روايتي از آخرين اقدام ها در مهار آتش چاه 147 رگ سفيد

دررگ سفيد چه مي گذرد؟
د کل حفاري 95 فتح شرکت ملي حفاري ايران مستقر روي چاه شماره 147 ميد ان رگ سفيد  روز يکشنبه (هفتم آبان ماه)، بر اثر فوران گاز چاه 147 رگ سفيد  د چار حريق شد  و متاسفانه د ر اين حاد ثه، 2 تن از کارکنان شرکت ملي حفاري جان باختند ؛ ميد ان نفتي رگ سفيد  واقع د ر جنوب غربي کشور و يکي از ميد ان هاي بزرگ نفتي است که از اطراف د ر بين ميد ان هاي نفتي بي بي حکيمه (د ر جنوب شرق)، پازنان (د ر شمال شرق)، رامشير (د ر شمال غرب)، زاغه- هند يجان- بهرگانسر و تنگو (د ر جنوب غرب) محصور شد ه است؛ اين ميد ان د ر سال 1330 شمسي کشف و توليد  از آن از سال 1345 آغاز شد . بهره برد اري از بخش غربي ميد ان (رگ سفيد -1) توسط شرکت نفت و گاز آغاجاري و بهره برد اري از بخش شرقي ميد ان (رگ سفيد -2) توسط شرکت نفت و گاز گچساران انجام مي شود . د ر گزارش پيش رو نگاهي د اشته ايم به آخرين اقد امات و فعاليت هاي تيم عمليات مهار د ر محل حاد ثه.
***
معاون مديرعامل شرکت ملي نفت ايران در امور توليد، عصر چهارشنبه (17 آبان) در تشريح آخرين اقدام هاي مهار چاه 147 رگ سفيدگفت: در بخش اجراي مقدمات و تمهيدات عمليات اصلي مهار فوران چاه 147 رگ سفيداز برنامه جلوتر هستيم؛ سرعت پيشرفت عمليات در مواردي نظير احداث موقعيت چاه هاي امدادي به گونه اي است که در نوع خودحدنصابي جديدبه شمار مي آيد؛ شامگاه سه شنبه (16 آبان)  در جريان پنجمين مرحله پاکسازي، بخشي از تجهيزات سنگين مربوط به دکل 95 فتح، با موفقيت از محدوده آتش خارج و به محل هاي تعيين شده انتقال يافت و با خارج کردن باقيمانده تجهيزات و رفع موانع دسترسي به مرکز آتش، به  زودي امکان انجام عمليات با استفاده از «اتي واگن» فراهم مي شود، در همين حال انباشت آب در استخر اصلي با گنجايش 130 هزار بشکه نيز در حال انجام است. پاک نژادافزود: عمليات اصلي مهار فوران چاه 147 رگ سفيدبه صورت Top kill يا بستن چاه از دهانه انجام خواهدشد، اما به لحاظ پيش بيني روش هاي جايگزين، دو حلقه چاه امدادي نيز در دو موقعيت جداگانه پيش بيني شده است که ايجادلوکيشن و کمپ هاي آنها رو به پايان است و در چندروز آينده، برنامه استقرار دکل هاي شرکت ملي حفاري نيز، اجرايي خواهدشد. در صورت طولاني شدن عمليات TOP KILL، هرکدام از چاه هاي دوگانه يادشده که زودتر به عمق لازم براي کشتن چاه برسد، عمليات BOTTOM KILL يا کشتن چاه از عمق را به سامان خواهدرساند.
امکان استفاده از اتي واگن در عمليات مهار
ششمين مرحله عمليات پاکسازي محوطه چاه 147 رگ سفيد، اجرا و در جريان آن، 9 محموله ديگر از تجهيزات آسيب ديده در ضلع غربي چاه، از محدوده آتش جمع آوري و به بيرون از موقعيت منتقل شد.
مديرعامل شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب با ارائه گزارشي در اين باره گفت: شامگاه چهارشنبه (17 آبان ماه) با تلاش نيروهاي عملياتي شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب و شرکت ملي حفاري، بخش ديگري از ادوات و تجهيزات باقيمانده در ضلع غربي چاه، از محدوده آتش جمع آوري و به بيرون از موقعيت منتقل و شرايط لازم براي ادامه عمليات با استفاده از اتي واگن (Athey Wagon) فراهم شد.
