مجری طرح خطوط انتقال گاز
100 درصد ایرانی می سازیم
مهدي مهرابي- خطوط انتقال گاز کشور به عنوان شريان حياتي پايداري جريان گاز در سال هاي گذشته شاهد توسعه قابل توجهي بوده است. سال گذشته در مجموع 1000 کيلومتر خط لوله انتقال گاز به شبکه گاز متصل شد و از ابتداي امسال تا پايان بهمن ماه نيز بيش از 900 کيلومتر خط لوله جديد وارد مدار شده است. ظرفيت سازي براي صادرات گاز به کشورهاي همسايه و افزايش پايداري انتقال گاز مناطق مختلف کشور با بهره گيري 100 درصدي از ظرفيت هاي نيروي انساني و تجهيزات ساخت داخل، از جمله اهداف طراحي و اجراي خطوط لوله به شمار مي آيد که در گفت وگو با فرهاد حسني، مجري طرح خطوط انتقال گاز شركت مهندسي و توسعه گاز ايران به تشريح آن پرداخته ايم.
لطفا درباره پروژه هاي در دست اقدام در سال جاري توضيح دهيد.
اوايل امسال، پروژه خط لوله 8 اينچ سيمكان به طول 45 كيلومتر گازرساني شد. سپس ايستگاه 300 هزار مترمکعبي تنگ لته ساري را كه از خط 42 اينچ انشعاب مي گيرد، گازدار كرديم. اين پروژه كه انجام آن شكرانه داشت، يكي از كارهاي مهمي بود كه براي تقويت گاز استان مازندران و شهرهاي ساري، بابل و آمل صورت گرفت. با اين اقدام خوشبختانه امسال مشكل كمبود گاز در اين استان ديده نشد. اين اقدام باعث افتخار و اقتدار كشور در بحث تامين گاز مورد نياز مردم شمال كشور شد. اين كار به دست تلاشگران طرح خطوط انتقال گاز شركت مهندسي و توسعه گاز ايران و همه دست دركاران اين پروژه انجام شد. اوايل بهمن ماه همچنين افتتاح خط 20 اينچ جيرفت صورت گرفت كه بهره برداري از اين خط باعث افتخار ماست چراكه با افتتاح اين پروژه مردم آن منطقه از نعمت و آسايش گاز بهره مند شدند.
طول خط لوله 71 كيلومتر و قطر آن 20 اينچ بود. براين اساس هم اکنون كل شهر جيرفت از نعمت گاز برخوردار شده است؟
خير، بايد شبکه و انشعاب هاي شهر جيرفت به صورت کامل از سوي شرکت گاز استان اجرا شود. وظيفه ما اجراي خط انتقال و CGS آن بود كه آن را انجام داديم. هم اکنون در شهر جيرفت درصدي از شبكه تغذيه و شبكه شهري اجرا شده است. با توجه به اينكه گاز به اين شهر آمده است، اميدواريم گازرساني به كل شهر در اولويت قرار گيرد و تا سال آينده شاهد بهره مندي بيشتري از تعداد مشتركان آن باشيم. اين موضوع بيشتر به مسؤولان شركت گاز استان كرمان مربوط مي شود. البته مسؤولان اين شرکت تمام تلاششان را براي گازدارشدن شهر انجام مي دهند. ما وظايف خود را در اجراي آن پروژه انجام داديم و بعد از آن وظيفه شركت گاز استان كرمان است كه به ارائه خدماتش ادامه دهد.
تا آخر سال چه پروژه هايي را افتتاح مي كنيد؟
پروژه خط لوله گاز كامفيروز در شهرستان مرودشت را در دست اقدام داريم كه اميدواريم بتوانيم تا پايان سال جاري آن را به بهره برداري برسانيم. طول اين خط لوله 31 كيلومتر و قطر آن 12 اينچ است.
خط لوله گاز بيرم درمنطقه لار استان فارس را نيز در دست اقدام داريم كه طول آن تقريبا 25 كيلومتر و قطر آن6 اينچ است. اين خط لوله هم تا پايان امسال به بهره برداري خواهد رسيد.
