حضرت فاطمه (س) از ولادت تا شهادت

یاور مولا و ام ابیها

    نام مبارک آن حضرت، فاطمه (س) و زهرا، صديقه، طاهره، مبارکه، بتول، راضيه و مرضيه از القاب ايشان است.  فاطمه، در لغت به معناي بريده شده و جدا شده است و طبق احاديث، علت اين نام گذاري آن است که پيروان حضرت فاطمه(س) به سبب او از آتش دوزخ بريده، جدا شده و برکنارند.  زهرا به معناي درخشنده است و از امام ششم، امام صادق (ع) روايت شده است: «چون دخت پيامبر در محرابش مي ايستاد (مشغول عبادت مي شد)، نورش براي اهل آسمان مي درخشيد؛ همان طور که نور ستارگان براي اهل زمين مي درخشد. «کنيه هاي حضرت فاطمه (س) نيز عبارتند از: ام الحسين، ام الحسن، ام الائمه، ام ابيها و...   ام ابيها به معناي مادر پدر است و رسول اکرم (ص) دخترش را با اين وصف مي ستود؛ اين موضوع حکايت از آن دارد که حضرت فاطمه(س) بسان مادري براي رسول خدا(ص) بوده است. تاريخ نيز گواه خوبي بر اين معناست؛ چه هنگامي که حضرت فاطمه(س) در خانه پدر حضور داشت و پس از وفات خديجه (س) غمخوار پدر و مايه پشتگرمي و آرامش رسول خدا (ص) بود و در اين راه از هيچ اقدامي مضايقه نمي فرمود، چه در جنگ ها که حضرت فاطمه (س) بر جراحات پدر مرهم مي گذاشت و چه در دوران حيات رسول خدا(ص).

ولادت حضرت فاطمه(س)

 حضرت فاطمه (س) در سال پنجم پس از بعثت و در روز 20 جمادی الثانی در مکه به دنیا آمد. اکثر مفسران شیعی و عده ای از مفسران بزرگ اهل تسنن نظیر فخر رازی، آیه آغازین سوره کوثر را با حضرت فاطمه (س) تطبیق داده اند و ایشان را خیر کثیر و باعث بقا و گسترش نسل و ذریه پیامبر اکرم (ص) ذکر کرده اند. آیه انتهایی این سوره نیز قرینه خوبی براین مدعاست که در آن خداوند به پیامبر(ص) خطاب می کند و می فرماید: همانا دشمن تو ابتر و بدون نسل است.

حضرت فاطمه (س) در خانه

 حضرت فاطمه (س) با آن همه فضیلت، همسری نیکو برای امیرمؤمنان (ع) بود. تا جایی که روایت شده هنگامی که امام علی (ع) به حضرت فاطمه (س) می نگریست، غم و اندوهش زدوده می شد. فاطمه (س) هیچگاه حتی اموری را که می پنداشت، امام علی (ع) قادر به تدارک آنها نیست، از او طلب نمی کرد. اگر بخواهیم هر چه بهتر رابطه زناشویی آن دو نور آسمان فضیلت را بررسی کنیم، نیکوست از امام علی (ع) بشنویم؛ چه آن هنگام که در ذیل خطبه ای به فاطمه (س) با عنوان بهترین بانوی جهانیان مباهات می کند و او را از افتخارهای خویش بر می شمرد و یا آن هنگام که می فرماید: «به خدا سوگند که او را به خشم در نیاوردم و تا هنگامی که زنده بود، او را وادار به کاری که خوشش نیاید، نکردم، او نیز مرا به خشم نیاورد و نافرمانی هم نکرد».

