آمار و ارقامی که شرکت های نفتی در زمینه استفاده از کالاهای ساخت داخل مورد اشاره قرار می دهند، گواهی بر کیفیت محصولات ایرانی است. از جمله ساخت 4 هزار و 500 قلم كالابه ارزش 700 میلیارد ریال در نفت و گاز گچساران که هوشنگ صيدالي، مدیرعامل این شرکت درباره آن می گوید: از مجموع چهار هزار و500 قلم كالا بيش 1700 قلم آن به ارزش بیش از 420 میلیارد ریال از سوی سازندگان داخلي و به سفارش اين شركت ساخته شده است. او می گوید: این اقلام در قالب 800درخواست از ادارات مختلف ازسوی شرکت های داخلی ساخته شده و اين ميزان خريد نسبت به سال قبل از آن 18 درصد رشد داشته است. همچنين در نيمه اول امسال نيز اين شركت بيش از 1000 قلم كالا به ارزش بيش از 55 ميليارد ريال از فروشندگان و تامين كنندگان در شهر گچساران خريداري کرده كه اين حجم از خريد كالا، تاثير به سزايي بر ايجاد اشتغال، گردش مالي و رونق اقتصادي گچساران داشته است.
جاوید کیانفر، مدیرعامل یکی از شرکت های داخلی که از سال 89 تولید کنترل ولو را تحت برند شرکت اروپایی آغاز کرده، می گوید: به مدت دو سال این دانش را بومی کردیم و دیگر وابستگی وجود ندارد.
وی می گوید: بازار کار برای این محصول زیاد و از تجهیزات حیاتی و گلوگاهی شرکت نفت است که در فهرست 10 قلم کالای اساسی وزارت نفت قرار دارد. او می گوید: محصولات شرکتش در پروژه های طرح توسعه پالایشگاه اصفهان، نفت و گاز گچساران، پتروشیمی شیراز و...مورد استفاده قرار گرفته است، خواسته او از وزارت نفت این است که راهکار حمایتی تدوین شود و پیشنهاد می کند اگر نیاز شرکت ملی نفت، تامین 2 هزار قطعه کنترل ولو است، این نیاز میان شرکت های واجد صلاحیت تقسیم شود و همه درگیر شوند.
سازنده بومی حمایت شود
در این میان نباید از خواسته شرکت های بومی جنوب هم غافل بود که درخواستشان از دولت و وزارت نفت، حمایت بیشتر است. مدیرعامل یکی از شرکت های بومی می گوید: وزارت نفت و صنعت نفت، بزرگترین کارفرمای پیمانکاران این حوزه است و نقش قابل ملاحظه ای در توسعه سازندگان صنعت نفت داشته است. اما به آن معنا نیست که کامل راضی باشیم. ما به عنوان سازنده بومی، باید وضعیت بهتری از نظر توسعه داشته باشیم.
مدیر یکی دیگر از شرکت های غیربومی نیز با اعلام حمایت از صنعت نفت در دوران تحریم اشاره می کند: متناسب با توانمندی و ظرفیت خودمان، قابلیت تولید صدهزار تن لوله در سال و اشتغال بیش از 3 هزار نفر را داشته که چرخه اقتصاد چند کارخانه و زنجیره تولید را تامین می کند. حمایت از سازنده داخل را نباید با خط کش ارزش ریال مقایسه کرد، وقتی چنین پتانسیلی در کشور وجود دارد، ظرفیت آن را پر کنند.
مشکلات سازندگان داخل
افزون بر موارد ذکر شده، نمی توان از مشکلات سازندگان داخل به آسانی گذشت؛ مشکلاتی که تنوع فراوانی دارد و حرف دلشان زیاد است. یکی از سازندگان داخل می گوید: حرف دل ما تلخ است؛ مجموعه عوامل و سیاست ها در طول سال ها جمع شده و سازنده داخل با آن درگیر است. مسائل نقدینگی، عدم سفارش گذاری لازم از سوی شرکت های نفتی و مسئله واردات. او با طرح این موارد می گوید: خواسته اصلی ما این است که با دید بالاتر، ساخت داخل را ببینند و بیشترحمایت کنند و با سازندگان بزرگ خارجی مقایسه نشویم. باید واردات را تحریم کنیم نه اینکه بگوییم چرا قیمت ساخت شما از چین بالاتر است. رفیعی هم در بیان مشکلات سازندگان داخل، به بی ثبات و شناور بودن نرخ ارز، تمایل شرکت های داخلی برای استفاده از برندهای اولیه خود اشاره می کند.
نگاه به نمایشگاه
دهمین دوره نمایشگاه تخصصی تجهیزات صنعت نفت و حفاری در حالی به ایستگاه آخر می رسد که طی آن از پنج کتاب تخصصی و فنی و 8 قلم کالای کاربردی و راهبردی ساخت داخل رونمایی شد؛ رویدادی که در آن 220 شرکت از 11 استان حضور داشتند که 70 درصد آنها سازنده، 20 درصد تامين کننده و 10 درصد دانش بنيان بودند.
