۴۵۰ هزار بشکه نفت جلوگیری شد که در کل یک میلیون و ۴۵۰ هزار بشکه افزایش تولید را تجربه کردیم. وی به حجم عظیم تاسیسات و ماشین آلات فرایندی شرکت نفت خیز جنوب اشاره می کند و ادامه می دهد: مناطق نفت خیز جنوب متشکل از ۱۵۰ کارخانه فعال اعم از بهره برداری، نمکزدایی، تقویت فشار گاز، تزریق گاز و گازمایع است و در چند سال اخیر بار اصلی ساخت و تامین تجهیزات و قطعات مختلف این حجم عظیم بر شانه صنعتگران ایرانی بوده است که خوشبختانه پیچیده ترین قطعات و حتی ماشین آلات- به طور مثال توربین گاز کاملا ایرانی تیدا- ساخته شد و اکنون مناطق نفت خیز جنوب با اقتدار، بیش از ۸۳ درصد نفت ایران را تولید می کند.
مدیر تولید شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با اشاره به دستاوردهای نمایشگاه های پیشین می گوید: در نمایشگاه هشتم، پمپ فرایندی پیچیده و مهم BB۳ را که به دست توانمند صنایع داخلی ساخته شده بود، رونمایی کردیم و جالب است بدانید که بیش از ۸۵ درصد نیاز کالایی ما در ایران تولید می شود و ۴۵ درصد این مقدار، سهم صنعتگران خوزستانی است.
دبیری در ادامه به فناوری انحصاری مناطق نفت خیز در طرح آماک می پردازد و ادامه می دهد: در بخشی از طرح جمع آوری گازهای ترش یا همان آماک، مخلوط H2S و CO2 را با استفاده از ۹۷ کیلومتر خط لوله، پس از نم زدایی، به مجتمع پتروشیمی ارسال می کنیم که در آنجا از آن ۱۴۰ تا ۱۷۰ تن گوگرد تولید می شود؛ حال اینکه فشار افزایی این مخلوط در خط لوله کاری بسیار حساس، خطرناک و در دنیا منحصر به فرد است و اگر نم زدایی انجام نشود، خط لوله پس از یک ماه دچار خوردگی می شود. ما فناوری ساخت غربال ملکولی نم زدایی محیط های ترش را به صورت انحصاری در اختیار داریم. وی با اشاره به عملکرد تولید مناطق نفت خیز جنوب در نیمه نخست سال ۹۶ می گوید: با نرخ روزانه 2 میلیون و 925 هزار بشکه نفت خام، تولید را به میزان ۱۰۰ درصد محقق ساختیم. با تولید روزانه ۷۱ میلیون متر مکعب گاز، ۱۱۲ درصد را در این حوزه تجربه کرده و روزانه 27 هزار بشکه نفتا تولید و با تولید 99 هزار و 676 بشکه گاز مایع، ۱۰۴ درصد برنامه را محقق کردیم.
تعمیر و نگهداری
ماشین آلات فرآیندی
رئيس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، با حضور در سومین روز از نهمین نمایشگاه ساخت داخل تجهیزات صنعت نفت خوزستان در جمع خبرنگاران می گوید: بر اساس توان سنجی هاي صورت گرفته، در حال حاضر تنها ۳۰ درصد از توان موجود در کشور در زمینه ساخت تجهیزات نفت و گاز استفاده می شود. باقر پورقاسم با تشريح فعاليت هاي پژوهشي مناطق نفت خیز جنوب در حوزه ساخت داخل می افزاید: پایه های استفاده از بومی سازی فناوری از ۱۰ سال گذشته در کشور ایجاد شد و امروز پيشرفت هاي خوبی را شاهد هستيم.
