از سوي اداره کل اچ اس اي وزارت نفت آموزش فرماندهان صحنه صنعت نفت محقق شد
مهار آتش با فرماندهان صحنه
جانگداز است خشم آتش، در جدالي نا برابر
در حريمي بي مهار و بي نظام و درب و پيکر
جانگداز است اين حقيقت، اين عزا و اين مصيبت
مردماني بي خبر از خشم آتش، بي خيال هر نصيحت
***
مشعل سميه راهپيما در هر حادثه اي که در سطح کشور، بخصوص در صنعت نفت رخ مي دهد، نخستين گروهي که مطلع شده و به صحنه حادثه وارد مي شود، آتش نشانان (زير مجموعه اچ اس اي) هستند. اين گروه بدون هيچ چشم داشتي حوادث را مديريت مي کنند؛ اما گاهي اوقات شاهد ناهماهنگيهايي هستيم که در نهايت به وسعت آتش منجر مي شود. از اين رو نياز است مديريت واحدي شکل بگيرد و وظيفه مديريت و هدايت را به عهده داشته باشد و ديگر بخش ها به عنوان پشتيبان از او تبعيت کنند. به همين دليل اداره کل اچ اس اي وزارت نفت، آموزش فرمانده حوادث صنعت نفت را در دستور کار خود قرار داده است. در گام نخست با همکاري مرکز توسعه مديريت صنعت نفت، دوره هاي نظري برگزار شد و در گام بعد، براي گذراندن دوره عملي، منتخبان به کشور فرانسه فرستاده شدند. به دليل اهميت اين موضوع، هفته نامه«مشعل» در جلسه توجيهي نخستين گروه اعزامي به کشور فرانسه حضور يافت که مشروح گزارش آن را در ادامه مي خوانيد:
22 شایستگی فرمانهده حوادث
از سوي اداره کل اچ اس اي وزارت نفت و با همکاري مرکز توسعه مديريت صنعت نفت، دوره هاي آموزش منتخبان فرمانده صحنه صنعت نفت به مدت 4 هفته از 18 فروردين 97 در دو گروه مجزا (هر کدام 14 روز) به صورت تئوري برگزار شد که گروه نخست به مدت 2 هفته از 10 تيرماه 97 براي گذراندن دوره هاي عملي به کشور فرانسه فرستاده شدند.
در اين زمينه مجتبي رجب بيگي، معاون آموزش و توسعه مرکز توسعه مديريت صنعت نفت در جلسه توجيهي اعزام گروه نخست فرماندهان صحنه مي گويد: «در اين مرکز 228 سمت براي فرماندهان صحنه شناسايي و به موازات آن، فرايند انتخاب فرماندهان صحنه صنعت نفت براي برگزاري دوره هاي آموزشي و توسعه اي منتخبان انجام شد، همچنين فرايند طراحي کانون ارزيابي، سنجش و انتخاب و تدوين محتواي دوره و اجراي آن نيز از سوي مرکز توسعه مديريت صنعت نفت صورت گرفت.
به گفته او، فرماندهان صحنه داراي وظايف و مسئوليت هايي هستند که عبارتند از: اتخاذ روش هاي مورد نياز براي مقابله با شرايط اضطراري، پيشنهاد برنامه هاي پيشگيرانه به مدير شرايط اضطراري شرکت يا منطقه، فرماندهي عمليات تاکتيکي براي مقابله با شرايط اضطراري، هماهنگ كننده عمليات واکنش که به طور همزمان انجام مي شوند، اطمينان از ايمني کارکنان پاسخ دهنده به شرايط اضطراري و ايمني ساير کارکنان، کمک به توسعه راهبرد ها و روش هاي عمليات واکنش در شرايط اضطراري، نظارت بر اجراي بخش عملياتي برنامه واکنش اضطراري، درخواست منابع براي حمايت عمليات تاکتيکي از طريق بخش تدارکات، اطمينان از اينکه تيم واکنش به طور مؤثر و داخل محدوده تعريف شده فعاليت مي کند و هماهنگي و هدايت تيم مديريت حوادث و فوريت هاي پزشكي براي ارائه به موقع خدمات.