مقام حضرت زهرا (س) و جایگاه علمی ایشان

 فاطمه زهرا (س) نزد شیعیان اگر چه امام نیست، اما مقام و منزلت ایشان نزد خداوند و در بین مسلمانان به خصوص شیعیان، نه تنها کمتر از سایر ائمه نیست، بلکه آن حضرت همتای امیرالمؤمنین(ع) و دارای منزلتی عظیم تر از سایر ائمه طاهرین (س) است.  اگر بخواهیم مقام علمی حضرت فاطمه (س) را درک کنیم و به گوشه ای از آن پی ببریم، شایسته است به گفتار او در خطبه فدکیه بنگریم؛ چه آنجا که استوارترین جملات را در توحید ذات اقدس ربوبی بر زبان جاری می کند، یا آن هنگام که معرفت و بینش خود را نسبت به رسول اکرم (ص) آشکار می سازد و یا در مجالی که در آن خطبه، امامت را شرح مختصری می دهد. جای جای این خطبه و احتجاجات این بانوی بزرگوار به قرآن کریم و بیان علت تشریع احکام، خود سندی محکم بر اقیانوس بیکران علم اوست که متصل به مجرای وحی است. از دیگر شواهدی که به آن وسیله می توان گوشه ای از علو مقام حضرت فاطمه (س) را درک کرد، مراجعه زنان و یا حتی مردان مدینه در مسائل دینی و اعتقادی به آن بزرگوار است که در فرازهای گوناگون تاریخ نقل شده است. همچنین استدلال های عمیق فقهی فاطمه (س) در جریان فدک به روشنی بر احاطه حضرت فاطمه (س) بر سراسر قرآن کریم و شرایع اسلامی دلالت می کند.

 

مکارم اخلاق

زندگانی حضرت صدیقه طاهره (س)، مملو از مکارم اخلاق و رفتارهای نمونه و انسانی است. در این مجال برای رعایت اختصار تنها به دو مورد اشاره، اما تأکید می کنیم که این موارد، تنها بخش کوچکی از مکارم اخلاقی حضرت(س) است.   از جابر بن عبدالله انصاری، صحابی پیامبر (ص) نقل شده است: مردی از اعراب مهاجر که فردی فقیر و مستمند بود، پس از نماز عصر از رسول اکرم (ص) طلب کمک و مساعدت کرد. حضرت (ص) فرمود که من چیزی ندارم. سپس او را به خانه فاطمه (س) که در کنار مسجد و در نزدیکی خانه رسول خدا(ص) قرار داشت، راهنمایی کردند. آن شخص به همراه بلال (صحابی و مؤذن رسول خدا) به در خانه حضرت فاطمه (س) آمد و بر اهل بیت رسول خدا (ص) سلام گفت: حضرت فاطمه (س) با وجود اینکه سه روز بود خود و پدر و همسرش در نهایت گرسنگی به سر می بردند، چون از حال فقیر آگاه شد، گردنبندی را که فرزند حمزه، دختر عموی حضرت به ایشان هدیه داده بود و نزد آن بزرگوار یادگاری ارزشمند محسوب می شد، باز کرد و به اعرابی فرمود: این را بگیر و بفروش؛ امید است که خداوند بهتر از آن را نصیب تو کند. اعرابی گردنبند را گرفت و نزد پیامبر اکرم (ص) بازگشت و شرح حال را گفت. رسول خدا (ص) از شنیدن ماجرا، متأثر شد و اشک از چشمان مبارکش فرو ریخت و به حال اعرابی دعا فرمود. عمار یاسر (از اصحاب پیامبر) برخاست و اجازه گرفت و در برابر اعطای غذا، لباس، مرکب و هزینه سفر به اعرابی، آن گردنبند را از او خریداری کرد. پیامبر اسلام (ص) از اعرابی پرسید: آیا راضی شدی؟ او در مقابل، اظهار شرمندگی و تشکر کرد. عمار گردنبند را در پارچه ای یمانی پیچیده و آن را معطر کرد و به همراه غلامش به پیامبر(ص) هدیه داد. غلام نزد پیامبر (ص) آمد و جریان را باز گفت. حضرت رسول (ص) غلام و گردنبند را به فاطمه (س) بخشید. غلام به خانه صدیقه اطهر آمد. حضرت زهرا (س)، گردنبند را گرفت و غلام را در راه خدا آزاد کرد.

گویند غلام در این هنگام تبسم کرد. هنگامی که علت را جویا شدند، گفت: چه گردنبند با برکتی بود، گرسنه ای را سیر کرد و برهنه ای را پوشانید، پیاده ای را صاحب مرکب و فقیری را بی نیاز و غلامی را آزاد کرد و سرانجام نزد صاحب خویش بازگشت.

   امام حسن مجتبی(ع) عبادت حضرت فاطمه (س)، توجه او به مردم و مقدم داشتن آنان بر خویشتن و در عالی ترین ساعات، راز و نیاز با پروردگار را این گونه توصیف می کنند: «مادرم فاطمه را دیدم که شب جمعه ای در محراب عبادت خویش ایستاده بود و تا صبحگاهان، پیوسته به رکوع و سجود می پرداخت و شنیدم که بر مردان و زنان مؤمن دعا می کرد، آنان را نام می برد و بسیار برایشان دعا می فرمود، اما برای خویشتن هیچ دعایی نکرد. پس به او گفتم: ای مادر، چرا برای خویش همان گونه که برای غیر، دعا می کردی، دعا نکردی؟ فاطمه (س) گفت: پسرم ! اول همسایه و سپس خانه.

