تاميـن پايـدار گـاز استـان هاي شمـال شـرق کشـور در تمـام فصـول سال
خلاقيت و ابتکار
مرحله نخست توسعه صنعت گاز
مشعل تامين پايدار گاز شمال شرق کشور در سال هاي گذشته با توجه به بدعهدي ترکمنستان، يکي از دغدغه هاي مديران صنعت گاز بوده؛ از اين رو، انتقال مستمر گاز به مراکز توزيع و بخش هاي مختلف مصرف در اين مناطق از اهميت بالايي برخوردار است.از سوي ديگر، انتقال گاز توليدي شرکت پالايش گاز شهيد هاشمي نژاد به منطقه 9 و استان هاي مازندران و گلستان، تامين گاز شهر مشهد به عنوان يکي از شهرهاي زيارتي کشور و... باعث شده، منطقه چهار عمليات انتقال گاز به يکي از راهبردي ترين مناطق عملياتي کشور بدل شود. منابع ورودي منطقه چهار عمليات انتقال گاز، شامل شرکت پالايش گاز شهيد هاشمي نژاد، واردات گاز از ترکمنستان و ذخيره سازي شوريجه مي شود. اين سه منبع باعث شده که توان اين منطقه افزايش يابد و در هرکدام اختلالي به وجود آيد، از ديگر منبع بتوانيم استفاده کنيم. در طول هشت ماه نخست سال، گاز به مخزن شوريجه تزريق مي شود و چهار ماه سرد سال از اين گاز براي افزايش پايداري انتقال گاز بهره مي گيريم.
تنوع اقليم، يکي از ويژگي هاي انحصاري استان هاي تحت پوشش منطقه چهار عمليات انتقال گاز است؛ از طرفي، مناطق کوهستاني و فوق العاده سخت گذر را پوشش مي دهد.منطقه چهار عمليات انتقال گاز، منطقه معين منطقه 9 عمليات انتقال گاز محسوب مي شود و موظف است گاز را به اين منطقه ارسال کند.مدير منطقه چهار عمليات انتقال گاز، درباره چالش هاي اين منطقه مي گويد: کمبود نقدينگي، يکي از چالش هايي است که اجراي همه پروژه ها را تحت الشعاع قرار مي دهد. به هر حال براي آغاز و اجراي هر پروژه به نقدينگي نيازمنديم.به گفته ناصر علوي شهري، گسترش منطقه، يکي ديگر از چالش هاي ما به شمار مي آيد. اين منطقه، سال 85 از منطقه 9 جدا و به صورت مستقل، فعاليت خود را آغاز کرد. آن زمان چهار هزار و 500 کيلومتر خط لوله تحت پوشش داشتيم که دو هزار کيلومتر خط لوله و سه ايستگاه تقويت فشار گاز به منطقه 9 واگذار شد. هم اکنون پنج هزار و 200 کيلومتر خط لوله در منطقه وجود دارد و نيروهايمان نيز افزايش نيافته است. با وجود کمبود نيروي انساني، همه فعاليت ها در حال انجام است و با وجود وسعت منطقه، امکان جذب نيرو نداريم. سازمان ما در بخش نيروي انساني کاهش پيدا کرده تا کارها برون سپاري شود، اما به دليل عدم تامين نقدينگي، برون سپاري انجام نشده و نيروي انساني جديدي نيز جذب نشده است.وي تاکيد مي کند: گمنامي انتقال گاز سبب شده است بسياري اين شرکت را نشناسند و در زمان استعلام گرفتن با ما مکاتبه نکنند. در اين زمينه تاکنون جلسه هايي با سازمان و نهادهاي مختلف داشته ايم و پس از برگزاري اين نشست ها، اين سازمان ها مجاب شدند که ما را نيز در فهرست دريافت استعلام قرار دهند.
با هدف تکريم ارباب رجوع، براي دريافت استعلام، لينکي را در سايت قرار داده ايم تا در کمترين زمان، پاسخ استعلام را بدهيم و براي پاسخ استعلام، هزينه اي دريافت نمي شود.
