روايتي از انتقال پايدار گاز

 در شمال کشور با عشق کار مي کنيم

مشعل   حساسيت و مسائل منطقه 9 عمليات انتقال گاز همچون درياي خزر بسيار عميق و خاص است. با وجود اينکه طول خطوط اين منطقه يکهزار و 473 کيلومتر است اما مسائل و مشکلاتش، ويژگي خاصي به آن داده است. اين منطقه افزون بر خطوط لوله، پنج تاسيسات تقويت فشار گاز و سه مرکز بهره برداري در اختيار دارد که با توجه به افتتاح خط لوله دامغان-کياسر-ساري-نکا به زودي مرکز جديد بهره برداري ساري نيز راه اندازي مي شود.  منطقه 9 عمليات انتقال گاز، استان هاي شمال کشور ازجمله گلستان، مازندران، گيلان و بخشي از استان سمنان را زير پوشش دارد.

مدير منطقه 9 عمليات انتقال گاز با اشاره به بخشي از فعاليت هاي اين منطقه در حوزه تعميرات اساسي مي گويد: براي نخستين بار تعميرات اساسي توربين «مان» در اين منطقه انجام شده است. اين تعميرات پيش از اين از سوي شرکت هاي خارجي انجام مي شد، در حالي که اين توربين پس از تعمير از سوي کارکنان اين منطقه با موفقيت در سرويس قرار گرفته است. ازسوي ديگر، با اينکه شرکت اصلي، قيمت بالايي براي تعمير پيشنهاد کرده بود، عمليات با صرفه جويي قابل توجهي انجام شد. تعميرات يک واحد توربين تاسيسات تقويت فشار گاز اراک از سوي اين منطقه انجام و واحد دوم نيز براي تعمير دريافت شده است.

