نفت و گاز اروندان روی ریل توسعه
مشعل- توليد روزانه بيش از يک ميليون بشکه اي از جمله هدفگذاري هاي 1404شرکت نفت و گاز اروندان است. افزون بر استراتژي هاي اين شرکت براي توليد روزانه يک ميليون و 400 هزار بشکه نفت خام در سال 1404، توليد و بهره برداري با شاخص 99 درصد استمرار توليد، افزايش توليد نفت به شکل پايدار، حرکت به سمت عدم تمرکز و بهينه سازي هزينه توليد، بهره برداري سريع تر از مخازن و ميادين مشترک و ساير ميادين نفتي حوزه غرب کارون از ديگر هدفگذاري هاي اين شرکت است.
وقتي از جهانگير پورهنگ، مديرعامل اين شرکت درباره دستيابي به توليد يک ميليون بشکه اي سوال مي کنيم، مي گويد: اين ميزان توليد تا افق 1404 موضوعي نيست که دست نيافتني باشد.
او همچنين از تحقق کامل برنامه توليد تکليفي نفت و گاز اروندان در 10 ماهه نخست امسال خبر مي دهد.
ميادين نفتي تحت مديريت شرکت نفت و گاز اروندان، داراي گستردگي قابل ملاحظه اي از نظر ابعاد، خصوصيات مخزني و پيچيدگي هاي فني توليد است. اين ميادين به دو دسته ميادين مشترک و مستقل تفکيک مي شوند که آزادگان، يادآوران، ياران، سهراب، اروند و خرمشهر در دسته ميادين مشترک با کشور عراق و دارخوين، جفير، بندر کرخه، سوسنگرد، سپهر، اميد و مشتاق از ميادين مستقل هستند. به اين ميدان ها، بايد کشف ميدان جديد مينو را هم افزود. وقتي از پورهنگ در اين زمينه سوال مي شود، توضيح مي دهد: هم اکنون نميتوان در مورد حجم ذخاير اين ميدان نظر قطعي داد. ما تمام سناريوهايي را که درباره توليدي کردن نفت در اين منطقه مطرح است،بررسي و نيازهاي لازم براي تجهيزات سطحالارضي را برآورد کردهايم. شايد لازم باشد تحقيقات بيشتري انجام و چاه اکتشافي دوم حفاري شود و توليدي شدن همين چاه اکتشافي در برنامه قرار گيرد. به هر حال ما تابع سياستهاي شرکت ملي نفت ايران هستيم.
فرهاد صادقزاده، رئيس مهندسي بهرهبرداري شرکت نفت و گاز اروندان نيز درباره ساير ميدان ها با اشاره به مطالعات انجام شده براي توسعه ميدان هاي سوسنگرد و سهراب مي گويد: طرحهاي پيشنهادي سه شرکت ايراني براي توسعه ميدان سوسنگرد تحويل شده و ما آن را براي بررسي به شوراي عالي مخازن ارائه کردهايم.
برنامه هاي اروندان براي حفظ محيط زيست
اولويت مهم ديگري که در برنامه ريزي هاي شرکت نفت و گاز اروندان قرار گرفته، توجه به مسائل زيست محيطي است که مديرعامل اين شرکت درباره آن توضيح مي دهد: اين موضوع براي ما بسيار حائز اهميت است؛ حفاريها را با نهايت دقت و وسواس به منظور جلوگيري از وقوع هرگونه آلودگي دنبال ميکنيم و استفاده از دستگاههاي MOT و MOS را در دستور کار داريم. پورهنگ همچنين در حوزه محيط زيست دو خبر مهم دارد که مي گويد: مزايده فروش 50 ميليون مترمکعب گازهاي همراه در اين شرکت برگزار و برنده آن مشخص شده و دوم آنکه در صورت تصويب اعتبار لازم، طرح بهسوزي فلرها سال آينده در اين شرکت اجرا ميشود.
مسؤوليت اجتماعي از هدفگذاري هاي مهم
فهرست متنوع فعاليت هاي شرکت نفت و گاز اروندان در حوزه مسؤوليت اجتماعي نشان از توجه اين شرکت به اين مهم دارد. از احداث ورزشگاه 15 هزار نفري غدير در خرمشهر تا ساخت سالن سرپوشيده ورزشي در منطقه دارخوين که به گفته پورهنگ، غالب طرحهاي حوزه مسؤوليت اجتماعي از سوي مديريت نظارت بر طرحهاي عمراني مناطق نفتخيز پيگيري مي شود و بر اين اساس، اجراي پروژههاي مختلفي در منطقه غرب کارون برنامهريزي شده است.
