تــــداوم تــــوسعه در پارس جنوبي

رويکرد عاقلانه اهميت بخشي به توسعه ميادين مشترک نفتي و گازي کشور طي 20 سال گذشته، ادبيات رشد اقتصادي کشور را معنا و مفهومي ديگر بخشيد. خلق ارزش افزوده و ثروت آفريني از منابع خدادادي هيدروکربوري همچون نفت، گاز و ميعانات گازي در اين ميادين در بازه زماني دو دهه اخير، اقتصاد کشور را دگرگون ساخت و به جرات مي توان گفت قرارگيري اين مولفه در انديشه مديريت کلان نفتي کشور، روند شکوفايي اقتصادي کشور را در مسير صعود قرار داد.

بخش قابل توجهي از اين منابع در بزرگترين مخزن گازي جهان نهفته است که بر اساس قرارگيري مرزهاي آبي با نام هاي «پارس جنوبي» و «گنبد شمالي» به دو پاره نامساوي، ميان ايران و قطر تقسيم شده است؛ اگرچه در سال هاي گذشته، كشور قطر كه سهم بيشتري از اين ميدان عظيم دارد، با اتكا به شراكت با شرکت هاي مطرح بين المللي، ساخت تأسيسات ال ان جي را دنبال كرد و در برداشت بيشتر گاز از اين مخزن مشترك به توفيقاتي دست يافت؛ اما با برنامه ريزي هاي وزارت نفت در چند سال اخير و تزريق درست منابع مالي بر اساس اولويت بندي توسعه فازهاي باقيمانده اين ميدان، صنعت نفت و گاز كشور در برداشت از منابع گازي مشترك خليج فارس موفقيت هاي بزرگي به دست آورد، به طوري كه با برداشته شدن موانع پيش رو، طرح هاي توسعه فازهاي 24گانه پارس جنوبي، يكي پس از ديگري به بهره برداري رسيد و در حال حاضر به جز فاز 11 كه قرارداد توسعه آن با شركت فرانسوي توتال متأثر از خروج آمريكا از برجام و به دنبال آن كناره گيري اين شركت قرار گرفته است، توسعه فازهاي 13، 14 و 22-24 در مراحل نهايي تكميل پروژه قرار دارند.

مطـابق بــا وعده مجريان طرح هاي در حال توسعه پارس جنوبي، پکيج دريايي اين فازها تا پايان سال جاري تکميل شده و بخش پالايشگاهي آن نيز تا پايان سال 98 به اتمام مي رسد. همچنين محمد مشکين فام، مديرعامل شرکت نفت و گاز پارس به تازگي وعده افزايش ظرفيت برداشت روزانه گاز از پارس جنوبي را داده و پيش بيني كرده است که تا پايان سال جاري، برداشت روزانه 5/3 ميليارد فوت مکعب گاز ترش از فازهاي 13، 14 و 22-24 پارس جنوبي محقق شود.

آخرين مراحل پيشرفت توسعه فاز 13

در بخش خشکي فاز 13 تاکنون دو رديف شيرين سازي پالايشگاه اين  فاز به بهره برداري رسيده است که به تدريج پس از رسيدن به ظرفيت کامل در مجموع روزانه يک ميليارد فوت مکعب گاز را شيرين سازي کرده و به شبکه سراسري ارسال خواهدکرد. رديف نخست شيرين سازي گاز پالايشگاه فاز 13 که در آخرين روزهاي اسفندماه سال گذشته راه اندازي شد، در حال حاضر روزانه 9 ميليون مترمکعب گاز ترش را فرآوري مي کند و دومين رديف اين پالايشگاه نيز ابتداي خردادماه سال جاري به بهره برداري رسيد و با توليد بيش از هفت ميليون مترمکعب گاز در مدار قرار دارد.

هدف از توسعه فاز 13 پارس جنوبي توليد روزانه 56 ميليون و 600 هزار مترمکعب گاز غني، 75 هزار بشکه ميعانات گازي، 400 تن گوگرد و توليد سالانه 05/1 ميليون تن ال پي جي و يک ميليون تن اتان است.

به گفته پيام معتمد، مجري طرح توسعه فاز 13 پارس جنوبي، دو رديف ديگر فرآورش گاز شيرين اين طرح تا پايان شهريور امسال آماده بهره برداري مي شود که ظرفيت توليد گازشيرين در اين بخش را به 50 ميليون مترمکعب خواهد رساند. در مجموع پالايشگاه فاز 13 پيشرفت فيزيکي قابل توجهي را پشت سر گذاشته است. در بخش ساخت سکوهاي چهارگانه اين فاز نيز سکوي 13B تا پايان شهريورماه و عرشه هاي دريايي 13A و 13C و 13D پس از پايان مراحل ساخت آماده بارگيري و نصب در موقعيت مخزني خود مي شوند.