علوي شهري با بيان اينکه شرکت انتقال گاز ايران براي رسيدن جايگاه واقعي خود در مرحله نخست بايد تعاملاتش را گسترش دهد، مي گويد: چهار سال گذشته شاهد کاهش فشار گاز بخش هايي از شهرهاي کاشمر و بدرسکن بوديم و براي رفع اين مشکل، از استانداري، گاز استان و ... به سراغ ما آمدند. در شرايط بحراني سراغ ما آمدند و با ورود منطقه، اين چالش برطرف شد و ديگر مشکلي در اين مناطق نداريم.براي نمايش فعاليت هاي منطقه، سعي کرده ايم در شوراي اداري و جلسات سوخت که در استانداري برگزار مي شود، حضور يافته و اين برنامه ها را اطلاع رساني کنيم.اين جلسات، اواخر پاييز و اوايل زمستان به صورت مستمر برگزار مي شود و به صورت فعال در اين جلسه ها حضور داريم.
به گفته مدير منطقه چهار عمليات انتقال گاز، اين منطقه در مسير ساخت قطعات و تجهيزات، با شرکت هاي دانش بنيان و مراکز دانشگاهي ارتباط و همکاري دارد و تاکنون با دانشگاه فردوسي، شهرک صنعتي و پارک علم و فناوري مشهد همکاري و تعامل دو طرفه داشته است. ايده هاي همکاران خلاق ما با همکاري اين شرکت ها و بخش دانشگاهي، تبديل به قطعات و تجهيزات مي شود. از سوي ديگر، مشکلات خود را با اين بخش مطرح مي کنيم و دانشجوها براساس نياز منطقه، پايان نامه خود را تعريف مي کنند و از پايان نامه ها حمايت مي کنيم.
به گفته علوي شهري، استفاده کاربردي از ابزار کامپيوتر، يکي از نکاتي است که منطقه را پيشتاز و شاخص کرده است. نرم افزارهاي خوبي را در منطقه؛ نهادينه کرده و همکارانمان حداکثر استفاده را از اين ابزار مي برند.
پژوهش در خدمت عمليات
در ادامه، معاونت مهندسي و خدمات فني منطقه چهار درباره فعاليت هاي پژوهشي اين منطقه مي گويد: هم اکنون سه پروژه فعال در حوزه پژوهش در دست اجراست.
عباس سمرقنديان با بيان اينکه تاکنون فعاليت هاي قابل توجهي در اين حوزه انجام شده است، ادامه مي دهد: در قالب اين پروژه هاي پژوهشي، سيستم هوشمند پايش خط لوله از نظر فشار با قابليت برآورد و بررسي تاثير تغيير فشار در ديگر نقاط خط لوله در دست ساخت است.
خوشبختانه در زمينه تامين تجهيزات و اقلام مورد نياز منطقه چهار، به کشورهاي خارجي وابستگي نداريم و بخش قابل توجهي از اين تجهيزات از داخل کشور تامين مي شود.
به گفته وي، با تلاش کارکنان منطقه، دستگاه مغناطيس زدا ساخته ايم. در زمان بريدن خط، لوله دچار مغناطيس مي شود و با بهره گيري از اين دستگاه، پيش از اينکه تعميرات انجام دهيم، کاملا مغناطيس آن را برطرف کرده و پس از بازگشتن به حالت عادي آن را جوش مي دهيم.
خوشبختانه نيروهاي بسيار مستعد، فعال و خلاقي داريم که ايده هاي خوبي دارند. ساخت 260 قطعه پرمصرف تنها بخشي از فعاليت هاي نيروهاي توانمند اين منطقه در حوزه اقتصاد مقاومتي بوده است. از جمله نخستين مناطقي بوديم که در اين مسير گام برداشتيم و به صورت بسيار سيستماتيک و از طريق مهندسي معکوس، نقشه اين قطعه را تهيه کرديم. پس از تهيه شناسنامه فني، اين نقشه ها براي ساخت به شرکت هاي توانمند داخلي ارائه شده است. افزون بر قطعه، اقدام به ساخت تجهيزات کرده ايم. به عنوان مثال، براي نخستين بار، دستگاه کلد کتر، گريس پمپ هيدروليکي، دستگاه مغناطيس زدا، ولدين ترک، لاين برک هوشمند را ساخته ايم. آخرين نمونه اين تجهيزات از سوي مديريت عمليات مورد پايش قرار گرفته است.