وي بومي سازي دانش فني ساخت ماشین آلات فرآیندی را يکي از محورهاي فعاليت هاي مناطق نفت خیز جنوب در حوزه ساخت داخل می داند و ادامه می دهد: هم اکنون در حوزه ساخت تجهیزات ماشین آلات فرآیندی پنج پروژه جاری، چهار پروژه مصوب و هفت پروژه در حال تصویب و در حوزه استفاده از علوم و فناوری های جدید نانو و لیزر، ۳ پروژه جاری، ۳ پروژه خاتمه یافته، یک پروژه مصوب و یک پروژه در حال تصویب داریم.
رئيس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با اشاره به سهم تولید شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب از تولید نفت کشور خاطر نشان می کند: طبیعتا وقتی شرکتی تولید بیش از ۸۰ درصد نفت کشور را به عهده داشته باشد، موظف است که در زمینه تعمیر و نگهداری ماشین آلات فرآیندی اقدام های شایسته ای انجام دهد که بخشی از این اقدام ها برای نخستین بار در کشور پایه گذاری شدند. به گفته وی، پروژه ساخت و تولید توربين سولار سنتار گازی خاتمه یافته و همچنین پروژه ساخت چهار نوع کمپرسور مختلف را نیز در دستور کار داریم که پروژه ساخت یکی از این کمپرسورها به تصویب رسیده است. پورقاسم استفاده از شیوه های نوين ازدیاد برداشت را از ديگر برنامه های اين شرکت در حوزه پژوهش بیان می کند و ادامه می دهد: یکی از اقدام های ما طرح توسعه میادین است که بر اساس این طرح، شرکت ملی نفت ايران ۹ مرکز تحقیقاتی و دانشگاهی را تعیین کرده تا هر کدام شیوه های ممکن برای ازدیاد برداشت در یک میدان بزرگ نفتی را بررسی کنند. وی می افزاید: هر کدام از این مراکز دانشگاهی، بررسی شیوه های ازدیاد برداشت در یک میدان را عهده دار هستند و در نهایت باید روش برتر را از میان سایر شیوه ها برای ازدیاد برداشت در میدان مربوط انتخاب و ارائه کنند و مناطق نفت خیز جنوب موظف هستند این شیوه ها را به کار گیرند. پورقاسم در پایان می گوید: بررسی تأثیر تخلیه مخزن بر مچالگی لوله های جداری میادین کوپال و مارون، روش های ازدیاد برداشت در میدان رامشیر به روش تزریق امتزاجی، بررسی شیوه های آلوده شدن نفت میدان مارون و ارزیابی مقاومت و یکپارچگی میدان گچساران در مقابل فشارافزایی، از اهم پروژه های مصوب و در حال تصویب ما در حوزه ازدیاد برداشت هستند.
تامین نیمی از تجهیزات دریایی صنعت نفت از سوی شرکتهای داخلی
مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره در نشست خبری چهارمین روز از نهمین نمایشگاه ساخت داخل تجهیزات صنعت نفت خوزستان از توانایی بالای شرکت های ایرانی در تامین تجهیزات بالادستی صنعت نفت خبر می دهد و می گوید: امکان تامین حدود ۵۰ درصد از نیازمندی های صنعت نفت در بخش دریایی از سوی شرکت های داخلی وجود دارد.
حمید بورد با اشاره به این که شرکت های داخلی، ظرفیت خوبی در تامین کالاهای بالا دستی صنعت نفت دارند، می افزاید: بیش از ۷۰ درصد تجهیزات مورد نیاز این بخش از سوی شرکت های داخلی تامین می شود، ضمن آنکه این شرکت ها توانایی حدود 50 درصد از تجهیزات نفت در بخش دریایی را دارند.
به گفته وی، برای رقابت با کالاهای مشابه خارجی باید ساخت داخل بر مبنای کیفیت عالی انجام شود و هم اکنون ساخت کامل سکوهای دریایی صنعت نفت، به دست توانای متخصصان داخلی انجام می شود.
مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ادامه می دهد: اهتمام شرکت نفت فلات قاره به حمایت از بخش داخلی که از سال گذشته روند شتابانی به خود گرفته است، سبب شده تا بیش از نیمی از تجهیزات مورد نیاز این صنعت از سوی شرکت های داخلی تامین شود.
