کارکـنان پالايشگاه گاز شهيـد هاشمي نژاد ؛ مـرداني از جنـس سختکـوشي
نابرده رنج گنج میسر نمی شود
سيد مرتضي هاشمي - نقطه اي پرجنب وجوش در شمال شرق ايران که نخستين فعاليت اکتشافي آن در سال 1331 در منطقه خانگيران به وقوع پيوست و اولين چاه در سال 1341 به مخزن گاز شيرين رسيد، نعمت بزرگ خدادادي که در عمق 3700 متري به قلب زمين رسوخ کرد. هم اکنون 34 سال از فعاليت اين مجتمع گازي در مسير جاده ابريشم مي گذرد و هر روز بالنده تر از گذشته با همت و تلاش شبانه روزي کارکنان، گرمابخش منازل ساکنان شمال و شمال شرق کشور شده است.براي روشن ماندن اين مشعل و برخورداري هموطنان در خطه شمال و شمال شرق کشور، مرداني از جنس سختکوشي، تلاش کرده اند و با تلفيق تجربه و جواني، کمر همت بسته و دست به زانو گرفته اند تا ما امروز رفاه و آسايش را در جاي جاي ميهن اسلامي نظاره گر باشيم.آغاز فصل سرد و تامين گاز بخش هاي مختلف، بهانه اي شد تا سراغ برخي کارکنان پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد برويم و سختکوشي آنان را در توسعه گازرساني به مردمان ايران زمين به قلم تحرير در آوريم.اين مجموعه عظيم صنعتي، يکي از خطرناک ترين گازها از مخازن منطقه عملياتي خانگيران با سه و نيم درصد گاز هيدروژن سولفوره را پالايش مي کند و عمليات فرآورش در پنج واحد تصفيه گاز که از اهميت خاصي برخوردار است، انجام مي شود.
اتاق کنترل مرکزي، قلب پالايشگاه است و همه فرآيندهاي توليد در اين مجموعه ثبت و ضبط مي شود.
مجيد محمدي، سرپرست واحدهاي تصفيه گاز مي گويد: با توجه به اينکه اين مجتمع گازي تنها پالايشگاه خطه شرق کشور است و گاز 6 استان کشور را تامين مي کند، وظيفه اصلي توليد به عهده واحدهاي تصفيه گاز است.
به گفته وي، گاز به عنوان يک سوخت پاک است، 10 سال است جايگزين نفت شده و گوي سبقت را از نفت و ديگر فرآورده هاي انرژي ربوده، افزون بر اين سوختي است که زيرساخت توسعه در کشور محسوب مي شود، به طوري که همه صنايع ما به سمت گازسوز شدن سوق پيدا کرده و امروزه بخشي از گاز نيروگاه ها تامين مي شود.
يکي از موارد تاثيرگذار در حوزه فعاليت هاي اقتصادي که مي تواند شرايط فعاليت در حوزه اقتصاد مقاومتي را به وجود آورد، گازرساني است.
امنيت انرژي با مصرف بهينه
در کشور شاهد استفاده بي رويه از گاز هستيم، اما پالايشگاه ها جدا از اينکه نقش توليد کننده را ايفا مي کند، بايد با انجام اقدام هايي در جهت کاهش انرژي در مجموعه خود برنامه ريزي کند.
محمد فلاح کوشکي، مسئول نيروگاه پالايشگاه هاشمي نژاد مي گويد: گاز بستر و محور توسعه است و نقش موثري در توسعه و رفاه اقتصادي دارد.
روند فعلي مصرف گاز، برخلاف امنيت انرژي است و بايد با مصرف بهينه، به امنيت انرژي کشور کمک کنيم.
راهبردها و سياست هاي توسعه اي بايد به هم پيوسته باشد و در يک مسير و خط مشي صحيح قرار گيرد تا اين سوخت پاک به عنوان يک نعمت خدادادي هدر نرود.
