دیدنی های خلیج فارس را می شناسید؟
مرواریدهای دریای پارس دریای پارس
مشعل خلیج همیشه فارس، جنوبی ترین بخش سرزمین اجدادی، ثروت های عظیمی به فرزندانش عطا کرده است؛ ثروت هایی که شاید نخستین آنها را نفت و گاز بدانیم و در رده های بعدی شیلات و ... اما خلیج فارس مرواریدهایی هم دارد، مرواریدهایی که نه زیر آبند و در دل صدف ها، که روی آبند و در دل دریا. جزیره های خلیج ایرانی نژاد فارس، هر کدام چون مروارید زیر آفتاب در پهنه دریای بیکران می درخشند و حکایت از ثروتی عظیم دارند. برخی از این مرواریدها، چون قشم و کیش را خوب می شناسیم، اما برخی را نه. مطلب پیش روی شما نگاهی دارد به جزایر کمتر شناخته شده خلیج همیشه فارس و زیبایی هایی خدادادی، که دیدنی اند و برای گشت و گذار ایرانیان در هوای سرد پاییزی، نیک می درخشند.
شیدور
جزیره شیدوَر، شدوار یا شِتوَر از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. شدور یکی از جزایر ایرانی در خلیج فارس است. این جزیره غیرمسکونی از توابع شهرستان ابوموسی واقع در استان هرمزگان به شمار می آید. جزیره شِتوَر یا شیدوَر به وجود تعداد زیادی مار سمی سیاهرنگ و کوچک معروف است که معمولاً زیر شن مخفی می شوند. به این جزیره «جزیره ماران» نیز گفته می شود. شاید غیر مسکونی بودن این جزیره به دلیل حضور این مارها باشد. شتور در حدود یک ونیم کیلومتری جنوب خاوری جزیره لاوان قرار گرفته و از پناهگاه های مهم حیات وحش و منطقه طبیعی حفاظت شده است که از سال ۱۳۶۶ تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است. این جزیره از با ارزش ترین و مهم ترین پناهگاه های حیات وحش پرندگان، لاک پشت های دریایی، ماهی ها و دلفین ها در خلیج فارس است و جزء مناطق حفاظت شده کشور است. بد نیست بدانید جزیره شیدور را بهشت پرندگان نیز می نامند.
هنگام
جزیره هنگام یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. این جزیره با آبادی های کوچک با وسعت حدود 50 کیلومترمربع در جنوب جزیره قشم واقع شده و دارای معادن نمک، خاک و سرب است. جزیره هنگام 33/6 کیلومترمربع مساحت دارد و به شکل مخروط ناقصی است که در کرانه های جنوبی جزیره قشم واقع شده است . تنها فعالیت اقتصادی در جزیره هنگام که اکثر اهالی به آن مشغولند ماهیگیری و صیادی است. از نقاط دیدنی جزیره، تاًسیسات بندری انگلیسی ها است. صید کوسه در اطراف جزیره، یکی دیگر از دیدنی های این جزیره به شمار می رود. همچنین سواحل مرجانی، خاکی حاوی آهن، لاک پشت های بزرگ و زیبا و دلفین های بسیار زیبای دریایی، سواحل زیبای صخره ای و شنی، آکواریوم های طبیعی و آهوان از جاذبه های گردشگری جزیره هنگام محسوب می شود. تنها پارک کروکودیل کشور از دیگر جاذبه های جزیره هنگام محسوب می شود. پارک کروکودیل «نوپک» مهم ترین مرکز گردشگری ساخته شده در این جزیره دیدنی و اولین مزرعه پرورش کروکودیل کشور است. در نزدیکی پارک، کمپینگ دائمی برای فراهم شدن امکان اقامت طبیعت گردان وجود دارد. همچنین آب تنی در آب های نیلگون خلیج فارس را که به خاطر مرجانی بودن در این منطقه بسیار شفاف است، از دست ندهید.آب کشی از چاه آب میان نخلستان جزیره را هم حتما تجربه کنید. یکی از نکات جالب توجه جزیره هنگام روستای غیل است. این روستا سنگ هایی شبیه انسان دارد. به اعتقاد مردم این روستا، سنگ ها متعلق به یک مادر و دختر هستند که هنگام فرار از زورگویان در زمان قدیم، دست دعا به سوی خداوند بلند کردند و از او نجات خواستند. خداوند هم آنها را به سنگ تبدیل کرد و به این وسیله آنها را نجات داد.در جزیره هنگام، کوه ها و خاک های قرمز رنگی وجود دارد که به گلک معروف است. از این خاک قرمز در صنعت سنگ های تزئینی برای ساخت ساختمان ها استفاده می شود. همچنین کاربرد دیگر خاک قرمز یا گلک این است که مردم این منطقه، برای تهیه نوعی مربا که به مربای سوراخ معروف است، از آن استفاده می کنند. در مناطق مرکزی جزیره، خاک قرمز برای ساخت و ساز اسکله و سایر تاسیسات مورد نیاز هم کاربرد دارد.
