گزارشي از تلاش کارکنان پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد در فصل زمستان
آسایش در سرما
سيدمرتضي هاشمي آغاز فصل سرد سال و کاهش دماي هوا در مناطق بيشماري از کشور، نيازمند آن است که تامين گاز با حساسيت بيشتري دنبال شود و براي تحقق اين برنامه بايد از يک سال قبل برنامه ريزي کرد. مرداني از تبار سختکوشي به طور شبانه روزي در تاسيسات عظيم پالايشگاهي تلاش مي کنند تا گاز طبيعي را که با مشقت و سختي فراوان از هزاران کيلومتر زير زمين استخراج مي شود، گرمابخش خانه هاي هم وطنان به ويژه در فصل پيک مصرف و فصل زمستان باشد. يکي از موارد حائز اهميت در صنعت گاز، برنامه ريزي دقيق و مستمر براي تامين قطعات يدکي، کاتاليست ها و آمادگي پالايشگاه هاي گازي در آستانه فرا رسيدن روزهاي سرد سال است و اين مهم از اقدام هاي ضروري است که به منظور تداوم توليد پايدار گاز در فصل زمستان، بارش برف و سرماي سوزان انجام مي شود. شرکت پالايش گاز شهيد هاشمي نژاد به عنوان تنها مجتمع گازي شمال شرق کشور، سهم بسزايي در تامين گاز شش استان کشور دارد. در اين گزارش به سراغ برخي کارکنان شاغل اين پالايشگاه رفته ايم تا تلاش آنان را به قلم تحرير در آوريم.
طبق هماهنگي قبلي با مسؤولان سازمان براي انجام مصاحبه وارد ساختمان «نت» مي شوم تا به همراه مسئول تعميرات به داخل سايت عملياتي برويم. همه همکاران بايد قبل از ورود به سايت، تجهيزات ايمني واحد اچ اس اي را به همراه داشته باشند و ما هم از اين قاعده استثنا نيستيم و قوانين را رعايت مي کنيم. استفاده از کلاه ايمني و صادر کردن مجوز پرميت براي دستگاه ضبط صوت خبرنگاري، از الزام هاي مهم به دليل وجود استانداردهاي بالاي ايمني در اين مجموعه است تا از بروز حادثه اي در صنعت جلوگيري شود.
عليرضا اميرخاني، مسئول تعميرات اساسي پالايشگاه که سابقه 25سال خدمت در اين مجتمع گازي را دارد، مي گويد: عمليات تعميرات اساسي با برنامه ريزي از پيش تعيين شده در 6 ماه نخست هر سال انجام شده است تا بتوانيم در فصل پيک مصرف و زمستان به هموطنان خدمت رساني کنيم، در سالهاي گذشته تجربه کارکنان پيمانکار شاغل در تعميرات اساسي کمتر بود، اما با اعتماد به توان نيروهاي بومي که حدود 80 درصد آنها از منطقه سرخس هستند، نفرات پيمانکار تحت آموزش هاي فني و حرفه اي قرار گرفته و اين افراد کسب تجربه کرده اند.
وي با بيان اينکه شرکت پالايش گاز شهيد هاشمي نژاد، عهده دار تامين گاز استان هاي شمال و شمال شرق کشور است، تصريح مي کند: به دليل اهميت پايداري توليد گاز طبيعي در فصل زمستان همه نيروهاي شاغل در تعميرات اساسي امسال، واحدها را طبق برنامه زمان بندي شده از سرويس خارج کردند و پس از تعميرات اساسي در اختيار بهره بردار قرار دادند.
اميرخاني با بيان اينکه مديرعامل اين مجتمع بزرگ گازي به واگذاري پروژه هاي تعميراتي به نيروهاي بومي منطقه تاکيد دارد، بيان مي کند: در طول چند سال گذشته سعي کرده ايم بحث تعميرات اساسي را به پيمانکاران بومي واگذار کنيم که خوشبختانه با آموزش هايي که به اين افراد داده شده، کارکنان پيمانکار توانمند شده و تعميرات با کيفيت بالا انجام مي شود اين مهم در سايه اعتماد متقابل محقق شده است.
اين مهندس مکانيک در ادامه به نام گذاري سال هاي گذشته از سوي رهبر معظم انقلاب به نام اقتصاد مقاومتي و اتکا به توان شرکت هاي داخلي اشاره و اعلام مي کند: خوشبختانه با پيگيري هاي مديران سازمان و کارکنان از چند سال گذشته به ايجاد دفتر فني در محل کارگاه مرکزي اقدام و براي قطعات مورد نياز صنعت شناسنامه فني تهيه شده است و کارکنان پالايشگاه، قطعات مورد نياز را با استفاده از مهندسي معکوس تهيه کرده اند و بخش مهمي از ساخت قطعات مورد نياز به شرکت هاي داخلي واگذار شده است.
اميرخاني تاکيد مي کند: هم اکنون 65 تا 70 درصد قطعات يدکي در داخل توليد شده و با تهيه شناسنامه فني، ضمن تسهيل در ساخت قطعات ، قيمت ساخت آنها هم کمتر از قيمت واقعي است.