 بيژن عاليپور افزود: در اين عمليات که با فرماندهي واحدو تحت نظارت معاون امور توليدشرکت ملي نفت با موفقيت و سرعت چشمگيري انجام شد، 9 محموله ديگر از تجهيزات آسيب ديده و موانع دسترسي به مرکز آتش، جمع آوري و به بيرون از محدوده عمليات مهار چاه منتقل شد. در ادامه برنامه فراهم سازي تمهيدات عمليات اصلي مهار چاه، سه دستگاه پمپ براي مقابله با آتش متعلق به کنترل فوران شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب به همراه تجهيزات مربوطه در کنار استخر اصلي نصب شدکه روزهاي آينده با تکميل آبگيري استخر، نقش اصلي را د ر تامين آب عمليات اصلي عهده دار خواهندشد.

نزديک شدن مهارگران به کانون آتش
ستادراهبري مهار فوران چاه 147 رگ سفيددر شرکت ملي حفاري شامگاه پنج شنبه (18 آبان) اعلام کرد: «طي 24 ساعت گذشته با تمهيدات به کار گرفته شده مهارگران موفق به تخليه بخش قابل ملاحظه اي از تجهيزات دکل 95 فتح شدند؛ در اين ارتباط هفت مخزن آب، اتاق کنترل برق دستگاه حفاري (SCR ) و اتاق کنترل فرمان سيستم گرداننده فوقاني (تاپ درايو) در مجموع در قالب 9 محموله از فواصل نزديک چاه خارج و به محل پيش بيني شده براي انباشت انتقال يافت؛ از سوي ديگر کار جابه جايي و ارسال 15 محموله از تجهيزات دستگاه حفاري 93 فتح براي حفر چاه امدادي و پنج سري از تجهيزات (Athey Wagon) به منظور مهار فوران از دهانه چاه، به منطقه عمليات انجام شد؛ همسو با اين اقدام ها، آبگيري استخر، آماده سازي دو موقعيت براي استقرار دستگاه هاي حفاري و پاکسازي محوطه چاه ادامه دارد.
مقدمات عمليات نهايي مهار آتش‎
صبح شنبه (20 آبان ماه) ستادراهبري مهار فوران چاه 147 رگ سفيداعلام کرد: «کار ايجادسيستم پشتيباني آب در موقعيت چاه 147 آغاز شده است؛ضمن آنکه عمليات احداث 2 لوکيشن حفر چاه‎هاي امدادي و جابه جايي دکل 93 فتح ادامه داردو مجموعه اقدام ها حاکي از آن است که مقدمات عمليات نهايي مهار آتش‎ در رگ‎سفيدآماده مي‎شود.»
اين ستاددرباره ايجادسيستم پشتيباني آب، از نصب60 متر لوله 13 و سه هشتم اينچ موردنياز اين سيستم خبر دادو اعلام کرد: «به کارگيري سيستم پاشش آب که از ذخيره آب استخر 130 هزار بشکه‎اي نزديک چاه تامين و پمپاژ مي‎‏شود، ضمن خنک سازي محوطه چاه براي خارج ساختن بخش اصلي دکل از روي دهانه آن، فرصت براي انجام عمليات بررسي وضعيت دقيق دهانه چاه و بستن آن از سطح (TOP KILL) فراهم مي شود. به موازات اين اقدام، کار احداث 2 موقعيت و همچنين اردوگاه 2 دکل حفاري که قرار است در عمليات حفر چاه‎هاي امدادي براي بستن چاه از عمق (BOTTOM KILL) به کارگيري شودنيز، با پيشرفت فيزيکي منطبق با برنامه در دست اجراست و کار جابه جايي دکل 93 فتح به موقعيت چاه 147 رگ سفيدنيز ادامه دارد؛ تجهيزات تخصصي عمليات مهار فوران چاه از دهانه از جمله اتي‎واگن و استينگر نيز، در حال آماده سازي و استقرار در منطقه است.»
استقرار 2 دستگاه اتي‎واگن در موقعيت چاه 147 رگ سفيد
مديرعامل شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب گفت: روز دوشنبه 2 دستگاه اتي‎واگن به منظور برداشت موانع روي دهانه چاه 147 رگ سفيددر اين محل مستقر مي‎شود.
بيژن عاليپور در بازديدروزانه خوددر ظهر روز يکشنبه (21 آبان) با اشاره به تکميل اتصالات موتور پمپ‎ها و يکي از دو خط لوله 14 اينچ 120 متري، اظهار اميدواري کردکه با توجه به آبگيري کامل استخر 130 هزار بشکه‎اي، راه‎اندازي آزمايشي و تست پمپ‎ها و خطوط لوله مربوط به رينگ آب آتش نشاني طي 2 روز آينده انجام و امکان آب‎افشاني و ايجادپوشش آب به طور کامل فراهم شود؛ کار احداث بيش از چهار جاده اعم از جاده دسترسي به چاه، جاده دسترسي به استخر و جاده بين استخر و محوطه غربي چاه و تعريض جاده اصلي چاه 147 در چندروز گذشته انجام شده و شن‎ريزي اين جاده‎ها و ديگر راه‎هاي دسترسي هم در حال انجام است تا در صورت بارندگي، عمليات با مشکل مواجه نشود.