12
جزیره مینو از جزیره های ایرانی در استان خوزستان است. این جزیره در گذشته صلبوخ نام داشته و بین آبادان و خرمشهر قرار دارد که دو شاخه اروندرود آن را فرا می گیرد. این جزیره ۱۰ متر ارتفاع از سطح دریا دارد و در ۱۰ کیلومتری شهر خرمشهر واقع شده است. بزرگترین قطر جزیره ۲/۶ کیلومتر و مساحت آن ۸/۱۷ کیلومتر مربع است. مینو شهر، شهر کوچکی است که در این جزیره قرار گرفته است و بزرگترین آبادی این جزیره محسوب می شود. این شهر حدود ۱۲ هزار نفر جمعیت دارد و تفریحگاهی برای مردم آبادان و خرمشهر به حساب می آید. کشاورزی و پرورش دام در این جزیره جایگاهی خاص دارد. در جزیره مینو ۵ نهر جریان دارد که دو تای آنها از رود جرف و سه تای آنها از اروندرود منشعب می شوند. این جزیره از معدود نقاط جهان است که آبیاری به وسیله برکشند و فروکشند آب انجام می شود و به وسیله ای نیاز نیست. سراسر این جزیره از نخلستان پوشیده شده که محیط زیست مناسبی برای زیست پرندگان مهاجر است. همچنین نیزارهای انبوه آن پناهگاه حیوانات وحشی مانند گراز است.
هرمز
جزیره هرمز در استان هرمزگان و در دهانه تنگه هرمز واقع شده است. این جزیره اصولاً يک گنبد نمکي است که درآن سازندهاي آذرين و آتش فشاني تيپ غالب سنگ شناسي را تشکيل مي دهد. هرمز به مساحت 42 کيلومتر در 8 کيلومتري بندرعباس قرار دارد. وجود کاني ها و سنگ هاي زيبا، لقب موزه زمين شناسي و بهشت زمين شناسان را براي اين جزيره به ارمغان آورده است. وجود آبسنگ هاي مرجاني، سواحل صخره اي، غارهاي دريايي درکنار پوشش گياهي بومي و حيات وحش ساکن دراين جزيره و برخي يادمان هاي تاريخي و فرهنگي پيوند خورده با زندگي بومي، از ويژگي هاي اين جزيره است. املای صحیح آن هرموز یا هرمزد، برگرفته از کلمات خورموز یا خورموغ به معنای لنگرگاه و بندر ایالت موغستان (میناب) بوده است که به واسطه کثرت استفاده از غلط مشهور امروزه هرمز خوانده می شود. هرموز اصلاً نام بندری معتبر در مصب رود میناب با خلیج فارس بوده است. شهر میناب کنونی روی خرابه های این بندر ساخته شده است. هرموز قدیم در اوایل عهد مغول، تجارت پر رونقی داشته است. با هجوم مغولان در حدود سال ۷۰۰ هجری، مردم شهر هرموز ابتدا به جزیره قشم، سپس به جزیره هرموز که در آن زمان زرون (معرب آن جرون که بعدها نام بندری در محل بندر عباس کنونی شد و به تلفظ پرتغالی بندر گمبرون خوانده شد) نام داشت، کوچ کردند و شهری در آن بنا کردند و نام آن را به یاد شهر قدیم خود هرموز گذاشتند. لاک پشت های دريايي را مي توان از مظلوم ترين آبزيان دريايي قلمداد کرد که به سبب بي مهري انسان تنوع و جمعيت گونه و زيستگاه هاي بسيار محدودي يافته اند. از ميان پنج گونه لاک پشت دريايي شناسايي شده در آبهاي خليج فارس، دو گونه شامل لاک پشت دريايي سبز(mydas chlonia) و لاک پشت منقار