روایت «مشعل» از خدمات عام المنفعه شرکت پالایش نفت لاوان
آب و گاز رایگان
سمیه راهپیما استفاده از توان و ظرفیت فنی متخصصان پالایشگاهی و صنعتگران داخلی برای رفع نیازهای فنی و مهندسی در بخش قطعات و تجهیزات بر کسی پوشیده نیست، از این رو شرکت پالایش نفت لاوان از این قاعده مستنثی نیست و توانسته است گام های موثری در مسیر خود کفایی بردارد. حفظ و استمرار تولید، دستیابی به بازارهای جهانی، بهینه سازی مصرف انرژی و رعایت قوانین و استانداردهای فنی و زیست محیطی را می توان از اهداف پالایشگاه لاوان برشمرد که در کنار موارد یاد شده، مسئولیت اجتماعی جزیره و دهکده لاوان را سرلوحه کار خود قرار داده است. جذب نیروهای بومی، تامین آب آشامیدنی و گاز مصرفی ساکنان جزیره و... مصداق عملکرد شرکت پالایش نفت لاوان در زمینه مسئولیت اجتماعی است.
حمید رضا محجوب، مدير عملیات شركت پالايش نفت لاوان می گوید: «این شرکت یک هزار و 186 نفر کارمند دارد که بر اساس طرح استخدامی سال 1386 مبنی بر جذب نیروهای بومی توانسته ایم تا به امروز 230 نفر از ساکنان دهکده و نوار ساحلی لاوان را جذب کنیم که در واحدهای مختلف بهره برداری، تعمیرات، فضای سبز و و خدمات فعالیت می کنند.» به گفته او «شرکت پالایش نفت لاوان، احترام به همسایگان را به عنوان بخشی از منشور اخلاقی خود در دستور کار قرار داده و و اعتقاد دارد که تکریم انسان ها و جلب رضایت آنها به عنوان یک وظیفه اساسی، نه در کنار سایر فعالیت ها، بلکه به عنوان یک اصل می بایست در نظر گرفته و اجرا شود. شرکت پالایش نفت لاوان، خدمت رسانی به ساکنان و جزیره لاوان را همزمان با سایر فعالیت های سازمانی به انجام رسانده و با ایجاد ارتباط موثر با نهادهای دولتی و مردمی در جزیره لاوان موفق شده است اقدام های بسیار موثر و قابل توجهی را در جهت ارتقای وضعیت عمومی جزیره لاوان و بهبود ساختار فرهنگی، رفاهی، آموزشی، تفریحی و بهداشتی ساکنان جزیره از طریق انجام پروژه های مختلف عمرانی در جزیره لاوان به اجرا درآورد. به طور قطع توجه به نیازهای ساکنان جزیره لاوان به عنوان همسایگان و مجاوران شرکت پالایش نفت این منطقه، زمینه شکوفایی، توسعه و رشد را در بخش های مختلف منطقه فراهم کرده و چهره زندگی را برای اهالی و ساکنان آن جذاب تر و لذت بخش تر خواهد کرد. شرکت پالایش نفت لاوان حوزه مسئولیت اجتماعی و اقدام هایی انجام داده است که از آن جمله می توان به تامین شارژ سیلندر گاز خانگی آنها با تغییر الگوی تولید عملیاتی در بازه های زمانی مشخص و تامین روزانه 100 هزار لیتر آب آشامیدنی مورد نیاز اهالی جزیره به صورت رایگان، جذب و به کارگیری نیروهای بومی در پالایشگاه، احداث دبیرستان خلیج فارس به عنوان نخستین دبیرستان در جزیره ، احداث مجموعه تفریحی پارک ساحلی بوستان نفت، احداث مهدکودک شکوفه های انقلاب، احداث آموزشگاه خیاطی و کارگاه تولیدی ریحانه و انجام مطالعات سازمان دهی و مدیریت پسماندها در جزیره با مشارکت شرکت نفت فلات قاره اشاره کرد.»
