گردشگری
دیدنی های سواد کوه
از آبشار گزو تا درياچه شورمست
شهر سوادکوه در استان مازندران با شماري از زيباترين جاذبه هاي گردشگري کشور همچون گزو و ورسک، درياچه شورمست و جنگل هاي بکري مانند جنگل هلي دار، يکي از بهترين مقاصد براي سفر و طبيعت گردي است. در اين نوشتار با شماري از جاذبه هاي گردشگري سوادکوه آشنا مي شويم.
آبشار گزو
آبشار گزو با ارتفاع تقريبي 70 متر در 15 کيلومتري بخش شيرگاه از توابع شهرستان سوادکوه و در جنگل هاي سرسبز و زيباي لفور و در کنار امام زاده اي معروف به «سه بزرگوار گزو» قرار دارد. مسير ارتباط آن از روستاي جمشيدآباد و لفور، در پشت سد البرز و در مسير کار سنگ است. اين مکان، محل مناسبي براي گردشگران، صخره نوردان و کوهنوردان به حساب مي آيد.
شورمست
روستا و درياچه شورمست در ناحيه جنوبي استان مازندران و در جنوب غربي شهرستان سوادکوه، شهر پل سفيد قرار دارد. درياچه شورمست در 5 کيلومتري شهرک صنعتي شورمست پل سفيد و در ارتفاعات مشرف به اين شهر واقع شده است. اين درياچه، يکي از زيباترين اماکن موجود در شهرستان سوادکوه و داراي امکانات تفريحي مانند قايق، اسکي روي آب و اقامتگاه ساده است.
آبشار ورسک
آبشار بسيار زيبا و پرآب چشمه علي که همان آبشار فصلي ورسک است، به ارتفاع تقريبي بيست متر از اين دره به سمت روستاي ورسک جاري است. آب اين آبشار از ارتفاعات قدمگاه سرچشمه مي گيرد و سالانه تعداد زيادي از مردم مشتاق را به سوي خود مي کشاند. از روستاي ورسک تا زير آبشار حدود 30 دقيقه راه است که نيمي از آن از کنار آب رودخانه مي گذرد. آب و هواي اين منطقه معتدل، مرطوب و کوهستاني است. اين رودخانه فصلي است و در فصل هاي مختلف حجم آب متفاوتي دارد.
سد لفور
سد لفور يا همان سد البرز با ارتفاع 72 متر در دهستان لفور روي تلاقي سه رودخانه کارسنگ رود و آذررود و اسکليم روهار در منطقه اي به نام دئوتک (محل تلاقي دو آب) احداث شده است. اين سد از نوع سنگ ريزه اي با هسته رسي و مخزني به حجم 150 ميليون مترمکعب است. اين سد خاکي بزرگ در کنار جنگل زيبا، منظره اي زيبا و دلنواز را فراهم آورده است.
غار زنگيان
غار زنگيان، يکي از غارهاي طبيعي در منطقه سوادکوه در استان مازندران قرار دارد و يکي از زيباترين غارهاي منطقه سوادکوه است. غار زنگيان در پايين دست روستاي زنگيان و سمت غرب روستاي ارات بن (و شمال دشت هاي ارات بن) قرار دارد. اين غار از غارهاي طبيعي با طاق هاي طبيعي و داراي قدمت زياد است. اطراف غار صخره است. مه اين صخره سنگي همانند فرشي اطراف اين غار پهن شده است. گفته مي شود دهليزهاي اين غار تا 720 متر هم شناسايي شده است.
جنگل هلي دار
جنگل هاي سوادکوه در استان مازندران، يکي از بکرترين مناطق گردشگري ايران به شمار مي رود که هنوز ناشناخته است. در اين ميان جنگل هلي دار با هوايي مه گرفته، يکي از ديدني ترين نقاط است. بخش وسيعي از شهرستان سوادکوه داراي جنگلي متراکم و متنوع با درخت هايي نظير راش، افرا، توسکا، ملج و نوع کمياب درخت سردار يا سرخدار است. جنگل هاي بکر در مناطقي که ميان بوميان و اهالي پرتاس خوانده مي شوند، داراي مسيرهاي سخت و دشوار است، اما به لحاظ قرار گرفتن در ارتفاعي خاص، همواره در پوششي از مه قرار دارد و مناظر بديعي را پديد مي آورند.
ارفه کوه
ارفه کوه يا رفع و ارفعه کوه در منطقه البرز، يکي از قلل مرتفع و مهم منطقه است که در روستاي ارفعده از توابع شهرستان سوادکوه قرار دارد. ارتفاع روستاي ارفعه ده 1530 متر از سطح دريا است. ارفع کوه در منطقه اي بسيار خوش آب وهوا قرار دارد که چشم اندازي وسيع به بسياري از قله هاي معروف دارد. در دامنه هاي اين کوه، کشاورزي و دامداري از مشاغل مهم محسوب مي شود. براي ديدن آبشار بايد از اينجا نزديک به چهل دقيقه جنگل نوردي کنيد. مسير ارفه ده هم مسير زيبا و رويايي است. منطقه ارفه از نظر تنوع جانوري، داراي خرس، گرگ، گراز و پلنگ است. طول مسير صعود از روستا تا قله شش کيلومتر (مسير جنوبي طول مسير فرود 9 کيلومتر است (مسير شمالي و تراورس) که شامل پنج کيلومتر فرود و 4 کيلومتر تراورس با شيب ملايم است.
