شرح احادیث اخلاقی   درس خارج فقه   مقام معظم رهبری

 عَن أَبِی عَبدِاللهِ جَعفَرِ بنِ مُحَمَّدٍ (ع) قَالَ: طُوبىٰ لِمَن لَم یُبَدِّل نِعمَةَ اللهِ کُفراً طُوبىٰ لِلمُتَحابّین فِی الله.

گاهی خدای متعال نعمتی به انسان داده است؛ فرض بفرمایید نعمت «بیان»، خب نعمتی است؛ می توان این نعمت را در راه ترویج معارف الهی به کار برد، می توان هم آن را در جهت عکس به کار برد؛ این نعمت را اگر کسی در جهت عکس مقاصد الهی به کار ببرد، کفران این نعمت را کرده، نعمت را تبدیل کرده است به کفر. فرض بفرمایید داشتن مال دنیا یک نعمت است؛ مال دنیا، نعمتی است که خداوند به بعضی عنایت می کند؛ می توان با این نعمت، درجات عالیه را کسب کرد -صدقه داد، انفاق کرد، کسانی را از بدبختی و از هلاکت و گرسنگی نجات داد- می توان هم بعکس، این پول را در راه های فساد، در راه های حرام، در راه اشاعه محرمات، در راه افساد خود و دیگران به کار برد؛ این کفران نعمت الهی است.  قدرت و توانایی مدیریت و احراز مناصب مدیریتی، یک نعمت است؛ یک روزی بود که ما و شما باید همین طور در جریان تصمیم مدیران جامعه -که به دشمنان دین و دشمنان کشور وابسته بودند- حرکت می کردیم، بدون اینکه اختیاری داشته باشیم؛ امروز، بسیاری از خود ما جزء مدیران کشور هستیم -در هر بخشی که هستیم، در هر حدی که هستیم- و قدرت ایجاد مسیر، تغییر مسیر، تصحیح مسیر را خدای متعال به ما داده است؛ خب این یک نعمت است. این نعمت را چه جور مصرف می کنیم؟ اگر در جهت خدمت به مردم و هدایت جامعه به آن سمتی که مطلوب دین خدا است، این مدیریت به کار رفت، خب این شکر نعمت است؛ اگر چنانچه در این جهت به کار نرفت، معطل ماند یا عکسش به کار رفت، این کفر نعمت است. گاهی این کفران نعمتها، به حدی است که قابل جبران هم نیست…

 

خیر الکلام قل ودل

عاقل همه آنچه را مي داند، نمي گويد، اما آنچه را مي گويد، مي داند.

 «ارسطو»

 

معرفی کتاب و  نرم افزار

  دانشنامه فضائل اهل بیت  در منابع اهل سنّت

دانشنامه فضائل اهل بیت علیهم السلام در منابع اهل سنّت با محتوای ارائه درختواره «فضائل و مناقب اهل بیت(علیهم السلام)» با بیش از 2300 موضوع و اتصال آن به 33 عنوان «کتاب فضایل و مناقب» از مهم ترین منابع روایی و تفسیری اهل سنّت در 141 جلد، با قابلیت ارتباط بین متن و موضوع کتابخانه ای با 85 عنوان کتاب در 236 جلد مرتبط با فضائل اهل بیت(علیهم السلام).   ارائه چند دوره لغت نامه با قابليت جست وجو و ارتباط با متن به کوشش مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی عرضه شده است.

 

 پرسش:   چرا فرابشری بودن قرآن را به خداوند نسبت می دهند ؟

پاسخ: با توجه به جنبه های مختلف اعجاز قرآن می توان در یافت كه فرابشری است. اما چرا این فرا بشری بودن را به خدا نسبت می دهند، در صورتی كه ما موجودات فرابشری دیگری مانند جن نیز داریم.  إعجاز قرآن، نه تنها بر فرابشری بودن قرآن دلالت دارد، بلكه بر الهی بودن قرآن نیز دلالت دارد؛ زیرا آورنده قرآن، یعنی پیامبر (ص)، مدعی است كه قرآن از سوی خدا نازل شده و معجزه، دلالت بر صداقت آورنده معجزه دارد. از این رو، صدور معجزه از سوی مدعی دروغین نبوت، محال است؛ زیرا معجزه تصدیق خدا بر ادعای نبوت است و تصدیق شخصی كه به دروغ ادعای نبوت کرده، قبیح است و صدور فعل قبیح از خداوند متعال محال است.