چه پروژه هايي در سال آينده افتتاح مي شود؟
پروژه خط لوله گاز دره عباس ماهشهر را در دست اقدام داريم كه با توجه به مدت زمان باقي مانده به پايان سال، تمام كارهاي آن را انجام خواهيم داد. حجم كاري خوبي در اين پروژه صورت گرفته است و اميدواريم در بهار سال آينده بتوانيم اين خط را بهره برداري كنيم. اين خط لوله كه طول آن 63 كيلومتر و قطرآن 36 اينچ است، براي تقويت صنايع پتروشيمي ماهشهر احداث مي شود و ما با جديت در حال كار كردن روي آن هستيم.
چند کيلومتر اين خط لوله كامل شده است؟
تقريبا 27 كيلومتر اين خط لوله تكميل و 55 كيلومتر لوله براي اين پروژه حمل شده و اكنون سرعت اجراي اين پروژه دو چندان شده است. شيرهاي ايستگاه شير آن نيز آماده شده است و ما خوشبين هستيم كه اواخر بهار سال آينده اين پروژه به بهره برداري برسد. اين خط لوله در جهت تقويت خوراك صنايع پتروشيمي ماهشهر و شادگان احداث مي شود.
خط لوله «جويم بنارويه» را نيز در دست اقدام داريم كه اين خط لوله در استان فارس قرار دارد. طول اين خط لوله 105 كيلومتر و قطر لوله هاي آن 10 اينچ است. پيمان سپاري كار انجام و پيمانكار آن انتخاب شده و در مرحله آغاز به كار است. اين خط لوله براي گازرساني شهري و صنايع استان فارس احداث مي شود.
در سال جاري چه ميزان به اهدافي كه برنامه ريزي كرده بوديد، دست يافته ايد؟
در سال 97 با توجه به نوسان هاي نرخ ارز و اختلالاتي كه در ناوگان حمل و نقل جاده اي پيش آمد، مقداري كارهايمان از برنامه اي كه پيش بيني كرده بوديم، عقب افتاد. اگرچه سعي كرديم عقب افتادگي ها را جبران كنيم و با جديت در حال اجراي پروژه ها هستيم تا بتوانيم برنامه زمانبندي را حفظ كنيم. از سوي ديگرس نوسان هاي نرخ ارز باعث كندي اجراي پروژه ها شده است.
چه اقدامي از سوي وزارت نفت درخصوص نوسان هاي نرخ ارز در اين تيپ قراردادها در شركت ملي گاز ايران صورت گرفته است؟
هنوزهيچ برنامه اي اجرايي نشده است. بخشنامه اي كه صادر شده است شامل اين پروژه ها نمي شود و موضوع راحتي نيست كه بتوان آن را پرداخت و جبران كرد. اجراي برنامه ها زمان بر است و حالا بايد پيمانكاران هزينه كنند تا بعدا بتوانند اين هزينه ها را بگيرند.
آيا تبصره اي درقراردادي كه منعقد مي شود براي نوسان هاي نرخ ارز پيش بيني نشده است؟
چون در پيمان ها ما تعديل مي دهيم معمولا اين موارد در نظر گرفته نمي شود. از سال 92 تا 96 هيچگونه تغيير نرخ ارزي نداشتيم و كار راحت انجام مي شد. تغيير ناگهاني نرخ ارز در سال 97 اتفاق افتاد كه بسيار هم تاثير گذار بود. از سوي ديگر هيچ كس نمي توانست در پيماني كه 2 سال پيش منعقد شده است پيش بيني كند كه نرخ ارز نوسان يابد و تاثيرگذار هم باشد. در حال حاضر در پيمان هاي جديد اين موضوع را اصلاح خواهيم كرد.
براي سال آينده چه پروژه هايي کليد مي خورد؟
سـال آيـنـده طـراحي تفصيلي پروژه خط دهم سراسري را در دستور كار داريم. قرار است در سال آينده طراحي تفصيلي اين خط لوله تكميل شود. اين خط ازپل كله آغاز مي شود و به نيزار قم مي رسد. طول اين خط 243 كيلومتر و قطر آن56 اينچ است. طراحي پايه آن در حال انجام است و سال آينده طراحي تفصيلي آن انجام مي شود و اين پروژه براي پيمان سپاري آماده مي شود.