عقابي(Eretmuchelys imdricata) روي سواحل شني، ماسه هاي نرم با شيب ملايم در جزيره هرمز تخم گذاري کرده و در مناطق مرجاني و مناطق واجد علف هاي دريايي و جنگل هاي مانگرو به تغذيه مي پردازند (دانه كار،1377). زيستگاه هاي شني مکان مناسبي براي تخم گذاري لاک پشتان دريايي محسوب مي شوند که در كرانه ساحلي شرق هرمز با طول 2500 متر قرار دارد و بررسي هاي اخير، تراكم آنها را در اين محدوده 60 قطعه لاک پشت (لقماني،1385) نشان داده است. اين لاک پشتان از اواخر زمستان تا اوايل بهار هر سال براي تخم گذاري به این سواحل مي آيند و حدود 50 روز بعد بيرون آمدن بچه لاک پشت ها از تخم و حرکت آنها به سمت دريا از جاذبه هايی است که بسياری از گردشگران به مشاهده آن علاقه مند هستند. همچنین مناسب ترين مکان هاي زيستي پرندگان آبزي و کنار آبزي در جزيره هرمز، جنگل هاي مانگرو و پهنه هاي گلي شمال شرق جزيره، زيستگاه جلبک هاي دريايي درسمت شرق و جنوب شرق جزيره، همچنين بسترهاي صخره اي بيرون زده از آب و سواحل صخره اي غرب و شمال غرب جزيره است که به علت وفور مواد غذايي، امنيت و آرامش پناهگاه مورد توجه قرار مي گيرد. فرش هاي جلبکي در کرانه هاي سنگي بويژه هنگام جزر، يکي از چشم اندازهاي طبيعي و جاذب در جزيره هرمز محسوب مي شود که مي توان اين جلوه هاي طبيعي را در جنوب جزيره مشاهده کرد. جزيره هرمز به عنوان نگين زمين شناسي خليج فارس به دليل تنوع بالاي سنگ و کاني در آن معرفي شده است که يکي ديگر از جاذبه هاي اين جزيره به خصوص براي علاقه مندان به علوم ژئومورفولوژي است، اما در سال ۹۰۹ دریانورد پرتغالی آلفونسود آلبوکرک که به مستعمرات پرتغال در آسیا سفر کرده بود، بر حسب اتفاق، گذرش به خلیج فارس افتاد و با آن نواحی آشنایی پیدا کرد و بلافاصله با حضور در دربار مانوئل پادشاه پرتغال طرح خود برای اشغال جزایر خلیج فارس را ارائه کرد و به تصویب رساند. او در سال ۹۱۲ به خلیج فارس بازگشت و پس از کشتار و وحشیگری فراوان موفق به فتح هرموز در سال ۹۱۳ شد و قلعه ای در جزیره هرمز ساخت. مردم هرمز در طول سال های اشغال مکررا سر به شورش برداشتند که مهم ترین این شورشها مربوط به سالهای ۹۱۹ شمسی، ۹۲۵ شمسی، ۹۲۸ شمسی و ۹۵۷ شمسی بوده اند. جزیره در سال ۱۰۳۱ از سوی یکی از امرای شاه عباس به نام امام قلی خان از اشغال خارج و آزاد شد. هم اکنون آثار و خرابه های ابنیه و قلعه پرتغالی ها و توپ های آن در شمال جزیره در نزدیکی آبادی های فعلی دیده می شود. از منابع دیگر گردشگري تاريخي و فرهنگي جزيره هرمز مي توان به قلعه پرتغالي ها، برج ناقوس، قصر صورت، قصر بي بي گل، ويرانه هاي دارالعلم قديم، خانه زعفراني، برج تيرانداز، خرابه هاي شهر قديم هرمز و زيارتخانه حضرت خضر اشاره کرد. همچنين ديدار از معدن خاک سرخ اين جزيره را مي توان تجربه اي به ياد ماندني توصيف کرد.