وصیت

 در ایام بیماری، فاطمه (س) روزی امام علی (ع) را فراخواند و آن حضرت را وصی خویش قرار داد و به آن حضرت وصیت فرمود که پس از وفاتش، ایشان را شبانه غسل دهد و شبانه کفن و دفن کند و احدی از کسانی که در حق او ستم روا داشته اند، در مراسم تدفین و نماز خواندن بر جنازه او حاضر نباشند.

فاطمه (س) پس از پیامبر(ص)

 با وفات پیامبر اکرم (ص)، فاطمه (س) غرق در سوگ و ماتم شد. از یک طرف نه تنها پدر او بلکه آخرین فرستاده خداوند و ممتازترین مخلوق او، از میان بندگان به سوی خداوند، بار سفر بسته بود. هم او که در وجود خویش برترین مکارم اخلاقی را جمع کرده و با وصف صاحب خلق عظیم، از سوی خداوند ستوده شده بود. هم او که با وفاتش باب وحی تشریعی بسته شد؛ از سوی دیگر حق وصی او غصب شده بود. و به این ترتیب دین از مجرای صحیح خود، در حال انحراف بود.

فاطمه (س) هیچگاه غم و اندوه خویش را در این زمینه کتمان نمی کرد. گاه بر مزار پیامبر (ص) حاضر می شد و به سوگواری می پرداخت و گاه تربت شهیدان احد و مزار حمزه عموی پیامبر را برمی گزید و درد دل خویش را در آنجا بازگو می کرد. حتی آن هنگام که زنان مدینه علت غم و اندوه او را جویا شدند، در جواب آنان اعلام کرد که محزون فقدان رسول خدا (ص) و مغموم غصب حق وصی اوست.

بیماری حضرت فاطمه(س)

 سرانجام حضرت فاطمه (س) بر اثر شدت ضربات و لطماتی که به او بر اثر هجوم به خانه اش و وقایع پس از آن وارد شده بود، در بستر بیماری افتاد. گاه به زحمت از بستر برمی خاست و کارهای خانه را انجام می داد و گاه به سختی و با همراهی اطفال کوچکش، خود را کنار تربت پیامبر (ص) می رساند و یا کنار مزار حمزه عموی پیامبر (ص) و دیگر شهدای احد حاضر می شد و غم و اندوه خود را بازگو می فرمود.  در همین ایام بود که روزی زنان مهاجر و انصار که از بیماری او آگاهی یافته بودند، برای عیادت به دیدارش آمدند. فاطمه (س) در این دیدار بار دیگر اعتراض و نارضایتی خویش را از اقدام گروهی که خلافت را به ناحق از آن خویش کرده بودند، اعلام کرد و از آنان و عده ای که در مقابل آن سکوت کرده بودند، به علت عدم انجام وظیفه الهی و نادیده گرفتن فرمان نبوی درباره وصیت امام علی (ع) انتقاد کرد و نسبت به عواقب این اقدام و خروج اسلام از مجرای صحیح خود به آنان هشدار داد. همچنین برکاتی را که در اثر عمل به تکلیف الهی و اطاعت از جانشین پیامبر (ص) از جانب خداوند بر آنان نائل خواهد شد، یادآوری فرمود.

شهادت

 سرانجام روز سوم جمادی الثانی سال یازدهم هجری فرا رسید و چیزی نگذشت که دخت پیامبر(ص)، بر اثر حوادث ناشی از هجوم به خانه ایشان، دنیا را ترک کرده و به شهادت رسید؛ در حالی که از عمر مبارکش، 18 سال بیشتر نمی گذشت و بنا به قول مشهور تنها 95 روز پس از رسول خدا (ص) در این دنیا زندگی کرد.