بورد در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به تعیین تکلیف میدان اسفندیار می گوید: مذاکرات اولیه توسعه این میدان از سوی شرکت ملی نفت و با یک شرکت نروژی انجام و در ادامه، شرکت نفت فلات قاره عهده دار انجام مذاکرات آتی شده است.
به گفته وی، هم اکنون مذاکرات با شرکت های مپنا و گروه انرژی دانا در حال انجام است و در عین حال مذاکراتی نیز با برخی شرکت های ژاپنی و کره ای صورت گرفته است.
مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ادامه می دهد: توسعه میدان اسفندیار، فرآیند پیچیده ای نیست و تنها بحث مالی در توسعه این میدان وجود دارد که البته پیش بینی می شود تا پایان سال به نتیجه برسد.
بورد در پایان در باره بهره برداری از لایه نفتی پارس جنوبی خاطر نشان می کند: بهره برداری از لایه نفتی پارس جنوبی از اول مهرماه به شرکت نفت فلات قاره سپرده شد.
آیین اختتامیه
آیین اختتامیه نهمین نمایشگاه تخصصی ساخت داخل تجهیزات صنعت نفت خوزستان با حضور غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان؛ رضا خلیلی، مدیرعملیات غیر صنعتی شرکت ملی نفت ایران؛ مدیران ارشد شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و مدیران و نمایندگان شرکت های سازنده تجهیزات صنعت نفت بر گزار شد.
استاندار خوزستان در این آیین، بر اهمیت حمایت صنعت نفت از شرکت های داخلی تاکید می کند و می گوید: حمایت از سازندگان و تامین کنندگان داخلی، رسالت صنعت نفت در ایجاد اشتغال در کشور را محقق می سازد. تامین شغل به عنوان یکی از مطالبات مردم خوزستان است و صنعت نفت با حمایت از شرکت های توانمند داخلی می تواند در حوزه اشتغال غیر مستقیم موثر باشد.
وی با تاکید بر لزوم برگزاری نمایشگاه های صنعت نفت ادامه می دهد: شرکت های داخلی در این نمایشگاه ها می توانند توانمندی های یکدیگر را ارزیابی کنند و در تکمیل حلقه های مشارکتی صنعت نفت، به صورت موثرتری به ایفای نقش بپردازند.
حضور ۲۷۰ شرکت در نمایشگاه
مدیر عامل نمایشگاه های بین المللی خوزستان نیز در این آیین، حضور ۲۷۰ شرکت از ۱۱ استان کشور را نشان از اهمیت این نمایشگاه ها می داند و می گوید: استقبال شرکت های داخلی از این نمایشگاه بسیار چشمگیر بوده و شرکت های حاضر در نمایشگاه بیشتر در بخش تولید کنندگان بوده اند، به طوری که ۶۱ درصد از شرکت های حاضر، در این بخش فعالیت می کنند.
رحیم جلیلی ادامه می دهد: ۳۴ درصد از شرکت های حاضر در نمایشگاه امسال تجهیزات صنعت نفت، در بخش تامین کنندگان کالا و ۵ درصد نیز در بخش های خدماتی فعال هستند.
سرمایه گذاری 3 میلیارد دلاری مناطق نفت خیز جنوب
همچنین مدیر برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با حضور در این آیین می گوید: این شرکت تا دو سال آینده 3 میلیارد دلار برای توسعه 10 مخزن سرمایه گذاری می کند.