علاوه بر این، صدور معجزه از مدعی دروغین نبوت، با قاعده عقلی «لُطف» كه از سوی متكلمان اسلامی مطرح شده است، منافات دارد. طبق «قاعده لطف» لازم است خداوند متعال مدعی دروغین نبوت را رسوا كند و اگر مدعي نبوت، ادعاي نبوت كند و كاري را به عنوان معجزه ارائه دهد و مردم نتوانند تشخيص دهند كه آن کار معجزه است يا خير، در صورت دروغگو بودن مدعي نبوت، خداوند بايد حقيقت را براي مردم روشن و مدعي نبوت را رسوا و يا مجازات كند؛ در حالی كه نه تنها آورنده قرآن را خداوند متعال رسوا نكرده، بلكه با سایر معجزات وی را تأیید کرده و بعد از گذشت هزار و اندی سال، بر عزت و اقتدار ایشان افزوده است.

در توضیح قاعده لطف باید بگوییم كه یكی از اصول و قواعد مهم در كلام عدلیه (شیعه و معتزله)، قاعده لطف است كه پس از قاعده حسن و قبح عقلی، مهم ترین قاعده كلامی به شمار می رود. متكلمان عدلیه بسیاری از آموزه ها و عقاید دینی را براساس آن اثبات كرده اند. وجوب تكالیف دینی، لزوم بعثت پیامبران و وجوب عصمت انبیا، وعده و وعیدهای الهی، و وجوب امامت، از جمله مسائلی است كه بر این قاعده استوار شده اند.  لطف در اصطلاح متكلمان، از صفات فعل الهی است؛ یعنی افعالی كه به مكلفان مربوط می شود و مقصود این است كه خداوند آنچه را مایه گرایش مكلفان به طاعت و دوری گزیدن آنان از معصیت است، در حق آنان انجام داده و این مقتضای عدل و حكمت الهی است.  مشهورترین دلیل عقلی بر وجوب لطف بر خداوند، اصل حكمت است؛ به این بیان كه ترك لطف، مستلزم نقض غرض است و نقض غرض، مخالف حكمت و باطل است. پس عمل به لطف، واجب است.

 

برگزاری دوره آموزشی مهارت های رایانه برای روحانیون صنعت نفت

دوره آموزشی مهارتهای رایانه (icdl ) با هماهنگی قرارگاه فرهنگی صنعت نفت در عسلویه و معاونت آموزش سازمان اقتصادی پارس برای روحانیون صنعت نفت استان بوشهر برگزار شد.  به منظور آشنایی روحانیون همکار صنعت نفت با مهارتهای رایانه ای دوره آموزشی icdl از سوی معاونت آموزش منطقه اقتصادی پارس برای روحانیون برقرار شده است. دراین دوره روحانیون چهار مهارت اصلی استفاده از رایانه را فرا خواهند گرفت.

 انتصاب رئیس شورای اقامه نماز وامور روحانیون شرکت ملی گاز ایران

باحکم حمیدرضا عراقی، معاون وزیر و مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران، تیمور سعیدی راد به عنوان رئیس شورای اقامه نماز و امور روحانیون شرکت ملی گاز ایران منصوب شد.  در حکم عراقی خطاب به سعیدی راد آمده است:

به منظور ایجاد وحدت رویه، حفظ انسجام وارتباط بیشتر شورای اقامه نماز با روحانیون محترم و نظارت برروند فعالیت آنها در سطح شرکت ملی گاز ایران و بهره گیری از الگوی فرهنگی وتربیتی دولت تدبیر و امید و همچنین نظر به تعهد وتجارب ارزشمند جنابعالی با توجه به تایید دبیر شورای فرهنگی واقامه نماز وزارت نفت به موجب این حکم به عنوان «رئیس شورای اقامه نماز و امور روحانیون شرکت ملی گاز ایران» تعیین می شوید.

 

خداوند مدافع مؤمنان‏

«انَّ اللَّهَ يُدافِعُ عَنِ الَّذينَ امَنُوا انَّ اللَّهَ لا يُحِبَّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ» حج-38

خداوند از كسانى كه ايمان آورده‏اند، دفاع مى‏كند. خداوند هيچ خيانتكار كفران‏كننده‏اى را دوست ندارد.  شيوه ظلم‏ستيزى و برخوردهاى منطقى و ضد خرافى مؤمنان در طول تاريخ، پيوسته كافران كج‏انديش و متعصبان كوردل را عليه ايشان برانگيخته و اين نبرد بين حق و باطل همچنان ادامه دارد. خداوند در قرآن كريم به مؤمنان، وعده نصرت و پيروزى داده و آنان را به امدادهاى غيبى دلگرم ساخته است. در اين آيه شريفه نيز به مؤمنان بشارت داده شده است كه خداوند از آنان دفاع مى‏كند. تعبير «يُدافِعُ» كه به شكل فعل مضارع آمده، حاكى از مبالغه در دفع و دوام است، به اين معنا كه هرگونه حيله دشمنان را از مؤمنان دور مى‏سازد. اين وعده، مخصوص مؤمنان عصر پيامبر(ص) نيست، بلكه حكمى است كه در تمام زمان ها جارى است و هر مؤمنى را شامل مى‏شود.