تغسيل و تدفين

 مردم مدينه پس از آگاهي از شهادت حضرت فاطمه (س)، اطراف خانه آن بزرگوار جمع شدند و منتظر تشييع و تدفين ايشان بودند، اما اعلام شد که تدفين حضرت فاطمه (س) به تأخير افتاده است. مردم پراکنده شدند. هنگامي که شب فرا رسيد و چشمان مردم به خواب رفت، امام علي (ع) بنا بر وصيت حضرت فاطمه (س) و به دور از حضور افراد، به غسل بدن مطهر و رنج ديده همسر خويش پرداخت و سپس او را کفن کرد. هنگامي که تدفين فاطمه (س) به پايان رسيد، رو به سمت مزار رسول خدا (ص) کرد و گفت: سلام بر تو اي رسول خدا، از جانب من و از دخترت؛ آن دختري که بر تو و در کنار تو آرميده است و در زماني اندک به تو ملحق شده. اي رسول خدا، صبر و شکيبايي ام از فراق حبيبه ات کم شده، خودداريم در فراق او از بين رفت... ما از خداييم و به سوي او باز مي گرديم... به زودي دخترت، تو را خبر دهد که چه سان امتت فراهم شدند و بر او ستم ورزيدند. سرگذشت را از او بپرس و گزارش را از او بخواه که ديري نگذشته و ياد تو فراموش نگشته...»  امروزه پس از گذشت ساليان متمادي همچنان مزار سرور بانوان جهان مخفي است و کسي از محل آن آگاه نيست. مسلمانان و بخصوص شيعيان در انتظار ظهور امام مهدي (عج) بزرگترين منجي الهي و يازدهمين فرزند از نسل حضرت فاطمه (س) در ميان ائمه هستند تا او مزار مخفي شده مادر خويش را بر جهانيان آشکار سازد و به ظلم و بي عدالتي در سراسر گيتي پايان دهد.

 

برگزاري بيست وششمين نشست دبيران اقامه نماز وزارت نفت 

بيست وششمين نشست دبيران، رابطان و مسؤولان قرارگاه هاي فرهنگي ستاد اقامه نماز وزارت نفت به ميزباني مديريت اکتشاف شرکت ملي نفت ايران برگزار شد.  دربيست وششمين نشست دبيران، رابطين، مسئولان قرارگاه هاي فرهنگي وکارگروه هاي تخصصي ستاد اقامه نماز وزارت نفت که به ميزباني مديريت اکتشاف شرکت ملي نفت برگزارشد، احمد مجيدي، دبير شوراي فرهنگي واقامه نماز وزارت نفت به تشريح اهداف و دستورات اين نشست پرداخت وگزارش مختصري از روند فعاليت هاي فرهنگي و برنامه هاي قرآني با وجود همه تنگناهاي مالي ارائه کرد. سيد صالح هندي، مدير اکتشاف شرکت ملي نفت ايران نيز در اين نشست به بيان مقايسه اي وضعيت اکتشاف نفت در قبل از پيروزي انقلاب اشاره کرد و از اعلام رسمي افتتاح پروژه هاي جديد اکتشافي نفت درسالگرد چهلمين سال پيروزي انقلاب اسلامي ودهه فجر خبر داد . وي همچنين ضمن توجه دادن به توسعه وترويج اقامه فريضه بزرگ نماز به لحاظ کيفي، پيشنهادهايي نيز در خصوص هرچه بهتر برگزار شدن نماز در سطح وزارت با توجه به نوع فعاليت هاي شرکت ها ارائه کرد. گزارش اجمالي از برنامه هاي شوراي اقامه نماز مديريت اکتشاف بخش ديگر اين نشست بود که از سوي حجت الاسلام آذر طوسي، امام جماعت اين مجموعه ارائه شد. گزارش تفصيلي در خصوص سامانه جامع اطلاعات ائمه جماعت وزارت نفت، ارائه وضعيت آماري وسطح پيشرفت سامانه اطلاع رساني، ارائه گزارشي از فعاليت هاي کارگروه اطلاعات وآمار، معارفه حجج اسلام ثقفي به عنوان رئيس جديد دفتر ارتباطات حوزوي و بحراني به عنوان رابط فرهنگي وامور روحانيون منطقه يک کشوري صنعت نفت، ارائه گزارش فعاليت هاي فرهنگي براي انعکاس در پايگاه اطلاع رساني ستاد اقامه نماز وزارت نفت، ارائه پيشنهاد ايجاد اتاق فکر براي برنامه ريزي بهتروپيشبرد برنامه ها در سطح صنعت نفت از جمله برنامه هاي بيست وششمين نشست دبيران، رابطين، مسؤولان قرارگاه ها و کارگروه هاي تخصصي ستاد اقامه نماز وزارت نفت بود. حجت الاسلام والمسلمين حيراني معاونت نظارت وارزيابي ستاد اقامه نماز کشور ميهمان ويژه اين نشست بود.