سید عبدالله موسوی ادامه می دهد: مناطق نفت خیز جنوب با پیگیری برنامه های توسعه ساخت داخل، در مسیر مشارکت و هم افزایی در اقتصاد مقاومتی مورد نظر مقام معظم رهبری عمل می کند. وی با قدردانی از استقبال و همراهی بسیار خوب شرکت های صاحب نام و سازندگان برتر ایرانی در نهمین نمایشگاه تخصصی ساخت داخل تجهیزات صنعت نفت خوزستان می افزاید: با توجه به محدودیت فضای نمایشگاه اهواز، فقط پذیرش 270 شرکت میسر شد که امیدواریم درسال آینده، با افزایش فضای نمایشگاهی، امکان حضور تعداد بیشتری از شرکت ها و سازندگان فراهم شود. مدیر برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، استقبال بسیار خوب دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، شرکت های دانش بنیان و انجمن های مرتبط با ساخت داخل را باعث رونق و غنای علمی نمایشگاه نفت خوزستان می داند و ادامه می دهد: این رویداد فرهنگی و صنعتی، عبور تدریجی شرکت های ایرانی از مرحله مهندسی معکوس و ورود آنان به جرگه تدوین کنندگان دانش فنی را نوید می دهد .
موسوی رونمایی از 8 کالا و تجهیز راهبردی صنعت نفت را یکی از نقاط قوت و پررنگ بودن جنبه های کاربردی این نمایشگاه بر می شمرد و می گوید: به طور قطع نمایشگاه نفت خوزستان در زمینه دکترین اقتصاد مقاومتی و منطبق با نیازهای امروز و آینده صنعت نفت است که اساس و بنیاد آن بر توسعه و تقویت منابع داخلی قرار دارد.
وی خاطر نشان می کند: به طور مشخص بررسی دستاوردهای شرکت های حاضر در نمایشگاه، طی 9 دوره گذشته بخوبی گویای رشد و بهبود مستمر وضعیت ساخت داخل در ایران است.
موسوی در ادامه با بیان این که شرکت ملی مناطق نفت خیزجنوب به سبب طبیعت و ذات کار تولید، شرکتی همواره در حال توسعه است، می گوید: نشانه ها و مصداق های این توسعه مستمر، وجود افزون بر 800 پروژه مرتبط با افزایش و نگهداشت، پشتیبانی و رفع موانع تولید است که هر ساله، حدود یکصد مورد از این پروژه ها تکمیل و به همین تعداد جایگزین می شود.
مدیر برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب می افزاید: مطابق برنامه ریزی انجام شده، در دو سال آینده حجم سرمایه گذاری این شرکت در بخش توسعه میادین، افزون بر سه میلیارد دلار است که منابع مالی آن خارج از دولت و عمدتا از محل صندوق توسعه ملی تامین می شود. به گفته وی، این میزان سرمایه گذاری که به تناسب میادین 10گانه تعیین شده در گستره عملیاتی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و در 5 شرکت بهره بردار انجام می شود، بی تردید تاثیر بسیار مثبتی بر رونق بازار کسب و کار و اشتغال مستقیم و غیر مستقیم در استان خوزستان و استان های نفت خیز خواهد داشت.
موسوی ادامه می دهد: علاوه بر این، جذب سرمایه از منابع خارجی و داخلی در قالب قراردادهای جدید وزارت نفت و مدل قراردادی مناطق نفت خیزجنوب نیز در دو سال آینده، زمینه مشارکت شرکت های توانمند ایرانی و سازندگان و تامین کنندگان برتر کالا و تجهیزات را فراهم خواهد ساخت که ارقام و اعداد آن پس از نهایی شدن قراردادها اعلام خواهد شد.
وی استان خوزستان را به سبب امتزاج و آمیختگی تاریخ و جغرافیای آن با صنعت نفت و نیز به دلیل استقرار بخش عمده میادین و تاسیسات بالادستی و واحدهای پایین دستی در آن، بیش از سایر نقاط ایران مستعد سرمایه گذاری در ایجاد کارگاه های بزرگ ساخت تجهیزات و رونق و شکل گیری شرکت های توانمند و قادر به اجرای مگاپروژه های نفت بیان می کند و می گوید: با فعلیت یافتن این توان بالقوه، امیدواریم شاهد رونق و شکوه این استان و استان های نفت خیز درخور شان و جایگاه مردم و ساکنان سرزمین نفت باشیم.