تكميل پروژه خط لوله 10 اينچ جويم بنارويه را نيز در دست اقدام داريم.
همچنين خط لوله 30 اينچ فولاد بوتيا را در كرمان به طول 40 كيلومتر خواهيم داشت. عمليات اجرايي اين پروژه آغاز شده است و درحال تجهيز كارگاه هستيم و رسيدن لوله هايمان هستيم تا كار را به طور جدي و با زمانبندي مشخص شروع كنيم.
براي توليد لوله از چه ورق هايي استفاده مي شود؟
طرح خطوط انتقال اولين طرحي بود كه براي اولين بار از ورق ايكس 60 اسلب ساخت فولاد مباركه استفاده کرد. با اين اقدام ورق ايكس 60 توليد داخلي شد و در طرح جيرفت از اين ورق استفاده كرديم. به جرات مي گويم كه پروژه خط انتقال گاز جيرفت 100 درصد ايراني است و من از زحمات پيمانكار و مشاور آن تشكر مي كنم. در سال جاري ما تمام تلاشمان را كرديم كه از كالاي ايراني استفاده كنيم و اين كار انجام شد، حال آنكه اين موضوع، يكي از مزيت هاي اين پروژه نسبت به بقيه پروژه ها به شمار مي آيد.
از چه ورق هاي ديگري در ساخت لوله استفاده مي شود؟
ورقي كه تا قبل در ايران توليد مي شد، ايكس 52 بود. ايكس 60 جزء ورق هايي بود كه از خارج تامين مي شد و با داخلي سازي و توليد آن از سوي فولاد مبارکه واردات اين ورق به كشور ممنوع شد. ما اولين مشتري اين فولاد مبارکه بوديم و تصميم گرفتيم اين ورق را از اين شرکت تهيه كنيم.
از نظر كيفي اين ورق هيچ تفاوتي با نوع خارجي آن ندارد و همه موارد روي آن محاسبه شده بود. تمام تست ها روي لوله هاي ساخته شده از اين ورق صورت گرفته است وهيچ مشكلي ندارد.
در جوامع محلي براي در اختيارگيري زمين و اراضي با چه مشكلاتي روبه رو هستيد؟
مشكلات در اين زمينه وجود دارد كه از طريق امور حقوقي شركت ملي گاز ايران با توجه به قيمت گذاري هاي رسمي و از مسير قانوني پيگيري مي شود. به طور مثال، امسال در كوهدشت و خرم آباد اجراي خط لوله گاز42 اينچ را در دستور كار داشتيم كه با توجه به رشد قيمت زمين در كشور، قيمت زمين هم در آن منطقه افزايش يافت و زمين داراي ارزش زيادي شد كه اين موضوع مشكلاتي را براي ما به وجود آورد اگرچه اين موضوع اجتناب ناپذير است.
امسال چند کيلومتر خط لوله به مجموعه خطوط لوله گاز كشور اضافه شد؟
در طرح خطوط لوله انتقال گاز شرکت مهندسي و توسعه گاز ايران، 200 كيلومتر خط لوله اضافه شد. در ديگر طرح ها نيز فعاليت هايي انجام و خطوط جديدي به شبکه اضافه شده است.
در پايان اگر صحبتي داريد، بيان بفرماييد.
از همه عزيزاني كه ما را در اجراي پروژه ها ياري كردند به ويژه از حسن منتظر تربتي، مديرعامل شرکت ملي گاز ايران و بهرام صلواتي، معاون مديرعامل شرکت مهندسي و توسعه گاز ايران و همکارانم در شرکت مهندسي كه براي آباداني اين مرز و بوم تلاش مي كنند، تشكر مي كنم. هيچ كدام از اين طرح ها و پروژه ها به تنهايي اجرايي نمي شود مگر با پشتوانه نيروي انساني خوب. ما سعي كرديم اين نيروي انساني خوب را حفظ كنيم و جادارد كه به اين نيروي انساني رسيدگي خاص شود.