وي در پايان درباره منطقه چهار عمليات انتقال گاز مي گويد: اين منطقه را دارا بودن پنج هزار و 200 کيلومتر خط انتقال گاز سه استان خراسان رضوي، شمالي و جنوبي و بخش هايي از استان سمنان را تحت پوشش دارد.افزون بر اين خطوط، سه ايستگاه تقويت فشار گاز و پنج مرکز بهره برداري، شرايط انتقال روزانه 100 ميليون مترمکعب گاز را فراهم مي کند.
ايستگاه دشت؛ تامين کننده پايدار
در ادامه، معاون عمليات ايستگاه هاي تقويت فشار گاز و جانشين مدير منطقه چهار مي گويد: هم اکنون ايستگاه تقويت فشار گاز رضوي با آرايش 1+3، فاروج با آرايش 1+2 و دشت با آرايش 1+1 وظيفه انتقال پايدار گاز را در اين منطقه به عهده دارند. رضا بازقندي مي افزايد: ايستگاه دشت، در ابتداي تحويل به منطقه، بيش از 300 نقص داشت که تاکنون بيش از 80 درصد اين نواقص برطرف شده است. در اهميت اين ايستگاه همين بس که در زمستان سال 95، بدون اغراق، نجات دهنده استان گلستان بود و 50 درصد گاز استان مازندران را نيز تامين کرد.
به گفته معاون عمليات ايستگاه هاي تقويت فشار گاز، با تجربياتي که به دست آورديم، سال گذشته نيز بخش ديگري از نواقص ايستگاه برطرف شد. بازقندي ادامه مي دهد: ايستگاه دشت، ايستگاهي چند طرفه بوده و اين قابليت را دارد که از چند نقطه گاز دريافت کند. اين ايستگاه، گاز را از سمت شمال دريافت و به سمت خراسان ارسال و از سمت شاهرود دريافت و به سمت خراسان ارسال مي کند. طراحي ايستگاه هاي دوطرفه پيش از اين نيز انجام شده بود و اجراي ايستگاه سه طرفه، نخستين بار است که در قالب پروژه اي ابتکاري از سوي منطقه انجام مي شود.وي با اشاره به فعاليت هاي خودکفايي اين منطقه مي گويد: ايستگاه هاي رضوي و فاروج ساخت مجموعه آمريکايي - کانادايي است و از سال 77 ، تامين لوازم يدکي اين ايستگاه ها در دستور کار قرار دارد. براين اساس، با همکاري يکي از شرکت هاي داخلي، سيستم هاي کنترل اين ايستگاه ها را با يک پنجاهم قيمت خارجي، به صورت کامل بومي سازي کرده ايم.
عرضه نمونه جديد سيستم آزمايش
در ادامه، معاون عمليات خطوط منطقه چهار مي گويد: اين معاونت مسئوليت تعمير و نگهداشت بيش از پنج هزار و 200 کيلومتر خط لوله از قطر دو تا 48 اينچ را در قالب پنج مرکز بهره برداري اصلي و يک مرکز بهره برداري فرعي در استان هاي خراسان رضوي، جنوبي و شمالي و بخش از استان سمنان را به عهده دارد.
محمدحسن لرکي مي افزايد: با توجه به شرايط دمايي و اقليمي استان هاي تحت پوشش اين منطقه، حساسيت تامين گاز بخش خانگي، صنايع و نيروگاه ها و ديگر مصرف کنندگان، از اهميت ويژه اي برخوردار است. از طرفي با توجه به غناي نيروي انساني و ظرفيت بسيار بالاي همکاران جوان، در جهت اجرايي شدن پروژه هاي خط لوله کوشا خواهيم بود.
وي با اشاره به بخشي از فعاليت هاي اين معاونت در سال 96 ادامه مي دهد: براساس برنامه، 377 کيلومتر از خطوط لوله پيگراني شده است. 9 مورد هات تپ در شهرهاي اسفراين، نيشابور، طبس، رشتخوار و شرکت پالايش گاز شهيد هاشمي نژاد نيز عملياتي شده است. از جمله فعاليت هاي شاخص منطقه مي توان به نوسازي و خودکفايي سيستم لاين برک ولو روي خط لوله سرخس - دشت شاد اشاره کرد.