فراورش روزانه 110 هزار بشکه نفت
در بازديد از واحد بهره برداري و نمکزدايي غرب کارون، با اقدام مهم شرکت نفت و گاز کارون در اين حوزه مواجه مي شويم.
شهرام ارديان، سرپرست مديريت هماهنگي عمليات توليد شرکت نفت و گاز اروندان درباره واحد بهره برداري و نمکزدايي غرب کارون توضيح مي دهد: تاکنون بيش از 80 ميليون بشکه نفت در اين واحد فراورش شده که 6 ديسالتر، يعني دو ديسالتر در هر ترين اين واحد نصب شده و از نقاط قوت اين واحد، ميتوان به طراحي بر اساس دريافت و فراورش نفت با فشارهاي مختلف و ميزان آب و نمک متفاوت اشاره کرد.
او مي گويد: هم اکنون روزانه حدود 110 هزار بشکه نفت در اين واحد فراورش ميشود که بخشي از نفت به عنوان خوراک پالايشگاه آبادان و نيمي ديگر براي ارسال به مبادي صادراتي مصرف ميشود.
سرپرست مديريت هماهنگي عمليات توليد شرکت نفت و گاز اروندان اعلام مي کند: به شرکت مهندسي و توسعه نفت هم اعلام آمادگي کردهايم که اين واحد براي دريافت نفت بيشتر، ظرفيت فراورشي دارد. در بازديد از واحد بهره برداري و نمکزدايي غرب کارون ياور احمدي، سرپرست منطقه آزادگان و جفير نيز که ما را در اين بازديد همراهي مي کند، توضيحات بيشتري ارائه کرده و مي گويد: واحد بهرهبرداري و نمکزدايي غرب کارون با ظرفيت فراورش روزانه 165 هزار بشکه نفت خام سال گذشته به مدار آمد. به اين ترتيب که فاز نخست آن در آبان سال 94 راهاندازي شد، فاز دوم سال 95 به مدار آمد و در نهايت فاز سوم نيز پارسال راهاندازي شد و اين ظرفيت فراورشي توانست نقش موثري در فراورش نفت توليدي غرب کارون ايفا کند.نکته مهم در سخنان احمدي، اشاره به نقش توان داخلي است. او مي گويد: صفر تا صد کار اين واحد، به همت نفت و گاز اروندان و با همکاري پيمانکاران و مهندسان داخلي انجام شده و به ثمر رسيده است.
فرهاد صادقزاده، رئيس مهندسي بهرهبرداري شرکت نفت و گاز اروندان هم با توضيح درباره ميزان استفاده فعلي از ظرفيت اين واحد اشاره مي کند: اکنون روزانه بيش از 100 هزار بشکه نفت در اين واحد فراورش ميشود. احداث اين واحد با هدف فراورش نفت توليدي ميدان هاي مشترک غرب کارون آغاز شده و هماکنون نيز نفت توليدي ميدان هاي آزادگان جنوبي، ياران و جفير به اين واحد ارسال مي شود. در آينده نيز از ظرفيت اين واحد ميتوان براي فراورش نفت ميدان هاي سپهر و جفير که قرارداد توسعه آنها در قالب IPC امضا شده و همچنين ميدانهاي سهراب و سوسنگرد استفاده کرد.
دارخوین از جنگ تا نفت
مشعل- دارخوين؛ عنواني که با دو مقطع مهم تاريخ کشور گره خورده است؛ در زمان حصر آبادان به خط مقدم جبهه بدل شد و ناظر صحنه حماسه هاي شگفت آوري بود و پس از آن ايام هم با نفت و توليد و اقتصاد کشورعجين شد و در آينده افزايش 5 هزار بشکه اي نفت از آن رقم خواهد خورد.
براي بازديد از تاسيسات توليد نفت در اين حوزه، از اهواز حرکت مي کنيم. در مسير هنوز رد جنگ باقي مانده و از تابلوهاي کنار جاده مي توان نشاني از عمليات مختلف در آن ايام گرفت که تا نقطه رسيدن به مقصد برايمان يادآور آن ايام مي شود.
وارد کارخانه که مي شويم، ديگر همه چيز رنگ مي بازد. نشاني از جنگ نيست و هر آنچه هست، توسعه و آباداني است که سرمنشا آن در ميدان نفتي با نام دارخوين است که در 45 کيلومتري شمال خرمشهر و 85 کيلومتري جنوب اهواز قرار دارد.