به گفته وي، نيروگاه پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد با دارابودن سه مولد گازي و دو مولد بخار و دو مولد گازي در نيروگاه ذخيره سازي، انرژي الکتريکي مورد نياز شرکت بالادستي (شرکت نفت و گاز شرق)، همه واحدهاي پالايشگاه، تاسيسات جانبي، آبرساني و منازل سازماني در شهر سرخس و تامين هواي ابزار دقيق و نيتروژن پالايشگاه را بدون وقفه تامين مي کند.
در کنار اين موارد به حوزه مديريت انرژي نيز توجه ويژه داريم، به طوري که تلاش مي کنيم با حداقل مصرف انرژي و هزينه، وظيفه خودمان را انجام دهيم و اين موضوع براي همکاران نيروگاه بسيار حائز اهميت است. از نتايج اين سياست گذاري، استفاده بهتر از مولدهاي در سرويس بوده به طوري که نسبت به سال هاي قبل از يک مولد کمتر در سرويس بهره برده ايم و افزايش لود مولدهاي در سرويس، باعث افزايش راندمان مولدها شده است.
مسئول نيروگاه پالايشگاه هاشمي نژاد تاکيد مي کند: بايد با اعتقاد و اعتماد به متخصصان داخلي و ارتباط موثر با آنها از توانمنديهايشان استفاده کنيم و باعث ايجاد اميد و اعتماد به نفس در روحيه افراد شويم؛ اين سياست برد – برد است که نتيجه آن توسعه کشور و عبور از تحريم ها و ايجاد نااميدي در دشمنان اين مرز و بوم است.
هم اکنون در مسير خودکفايي گام برداشته ايم و با اتکا به توان داخل نسبت به تعمير و تامين قطعات اقدام مي کنيم، يکي از مصاديق آن که به تازگي محقق شده، مشکلي بود در خصوص يکي از کنترلرهاي HPC مولدهاي ذخيره سازي که براي تامين آن از سوي شرکت خارجي، هزينه و رقم بالايي درخواست شد، اما با همفکري نيروهاي تعميراتي و بهره برداري، اين تجهيز در اختيار همکاران متخصص تعميرات قرار گرفت و براي رفع مشکل گام هايي برداشته شد و سرانجام با قيمت بسيار پايين تر تعمير شده و به بهره برداري رسيده است.
اجراي تعميرات اساسي با هدف پايداري توليد
اورهال يا تعميرات اساسي پالايشگاه ها، عملياتي حساس و مهم است كه به معناي پياده کردن و دوباره سوار کردن و بازديد تجهيزات واحدهاي پالايشگاهي است. در طول اين عمليات تعميرات جزئي و تميز کردن همه تجهيزات و قطعات نيز انجام مي شود.
تعميرات اساسي در صنعت نفت و گاز كشور به ويژه در پالايشگاه ها از اهميت خاصي برخوردار است. تعميرات اساسي در حقيقت كنترل بر بخش هاي مختلف پالايشگاه ها در زمان توليد و نحوه عملكرد واحدهاي عملياتي و تاسيساتي را نشان مي دهد.
عباس کميلي، مسئول تعميرات مکانيک دستگاه هاي ثابت مي گويد: گاز به عنوان يکي از حامل هاي انرژي در کشور ما مطرح است و اهميت بسزايي در توليد، مصارف خانگي و صنعتي دارد و به عنوان يک شاه کليد در صنعت مورد اشاره است که انرژي مورد نياز نيروگاه ها را هم تامين مي کند و اگر وقفه اي در اين زمينه ايجاد شود، هم بخش خانگي و هم صنعتي از اين موضوع متاثر مي شوند.
امروز به عنوان يک سرمايه ملي به گاز نگاه مي کنيم که تلاش هاي زيادي براي استخراج آن از دل زمين مي شود و پس از فرآورش در واحدهاي تصفيه پالايشگاه به مبادي مصرف ارسال مي شود، آيندگان ما به اين انرژي نياز دارند؛ بنابراين بايد ضمن جلوگيري از هدر رفت گاز طبيعي در زمينه مصرف بهينه در سطح جامعه فرهنگ سازي کنيم.