نقش حیاتی شركت اروندان
در تولید نفت كشور
مدیر عامل شرکت بهره برداری نفت و گاز اروندان با اشاره به اینکه سهم اروندان از ذخایر میادین مشترک در حوزه خشکی 76 درصد از کل کشور است، گفت: این اعداد و ارقام حاکی از اهمیت نقش حیاتی شرکت اروندان در تولید نفت کشور است. سلطان کمالی، در حاشیه نشست خبری در نمایشگاه تجهیزات صنعت نفت خوزستان با اشاره به ذخایر 156 میلیارد بشکه ای نفت در کشور گفت: 102 میلیارد بشکه از این میزان نفت خام است و مابقی آن میعانات گازی و سهم شرکت بهره برداری نفت و گاز اروندان 7/13 میلیارد بشکه نفت قابل برداشت است که در واقع حدود7/13 درصد سهم نفت قابل برداشت کل کشور را شامل می شود.
وی با بیان اینکه بخشی از این نفت که حدود 7/10 میلیارد بشکه می شود، با عراق مشترک است، گفت: قانون خاصی در مورد برداشت از میادین مشترک بین کشورها اجرا نمی شود، اما باید آنچنان عمل کنیم که حق خودمان را از این میزان برداریم. کمالی با اشاره به اینکه سهم اروندان از ذخایر میادین مشترک در حوزه خشکی 76 درصد از کل کشور است، گفت: این اعداد و ارقام حاکی از اهمیت نقش حیاتی شرکت اروندان در تولید نفت کشور است. وی شرکت اروندان را شرکتی جوان در بین شرکت های تابعه شرکت ملی نفت ایران بر شمرد و گفت: این شرکت سال 83 تأسیس شد و از سال 85 عملاً فعالیت خود را آغاز کرد و در حال حاضر 2600 نفر نیرو دارد که 602 نفر آن رسمی و مابقی پیمانکاری هستند. مدیرعامل شرکت نفت و گاز اروندان این شرکت را در زمینه توجه به سیاست های خصوصی سازی پیشگام خواند و گفت: این شرکت، تنها شرکتی است که ماشین آلات ملکی در اختیار ندارد و تعمیرات اساسی، اچ اس ای و حراست به بخش خصوصی واگذار شده است و در دراز مدت بهره برداری نیز به بخش خصوصی واگذار می شود. وی پرفشار بودن میادین این شرکت را از ویژگی های شاخص آن بر شمرد و گفت: در لایه فهلیان فشار اولیه مخزن PSI 9200 بوده است، همچنین فشار تزریق گاز در هیچ جای خاورمیانه به اندازه میزان تزریق اروندان نیست و ما 520 بار تزریق گاز داریم.
کمالی میزان گوگرد(سولفید هیدروژن) نفت دارخوین را بسیار بالا دانست و گفت: نفت اروندان 7 هزار ppm سولفید هیدروژن دارد که فقط ppm700 آن برای یک دم کافی است که فرد را از پای در آورد. وی همچنین تولید در غرب کارون را یکی از پر خطرترین فعالیت های نفتی کشور دانست و گفت: فعالیت در هور با خشکی و دریا متفاوت است و نشت اندکی نفت می تواند به فاجعه بینجامد. وی با جمع بندی ریسک های موجود در منطقه اروندان، تأمین کالای با کیفیت را یکی از اولویت های این شرکت بر شمرد و گفت: هم اکنون 300 میلیارد تومان خرید و تأمین کالا برای سال جاری در برنامه داریم که شامل 17 هزار قلم کالا می شود؛ از این تعداد 7 هزار قلم اصلا موجودی نداریم و باید زودتر تأمین شود.
مدیرعامل شرکت نفت و گاز اروندان بر اساس نیاز به تأمین کالا و همچنین ریسک های فعالیت در این شرکت گفت: با توجه به این موضوعات ما به همکاری نزدیک سازندگان و پیمانکاران داخلی نیاز داریم که این کالاها را با کیفیت خوب برای ما تأمین کنند.