رجب بيگي با اشاره به 22 شايستگي فرمانده حوادث مي گويد: اعتماد به نفس، مديريت بحران و حوادث، تصميم گيري، جسارت و قاطعيت، تيم سازي، تيز بيني و توجه به جزييات، يادگيري از تجارب، مديريت منابع، تاب آوري، برنامه ريزي تعيين نقش ها و مسئوليت ها، حامي و اتکا بودن، مديريت افراد براي عملکرد، مديريت زمان، نظارت و کنترل، عملگرايي، حساسيت و گوش به زنگي، تفکر تحليلي، ثبات، اعتماد سازي و حل مسئله از معيارهايي است که يک فرمانده صحنه بايد داشته باشد.
مدیریت فرماندهان صحنه با وزارت نفت است
سيد باقر مرتضوي، مديرکل اچ اس اي و پدافند غيرعامل وزارت نفت نيز در اين جلسه با اشاره به اينکه در نفت ديگر بحران نداريم؛ بلکه شرايط اضطراري داريم، مي گويد: نيروهاي ماهري در اچ اس اي داريم که بايد از توانايي آنها استفاده کنيم، از اين رو استعداديابي بسيار مهم است. به نظر من کساني در کف سازمان هستند که استعدادهاي نهفته اي دارند و بايد شناسايي شوند. اينها مانند خورشيدي هستند که به معرفي نياز ندارند؛ بلکه بازتاب نورشان، آنها را نشان مي دهد. منتخب هاي فرماندهان صحنه نيز چنين هستند.
او به اهميت فرماندهي صحنه مي پردازد و مي گويد: اگر حادثه اي اتفاق بيفتد، فرمانده صحنه کار را دست مي گيرد و بقيه به عنوان نيروهاي پيشتيبان عمل مي کنند. منتخبان فرمانده صحنه بايد در افزايش اطلاعات به هم کمک و با علاقه مطالب را پيگيري کنند. بسيجي، کسي نيست که بگوييم چه کاري انجام دهد؛ بلکه اوست که مي گويد چه کاري برايتان انجام دهم.
به گفته مرتضوي، اهميت فرماند هان صحنه براي وزارت نفت بسيار مهم است و مديريت آن را به بخش خصوصي واگذار نخواهد کرد.
مدیریت واحد در شرایط اضطراری
سيد محمد پورراکي، معاون ايمني و آتش نشاني اداره کل اچ اس اي وزارت نفت مي گويد: با ارزيابي تجاربي مانند پتروشيمي بوعلي مشخص شد که بسياري از مواقع در فرماندهي حوادث، به يادگيري برخي تخصص ها نياز داريم. بسياري از آتش نشانان، حوادث را مي شناسند؛ اما در زمان اضطرار به برخي مهارت هاي فرماندهي مانند هدايت صحنه حادثه نياز دارند، از اين رو بايد شرايطي فراهم مي شد تا نيروهاي اچ اس اي و آتش نشاني مهارت هاي فرماندهي حوادث را بياموزند که با انجام برخي ارزيابي ها در اداره کل اچ اس اي وزارت نفت، به اين نتيجه رسيديم که بايد دوره اي با عنوان فرماندهي صحنه، براي کساني که صلاحيت حرفه اي دارند، برگزار شود.
به گفته او، از 228 نفر 45 نفر براي دوره هاي فرماندهي صحنه انتخاب شدند تا دوره هاي تئوري و عملي را بگذرانند. اين افراد 14 روز تئوري را در کشورمان گذراندند و براي گذراندن دوره هاي عملي 14 روزه به کشور فرانسه اعزام شدند. گروه نخست 10 تيرماه اعزام شدند و گروه دوم نيز 24 تير ماه اعزام خواهند شد.