آغاز مبارزه برای شکار سیمرغ ها
مشعل- به مناسبت پيروزي انقلاب اسلامي ايران، همه ساله جشنواره هاي هنري در بهمن ماه، گوش و چشم علاقه مندان به هنر را به سمت اخبار و خروجي اين جشنواره ها، جلب و خيره مي کند. جشنواره فيلم فجر در ميان جشنواره هاي ديگر از توجه خاص مخاطبان و علاقه مندان به هنر برخوردار است؛ هر چند امسال چهلمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي است؛ اما جشنواره فيلم فجر با جايزه معروفش، سيمرغ، سي و هفتمين دوره اش را تا دو هفته ديگر برگزار خواهد کرد. جشنواره فيلم فجر با متن و حاشيه هاي جذابش توانسته است به عنوان يکي از مردمي ترين و جالب توجه ترين جشنواره هاي هنري ايران و منطقه خاورميانه، ابعاد بين المللي داشته باشد. اينکه چه فيلم هايي وارد بخش مسابقه اصلي جشنواره فيلم فجرشده اند، داوران چه کساني هستند و از چه هنرمنداني تجليل مي شود و دست آخر نيم نگاهي به بخش هاي مختلف اين جشنواره سينمايي را با هم مرور مي کنيم. مروري که مي تواند نگاه مان را براي ديدن فيلم ها چه در زمان برگزاري جشنواره و چه پس از آن، در اکران عمومي، به افق هاي عميق تر و دورتري بدوزد.
پيش از اينکه سوداي سيمرغي ها را بشناسيم، بد نيست بدانيم که جشنواره فيلم فجر امسال چه بخش هايي دارد و در هر بخش چه فيلم هايي حاضر هستند. يادمان نرود که خيلي از کارگردانان، بازيگران و هنرمندان سينمايي شهير امروز ما، از دل همين بخش هاي فرعي درآمدند و چه بسيار فيلم هايي بودند که در بخش هاي فرعي بيشتر از بخش هاي اصلي درخشيدند.
انيميشن
بخش انيميشن سي و هفتمين جشنواره فيلم فجر سه فيلم دارد.«آخرين داستان» به کارگرداني اشکان رهگذر، «بنيامين» به کارگرداني محسن عنايتي نوش آبادي و «شب آفتابي» به کارگرداني سيد علي مدني اين سه فيلم هستند. فيلم هاي انيميشن چند سالي است که با کيفيت هاي بسيار بالاتري که قابل رقابت با انيميشن هاي خارجي دانسته شده اند، توانسته اند مخاطبان ايراني را جذب کنند. فروش انيميشن هايي چون فيل شاه، فهرست مقدس و .. از نمونه هاي برجسته فروش انيميشن در سينماي ايران است.
فيلم کوتاه
حضور فيلم کوتاه در جشنواره سينماي فجر سابقه خاصي ندارد و با توجه به برگزاري ده ها جشنواره سينمايي فيلم کوتاه در ايران، به نظر برخي کارشناسان توجيهي براي حضور اين دسته از فيلم ها در جشنواره فيلم فجر که عرصه رقابت فيلم هاي بلند داستاني است، وجود ندارد؛ اما از طرفي برخي کارشناسان نيز با اين حضور موافق هستند. آنها استدلال مي کنند که با توجه به ظرفيت بالاي مخاطب محوري در جشنواره فيلم فجر، مي توان در ميان علاقه مندان به سينما، فرهنگ ديدن فيلم کوتاه را نيز جا انداخت. از طرفي، همين کارگردانان فيلم کوتاه هستند که بعد از چند تجربه در اين زمينه، به ساخت فيلم هاي بلند روي مي آورند، از اين رو با اهميت دادن به فيلم هاي کوتاه، بستري براي اهميت دادن به استعدادهاي سينمايي آينده سينماي ايران در زمينه ساخت فيلم هاي بلند داستاني نيز مهيا مي شود. اسامي فيلم هاي کوتاهي که در جشنواره سي هفتمين فيلم فجر حضور دارند، عبارتند از: «اس» به کارگرداني حامد اصلاني، «بچه خور» به کارگرداني محمد کارت، «تشريح» به کارگرداني سياوش شهابي، «تو هنوز اينجايي» به کارگرداني کتايون پرمر و محمد روحبخش، «درياي تلخ» به کارگرداني فاطمه احمدي، «رورانس» به کارگرداني سوگل رضواتي و «گسل» به کارگرداني سهيل امير شريفي.