صادق شکاري، مسؤول عمليات دارخوين در بازديد از کارخانه توضيح مي دهد: دارخوين، ميدان نفتي مستقل در داخل خاک ايران است که با توجه به ويژگي هاي نفت توليدي آن که از نوع سبک است، شرايط بهره برداري آن هم متفاوت است. در اينجا تجهيزات خاصي براي بهره برداري در نظر گرفته اند.
آنچه در بازديد از اين تاسيسات قابل توجه است، جوان بودن کارخانه و تجهيزات آن و از جمله نيروي کار فعال در آن است. آنگونه که جهانگير پورهنگ، مديرعامل شرکت نفت و گاز اروندان اشاره مي کند که وجه تمايز اين شرکت، جوان بودن تاسيسات آن است. اينجا ما ديگر دغدغه فرسودگي و کهنگي نداريم.
طرح توسعه دارخوين
طرح توسعه ميدان دارخوين در 2 فاز برنامه ريزي شد که فاز اول توسعه با حفر هشت حلقه چاه صورت گرفت. براي تکميل طرح توسعه در فاز دوم، 20 حلقه چاه ديگر( 15 حلقه توليدي، 4 حلقه تزريق گاز) حفر و توليد زودهنگام 25 هزار بشکه نفت در بهمن 82 آغاز شد و در فاز اول تا مرداد 83 به ميزان 50 هزار بشکه در روز افزايش داده شد. اسفند 86 اين ميزان توليد به 100 هزار بشکه در روز و در انتهاي تکميل فاز اول و دوم پروژه، ميزان توليد ميدان به 160 هزار بشکه در روز رسيد.
برنامه توسعه اي
حفاري چاه Dn- 32 براي شناسايي لايه هاي ايلام و سروک و ارزيابي پتانسيل توليد پايان يافته و برنامه توسعه اين لايه ها در دست انجام است. چاه شماره Dn-33 نيز در گنبد جنوبي مخزن حفاري شد که با توجه به توليد قابل توجه، برنامه اي براي توسعه اين بخش از مخزن ارائه شده است. همچنين مخازن ذخيره سازي در بازديد از کارخانه به چشم مي آيد که احمد زاده نامي، رئيس نوبتکاري درباره آن توضيح مي دهد: مخازن ذخيره استراتژيک نفت با حجم 500 هزار بشکه احداث شده که قابليت ذخيره سازي نفت براي پشتيباني از مناطق حوزه غرب کارون را دارند.
پورهنگ ميگويد: «چاه شماره 34 دارخوين، نخستين چاهي است که پس از رفتن «اني» ايتاليا، آماده بهرهبرداري شد و با راهاندازي آن در آينده نزديک، 5 هزار بشکه به توليد اين ميدان افزوده ميشود.» وي از اعلام آمادگي شرکت اروندان براي راهبري ميدان هاي توسعه يافته، خبر داده و مي گويد: اروندان در توسعه ميدان هاي در اختيار نيز موفق عمل کرده است. هم اکنون حفاري و تعمير حدود 14 حلقه چاه را انجام داده که برخي چاه جديد و برخي تعميري-تکميلي بوده است. حفاري و تکميل چاه 34 ميدان دارخوين نيز هم اکنون پايان يافته و آماده بهره برداري است. به گفته او، چاه 34 دارخوين، نخستين چاهي است که بعد از رفتن شرکت «اني» ايتاليا به بهره برداري رسيده است. حفاري در اين ميدان به دليل شرايط خاص مخزني، فشار بالا، H2S بالا و همچنين تزريق امتزاجي، کار ساده اي نيست. گفتني است با توليدي شدن اين چاه، شاهد افزايش توليد 5 هزار بشکه اي ميدان دارخوين خواهيم بود.
وي با بيان اينکه با نصب تاسيسات سطح الارضي و تکميل خطوط انتقال نفت، شاهد افزايش توليد از ميدان دارخوين خواهيم بود، اشاره مي کند: در بخشي از عمليات تکميل اين چاه (بخشي از تجهيز رشته تکميلي) از تجهيزات ساخت داخل استفاده شده که اين تجهيزات با کمک مهندسان شرکت ملي حفاري نصب شده و تست آن نيز موفقيت آميز بوده است. اين اقدام، موفقيت خوبي در بخش ساخت داخل محسوب مي شود.
به گفته پورهنگ، دکل فعال روي چاه 34 ميدان دارخوين هم اکنون جابه جا شده و براي تعمير يک حلقه چاه ديگر در اين ميدان در حال آماده سازي است.