داخلی سازی 859 قطعه
مدیر شرکت پالایش نفت لاوان در ادامه به بحث خودکفایی و توانمندی داخلی شرکت پالایش نفت لاوان اشاره می کند و می افزاید: «این شرکت نیروهای متخصصی دارد که به دانش تولید برخی قطعات مورد نیاز پالایشگاه دست یافته اند؛ با این روش از خریدهای خارجی جلوگیری می شود. با توجه به توان داخلی توانستیم در سال 1395 به تولید 445 قطعه و به صرفه جویی 66 میلیارد ریال بیابیم؛ این در حالی است که سال 1396 نیز 859 قطعه داخلی سازی شد و به صرفه جویی 239 میلیارد ریال دست یافتیم.»
از کاهش آلودگی هوا تا کاهش گازهای اسیدی
محجوب با اشاره به اینکه شرکت پالایش نفت لاوان در طول سالیان گذشته از محیط زیست غافل نشده و پروژه های فرآیندی محیط زیستی را در دستور کار قرار داده است، می گوید: «از جمله پروژه های زیست محیطی می توان به کاهش آلودگی هوا، خاک و آب از طریق کاهش 98.3 درصدی میزان گوگرد سوخت جت و 99.5 درصدی گوگرد در نفت گاز، بازیافت گوگرد از گازهای اسیدی، به میزان 99.5 درصد و جلوگیری از انتشار آلاینده ها در محیط زیست، کاهش میزان گازهای اسیدی در OFF GAS های خروجی از واحدهای فرآیندی به میزان 99.99 درصد، تصفیه فاضلاب ترش واحدهای بالادستی به میزان 99.7 درصد و جلوگیری از انتشار آلاینده ها در محیط زیست اشاره کرد. در این میان کاهش 5 Oil، COD، BOD در پساب های صنعتی، به میزان 70 درصد و جلوگیری از انتشار آلاینده ها در محیط زیست، تصفیه فاضلاب های بهداشتی، به میزان 80 درصد و کمک کاهش مصرف آب، مدیریت و کنترل مواد زاید نفتی و فاضلاب حاوی کاستیک، بهینه سازی سیستم پدافند غیرعامل(نصب و هشدار F&G، خرید UTMهای بومی، ایزوله کردن شبکه های داخلی و اینترنت) از دیگر پروژ های زیست محیطی است.»
20 میلیون نفر- ساعت کار بدون حادثه
برنامه ريزي براي حفظ و ارتقای بهداشت محيط كار و بهبود وضعيت ايمني در سطح صنايع پالايش و پخش، همچنين سلامت محيط زيست و نظارت عاليه بر اجراي برنامه ها و دستورعمل ها و هماهنگي و يكپارچه سازي برنامه هاي اچ اس ای و پدافند غير عامل و مديريت بحران در سطح صنايع پالايش و پخش از ارکان مهم این صنعت به شمار می رود؛ به گونه ای که هر یک از شرکت های پالایش نفت برنامه هایی در حوزه بهداشت، ایمنی و محیط زیست در دستور کار قرار داده اند. در این زمینه مدیر عملیات شرکت پالایش نفت لاوان می گوید: « این شرکت توانسته در سال 1396 به ثبت آمار 20 میلیون نفر - ساعت کار بدون حادثه دست یابد. ضمن آنکه به تمامی کارکنان پالایشگاه در زمینه اچ اس ای آموزش هایی داده می شود و برنامه ریزی های انجام شده مشارکت کارکنان در دوره های آموزشی به 40 درصد رسیده است و به سرانه آموزش اس ای به میزان 24 ساعت دست یافته ایم. در عین حال برگزاری دوره های آموزش اطفای حریق به طور مستمر برای تمام کارکنان و ارزیابی و اثربخشی تمامی دوره های آموزشی اچ اس ای، از دیگر دستاوردهای شرکت پالایش نفت لاوان در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست است. در سال 1395 نیز با اجرای پروژه های احداث واحدهای تقطیر، پروژه احداث واحدهای تحت لیسانس و پروژه احداث واحدهای سرویس های جانبی به 15 میلیون و 500 هزار نفر - ساعت کار بدون حادثه دست یافته ایم.»