معاون عمليات خطوط منطقه چهار تاکيد مي کند: در گذشته نه چندان دور، همه مناطق انتقال گاز از روش هاي سنتي و تجربي بهره مي گرفتند که با پيگيري هاي انجام شده سيستم آزمايش در اين منطقه کليد خورده است. پس از اظهار نظر مناطق، اين سيستم از سوي ستاد شرکت انتقال گاز ايران براي همه مناطق خريداري شده و نمونه جديدي نيز در دست آزمايش و بررسي قرار دارد که در آينده عرضه خواهد شد. همچنين، پروژه کنترل مانيتورينگ ايستگاه کاتديک به صورت پايلوت انجام شده و در حال بهره برداري است.
روابط عمومي، پل ارتباط فضاي مجازي و واقعي
در ادامه، رئيس روابط عمومي منطقه چهار عمليات انتقال گاز مي گويد: روابط عمومي بايد پل ارتباطات کارکنان، مدير، سازمان و بيرون سازمان باشد و در دنياي کنوني به نقش و جايگاه قابل توجهي دست يافته که پل ارتباطي ميان دنياي واقعي و مجازي است.
به گفته سيد محمود حسيني، اگر ارتباطات را صحيح، آنلاين و به موقع برقرار کنيم، به نتايج خوبي دست خواهيم يافت که روابط عمومي منطقه چهار عمليات انتقال گاز، از چند سال پيش به اين سمت گام برداشته و در عرصه ارتباطات قوي تر شده است.
وي درباره پيگيري چالش کنترل حريم از سوي روابط عمومي مي گويد: در اين زمينه، از سوي روابط عمومي، طرحي با همکاري شوراي تامين استان که حاضران در آن عموما از دادستاني، فرمانداري، وزارت اطلاعات و... بودند، با اعزام به شرکت پالايش گاز شهيد هاشمي نژاد و گاز استان، با صنعت گاز آشنا کرديم. در ادامه، اين افراد را براي بازديد به تاسيسات گاز منطقه پارس جنوبي و مرکز ديسپچينگ تهران برديم و از نزديک در جريان فرآيند توليد و انتقال گاز قرار گرفتند. با برگزاري اين برنامه که هماهنگي آن بسيار دشوار بود، مشکلات بخش حريم منطقه کاهش چشمگيري يافته است. در مرحله دوم، از تريبون هاي ائمه جماعات استفاده کرديم و تلاش شد در قالب مسائل اعتقادي و ديني بتوانيم حساسيت کنترل حريم را مطرح کنيم. بر اين اساس، با شناسايي روحانيون و مذاکره با حوزه علميه و سازمان تبليغات اسلامي، 33 نفر از آنان را شناسايي و فرآيندي را که براي شوراي تامين طي کرده بوديم، براي اين افراد نيز اجرا کرديم. پيش از برگزاري اين برنامه، برداشت و اطلاعات آنان را از صنعت گاز تصويربرداري کرديم و پس از برگزاري اين برنامه، بار ديگر نظرات آنها را جويا و به تصوير کشيديم و مشخص شد که تاثير گذار بوده است. براين اساس، نگرش آنها تغيير کرد و در حوزه کنترل حريم اثرگذار بود. در ادامه، تعامل با فرمانداري ها، بخشداري ها و دهياري نيز انجام شد. رئيس روابط عمومي منطقه چهار عمليات انتقال گاز با اشاره به فعاليت هاي اين واحد در حوزه شبکه هاي اجتماعي تاکيد مي کند: با جهش الکترونيک و فضاي مجازي، اين ظرفيت در خدمت فضاي واقعي قرار گرفت و سعي شده از اين فضا نهايت استفاده را ببريم. براين اساس، اقدام به راه اندازي وبلاگ ها در حوزه هاي مختلف کرديم. در ادامه، به حوزه سايت ورود کرديم و پرتال هاي داخلي سازمان را توسعه داديم که به يکي از پيشتازترين سايت هاي مناطق عملياتي بدل شد. جهش بعدي نيز انجام شد و امکانات ارتباطي موبايل شکل گرفت که در اين زمينه، کانال ويژه اي شکل گرفته و در حال به روزرساني است. در مجموع تلاش کرده ايم از فضاي مجازي استفاده کرده و براي برقراري ارتباط پل بسازيم.