فيلم مستند
حضور فيلم هاي مستند در جشنواره فيلم فجر نيز از نگاه کارشناسان، وضعيتي مشابه بخش فيلم هاي کوتاه دارد. برخي معتقدند که با وجود جشنواره هاي متعدي چون حقيقت براي فيلم هاي مستند حضور اين نوع از فيلم ها در جشنواره فيلم فجر موضوعيتي ندارد. در عوض موافقان اين حضور هم همان استدلال هايي را دارند که براي فيلم هاي کوتاه نيز مطرح کرده اند. فيلم هايي چون «بهارستان خانه ملت» به کارگرداني بابک بهداد، «تمام چيز هايي که جايشان خالي است» به کارگرداني زينب تبريزي، «خانه اي براي تو» به کارگرداني مهدي بخشي مقدم، «دلبند» به کارگرداني ياسر طالبي و «نت هاي مسي يک رويا» به کارگرداني رضا فرهمند، از جمله فيلم هاي مستند حاضر در اين جشنواره هستند.
بخش نگاه نو
اما فيلم هاي بخش نگاه نو، چند سالي است به بخش هاي جشنواره فيلم فجر اضافه شده و طرفداران زيادي دارد. امسال 10 فيلم در اين بخش حضور دارند. فيلم هايي که کارگردانان جواني را ساخته اند و اميد مي رود با توجه به فيلم هاي آنان، سينماي ايران چهره هاي درخشاني را در سال هاي آينده به علاقه مندان به فيلم ارائه کند. اين فيلم ها عبارتند از: «پالتو شتري» به کارگرداني مهدي علي ميرزايي، «جاندار» به کارگرداني حسين اميري، «حمال طلا» به کارگرداني تورج اصلاني، «ديدن اين فيلم جرم است» به کارگرداني رضا زهتاب چيان، «روز هاي نارنجي» به کارگرداني آرش لاهوتي، «زهرمار» به کارگرداني سيدجواد رضويان، «سونامي» به کارگرداني ميلاد صدر عاملي، «مسخره باز» به کارگرداني همايون غني زاده، «معکوس» به کارگرداني پولاد کيميايي و «يلدا» به کارگرداني مسعود بخشي.
پنج سينماگر آثار حاضر در بخش نگاه نو، فيلم هاي کوتاه و فيلم هاي مستند سي و هفتمين جشنواره فيلم فجر را داوري مي کنند. محمد آفريده، حبيب احمدزاده، آيدا پناهنده، سعيد سهيلي و مازيار ميري 10 فيلم بخش نگاه نو، 5 فيلم مستند و 4 فيلم کوتاه اين دوره را براي انتخاب بهترين فيلم، داوري خواهند کرد.