سازندگان داخل می گویند با توجه به اهمیت این نمایشگاه نمی توانند دست رد به آن بزنند. یکی از تولیدکننده ها می گوید: نمایشگاه اهواز، برای ما بسیار مهم است و از شرکت کنندگان دائمی آن هستیم. حضور ما به عنوان سازنده داخلی در این نمایشگاه الزامی است و نبودمان جا را برای رقبا خالی می کند. در این منطقه نفت خیز به خریدار اصلی نزدیک هستیم و با کارشناسان دیدار می کنیم. شکراله کرد هم می گوید: نمایشگاه ها، ویترینی هستند که ما توانایی خود را در آن به نمایش می گذاریم و بسیار مفید است. جاوید کیانفر هم اشاره می کند که این نمایشگاه بسیار عالی است؛ چون با صنعت و کارفرما به طور مستقیم ارتباط برقرار می کنیم. در چهار روز می توانیم با شرکت مناطق نفت خیز جنوب ارتباط خوبی داشته باشیم. مدیرعامل یکی از شرکت های دانش بنیان هم در این زمینه توضیح می دهد: در نمایشگاه تهران و انرژی کیش شرکت داریم. در سطح استانی، اهدافی را به صورت منطقه ای هدفگذاری می کنیم. خوزستان و استان های همجوار، یکی از مناطقی است که می تواند از اولویت های ما باشد. نمایشگاه اهواز با حمایت مدیریت مناطق نفت خیز جنوب و سایر موسسات شکل گرفته و نقش خوبی در اطلاع رسانی و بازاریابی شرکت های داخلی دارد. شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و شرکت ملی گاز ایران از مشتریان بزرگ ما هستند و یکی از راحت ترین روش ها که بتوانیم خود را در معرض دید آنها قرار دهیم، این نمایشگاه است، بنابراین خود را متعهد به شرکت در این نمایشگاه می دانیم و همیشه با حداکثر توان در آن حاضر می شویم و نتایج آن برای مان مثبت بوده است.
قبای مدیریت بر تن مدیران جدید
مشعل ساعاتی قبل از آغاز دهمین نمایشگاه تخصصی تجهیزات صنعت نفت و حفاری، احکام تازه ای برای مدیران شرکت های نفت خیز جنوب صادر شد تا از یک سو وزارت نفت در مسیر قانون منع به کارگیری بازنشستگان پیشگام باشد و از دیگر سو، مدیرانی جوان تر و تازه نفس قبای مدیریتی بر تن کنند؛ آنگونه که احمد محمدی، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب؛ سید عبدالله موسوى، مدیرعامل جدید شرکت ملى حفارى و جهانگیر پورهنگ، مدیرعامل شرکت نفت و گاز اروندان شد و در طول برگزاری نمایشگاه پاسخگوی سوال خبرنگاران بودند و به تشریح اولویت های خود در این مسئولیت پرداختند که مشروح آن در ادامه می آید:
احمد محمدی، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در حاشیه دومین روز از برگزاری دهمین نمایشگاه تخصصی ساخت تجهیزات صنعت نفت و حفاری در نشستی مطبوعاتی با اشاره به سابقه برگزاری این نمایشگاه از سال ۱۳۸۸ با رویکرد توانمندسازی بخش خصوصی و ساخت داخل گفت: تاکنون بخش چشمگیری از کالاها و قطعات مورد استفاده در بخش حفاری، تولید، سطح الارضی و چاه محور، بومی سازی شده كه از ميان آنها مي توان به دستيابى به دانش بومى سازى تلمبه های درون چاهى SPR با كمك دانشگاه شهید چمران اشاره كرد. او همچنین از بومى سازى برخی مته هاى پرمصرف حفارى كه اغلب، ساخت كشورهاى آمریکا، آلمان و كشورهاى غربى است، خبر داد و گفت: بر اساس برنامه ريزى هاى انجام شده از سال هاى گذشته، بومى سازى اين كالاهای راهبردی و پرمصرف در دستور کار بوده که در اين زمینه، شاهد امضای قراردادهایی با شركت هاى توانمند داخلى بوده ايم و آنهایی را که قابل بومی سازی باشد، در داخل تولید می کنیم. همچنین بومي سازي 100 درصد مته هاي حفاري مورد نياز در دستور کار قرار دارد. محمدی در مورد آخرین وضعیت طرح توسعه میدان کرنج گفت: در اواخر بهار 1397 با کنسرسیوم پرگس، پیش قراردادی در این زمینه امضا شد که خوشبختانه مسیر رسیدن به این قرارداد تقریبا به اتمام رسیده و بزودی قرارداد اصلی مشخص می شود.