به گفته وي، هر چند انرژي هاي نو رو به گسترش است، اما بايد در مسير حفظ ذخاير گازي گام هاي بيشتري برداشته شود.
مسئول تعميرات مکانيک دستگاه هاي ثابت درباره فرهنگ سازي مصرف گاز مي گويد: وظيفه ما به عنوان يک ايراني اين است که مصرف انرژي را فرهنگ سازي کنيم، به عنوان يک کارمند فعال در صنعت عظيم گاز در پالايشگاه هاشمي نژاد اشراف کاملي به تامين يک مترمکعب گاز دارم که با چه مشقت و سختي هايي به دست مي آيد و درخانواده همواره توصيه مي کنيم که بهينه مصرف کنيم شايد در اوج فصل پيک مصرف (زمستان) هموطن ديگري در نقطه سردسيري از کشور نياز به گاز داشته باشد.
توسعه پايدار گاز طبيعي در پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد اهميت بسزايي دارد. هر ساله در فصل تابستان تعميرات اساسي انجام مي دهيم تا براي خدمت رساني در زمستان آماده به کار باشند.
تعويض خط خروجي 36 اينچ پالايشگاه به دليل خوردگي و کاهش ضخامت طي 30 سال گذشته، يکي از اقدام هاي مهم امسال بود که با هدف پايداري گاز طبيعي انجام شد، زيرا اين خط خروجي وظيفه ارسال گاز فرآورش شده به مبادي مصرف را به عهده دارد.
در حوزه اقتصاد مقاومتي و توسعه پايدار گاز طبيعي و با استفاده از توان داخلي نسبت به ساخت يک کمپرسور «يد» براي کمپرسورهاي واحدهاي احيا اقدام کرديم که 35 هزار مترمکعب در ساعت جريان گاز را ايجاد مي کند و با توجه به اينکه پوسته اين کمپرسور را نداشتيم، با استفاده از توان شرکت هاي داخلي و مهندسي معکوس اقدام به ساخت اين تجهيز کرديم.
لزوم رعايت استانداردهاي زيست محيطي
بدون انرژي هيچ کاري انجام نمي شود و تنها زماني که به حد کافي انرژي داشته باشيم، مي توانيم درست بينديشيم و مسائل را با بينشي دقيق و صحيح ارزيابي کنيم. زماني که انرژي کافي داشته باشيم، مي توانيم به مسائلي که برايمان اهميت دارند و کارهايي که بايد انجام شوند، بپردازيم.
سيد مجيد علاقه بند حسيني، مدير واحد انرژي پالايشگاه مي گويد: در گذشته رسالت اصلي پالايشگاه ها توليد و فرآورش گاز بود و اما هم اکنون توليد گاز داريم، البته نه به هر قيمتي و نه به قيمت آلودگي محيط زيست، بلکه به قيمت مصرف بهينه انرژي و طبق استانداردها که محيط زيست از آلودگي ها حفظ شود.
به گفته وي، بر اساس يک رشته دستورعمل هاي سازماني حرکت مي کنيم که در چارچوب استاندارد ايزو 50000 است و ملزم به رعايت موارد قانوني از جمله قانون اصلاح الگوي مصرف هستيم، خوشبختانه پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد در ساليان گذشته موفق به کسب اين ايزوها در حوزه انرژي شده است.
در پالايشگاه هاشمي نژاد دو حوزه مختلف شامل صنعت و ساختمان در حوزه انرژي داريم که کارگروه هاي مختلف ملزم به پيگيري ابلاغ و اجراي دستورعمل هاست، در اين حوزه بر اساس شاخص SEC حرکت مي کنيم.
حتي در خريدهاي سازماني ملزم هستيم بهترين رويه مصرف انرژي را داشته باشيم و گروه هاي کارشناسي موضوع ها را بررسي و نسبت به خريد اقدام مي کنند، در کنار قيمت کالا بحث راندمان مطرح است که به بهره وري انرژي بر مي گردد.