به گفته رسول داودي نژاد، در بخش خودکفايي و تامين اقلام از شرکت هاي داخلي تاکنون فعاليت هاي قابل توجهي ازجمله ساخت تيغه هاي توربوکمپرسور، ساخت کارت هاي الکترونيکي، ساخت انواع واشر و پيچ هاي HOT SECTION انجام شده است. تغييرات و بهينه سازي «گاورنر» (Governor) سيستم هاي سوخت توربين ها، ساخت تيغه و قطعات توربين هاي نوسکي (NEVSKY)، به روزرساني سيستم هاي کنترلي MVM رامسر و... از ديگر برنامه هاي اين منطقه در حوزه خودکفايي به شمار مي آيد.  وي در ادامه با اشاره به چالش هاي اين منطقه مي گويد: تک خط بودن اين منطقه باعث شده تامين گاز با ريسک بسيار بالايي انجام شود و درصورتي که مشکلي در خطوط و شيرها به وجود بيايد، نمي توان از خط و مسير جايگزين براي تامين گاز بهره گرفت. ازسوي ديگر، خطوط اين منطقه از مناطقي عبور مي کند که رانشي است و اين موضوع باعث «چروکيدگي» لوله ها و در واقع به يکي از چالش هاي جدي تبديل شده و به هزينه هاي بسيار زيادي براي ايمن سازي خطوط نياز دارد. دراين زمينه اقدام هايي به صورت موقت انجام شده است. از معضل هاي مهم ديگر، وجود رودخانه هاي خروشان در استان هاي شمالي کشور است.  حدود 250 رودخانه خروشان در منطقه وجود دارد که با خطوط ما تقاطع دارند. در فصول بارندگي، خطوط لوله اي که با اين رودخانه ها تقاطع دارند، دچار سيل بردگي مي شوند. وي مي افزايد: براساس اولويت، اقدام به ساخت ابنيه در اين رودخانه ها کرده ايم که تکميل اين فرآيند نيازمند بودجه هاي کلان است. تحويل و تحول پروژه، از ديگر چالش هاي منطقه است. عموما پروژه ها به صورت ناقص تحويل مي شود و بسياري از معضل هاي آن براي شرکت باقي مي ماند و بايد زمان و هزينه هاي زيادي براي حل اين مشکلات اختصاص دهيم. حريم ايمني از ديگر چالش هاي منطقه به شمار مي آيد که اين حريم هاي اختصاصي به معبر عبور مردم بدل شده است. مدير منطقه 9 عمليات انتقال گاز در ادامه با اشاره به برنامه هاي اين منطقه در حوزه حفظ حريم خطوط لوله اعلام مي کند: علاوه بر بازديدهاي مستمر از طريق گشت هاي حريم و عمليات خطوط لوله، با تشکيل جلسه و آگاه سازي مسئولان استاني و فرمانداري ها سعي کرده ايم اهميت اين موضوع را اطلاع رساني کنيم. همچنين با دادستان هاي شهرهاي مختلف مکاتبه داشته ايم. داودي نژاد درباره مسير دستيابي شرکت انتقال گاز ايران به جايگاه واقعي خود مي گويد: فعاليت ها و تلاش هايي که در مسير انتقال پايدار گاز از سوي شرکت انتقال گاز ايران انجام مي شود، بايد رسانه اي شود. فعاليت هايي که در همه مناطق انجام مي شود، گمنام است و شناخته شده نيست. اين فعاليت ها ابراز نمي شود و کسي شرکت هاي انتقال گاز را نمي شناسد. تامين گاز استان هاي شمالي کشور را فقط به شرکت هاي گاز استاني نسبت مي دهند؛ درصورتي که جبهه نخست بحران، شرکت انتقال گاز ايران است. ناشناس بودن، معضل هاي زيادي براي ما ايجاد مي کند. زماني که براي بحث هاي تجاوز به حريم به دادگاه مراجعه مي کنيم، با توجه به اينکه شناخته شده نيستيم، مشکلاتي براي ما ايجاد مي شود. مدير منطقه 9 عمليات انتقال گاز در ادامه با اشاره به روزآمدکردن تجهيزات و نرم افزارهاي کاربردي اين منطقه اظهار مي کند: براي نخستين بار در ميان مناطق انتقال گاز، نرم افزار IPCMMS را نصب و راه اندازي کرده ايم. نخستين منطقه اي هستيم که روش هاي RCM، PMO و اصلاح برنامه هاي نگهداري و تعميرات را براي افزايش قابليت اطمينان توربين هاي گاز انجام داده ايم که باعث شده 50 درصد از برنامه هاي تعميرات و نگهداري کاهش يابد. براي نخستين بار، سيستم جديد نگهداري و تعميرات در واحد عمليات خطوط لوله و حمل ونقل منطقه در حال راه اندازي است و اکنون در مرحله آزمايش هاي اوليه قرار دارد.  داودي نژاد در پايان تاکيد مي کند: منطقه 9 عمليات انتقال گاز، نيروهاي جواني دارد و خودباوري در آن موج مي زند. اين منطقه، تجلي گاه تلاش و عشق است و تک تک اين کارکنان با توجه به گستردگي طولي منطقه از جنگل گلستان تا آستارا با عشق کار مي کنند و در مسيرهايي گام برمي دارند که با هيچ وسيله اي نمي توان از آن عبور کرد.  کارکنان منطقه در برخي موارد به دليل شرايط عملياتي، شب را در خودرو به صبح مي رسانند و سرپناهي ندارند. با تلاش نيروي انساني اين منطقه در مسير انتقال پايدار گاز توانسته ايم توليد و اشتغال را به مردم کشورمان هديه کنيم.