اجرای طرح جامع بهبود فرآیند
محجوب ادامه می دهد: «این شرکت به منظور ارتقای کیفیت و افزایش کمی فرآورده های تولیدی خود در راستای صیانت از محیط زیست اقدام به اجرای طرح جامع بهبود فرآیند بهینه سازی ظرفیت در پالایشگاه کرده است. این طرح شامل پروژه های احداث واحد تقطیر، احداث واحدهای تصفیه هیدروژنی و ایزومریزاسیون نفتای سبک، تصفیه هیدروژنی و تبدیل کاتالیستی، تصفیه هیدروژنی فرآورده های میان تقطیر نفت سفید و نفت گاز، واحد بازیافت گوگرد، ایجاد سرویس های وابسته جانبی و احداث دو رشته خط لوله 16 اینچی برای بارگیری فرآورده های نفتی می شود که در قراردادهایی با پیمانکاران اجرایی داخلی به صورت مهندسی، خرید و ساخت(E.P.C) صورت گرفت.
با اجرایی شدن طرح جامع به نتایج و دستاوردهایی از جمله افزایش ظرفیت پالایش نفت خام تولید فرآورده های نفتی بر اساس استانداردهای روز جهانی (یورو 4)، بهبود عملکرد اقتصادی شرکت دست یافته ایم، ضمن آنکه در این طرح به فراهم کردن زمینه های اشتغال مولد و مستمر، ایجاد روحیه اعتماد به نفس و خودباور نسبت به توان و تولید داخلی، ارتقای سطح دانش و تجربه نیروی انسانی و ایجاد بسترهای لازم برای تربیت نیروهای متخصص و استفاده حداکثر و بهینه از ظرفیت ها و امکانات داخلی و ارتقای توانمندی شرکت ها و مشارکت های داخلی برای حضور موثرتر در عرصه های رشد اقتصادی و پیشرفت صنعتی کشور رسیده ایم.»
پروژه های پیشرو و در دست اقدام
مدیر عملیات شرکت پالایش نفت لاوان با بیان اینکه افزون بر موارد یاد شده، این شرکت پروژه های دیگری در دست اقدام دارد، می گوید: «برای توسعه و بهبود عملکرد پالایشگاه پروژه هایی از جمله احداث واحد تقطیر در خلأ با هدف تولید فرآورده های ویژهVB و LUB CUT (ماده اولیه روغن سازی) و قیر، احداث اسکله 90 هزار تنی، استراحتگاه 170 واحدی کارکنان، پروژه نصب توربین back pressure و پروژه احداث مجموعه ورزشی رفاهی کارکنان را در دستور کار داریم.
تعدادی از کارکنان در ایام نوروز خانواده های خود را به شرکت می آورند تا با شرایط و محیط کارشان آشنا شوند، از این رو پروژه 170 واحدی کارکنان را در برنامه داریم تا آنها بتوانند به راحتی این ایام را سپری کنند. از این تعداد 10 واحد را در کنار ساحل و مابقی را در قسمت مسکونی پالایشگاه خواهیم ساخت. شرکت نفت فلات قاره لاوان یک اسلکه نفتی صادراتی در جزیره لاوان دارد که شرکت پالایش نفت لاوان نیز از آن استفاده می کند، اما با گذشت سال های طولانی از احداث آن ، لزوم احداث یک اسکله جدید با ظرفیت بالا برای پالایشگاه احساس می شود، به همین دلیل مطالعات امکان سنجی طراحی اسکله جدید را در برنامه داریم که در حال اتمام است و با پایان یافتن آن به مناقصه گذاشته می شود.»
حضور فعال در بورس انرژی
شرکت پالایش نفت لاوان به عنوان بزرگ ترین عرضه کننده فرآورده های نفتی در رینگ بین المللی بورس انرژی ایران در حوزه مدیریت بازرگانی با اتخاذ رویکردهای نوین سیستماتیک و دانشگاهی و با به کار گیری راهبردهای پویا و متناسب با خط مشی سازمان با هدف بازار سازی و ایجاد فضای رقابتی گسترده و شفاف، موفق شده است سهم مهمی از بازارهای منطقه ای و فرامنطقه ای را به خود اختصاص دهد و به عنوان یک برند تجاری شاخص در عرضه فرآورده های نفتی شناخته شود. محجوب در این باره می گوید: «رکورد بزرگترین معاملات تاریخ بورس انرژی در سال 1397 از سوی شرکت پالایش نفت لاوان ثبت شده است.»