هندورابی
جزيره هندورابي با 22 کيلومتر مربع مساحت در 325 کيلومتري بندر عباس و 133 کيلومتري بندر لنگه و حد فاصل بين دو جزيره کيش و لاوان قرار گرفته است. این جزیره، سرزمینی هموار و تقریباً بدون عارضه طبیعی است. بلند ترین نقطه آن 21 متر و بزرگ ترین قطر آن هفت و نیم کیلومتر است. فعالیت اقتصادی اکثر اهالی بومی که در شمال جزیره هندورابی زندگی می کنند، صید و ماهیگیری است. محیط زیست جزیره به دلیل بسته بودن آن محدود است و موجوداتی از قبیل انواع پرندگان کوچک مهاجری نظیر باز و شاهین و انواع کمی از خزندگان و موش صحرایی در آنجا یافت می شود. تراکم مرجان ها در سواحل شمالی جزیره بیشتر، اما سایت های غواصی جنوب این جزیره عمیق تر است. منطقه مرجانی هندورابی، زیستگاه بسیار مهمی در منطقه برای انواع آبزیان به شمار می رود. همچنین بازدید از لاک پشت های دریایی که از اواسط اسفند و تا نیمه خرداد برای تخم گذاری به سواحل جزیره هندورابی می آیند، خالی از لطف نیست. بازدید از سایت های مناسب غواصی شمال این جزیره هم بسیار لذت بخش است. ریف شمالی این جزیره بسیار کم عمق، بین 5 تا 8 متر بوده و سایت بسیار مناسبی برای اسنورکلینک و یا غواصی در شب است. از آبزیان موجود در این ریف می توان از انواع مرجان های مغزی، جراح ماهیان، تن ماهیان دم زرد، یونیک، پیکاسو، ملوان و طوطی ماهیان نام برد. در ساحل شرقی جزیره نیز هتلی کاملا متروکه به چشم می خورد که آب های روبه روی آن نیز دارای ریف های مرجانی غنی است. از سایت غواصی شرق این جزیره نیز می توان به ریف های همین منطقه اشاره کرد که مملو از انواع آبزیان و بخصوص ستاره های دریایی بسیار زیباست که نوازشگر چشم شما خواهند بود. عمق دریا در سواحل شرقی بین 8 تا 18 متر متغیر است و در نقاط عمیق تر ستاره های بسیار زیبای دریایی به چشم می خورند. اين جزيره از نظر سياحت و ايرانگردي از زير مجموعه هاي کيش است که با توجه به امکانات و استعداد طبيعي جزيره از نظر آب، خاک، هوا و شرايط خاص تجاري جزيره کيش و همچنين برخورداري از زيبايي هاي طبيعي، قادر است بخشي از نياز هاي سياحتي و گردشگري ايرانگردان را تأمين کند.