در ادامه، معاون مهندسي و خدمات فني منطقه 9 عمليات انتقال گاز مي گويد: بخشي از موارد صيانت از حريم از سوي معاونت بهره برداري خطوط لوله و با همکاري واحدهاي حقوقي و حراست انجام مي شود. در حوزه مهندسي نقاط و نواحي که بيشترين چالش را داشته ايم، شناسايي و اعلام کرده ايم. سيامک ابراهيمي رنجبر مي افزايد: اين نقاط به ستاد اعلام شده و با توجه به تراکم بالاي جمعيتي، پروژه تعويض کلاس برخي خطوط در دستور کار اين منطقه قرار گرفته است. تعويض کلاس بخشي از خط لوله 30 اينچ سرخس-نکا، بخشي از خط لوله لاکان- آستارا در دستور کار قرار دارد. وي تاکيد مي کند: با تعريف اين پروژه ها تا حدودي بخشي از مشکلات حريم حل مي شود. از طرفي در محدوده نکا تا کلارآباد که منطقه اي توريستي و پرجمعيت است نيز، با دريافت مصوبه هيئت مديره، خط جديدي در مجاورت خط قديم اجرا و مشکلات حريم اين منطقه نيز برطرف مي شود. معاون مهندسي و خدمات فني منطقه 9 عمليات انتقال گاز با اشاره به يکپارچه سازي فرآيندها در شرکت انتقال گاز ايران، اعلام مي کند: در قالب اين پروژه که اکنون در حال تدوين است، مديريت موثرتري روي 10 منطقه انجام مي شود. اين فرآيند از ستاد آغاز شده و در حوزه هاي ستادي کار به پايان رسيده و در مناطق نيز ادامه مي يابد و پس از اينکه تکميل شود، همه 10 منطقه همچون شرکتي واحد، همه عملکردها، مسئوليت هايي که در سمت هاي سازماني وجود دارد و شرح کارها يک شکل و تسريع مي شود. همچنين متوليان کار مشخص مي شوند و زماني که در واحدهاي مختلف يکپارچه شوند، اين کار بهتر صورت مي گيرد. ابراهيمي رنجبر با بيان اينکه جلسه هاي مستمري در حوزه پژوهش منطقه برگزار مي شود، مي گويد: با دانشگاه صنعتي نوشيرواني بابل و پارک علم و فناوري شهرستان ساري تفاهمنامه اي امضا شده که در قالب آن، نيازمندي هاي پژوهشي منطقه به اطلاع اين مراکز رسيده و آنها در مسير خودکفايي بيشتر منطقه همکاري خواهند داشت. همچنين در قالب پروژه پژوهشي، از تيم هاي دانشجويي و اساتيد آنها دعوت شده تا در اين مسير به منطقه ياري برسانند. براساس برنامه هاي تعريف شده، چالش هاي عملياتي را با همکاري نهادهاي پژوهشي برطرف مي کنيم.

در ادامه، معاونت عمليات ايستگاه هاي منطقه 9 مي گويد: اين منطقه با دراختيار داشتن پنج تاسيسات تقويت فشار گاز، وظيفه تامين پايدار گاز استان هاي شمال کشور را به عهده دارد.

غلامرضا ساسان پور مي افزايد: با اجراي عمليات دوطرفه کردن تاسيسات تقويت فشار گاز رامسر، اين ايستگاه اکنون قابليت اين را دارد که گاز را از رشت به مازندران و از مازندران به رشت انتقال دهد.

در مقطعي شاهد افت فشار روي اسکرابرهاي ايستگاه رامسر بوديم که با تعريف خط باي پس توانستيم افت فشاري را که روي توربين ها قرار گرفته اند، از بين ببريم و فشار ورودي را که به کمپرسور مي رسيد ، افزايش دهيم. در سيستم آنتي سرچ نيز تغييراتي به وجود آمد که با اين تغييرات، کارايي توربين به شدت افزايش يافت و DP ايستگاه را 20 بار افزايش داد و به افزايش ظرفيت انتقال ايستگاه از 15 به بيش از 17 ميليون مترمکعب منجر شد. به گفته وي، اين پروژه ها در حالي محقق شد که در شرايط بحراني، در مقطعي، توربين هاي يدک نيز در مدار قرار گرفتند تا پايداري انتقال گاز در منطقه افزايش يابد. معاونت عمليات ايستگاه هاي منطقه 9 عمليات انتقال گاز مي افزايد: از ديگر فعاليت هايي که براي افزايش پايداري انتقال گاز استان هاي شمالي کشور انجام شده، مي توان به اتصال خط لوله دامغان-نکا به تاسيسات تقويت فشار گاز نکا اشاره کرد. با توجه به اجراي اين پروژه، اين ايستگاه آمادگي دارد گازي را که با خط لوله دامغان-نکا به خط 30 اينچ سرخس رشت تزريق مي شود، فشارافزايي کند و قدرت مانور شبکه را افزايش دهد. ساسان پور با اشاره به تامين قطعات مورد نياز تاسيسات تقويت فشار گاز منطقه از سازندگان داخلي تاکيد مي کند: همه قطعات مورد نياز فرآيند تعميرات اساسي پارسال و امسال را از طريق شرکت هاي داخلي تامين کرده ايم. وي ادامه مي دهد: توانسته ايم از طريق منابع داخلي، همه نيازهاي خود را تامين کنيم. در حال پيگيري هستيم تا برخي قطعات High-tech نيز از طريق شرکت هاي داخلي ساخته شود. تامين اين نوع قطعات از شرکت هاي خارجي علاوه بر مبلغ بالاي آن، پروسه زماني طولاني نيز طي مي کرد؛ از اين رو، اکنون در حال پيگيري هستيم تا اين بخش از نيازهاي خود را نيز از طريق شرکت هاي داخلي تامين کنيم. وي در پايان تاکيد مي کند: با اجراي اين برنامه مي توانيم فرمايشات مقام معظم رهبري را در حوزه اقتصاد مقاومتي محقق کنيم و آن را استمرار دهيم.

