانده است؛ جزيره اي که با طول تقريبي 8 کيلومتر و عرض حدود 4 کيلومتر در 35 کيلومتري بندرگناوه. ورود به آن براي غيرساکنان بومي و غيرنفتي ها مجاز نيست؛ مگر با مجوزهاي لازم. زيبايي هاي نهفته در بستر دريا. مرجان هايي که ما را تا دل «خارگ» جلال آل احمد پيش مي برد. جايي که همنشيني آثار باستاني گذشته با صنايع نفت و گاز، نقطه بکري را گوشه جنوب غربي ايران پديد آورده است. يک بخش آن صنايع و به فاصله کمي از آن، زندگي ساکنان بومي در جريان است. ترکيبي که بافت صنعتي و سنتي را با هم عجين کرده و همين درهم تنيدگي مردمان اين جزيره را با نگاه به مشعل ها، اسکله هاي بارگيري و مخازن ذخيره سازي نفت براي زندگي بهتر اميدوار ساخته است. اين همان نقطه استراتژيک کشور است که صادرات نفت ايران از آن جريان دارد و تمامي فعل و انفعالات صنعت نفت در نهايت براي صادرات به شاهرگ حياتي جزيره ختم مي شود؛ جزيره خارگ.
تاريخ انتخاب اين جزيره براي صادرات نفت خام، ما را با خود به سال هاي دهه 30 مي برد؛ موقعيت مناسب دريايي، عمق مناسب براي پهلوگيري نفتکش هاي عظيم، نزديکي به مناطق نفت خيز جنوب و دلايلي از اين دست در طرح مطالعاتي ديده شده و جزيره خارگ، مناسب ترين مکان براي دريافت، ذخيره سازي، بارگيري و صادرات نفت کشور تشخيص داده مي شود. پس از عقد قرارداد کنسرسيوم نفت در سال هاي 37-36 پروژه ساخت اسکله هاي بارگيري و مخازن ذخيره نفت آغاز شد تا مسير متفاوتي براي اقتصاد کشور و بوميان جزيره رقم بخورد.
در اين ميان، شرکت پايانه هاي نفتي ايران با بيش از پنج دهه سابقه در دريافت، ذخيره سازي و پهلودهي کشتي هاي نفتي تنها صادرکننده مواد نفتي و به عنوان زنجيره اتصال وزارت نفت در جمهوري اسلامي ايران به ساير کشورهاي جهان در اين منطقه عملياتي محروم با موقعيت خاص قرار دارد. اگر سابقه فعاليت و حضور شرکت نفت را از گذشته تا امروز مورد ارزيابي قرار دهيم، در تحليلي تطبيقي مي توان به نقش موثر صنعت در جزيره اشاره کرد. رعايت حسن همجواري باعث شد که شرکت نفت خود را مکلف به توجه به محيط پيراموني و ساکنان بومي بداند. بر همين اساس نيازهاي اساسي جزيره بررسي، بازتعريف و درقالب پروژه هاي عام المنفعه برطرف شد تا سرنوشت متفاوت تري بر آن حاکم شود. اين را وقتي با محمد نوروزي فرد، مدير خدمات و پشتيباني شرکت پايانه هاي نفتي ايران که از سال 1395 با حفظ سمت، مديريت عمليات عمومي اين شرکت در خارگ را هم عهده دار است، مطرح مي کنيم، متوجه مي شويم. او که عضو اصلي هيات مديره شرکت پايانه هاي نفتي ايران و نيز رئيس شوراي فرهنگي اين شرکت است، در گفت وگو با «مشعل» از خدمات در حوزه عمليات عمومي و همچنين پشتيباني شرکت پايانه هاي نفتي ايران براي بيش از 300 خانوار از کارکنان رسمي، قرارداد مستقيم، پيماني به عنوان ساکن و بيش از 1800 نفر از کارکنان اقماري و حضور بيش از 3 هزار خانوار از ساکنان بومي و نيز کارکنان اقماري شرکت هاي پتروشيمي، فلات قاره و ملي نفتکش با جمعيتي حدود 20 هزار نفر مي گويد که پرداخت يارانه هاي آب، حمل و نقل و ساير خدمات، اعداد و ارقام ريالي قابل توجهي را پيش رو قرار مي دهد.
گفت وگو با او را از سابقه فعاليت مديريت عمليات عمومي آغاز مي کنيم که به گفته او در دوره اول وزارت مهندس زنگنه در نفت و با دستور مستقيم او به صورت مستقل شروع به کار کرده است تا جامعه پيراموني از خدمات نفت بهره مند شوند. به اين ترتيب مديريت عمليات عمومي خارگ در سال 1381 در راستاي انجام مسؤوليت هاي اجتماعي صنعت نفت، به منظور تمرکز و ساماندهي در امر خدمات رساني و تنظيم مناسبات صنعت نفت با مسؤولان و سازمان هاي محلي ايجاد شد. مسؤوليت هايي که در دو بخش زيرساختي و خدمات مستمر ارائه مي شود. به عبارت ديگر، با وجود استقرار شرکت هاي مختلف نفت، گاز و پتروشيمي، وظايف عمليات عمومي به شرکت پايانه هاي نفتي ايران محول شده و براساس اين وظايف، مديريت کلان وفرماندهي پدافندغيرعامل، مديرعامل شرکت پايانه هاي نفتي ايران است.