خطوط در هم پيچيده و لوله هاي رنگي در واحدهاي عملياتي پالايشگاه هاشمي نژاد هر يک عهده دار وظيفه اي هستند تا پس از فرآورش، گاز را از به وسيله دو خط لوله 36 اينچ به مبادي مصرف ارسال کند، اما تامين قطعات يدکي و ولوها در پالايشگاه ها نقش بسزايي در جريان انتقال گاز دارند. با اعتماد مديران پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد به کارکنان و نيروهاي شاغل، خوداتکايي در اين پالايشگاه اهميت بسزايي پيدا کرده و هر قطعه مورد نياز از سوي کارشناسان صنعت مهندسي معکوس شده است و درکارگاه مرکزي پالايشگاه ساخته و براي نصب به واحدهاي عملياتي ارسال مي شود. مهندسان پيشکسوت و جوان هم دست به دست هم داده و حتي قطعات مورد نياز ساير پالايشگاه هاي گازي را تامين مي کنند.
تامين حدود يک هزار قلم کالا
در ادامه با محمود ابراهيمي که کار خود را از سال 66 در اين پالايشگاه شروع کرده، همکلام شديم تا از روش تامين قطعات برايمان بگويد.
وي مي گويد: هم اکنون مسووليت تامين کالا و قطعات مورد نياز در زمان تعميرات اساسي پالايشگاه را عهده دار هستم، اين قطعات شامل همه اتصالات، لوله ها، فيتينگ ها، گسکت ها و واشرها مي شود، به دليل اينکه در بازه زماني 6 ماه نخست سال مصرف گاز کمتر است واحدها طبق برنامه ريزي از سرويس خارج و تعميرات در اين زمان انجام مي شود تا در فصل پيک مصرف (زمستان) بتوانيم واحدها را در حالت آماده قرار دهيم، ما به طور معمول تقاضاي تامين قطعات سال آينده را در 6 ماه دوم انجام مي دهيم و با همه واحدهاي فعال هماهنگي اداري انجام مي شود تا فهرست قطعات مورد نياز سال بعد را اعلام کنند.
ابراهيمي تصريح مي کند: در بحث تامين قطعات از منابع داخلي در واحدي فعاليت مي کنيم که بيشترين کار تعميراتي را عهده دار است؛ بنابراين 90 درصد اتصالات مکانيکي شامل لوله ها و قطعات مورد نياز از منابع داخلي تامين و بخشي از خريد لوله ها با اينچ بالا هم از طريق واحد بازرگاني و تامين کالاي شرکت ملي گاز ايران انجام مي شود.
وي در ادامه به مدت زمان تامين قطعات اشاره و بيان مي کند: براي قطعات يدکي که نياز فوري است، سه ماه زمان در نظر گرفته خواهد شد، اما براي اقلامي که مدت زمان تامين آنها ضروري نيست و دوره تامين آنها بايد به صورت عمومي گذرانده شود، پروسه 6 ماه کاري به طول مي انجامد تا قطعات تامين شوند.
مراحل سفارش گذاري شامل درخواست، تامين بودجه، ارجاع به واحد خريد، عمليات خريد و سپس بازرسي روي کالاست که براي تامين قطعه مورد نياز، بايد مدت زمان 6 ماه در نظر گرفته شود.
مسؤول تامين کالا و قطعات پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد در خصوص آمار قطعات مورد نياز مي گويد: سالانه در زمان تعميرات، پيش بيني تامين 700 قطعه صورت مي گيرد که اين اقلام به صورت مصرفي و يک سري از قطعات به صورت يکبار مصرف است که آمار آنها به 200 قلم مي رسد که در کل، تامين حدود يک هزار قلم قطعه را پيش بيني مي کنيم.
وي درباره تفاوت کار در پالايشگاه ها با ديگر صنايع مي گويد: تفاوت عمده اي که در پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد ديده مي شود، وجود گاز ترش و نحوه فرآورش آن در واحدهاي عملياتي است، زيرا گاز H2S بسيار خطرناک است و اين موضوع، اهميت کار را بالا مي برد و اگر خللي در فرآيند فرآورش صورت بگيرد، مشکلات زيانباري به همراه خواهد داشت.
ابراهيمي خطاب به کارکنان جوان در خصوص کسب تجربه از پيشکسوتان بيان مي کند: به همکارانم توصيه مي کنم همواره فعاليتي را که به آنها مُحول شده است، به درستي انجام دهند و هيچگاه به ذهنشان متبادر نشود آن فعاليتي را که به عهده شان گذاشته شده، حتما بايد در زمان حضور سرپرست يا رئيس واحد انجام دهند، زيرا اگر اين افراد با برنامه ريزي کارشان را پيش ببرند، در کار و فعاليت شان موفق خواهند بود.