علت دفاع خداوند

وعده يارى خداوند به اين دليل است كه خدا مؤمنان را دوست مى‏دارد، ولى مشركان را دوست نمى‏دارد، چون مؤمنان امانت را رعايت می کنند و نعمت خدا را شكر مى‏گزارند، پس در حقيقت، خدا از دين خود دفاع مى‏كند؛ همچنان كه فرمود:

 «ذلِكَ بِانَّ اللَّهَ مَوْلَى الَّذينَ امَنُوا وَ انَّ الْكافِرينَ لا مَوْلى‏ لَهُمْ»

زيرا خداوند مولاى مؤمنان است و كافران مولا و ياورى ندارند.  

تعبير «انَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ» در پايان آيه شريفه، خود علت اين يارى خداوند است؛ زيرا «خوّان» به‏معناى بسيار خيانت‏كننده و «كفور» به‏معناى بسيار كفران كننده نعمت است و چه نعمتى بالاتر از دين مبين اسلام و چه كفران و خيانتى بالاتر از پشت كردن به اين دين بزرگ الهى است.

 

شهید سید محمود مؤتمن

شهید مؤتمن در چهارم خرداد سال 64 به شرکت ملی نفت ایران پیوست. در بحبوحه سخت ترین شرایط جنگ تحمیلی با وجود گذراندن دوره های تخصصی در خارج از کشور حضور در جبهه های نبرد را بر خود فرض دانست و پس از چند مرحله حضور در خطوط مقدم جبهه های حق علیه باطل در شهریورماه 65 براثر اصابت موشک به کشتی به درجه رفیع شهادت نائل شد. برادر شهيد درباره شهيد مؤتمن مي گويد: «پس از پيروزی انقلاب در عمليات ثامن الائمه (شكست حصر آبادان)، فتح المبين، بيت المقدس و در بسياري از جبهه هاي جنوب و مياني به فعاليت مشغول بود».  وي درباره سجاياي اخلاقي برادرش چنين مي گويد: «وفاداري به دوست از جمله برجسته ترين اخلاقيات وي به شمار مي رفت».

 

 کیفیت اصلاح قرائت در حال نماز

سوال: اگر ذکری اشتباه تلفظ شود و برای اصلاح فقط از حرفی که اشتباه بیان شده، شروع شود، صحیح است یا باید کل عبارت را از ابتدا تکرار کند؟ مثلاً در «بحول الله وقوته اقوم واقعد»، برای اصلاح تلفظ صحیح «ع» فقط، «عد» را تکرار کند؛ کسی که اینگونه نماز خوانده، نمازش صحیح است؟

جواب: در اذکار واجب نماز برای اصلاح کلمه ای که اشتباه تلفظ شده است، آن کلمه را تکرار کند و اگر کلمه «ال» مثل «المستقیم» دارد، بنا بر احتیاط آن کلمه را با «ال» تکرار کند، همچنین اگر آن کلمه مضاف الیه بود، مثل «المغضوب» احتیاطاً مضاف را هم تکرار کند، اما در قنوت و اذکار مستحب در صورتی که معنا تغییر نکرده باشد و غلط نیز از جهت ماده و اعراب، فاحش نباشد، تکرار لازم نیست. و در هر صورت، چنانچه نمازهای قبلی را با اعتقاد به صحت، به صورت غلط خوانده باشد، قضای آنها واجب نیست.

 

با فرزانگان

 آیت الله بهجت از استادشان مرحوم آقای قاضی (ره) نقل می کردند که ایشان می فرمود:

اگر کسی نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقام های عالیه نرسد، مرا لعن کند!

و یا فرمودند: به صورت من تف بیندازد.

اول وقت سرعظیمی است « حافظوا علی الصلوات: در انجام نمازها کوشا باشید. »

خود یک نکته ای است غیر از «أقیموا الصلوة: و نماز را بپا دارید. »

و همچنین که نماز گزار اهتمام داشته باشد و مقید باشد که نماز را اول وقت بخواند فی حدّ نفسه آثار زیادی دارد، هر چند حضور قلب هم نباشد.