او گفت: نگاه راهبردی غالب در كشور، بايد به سمت حركت در مسير خود كفايي و خود اتكايی، ضمن حفظ ارتباط با ساير كشورهاى دنيا باشد. محمدی با بیان اینکه شركت ملى مناطق نفت خيز جنوب در زمینه بومى سازى تجهيزات مورد نياز صنعت نفت و حفارى، برنامه ريزى منظمى دارد، اظهار کرد: ممکن است هر كالا از همان روز نخست، كيفيت 100 درصدی نداشته باشد كه بايد با تعامل، درك شرايط طرفين و استفاده از توسعه پلكانى و مرحله به مرحله، به سمت توليد كالاى با كيفيت پيش برويم. وى در مورد آخرين وضعيت توسعه ٢٨ مخزن نفتی واقع در محدوده عملياتى شركت ملى مناطق نفت خيز جنوب گفت: بر اساس طرح جامع توسعه از پیش تهیه شده، دو بسته از مجموع ٢٨ بسته به نتيجه رسيده است. به گفته او، در طرح توسعه میدان های معرفی شده، عملیات توسعه و بازتوسعه شامل حفاری چاه های جدید، تعمیر چاه های حفاری شده موجود و انجام اقدام های ترمیمی درون چاهی، شامل عملیات سطح الارضی از تاج چاه تا مبادی مصرف، احداث خطوط لوله جریانی، تاسیسات فراورشی، خطوط انتقال نفت به پالایشگاه ها، مبادی صادراتی و ... هدفگذاری شده که بر اساس برنامه زمان بندی انجام می شود. وی با اشاره به اختصاص 4 درصد از اعتبار طرح توسعه 28 مخزن در حوزه مسئوليت هاي اجتماعي تصريح کرد: با اجراي این طرح، مردم اطراف تاسيسات نفتي بايد از مزاياي آن منتفع شوند و اين امر بايد در عمل باشد، نه در حد حرف و شعار. مردم بايد با تمام وجود درک کنند که با اجراي اين طرح، زندگي و اقتصاد آنها بهبود مي يابد.
ملی حفاری، حمایت از سازندگان داخلی را تکلیف میداند
سید عبدالله موسوی، مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران در این نشست خبری گفت: این شرکت، تامین نیازهای خود از محل تولیدات ساخت داخل را در اولویت دارد و حمایت از سازندگان و تامین کنندگان کالا و خدمات و شرکت های دانش بنیان در سراسر کشور، به ویژه استان خوزستان را برای خود وظیفه و تکلیف می داند. او با اشاره به اینکه این شرکت 73 دستگاه حفاری شامل 70 دکل خشکی و سه دکل دریایی ملکی دارد، گفت: چینش این دستگاه ها هر ساله بر اساس برنامه تولید که از سوی شرکت ملی نفت ایران تبیین و ابلاغ می شود، شکل می گیرد. مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران در پیوند با این مطلب، به برنامه های توسعه ای شرکت با هدف حضور در بازارهای بین المللی اشاره و اظهار کرد: هم اکنون بازاریابی مشترک در داخل و خارج کشور در جریان است که در آینده، خبرهای خوبی اطلاع رسانی خواهد شد. او با بیان اینکه شرکت ملی حفاری ایران از ردیف های بودجه دولت استفاده نمی کند، گفت: این شرکت، هزینه های جاری خود در ارتباط با حقوق و دستمزد و تهیه و نگهداشت تجهیزات را از محل کارکرد خود تامین می کند، بنابراین باید با کار و تلاش مضاعف و گسترش فعالیت ها از داشته های خود استفاده کند. موسوی افزود: این شرکت همسو با ارائه خدمات در سطح مناطق عملیاتی خشکی و دریایی، برنامه تعمیرات اساسی (اورهال) و روز آمد سازی دستگاه ها و تجهیزات را در دستور کار خود دارد و با توجه به برخورداری از نیروهای مجرب و کار آزموده در چارچوب مقررات صنعت نفت، توسعه فعالیت های برون مرزی خود را در گام نخست در کشورهای نفت خیز حوزه خلیج فارس هدفگذاری کرده است .
توسعه میدان ها، از اولویت های اروندان است
جهانگیر پورهنگ، مدیرعامل شرکت نفت و گاز اروندان، در حاشیه سومین روز نمایشگاه تخصصی تجهیزات صنعت نفت و حفاری گفت: وظیفه هر شرکت بهره بردار، تولید نفت است؛ اما شرکت اروندان وظایف توسعه ای خود را نیز همراه با تولید در برنامه دارد و در حال پیشبرد هر دو راهبرد برای رسیدن به هدف نهایی، یعنی ازدیاد برداشت و تولید صیانتی از میدان های مشترک با کشور همسایه است. وی افزود: ویژگی های خاص اقلیمی منطقه، به ویژه در هور، با هر دو بخش دریا و خشکی متفاوت است که این موضوع سبب پیچیدگی و سختی فرایند حفاری و تولید شده است؛ اما تمهیدات لازم برای آن در نظر گرفته شده و اکنون تولید، طبق برنامه ابلاغی شرکت ملی نفت ایران انجام می شود.
پورهنگ تأکید کرد: نمایشگاه ساخت داخل تجهیزات صنعت نفت و حفاری خوزستان، کانون شناسایی، تسهیم دانش و تبادل تجارب با سازندگان و تامین کنندگان است.