منطقه جنگلي اوريم
روستاي اوريم از توابع شهر سوادکوه، در دهستان راستوپي قرار دارد. هواي مه آلود وضعيت قالب جوي اين روستا است، در حالي که شهرهاي اطراف اين روستا شاهد هواي گرم، سوزاننده و شرجي تابستاني است. آب وهواي معتدل و کمي سرد اوريم، بهترين فرصت براي تابستان گذراني و يا همان ييلاق است. اين روستا که در جنگل و کوه هاي سوادکوه قرار دارد، مناظر دلپذيري براي علاقه مندان به طبيعت دارد. همچنين پل راه آهن اوريم که مربوط به دوره پهلوي اول است، از شاهکارهاي معماري اين دوره و از جاذبه هاي شهرستان سوادکوه است. اين اثر 22 مرداد 1384 با شماره ثبت 13090 به عنوان يکي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. از اين رو ديدن اين پل را هم به شما پيشنهاد مي کنيم.
غار کيجاک چال
اين غار در 10 کيلومتري جنوب شهر پل سفيد و روبه روي پادگان ارتش قرار دارد. اين غار زيبا در داخل ارتفاعات جنگلي مشرف به روستاي پيت سرا در دوآب سوادکوه قرار دارد. محل اصلي غار در بدنه يک ديوار 60 متري از جنس آهک واقع شده که ارتفاع آن از سطح زمين به 23 متر مي رسد. سقف گنبدي آن با کف غار نيز 7 متر فاصله دارد. ديواره 60 متري به شکل يک کلاهک است، به صورتي که دهانه غار در زير يک نقاب به طول چهار و نيم متر قرار گرفته است. محوطه زير دهانه غار نيز به شکل يک کلاهک است. اين غار يک شاهکار و يک اعجاز طبيعي است، وضعيت آن نيز شرايطي را پديد آورده که دسترسي به غار را ناممکن کرده است و تنها با تجهيزات کامل مي توان به داخل آن راه پيدا کرد.
ديدني هاي بندر ترکمن
از جزيره آشوراده تا تالاب گميشان
بندر ترکمن، از زيباترين شهرهاي غرب استان گلستان استکه ديدني هاي زيادي دارد . اين بندر، نخستين شهر کشور است که از سوي مهندسان و معماران ايراني و بلژيکي مطابق با اصول شهرسازي ساخته شده و نقشه آن تار عنکبوتي و بسيار منظم است و همه ساله به مدت ده هفته ميزبان رقابت هاي کورس تابستانه سوارکاري است. رقابت هايي که چشم علاقه مندان داخلي و خارجي بسياري را به سوي اين شهر زيباي ساحلي ايران، خيره مي کند.
سواحل خليج گرگان
وجود خليج گرگان با وسعت 68 هزار و 800 هکتار که به طول 5/6 کيلومتر از دريا جدا شده، از مهم ترين محورهاي داراي قابليت گردشگري بندر ترکمن است. سواحل جنوبي و شرقي درياي خزر برخلاف سواحل شمالي آن هيچ گاه دوره يخبندان ندارد، از اين رو قابليت جذب گردشگر را در همه ايام سال دارد. روستاي قره سو در شهرستان بندر ترکمن، يکي از زيباترين مناطق ساحلي در اين شهرستان است.
اسب هاي ترکمن
بندرترکمن همه ساله ميزبان کورس اسبدواني است که يکي از ديدني ها و جاذبه هاي اين شهر محسوب مي شود.اسب ترکمن قدمتي به درازاي تاريخ دارد. در سپاه داريوش هخامنشي سي هزار راس اسب ترکمن وجود داشته که پيروزي هاي لشکريان داريوش مديون تلاش هاي اين اسب هاي گران بها بوده است.شاردن ندر سياحت نامه خود مي نويسد:اسب ايران بهترين و زيباترين اسب مشرق زمين بوده و از نظر قد بلندتر از اسب هاي سواري انگليسي است.
اسکله تفريحي بندر ترکمن
اسکله تفريحي بندر ترکمن، يکي از بهترين ديدني هاي اين شهر است. اسکله بندر ترکمن در غرب اين شهر واقع شده، جايي که مي توان سوار قايق هاي پدالي يا موتوري شد و در بازارهاي بي نظير و رنگارنگ آن در افقي از درياي خزر خريد کرد. اگر به بندر ترکمن سفر کرديد، تماشاي غروب خاطره انگيز اين اسکله را فراموش نکنيد.