توان ساخت داخل
نکته مهم در سخنان او اشاره به نقش سازندگان داخل است که مي گويد: «بخشي از تجهيز رشته تکميلي مورد نياز در اين چاه که اهميت بسياري داشت و کالاي خريداري شده خارجي جوابگوي نياز نبود، از طريق بوميسازي و با همکاري مهندسان شرکت ملي حفاري ايران نصب و به طور موفقيتآميز تست شد.»
مطالبات نيروي کار
نيروي کار شاغل در اين کارخانه، افزون بر جوان بودن، اکثرا از نيروهاي بومي هستند. وقتي با آنها صحبت مي کنيم، اعلام مي کنند که بيشتر آنها از آبادان، اهواز، خرمشهر، شادگان و...مشغول فعاليت در اين منطقه عملياتي هستند. يکي از آنها مي گويد: بيش از هزار نيروي بومي در مشاغل مختلف جذب شده اند. به عنوان نمونه نزديک به 400 نفر از نيروهاي حراست همه از بومي هاي روستاهاي اطراف هستند. با توجه به بومي بودن نيروي کار، طرح اقماري در اين کارخانه وجود ندارد. با اين حال نقطه مشترک حرف هاي کارکنان آن با ساير بخش ها همان گرماي هوا و گرد و غبار و البته مطالباتي از جنس حقوق و مزاياست.
سيد احمد موسوي، اپراتور 34 ساله بخش بهره برداري دارخوين و اهل اهواز است. مي گويد چهار سال است دراينجا فعاليت مي کند. وقتي از او درباره سختي کار سوال مي کنم، مي گويد: در هر شغل و حرفه اي، سختي و مخاطراتي وجود دارد؛ اما فعاليت در صنعت نفت با توجه به نوع کار، از مشاغل سخت محسوب مي شود و کارکنان آن بايد از يکسري تخصص ها و شرايط جسمي و روحي مناسب برخوردار باشند. او مي گويد: کارکنان صنعت نفت، همه مشقت ها را تحمل کرده و با وجود گرما و ريزگرد و همه سختي هاي کار، به شکل جهادي از توليد نفت حمايت مي کنند. همه تلاش ها براي اين است که بتوانيم نفت را توليد و صادر کنيم. با توجه به شرايط خاص کشور و تحريم ها مي شود که کارکنان نفت در پيشاني اين جنگ اقتصادي قرار دارند، چون اين مجموعه است که بايد نفت را توليد و صادر کند. يکي ديگر از آنان مي گويد: مشكلي كه نزديك به 2هزار نفر از كارمندان صنعت نفت با آن مواجه هستند، عدم ابلاغ جدول حقوق بدو استخدام يا پايان كارآموزي است كه به تبع آن محاسبه سابقه كار بسياري از اين نيرو ها را نا ممكن و در هاله اي از ابهام قرار داده است. تقاضا داريم اين مساله زودتر نهايي و به شرکت هاي تابعه نفت ابلاغ شود. چون وضعيت جدول مذكور مشخص نيست، افزايش حقوق و تسري بعضي مزايا، امكانپذير نبوده و اين امر باعث كمتر شدن حقوق و مزاياي دريافتي و بروز مشكلات معيشتي شده است.
توجه ويژه اروندان به رعايت کرامت انساني و امنيت شغلي
مديرعامل شرکت نفت و گاز اروندان از پيگيري وضعيت کارکنان خبر داده و مي گويد: نيروي انساني رکن اصلي و اساسي هر شرکت و سازماني است. اگر سازماني بهترين تجهيزات و بيشترين سرمايه را هم داشته باشد؛ اما نيروي انساني آن کارآمد نباشد، طبيعتا نمي تواند فعاليتي اثر بخش و شرکتي موفق داشته باشد. توجه به رعايت کرامت انساني و امنيت شغلي در برخورد با منابع انساني، پرورش نيروي انساني کارآمد و علاقه مند به سازمان، رشد و ارتقاي فرهنگ کار و بهره وري، شايسته سالاري و احياي تعهد سازماني در کارکنان و توجه ويژه به عوامل تاثيرگذار در ماندگاري کارکنان، از مجموعه ارزش هاي نوين سازماني اروندان است.
پورهنگ مي گويد: از برنامه هاي عملياتي راهبري توسعه منابع انساني مي توان به کيفي کردن ساختار، طراحي آموزش هاي هدفمند و مستمر، برنامه ريزي براي مسير شغلي نيروي انساني و ايجاد انگيزه براي ماندگاري بيشتر و خدمت در مناطق عملياتي و جلوگيري از عوامل ايجاد فرسودگي شغلي از طريق تامين تسهيلات لازم و فراهم کردن محيط و شرايط کاري مناسب اشاره کرد.