بخش سوداي سيمرغ
اين بخش، يکي از پرطرفدارترين بخش هاي جشنواره فيلم فجر و شايد بي راه نباشد بگوييم، بخش اصلي و اساسي اين جشنواره هنري است. همه نگاه ها، رقابت ها و تلخ و شيرين هاي سينماي ايران در همين بخش پيش مي آيد. بخشي که سيمرغ ها بالاترين و زيباترين پروازشان را در آن انجام مي دهند. همين سيمرغ ها هستند که ملاک و معيار بسياري از خانواده ها و علاقه مندان به سينماي ايران مي شود تا يک فيلم را ببينند يا خير. اين فيلم ها نيز عبارتند از: «آشفتگي» به کارگرداني فريدون جيراني، «ايده اصلي» به کارگرداني آزيتا موگويي، «بنفشه آفريقايي» به کارگرداني مونا زندي حقيقي، «بيست و سه نفر» به کارگرداني مهدي جعفري، «پالتو شتري» به کارگرداني مهدي علي ميرزايي، «تيغ و ترمه» به کارگرداني کيومرث پوراحمد، «جمشيديه» به کارگرداني يلدا جبلي، «خون خدا» به کارگرداني مرتضي علي عباس ميرزايي، «درخونگاه» به کارگرداني سياوش اسعدي، «سال دوم دانشکده من» به کارگرداني رسول صدرعاملي، «سرخپوست» به کارگرداني نيما جاويدي، «سمفوني نهم» به کارگرداني محمدرضا هنرمند، «شبي که ماه کامل شد» به کارگرداني نرگس آبيار، «طلا» به کارگرداني پرويز شهبازي، «غلامرضا تختي»به کارگرداني بهرام توکلي، «قسم» به کارگرداني محسن طنابنده، «قصر شيرين» به کارگرداني رضا ميرکريمي، «ماجراي نيمروز 2: رد خون» به کارگرداني محمدحسين مهدويان، «متري شش و نيم» به کارگرداني سعيد روستايي، «مردي بدون سايه» به کارگرداني عليرضا رئيسيان، «مسخره باز» به کارگرداني همايون غني زاده و «ناگهان درخت» به کارگرداني صفي يزدانيان.
اما روابط عمومي جشنواره فيلم فجر نام سه فيلم، «آنجا همان ساعت» به کارگرداني سيروس الوند، «بي حسي موضعي» به کارگرداني حسين مهکام و «مديترانه» به کارگرداني هادي حاجتمند را نيز به عنوان ذخيره اعلام کرده تا در صورت نرسيدن هر يک از فيلم هاي بخش سوداي سيمرغ به اکران جشنواره فيلم فجر، از ميان اين سه فيلم، جايگزين مشخص شود.
محمد احساني، محمدعلي باشه آهنگر، محمد بزرگ نيا، مهرزاد دانش، پوران درخشنده، ريما رامين فر و محمود کلاري داوري آثار بخش سوداي سيمرغ اين دوره از جشنواره را عهده دار هستند. اين داوران 22 فيلم بخش سوداي سيمرغ و 3 انيميشن راه يافته به جشنواره فيلم فجر را داوري مي کنند.
مجريان
در جشنواره سي و هفتم، پنج مجري نشست هاي پس از نمايش فيلم ها را در سينماي رسانه برگزار مي کنند. محمود گبرلو، مجري دومين دوره از برنامه سينمايي «هفت» و برگزارکننده نشست هاي جشنواره در سال هاي گذشته، حميدرضا مدقق، منتقد و مجري برنامه «شهر فرنگ» و منصور ضابطيان، منتقد باسابقه، منتقدان و روزنامه نگاراني هستند که برگزاري نشست هاي پرسش و پاسخ فيلم هاي اين دوره از جشنواره را به عهده دارند. محمدرضا شهيدي فر نيز مجري مراسم اختتاميه خواهد بود.
استان ها
شايد برخي ها فکر کنند که جشنواره فيلم فجر مخصوص تهراني هاست. خير اين طور نيست؛ بلکه 56 سالن سينما در مراکز استان ها ميزبان جشنواره فيلم فجر خواهند بود و مطابق برنامه فيلم هاي جشنواره در 3 گروه سينمايي از تاريخ 12 تا 22 بهمن به نمايش در خواهند آمد. پس همه مردم ايران مي توانند فيلم مورد علاقه خودشان را در سينماي مخصوص جشنواره فيلم فجر مرکز استان شان ببينند.