اسب هاي ترکمن
بندرترکمن همه ساله ميزبان کورس اسبدواني است که يکي از ديدني ها و جاذبه هاي اين شهر محسوب مي شود.اسب ترکمن قدمتي به درازاي تاريخ دارد. در سپاه داريوش هخامنشي سي هزار راس اسب ترکمن وجود داشته که پيروزي هاي لشکريان داريوش مديون تلاش هاي اين اسب هاي گران بها بوده است.شاردن ندر سياحت نامه خود مي نويسد:اسب ايران بهترين و زيباترين اسب مشرق زمين بوده و از نظر قد بلندتر از اسب هاي سواري انگليسي است.
جزيره آشوراده
جزيره آشوراده در غرب بندر ترکمن، بزرگ ترين جزيره ايراني در درياي مازندران است که در شبه جزيره ميانکاله واقع شده است. درگذشته آشوراده از سه جزيره تقريبا به هم پيوسته تشکيل مي شده که دو جزيره کوچک و انتهايي آن در طول قرن ها به زير آب رفته اند و حالا آشوراده نيز به همان دليل متروک و نيمه مغروق مانده است. البته مسافران مي توانند از بندر ترکمن با قايق موتوري ظرف مدت زمان ده دقيقه به آشوراده برسند و از زيبايي هاي بي نظير و آرامش مثال زدني آن لذت ببرند. اين جزيره تا سال ها پيش با امکاناتي همچون پاسگاه ژاندارمري، شرکت تعاوني روستايي، مدرسه راهنمايي، مغازه، مسجد و حسينيه بيش از 1000 نفر سکنه داشته است که به مشاغل دامداري، کارگري، پيشه وري و ماهيگيري مشغول بوده اند، اما در سال 1372 به علت بالا آمدن سطح آب درياي خزر و وقوع سيل مردم جزيره آنجا را ترک کردند. هم اکنون تنها کارمندان شيلات در آن ساکن هستند.40 درصد خاويار ايران در نزديکي اين جزيره زيبا صيد مي شود. اين جزيره تا پايان جنگ جهاني دوم در اختيار روس ها بوده است. روس ها در اين جزيره چند بيمارستان، ساختمان مسکوني، قلعه و يک کليساي چوبي ساختند. با اين حال، اکنون از کليساي چوبي اثري در دست نيست، اما يک قلعه مثلثي که در شمال اين جزيره پابرجا مانده که به عنوان يادگاري از اشغال روس ها به ثبت ميراث فرهنگي رسيده است.
منطقه شكار ممنوع صوفيکم
تالاب شکار ممنوع صوفيکم بندر ترکمن، از جاده آق قلا به مرز اينچه برون در شمال استان آغاز مي شود. اين تالاب، زيستگاه برخي گونه هاي نادر جهان وحش از جمله روباه ترکمن و کوچک ترين پستاندار ايران يعني حشره خوار کوتوله است، ضمن آن که اين منطقه و زيستگاه هاي اطراف آن يکي از محل هاي زمستان گذراني پرندگان مهاجري است که هر ساله از 6 مسير مهاجرت جهان به اين تالاب روي مي آورند. تالاب صوفيکم، زيستگاه 130 گونه پرنده از جمله 9 گونه پرنده مهاجر زادآور و 12 گونه پرنده بومي زادآور است. در فصل مهاجرت، گونه هاي منحصربه فرد و نادر از جمله عقاب دريايي دم سفيد و اردک سرسفيد از کشورهاي آفريقايي و اروپايي، هند و چين، ترکمنستان و چند فلات ديگر به ايران مي آيند تا زمستان گذراني خود را در گميشان خليج گرگان و زيستگاه هاي اطراف آن سپري کنند
.
تالاب بين المللي گميشان
اين تالاب زيبا در شمال غرب بخش گُميشان از توابع شهرستان بندر ترکمن واقع شده است. ضلع جنوبي تالاب به رودخانه گرگان رود، ضلع شمالي آن به مرز ايران و ترکمنستان، ضلع غربي آن به درياي خزر و شرق آن به دشت گميشان متصل است و حدود هفت کيلومتر از آن نيز در خاک کشور ترکمنستان امتداد دارد. بخش شمالي تالاب گميشان به علت دارا بودن شرايط مطلوب به عنوان منطقه حفاظت شده معرفي شده و در فهرست تالاب هاي بين المللي در کنوانسيون رامسر قرارگرفته است. اين تالاب، هر ساله ميزبان هزاران پرنده مهاجري است که زمستان خود را در اين تالاب بين المللي و ديگر تالاب هاي استان گلستان سپري مي کنند. پرندگان اين تالاب، عمدتا مهاجر هستند و با سرد شدن هوا در بخش هاي روسيه به اين تالاب مي آيند. اين پرندگان معمولا از آبان ماه وارد ايران مي شوند و تا اوايل فروردين در اين تالاب مي مانند. اين تالاب بين المللي سالانه ميزبان بيش از 22 گونه پرنده از قبيل: فلامينگو، عقاب شاهي، بالابان، قو، حواصيل، پرلا، سار، مرغابي سرحنايي، مرغابي سرسبز، گيلانشاه خالدار، کوکر، آبچليک، خوتکا، کاکايي، لک لک، پليکان، سليم طلايي، چکاوک، غاز خاکستري، پرستوي دريايي و ... است.