چگونگی پیدایش پالایشگاه لاوان
شرکت پالایش نفت لاوان در سال 1355 به عنوان «مجتمع تقطیر لاوان» زیر نظر پالایشگاه شیراز و با ظرفیت 20 هزار بشکه در روز با تولید سه فرآورده نفتای ترش، نفت گاز و نفت کوره تاسیس شد، این فرآورده ها به ترتیب برای صادرات، مصرف داخلی و صادرات و سوخت کشتی ها در نظر گرفته شده بود. پس از پيروزي انقلاب اسلامي و با توجه به موقعيت راهبردی و امكانات بالقوه موجود طرح هاي توسعه و بهسازي سيستم در دستور كار قرار گرفت . با شروع جنگ تحميلي و صدمه ديدن برخی پالايشگاه های کشور از جمله پالايشگاه آبادان و در نتيجه افزايش نياز به فرآورده هاي نفت گاز و نفت كوره اهميت اين واحد بيش از پيش نمايان شد. تا جایي كه در طول سال هاي دفاع مقدس عمليات سوخت رساني به ناوگان دريايي جمهوري اسلامي ايران را با وجود بمباران هاي متعدد به نحو شايسته اي به انجام رسانيد. مجتمع پالايشي لاوان در اين زمان با هدف توليد فرآورده هاي مرغوب تر شكل گرفت . واحد مراكس با ظرفيت 6 هزار بشکه در روز در سال 1368 از سوی شركت U.O.P. طراحي و از سوی شركت Chyoda به منظور توليد نفتاي شيرين نصب و راه اندازي شد. در سال 1373 با اجراي طرح افزايش ظرفيت واحد تقطير نفت خام سيستم تلمبه گردشي نفت سفيد افزايش ظرفيت واحد تقطير نفت خام از 20 هزار بشکه به 30 هزار بشکه در روز و همچنين متناسب با آن افزايش توليد فرآورده ها و امكان توليد فرآورده با ارزش نفت سفيد و کاهش ضايعات فراهم شد. از آن زمان تا به امروز شرکت پالایش نفت لاوان گام هایی در جهت توسعه برداشته است. حمیدرضا محجوب، مدير عملیات شركت پالايش نفت لاوان در زمینه بهره مندی از توان متخصصان داخلی می گوید: «سال 1380 با استفاده از توان متخصصان داخلی واحد بنزین سازی این پالایشگاه راه اندازی شد و در سال 1387 اسکله دومنظوره نفتی– تدارکاتی و واحد استحصال و ذخیره سازی گاز مایع (LPG) این شرکت که پیش از آن در فلرهای پالایشگاه سوزانده می شد به بهره برداری رسید. دهم اردیبهشت 1390 و مصادف با روز ملی «خلیج همیشه فارس» فاز نخست طرح بهبود فرآیند و بهینه سازی ظرفیت شرکت با هدف افزایش ظرفیت از 30 هزار بشکه در روز به 55 هزار بشکه در روز در مدار تولید قرار گرفت. شركت پالايش نفت لاوان به منظور ارتقای كيفيت و افزايش كمي فرآورده هاي توليدي خود و به منظور صيانت از محيط زيست اقدام به اجراي طرح بهبود فرآيند و بهينه سازي ظرفيت در پالايشگاه کرده است که در این زمینه، واحد تصفیه هیدروژنی و ایزومریزاسیون نفتای سبک در سال 1392 به بهره برداری رسید، ضمن آنکه در بهمن ماه 1394 واحد تصفیه هیدروژنی فرآورده های میان تقطیر نفت سفید و نفت گاز به منظور تولید فرآورده ها، بر اساس استاندارد یورو 4 به بهره برداری رسید.» به گفته محجوب، «توسعه شرکت پالایش نفت لاوان در سال 1395 نیز ادامه داشت و واحد تصفیه هیدروژنی نفتای سفید به بهره برداری رسید. سال 1396 نیز واحدهای گوگردسازی و واحد پساب صنعتی به بهره برداری رسید و واحد ایزومریزاسیون نفتای سبک راه اندازی شد. واحدهای گوگردزدایی از نفت سفید و نفت خام واحدهایی نیستند که ارزش اقتصادی برایمان داشته باشند و جزء واحدهای زیست محیطی به شمار می آیند. »