آخرين مراحل پيشرفت توسعه فاز 14

تکميل ساخت پالايشگاه فاز 14 با برخورداري از پيشرفت قابل قبول به انتهاي سال 98 موکول شده است. در حال حاضر همه قطعات مورد نياز اين بخش سفارش گذاري و تأمين شده و بخشي از آن به پالايشگاه فاز 14 منتقل شده است.

حميدرضا مسعودي، مجري طرح توسعه فاز 14 پارس جنوبي پيش بيني کرده است که نخستين رديف شيرين سازي اين پالايشگاه در نيمه دوم سال 98 به بهره برداري برسد.

اما بخش دريايي اين فاز از پيشرفت مطلوبي برخوردار است و به گفته مجري طرح توسعه اين فاز، بخش دريايي فاز 14 پارس جنوبي تا پايان سال جاري تکميل مي شود.

سکوي 14A نخستين عرشه دريايي اين فاز که از سوي شرکت ايزوايکو در يارد صنعتي بندرعباس ساخته شد، ارديبهشت امسال نصب و راه اندازي شد و هم اکنون در مدار توليد قرار دارد.

سکوي دوم 14B طرح توسعه فاز 14 نيز در يارد ايزوايکو با پيشرفت قابل قبولي در حال ساخت است و پس از تکميل عمليات حفاري در موقعيت دريايي اين سکو، تا پايان سال جاري آماده نصب و راه اندازي خواهد شد.

عمليات نصب سکوي اقماري 14c، دومين سکوي طرح توسعه فاز 14 پارس جنوبي پس از انجام مراحل ساخت، بارگيري و انتقال با موفقيت در موقعيت مخزني خود انجام شد.

سکوي اقماري 14C به وسيله شناور FLB124 روز 10 شهريورماه از يارد صنعتي صدرا (بوشهر) روانه آب هاي خليج فارس شده بود. وزن اين سازه دريايي 2200 تن است که پس از تکميل مراحل آماده سازي، روي سه پايه خود قرار گرفت.

به گفته حميدرضا مسعودي، مجري طرح توسعه فاز 14 پارس جنوبي، اين سکو با ظرفيت توليد روزانه 500 ميليون فوت مکعب معادل 14.1 ميليون مترمکعب بزودي عملياتي خواهد شد. همه عمليات ساخت، بارگيري، انتقال و نصب سکوي 14C و همچنين عمليات خط لوله، حفاري و ساخت پالايشگاه بخش خشکي اين طرح ازسوي متخصصان داخلي انجام شده است.

همچنين مراحل ساخت سکوي 14D نيز بر اساس اولويت زمان بندي در حال انجام است و همزمان با تکميل حفاري چاه هاي توسعه اي مربوط به اين عرشه، آماده بارگيري از يارد صدرا و نصب در خليج فارس مي شود.

آخرين مراحل پيشرفت توسعه فاز 22-24

فاز 22، 23 و 24 پارس جنوبي که معادل 2 فاز استاندارد از فازهاي 24گانه پارس جنوبي است، دو رويداد مهم را تا پايان شهريور امسال پيش رو دارد.

سکوي دريايي 22 اين فاز اوايل خردادماه سال جاري با موفقيت نصب شد و به گفته فرهاد ايزدجو، مجري طرح توسعه فاز 22-24 پارس جنوبي، پيش بيني مي شود با پايان عمليات حفاري در دريا، راندن لوله هاي CRA و راه اندازي از سوي تيم هاي فني ويژه، تا پايان آبان ماه 97 به بهره برداري برسد.

ساخت عرشه دريايي 24A اين فاز تا پايان شهريورماه به پايان مي رسد و آماده بارگيري از يارد صنعتي صدرا در بوشهر به سوي آبهاي خليج فارس مي شود. در ادامه تکميل بخش دريايي اين فاز و عمليات بارگيري و نصب سکوهاي باقيمانده نيز عرشه 23 و 24B در نوبت هاي بعدي قرار مي گيرند.

طرح توسعه فاز 22-24 پارس جنوبي در بخش خشکي و پالايشگاهي نيز براساس برنامه در جريان است.

اولين رديف شيرين سازي پالايشگاه اين فاز اسفند سال گذشته، راه اندازي و آماده دريافت گاز ترش از ميدان گازي پارس جنوبي شد و توليد گاز شيرين از اين واحد فرآورشي درخردادماه سال جاري آغاز شد. اولين رديف شيرين سازي پالايشگاه فاز 22-24 هم اکنون با دريافت گاز ترش از فازهاي 6، 7 و 8 پارس جنوبي، بيش از هفت ميليون مترمکعب گاز شيرين را به خط ششم سراسري گاز تزريق مي کند.