آماده‎سازي محل استقرار دکل هاي حفاري
در نشستي که روز يکشنبه (21 آبان ماه) با حضور عاليپور، مديرعامل شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب و مديران و مسئولان کارگروه‎هاي اجرايي برگزار شد، آخرين مراحل فراهم سازي تمهيدات و مقدمات عمليات اصلي بررسي و اعلام شد: با تلاش هاي انجام شده در سريع ترين زمان ممکن، سامانه انتقال و انباشت آب به محل چاه آماده شده است که اين سامانه شامل 2 ايستگاه پمپاژ، 5 خط لوله 4، 6 و 8 اينچ، يک استخر 130 هزار بشکه اي به علاوه پمپ‎هاي سه گانه جدال با آتش (فاير فايتينگ) و خطوط انتقال آب به اتاقک‎هاي مخصوص کارکنان آتش نشاني براي آب افشاني و ايجادتونل آب روي نيروها و ادوات مهار چاه است؛ افزون بر اين يک استخر کمکي به همراه 32 دستگاه تانکر آب‎رسان براي جبران احتمالي ورودو خروج آب استخر اصلي پيش بيني شده است تا هنگام عمليات هيچ گونه مشکلي از بابت کم بودن آب وجودنداشته باشد؛ در محوطه چاه 147 و محل اصلي عمليات نيز آخرين مراحل دفن دو لوله 14 اينچ، نصب انشعاب ها و چندراهه‎هاي (منيفولدها) آب و تعيين و جانمايي اتاقک‎هاي آب افشاني (شلترها) و تسطيح و آماده‎سازي محوطه مانور اتي‎واگن رو به پايان است.
همچنين در نشست جمع بندي پيشرفت کار برنامه مهار چاه اعلام شد: «بخش بعدي عمليات، در روزهاي آينده، حمله به آتش با هدف برداشتن بقاياي دکل 95 و پاکسازي کامل اطراف دهانه چاه با استفاده از چنگک متصل به دستگاه اتي واگن خواهدبودکه انتظار مي رودبا کنار زدن آهن آلات آوار شده روي دهانه چاه، شعله آتش حالت عمودي پيدا کندو تا حدي از دهانه چاه فاصله بگيرد؛ سرعت پيشرفت کار در احداث لوکيشن C در رگ سفيد2 مناسب است و لوکيشن A نيز با توجه به تعريض و اصلاح شيب جاده حداکثر تا پايان هفته براي استقرار دکل آماده مي‎شود.»
چاه از سطح بسته مي شود
ستادراهبري مهار فوران چاه 147 رگ سفيدعصر روز دوشنبه (22 آبان) اعلام کرد: «مهارگران فوران چاه 147 رگ سفيداز شرکت‎هاي ملي مناطق نفت خيز جنوب و ملي حفاري ايران در تلاشي جمعي و هماهنگ خودرا براي آغاز نخستين عمليات تخصصي براي بستن چاه از سطح (Top Kill) آماده مي کنند. در اين ارتباط تيم هاي عملياتي، فني و تخصصي و پشتيباني نسبت به اورهال و مقاوم سازي (عايق بندي) 2 دستگاه آتي واگن و انواع استينگر اقدام کردندو خودروهاي سنگين براي انتقال تجهيزات و ساير ملزومات موردنياز تدارک ديده شده است. افشانه‎هاي آب (شيلترها) و هدرها براي ايجادفرصت جهت نزديک شدن مهارگران به دهانه چاه و کانون آتش نصب و آماده سازي شده است. محوطه سازي براي استقرار مخازن سيال و پمپ هاي فشار قوي تزريق سيال (پمپ تراک) به اتمام رسيده و ضمن تعريض جاده هاي دسترسي به چاه، تمهيدات لازم براي احتمال شرايط بارندگي پيش بيني شده و در دست اجراست. همچنين با توجه به برنامه ريزي صورت گرفته، به موازات عمليات ورودبه دهانه چاه و کشتن آن از سطح، روش مسدودکردن چاه از عمق (BOTTOM KILL) نيز در دستور کار است و در اين ارتباط براي حفر چاه هاي امدادي، کار ساخت دو لوکيشن جهت استقرار دکل هاي حفاري در مراحل پاياني است و 89 محموله تجهيزات دستگاه حفاري 93 فتح تاکنون به منطقه انتقال يافته است.»