کارکنان با عشق کار مي کنند
در ادامه به سراغ يکي ديگر از پيشکسوتان و مهندسان حوزه تعميرات پالايشگاه مي روم. محمد علي اکرمي بيش از 30 سال است در تنها پالايشگاه شمال شرق کشور خدمت مي کند و از اهميت حوزه کاري اش مي گويد: زمان اورهال يا تعميرات اساسي همه ساله در روزهاي گرم سال و با برنامه ريزي مشخص انجام مي شود و واحدهاي عملياتي در پالايشگاه از سرويس خارج مي شوند تا طبق برنامه آماده سازي و فعاليت هاي تعميراتي را انجام دهند.
در زمان آغاز تعميرات اساسي هر واحد بايد ورودي و خروجي آنها مسدود شود تا بتوانيم دستگاه ها و مبدل ها را باز و واحدهاي عملياتي را شست وشو کنيم، طبق الزامات واحد اچ اس اي بايد بوي گاز از بين برود، سپس مراحل تعميراتي از سوي نيروهاي پيمانکاري شاغل انجام خواهد شد.
پس از انجام فعاليت هاي تعميراتي طبق دستورعمل ها اقدام مي کنيم، سپس به واحد نيتروژن تزريق مي کنيم که البته بي اثر است تا اگر جايي از خط لوله دچار نشتي گاز باشد، مشخص شود و پس از آن مرحله، به مرور زمان گاز شيرين وارد مدار مي شود تا واحد در سرويس قرار گيرد.
وي درباره شرايط کار تعميرات اساسي در فصل تابستان مي گويد: بايد در فصل زمستان به هموطنان خدمت رساني کنيم؛ بنابراين کارهاي تعميراتي در روزهاي گرم تابستان انجام مي شود که دماي هوا در منطقه عملياتي خانگيران سرخس طاقت فرساست، اما همه کارکنان صنعت نفت و گاز چه در پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد و چه در ديگر پالايشگاه ها و مناطق عملياتي با تلاش شبانه روزي خود متعهد به خدمت رساني به هموطنان در جاي جاي ميهن اسلامي هستند.
قبل از آغاز کار همه نيروهاي شاغل در پالايشگاه براي خدمت به مردم در فصل زمستان همفکري مي کنند و بعد با عشق کار مي کنند، نيروهايي که سال هاي متمادي کسب تجربه کرده اند اين تجربيات را در اختيار نيروهاي جوان قرار مي دهند.
همه نيروها در زمان تعميرات با شور و حال وصف نشدني در محل کار حضور يافتند و تا پاسي از شب در کنار هم خدمت مي کنيم تا توليد پايدار گاز طبيعي را در اين خطه مرزي به خصوص روزهاي سرد زمستاني رقم بزنيم.
به تلاش کارکنان متکي هستيم
مديرعامل شرکت پالايش گاز شهيد هاشمي نژاد درباره آمادگي اين مجتمع گازي براي خدمت رساني به هموطنان مي گويد: متکي به تلاش کارشناسان و کارکنان سختکوش و متعهد هستيم و بايد روي پاي خودمان بايستيم تا بتوانيم در فصل پيک مصرف طبق تعهدمان به مديران ارشد شرکت ملي گاز ايران، گاز استان هاي شمال و شمال شرق کشور را تامين کنيم.
سيد مجيد منبتي مي افزايد: عمليات شيرين سازي گاز ترش به عنوان خوراک پالايشگاه در پنج واحد تصفيه گاز و هر واحد روزانه فرآورش 10 ميليون مترمکعب گاز را به عهده دارد. بعد از رطوبت گيري مطابق با معيارهاي استاندارد ميزان 50 ميليون مترمکعب گاز به وسيله دو خط لوله 36 اينچ به خط لوله انتقال گاز تزريق مي شود تا گاز مورد نياز مشترکان خانگي و صنايع در استان هاي خراسان رضوي، خراسان جنوبي، خراسان شمالي، گلستان، مازندران و قسمتي از سمنان را تامين کند.
اين مقام مسؤول يادآور مي شود: از ساليان گذشته مجتمع ذخيره سازي شوريجه به پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد ملحق شده و به دليل اينکه در فصل تابستان مصرف گاز طبيعي پايين است، در هشت ماه گرم سال گاز به وسيله سه توربوکمپرسور به مخزن شوريجه تزريق مي شود تا در فصل پيک مصرف و روزهاي سرد سال براي کمک به تامين گاز طبيعي استان هاي شمال شرقي کشور شامل مصارف خانگي و صنايع از آن برداشت شود.
وي با اشاره به سرماي سال 1386 و تمهيدات مديران ارشد شرکت ملي گاز از آن سال به بعد براي تامين گاز مصارف خانگي تاکيد مي کند: همه ساله پيش از فرا رسيدن فصل سرما با هدف آماده سازي پالايشگاه ها و تجهيزات، موضوع تعميرات اساسي پالايشگاه ها در دستور کار قرار مي گيرد که اين موضوع امسال با تلاش شبانه روزي کارکنان در 6 ماه نخست به پايان رسيد و هم اکنون همه واحدها براي خدمت رساني به هموطنان در فصل زمستان در آمادگي کامل قرار دارند.
خوشبختانه با بهره برداري از تاسيسات مجتمع ذخيره سازي شوريجه در منطقه عملياتي خانگيران، کوچکترين دغدغه اي براي تامين گاز زمستاني نداريم.