به گفته مشکين فام، مديرعامل شرکت نفت و گاز پارس رديف دوم شيرين سازي اين پالايشگاه تا پايان مردادماه آماده بهره برداري مي شود. بر اساس برنامه زمان بندي کارفرما و پيمانکاران پروژه در حال توسعه فازهاي 22-24 پارس جنوبي، هر چهار رديف شيرين سازي پالايشگاه اين فاز تا پايان سال 97 به طور کامل به بهره برداري مي رسد.

نيروگاه 500 مگاواتي سيكل تركيبي پارس جنوبي

 پروژه احداث نيروگاه سيکل ترکيبي عسلويه، به عنوان نخستين طرح مكانيزم توسعه پاك (CDM) در پارس جنوبي و با هدف الحاق ايران به توافقنامه تغييرات اقليمي پاريس به سازمان ملل معرفي و در مراحل پاياني ثبت در نهاد آب و هواي سازمان ملل قرار دارد .

با تكميل نيروگاه سيكل تركيبي، بخشي از برق مورد نياز پالايشگاه هاي منطقه پارس2 شامل فازهاي 12، 13، 14، 19، 22 تا 24 و آبگير اين منطقه تامين خواهد شد.

محمدمهدي توسلي پور، مجري طرح هاي نيروگاهي و خطوط انتقال نيرو شركت نفت و گاز پارس اعلام كرد که اين طرح در حال حاضر از پيشرفت قابل قبولي برخوردار است و پيش بيني مي شود با انجام تعهدات پيمانكار، سنكرون، نخستين واحد نيروگاه سيكل تركيبي تا پايان سال جاري انجام و آماده تحويل به بهره بردار شود.

بندر صادراتي و خدماتي تمبك

عمليات احداث بندر صادراتي و خدماتي تمبك كه تنها بندر خدماتي شركت ملي نفت ايران در سايت پارس (2) خواهد بود، از فروردين سال 1393 آغاز شده و هم اكنون مطابق با برنامه زمان بندي در حال ساخت است. احداث دو پست اسکله صادرات ال پي جي هر کدام با توانايي پهلودهي به کشتي هايي با ظرفيت بارگيري 50 هزارتن گاز مايع، احداث يک پست اسکله مدرن و مکانيزه صادرات گوگرد با ظرفيت بارگيري دو هزار تن در ساعت براي شناورهاي تا پنجاه هزار تن (DWT)،احداث دو انبار ذخيره سازي گوگرد هر کدام با ظرفيت 43 هزار تن گوگرد، احداث دو موج شکن غربي (به طول 2969 متر) و شرقي (به طول 1757 متر) به صورت كيسوني و سنگريزه اي، احداث واحد 149 فازهاي پالايشگاهي 24-22 براي انتقال ال پي جي  به منظور صادرات و احداث تاسيسات صنعتي TOP DECK در دستور كار اين طرح قرار دارد که با هدف   صادرات فرآورده هاي توليدي ال پي جي پالايشگاه هاي گازي در حال ساخت است. همچنين مقرر است ساختمان هاي اداري و صنعتي به مساحت 2 هزار مترمربع در اين طرح احداث شود.

بندر خدماتي و صادراتي تمبك در پارس جنوبي با عمق حداکثر 35 متر، عميق ترين بندر ايران و خليج فارس به شمار مي آيد و بر اساس تعهد پيمانكار و برنامه زمان بندي مشخص شده، پيش بيني مي شود بهره برداري از پست هاي اسلكه صادرات ال پي جي تا پايان سال 97 محقق شود.

پايان کار

در حال حاضر، از مجموع 40 سکوي پيش بيني شده به منظور توسعه کامل ميدان گازي پارس جنوبي، تعداد 26 سکو شامل 252 حلقه چاه به مرحله بهره برداري رسيده اند و روزانه حدود 570 ميليون مترمکعب گاز و بيش از 500 هزار بشکه ميعانات گازي از اين ميدان عظيم توليد مي شود. با راه اندازي تمامي فازهاي ميدان پارس جنوبي انتظار مي رود، توليد از اين ميدان افزايش چشمگيري يابد، اما در اين ميان بايد توجه کرد که تکميل فازهاي پارس جنوبي به معناي پايان کار در اين ميدان عظيم مشترک نيست؛ بلکه به معناي شروع سخت تر از آغاز است. بررسي تغيير وضع و رفتار مخزن در شرايط کنوني و پيش بيني در آينده و همين طور لايه هاي ديگر پارس جنوبي از ديگر مواردي است که بايد در دستور کار قرار گيرد. همچنين انتقال گاز از ميدان هاي مجاور، به نحوي که تراز توليد پارس جنوبي، فشار گاز و حجم توليد ميعانات گازي خيلي سريع افت نکند، از ديگر اقدام هاست.