در ادامه، معاون عمليات خطوط لوله منطقه 9 مي گويد: هم اکنون، يکهزار و 473 کيلومتر خط لوله از سايز هشت تا 56 اينچ در منطقه وجود دارد.   ايرج عرب با بيان اينکه يکي از بزرگ ترين چالش هاي منطقه 9، بحث حريم است، مي گويد: با توجه به اينکه زمين هاي اين منطقه حاصلخيز و ارزشمند است، تجاوزات به حريم اختصاصي و ايمن را شاهد هستيم. در همسويي با مقررات حريم خطوط لوله و آيين نامه هايي که وجود دارد، مکاتباتي با استانداري، فرمانداري، شهرداري و دهياري ها داشتيم و با توجه به مقررات حريم و به استناد ماده واحده منع احداث بنا توانستيم به حفظ و نگهداري حريم کمک کنيم. به گفته وي، افزون براين، پروژه هايي براي تسطيح و پاکسازي مسير خطوط لوله تعريف مي کنيم که اکنون در سه استان شمال کشور، سه پروژه فعال وجود دارد که به رفع تجاوز کشاورزي و پاکسازي حريم اختصاصي کمک مي کند. تغيير کلاس خطوط لوله مصوبه هيئت دولت نيز به طول 111 کيلومتر در محدوده استان گلستان و مازندران در حال پيگيري است که در صورت اجرا، بخشي از معضلات و مشکلات مربوط به حريم خطوط لوله برطرف مي شود. معاون عمليات خطوط لوله منطقه 9 تصريح مي کند: وجود مناطق رانشي خطوط لوله گاز اين مناطق را تهديد مي کند که در اين زمينه با انجام مطالعات مهندسي در پي ايمن سازي و تثبيت منطقه رانش هستيم.  همچنين به دليل شرايط اقليمي مناطق شمالي، در ايام تعطيل با ترافيک سنگين در جاده ها همراه هستيم و جابه جايي ماشين آلات با مشکل روبه رو مي شود. در اين ايام، مجوز ترافيک براي جابه جايي ماشين آلات صادر نمي شود و در صورت به وجود آمدن شرايط عمليات با چالش روبه رو مي شويم. عرب، وجود 250 رودخانه در استان هاي تحت پوشش منطقه 9 را از ديگر چالش هاي اين منطقه عنوان مي کند و ادامه مي دهد: وجود اين تعداد رودخانه به پايش و تعمير ابنيه هاي موجود نياز دارد. وي در ادامه با ارائه چند راهکار مي گويد: احداث خط لوله 42 اينچ رشت-چلوند به طول 150 کيلومتر به موازات خط اول سراسري تصويب شده است. تسريع در اجراي پروژه تغيير کلاس خط لوله 30 اينچ مازندران و گلستان که باعث آزادسازي حريم   و رفع مشکل کشاورزان مي شود، از ديگر درخواست هاي اين معاونت است. معاون عمليات خطوط لوله منطقه 9 در پايان تاکيد مي کند: از همکارانم که در مسير اجراي پروژه ها و انتقال گاز در همه فصول همکاري مي کنند، قدرداني مي کنم.