نوروزي فرد توضيح مي دهد در آن مقطع(1381) مديريت عمليات عمومي خارگ زير نظر شرکت ملي نفت فعال شد؛ اما در دوره هاي بعد، با شرکت پايانه هاي نفتي تلفيق و يکي از واحدهاي شرکت پايانه هاي نفتي ايران شد و تا امروز فعاليت خود را براساس چارچوب تعريف شده ادامه مي دهد.
خدمات ارائه شده به اهالي بومي
نوروزي فرد در ادامه به تشريح اقدام هاي اين مديريت براي اهالي بومي جزيره خارگ در راستاي توجه به مسؤوليت اجتماعي مي پردازد و با اين مقدمه که تمام شرکت هاي نفتي، نسبت به محيط پيرامون خود مسؤول هستند و مردم آن حوالي به عنوان ذينفعان بايد از خدمات نفت بهره مند شوند، اين نکته را مورد اشاره قرار مي دهد که در راستاي تاکيد وزير نفت، شرکت پايانه هاي نفتي ايران هم از اين مساله در جزيره خارگ غافل نبوده و آن را در اولويت قرار داده است.
او خدمات ارائه شده به اهالي بومي را شامل آب آشاميدني رايگان، پرداخت 50 ميليارد ريال براي خريد کشتي مسافربري، اعزام بيماران خاص، ارائه خدمات حمل و نقل شهري، حمل و نقل دريايي مشتمل بر داروي مورد نياز اهالي، مواد غذايي، اثاثيه و تجهيزات، مصالح شن و ماسه و همچنين جمع آوري بازيافت زباله عنوان ميکند. طبق اعلام نوروزي فرد، مديريت عمليات عمومي شرکت پايانه هاي نفتي، روزانه آب مصرفي شهر را به شکل رايگان که از سد کوثر مي آيد، در اختيار شهر و کارکنان قرار مي دهد که توزيع آب مصرفي به اهالي بومي، روزانه 2 هزار و500 تا 3 هزار مترمکعب است.
مدير عمليات عمومي شرکت پايانه هاي نفتي، همچنين به نشست و برخاست 4 هزار و 964 فروند هواپيما در سال، اعزام و پذيرش 231 هزار و 834 نفر و ارسال و پذيرش 3 هزار و 690 تن بار اشاره مي کند که از اين ميزان، سهم 15 درصدي به بوميان اختصاص دارد.
همچنين طبق گزارش اين مدير عملياتي، خدمات پروازي به قشر محروم و بيماران خاص (صعب العلاج) و خانواده معظم شهداي ساکن در جزيره خارگ در طول سال ارائه مي شود.
پروژه هاي عمراني عمليات عمومي
بخش ديگري از گفت وگوي «مشعل» با مدير عمليات عمومي شرکت پايانه هاي نفتي ايران به پروژه هاي عمراني اختصاص دارد که در تشريح فعاليت هاي انجام شده از سوي اين شرکت، مي گويد: از سال 1382 تاکنون بالغ بر 374 پروژه با مبلغ 400 ميليارد ريال به بهره برداري رسيده است. به گفته او، مديريت عمليات عمومي شرکت پايانه هاي نفتي ايران و مديريت نظارت بر طرح هاي عمراني شرکت ملي نفت ايران، به نمايندگي از وزارت نفت، باني شد و در 10 سال گذشته تمام ساختمان هاي ادارات شهرداري و شوراي شهر، بهزيستي، فرهنگسرا، فني حرفه اي ، مسجد اميرالمومنين(ع)، مدرسه شهيد رزمجو اداره محيط زيست، بازارچه ميوه و تره بار، بازارچه ماهي و ميگو، زيباسازي ميدان اصلي شهر، لوله کشي آب و فاضلاب شهري تا مرحله نصب کنتور آب و احداث يادمان شهداي گمنام، بهسازي آرامگاه شهدا و امامزاده ميرمحمد واحداث غسالخانه، مجموعه ورزشي شهيد ملاح زاده و سالن ورزشي داخل شهر و پروژه استخر براي جوانان و اهالي بومي ايجاد شده که اهالي خارگ از آن بهره مند شوند.
نوروزي فرد، بخش ديگري از اين پروژه ها را شامل حدود 30 کيلومتر احداث جاده کمربندي و راه هاي دسترسي در جزيره خارگ، بازسازي و تعمير کامل پنج مدرسه عنوان مي کند.
او احداث پارک ساحلي و کمک به راه اندازي نيروگاه توليد برق را از ديگر اقدام هاي انجام شده در اين راستا اعلام مي کند.
نوروزي فرد يادآوري مي کند: با اقدام هايي که در حوزه مسؤوليت اجتماعي انجام شده، به ويژه خدماتي که به شکل مشترک براي کارکنان و اهالي بومي منطقه قابل استفاده است، به برکت نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران و منويات مقام معظم رهبري و تاکيدات مقام عالي وزارت نفت، تمامي ساکنان جزيره خارگ اعم از کارکنان صنعت نفت، نيروهاي نظامي و انتظامي و سازمان هاي دولتي و اهالي بومي در مسير تحقق اهداف عاليه نظام در پايانه استراتژيک نفتي، با همدلي، به خدمت و پاسداري از اهداف نظام مشغول هستند.