گفت و گو با رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان
بهیـــنه ســازی را از خودمان شروع کرده ایم
مهدی مهرابی سال 93 بود که کمیته بهینه سازی مصرف انرژی در شرکت گاز کردستان آغاز به کار کرد و از همان سال، اجرای طرح های این حوزه به طور ویژه در دستور کار قرار گرفت. با گذر زمان ماهیت فعالیت های این کمیته نیز تغییر کرد و همزمان، طرح های بهینه سازی مصرف انرژی، گاز و کربن در واحدی مستقل پیگیری شد. حامد روحی، رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان درباره فعالیت های انجام شده در حوزه بهینه سازی مصرف انرژی در این شرکت توضیحاتی داده است که می خوانید.
حضور فعال مدیرعامل شرکت گاز استان کردستان در کمیته بهینه سازی مصرف انرژی این شرکت، اثرگذاری مصوبات آن را افزایش داده؛ به گونه ای که طی چند سال اخیر،140موضوع، پروژه و طرح در جلسات آن مصوب شده است. رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان می گوید: خوشبختانه با پیگیری و نگاه ویژه ای که در حوزه مدیریت انرژی در سطح استان وجود دارد، 95 درصد این مصوبات اجرایی و افزون بر پروژه ها و طرح ها، بیش از یکهزار نفر-ساعت برنامه آموزشی نیز برگزار شده است.
به گفته حامد روحی، از سال 95 استاندارد ایزو 50001 را در گاز کردستان اجرایی و اولین گواهینامه را دریافت کرده ایم.این استاندارد، سال 1400 به نسخه 2018 ارتقا یافت. همه مواردی که در استاندارد ایزو 50001 تعریف شده است، پیاده سازی شده اند.
وی تاکید می کند: سال 1400 همه ایستگاه های سی جی اس و 22 ساختمان گاز کردستان، زیر پوشش استاندارد ایزو 50001 قرار گرفته اند.
رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان با بیان اینکه کنترل روش اجرایی خرید، تدوین شده است، یادآور می شود: همه دستگاه های انرژی بر، پس از تایید واحد بهینه سازی خریداری می شوند. بر این اساس، میزان مصرف انرژی کالا، تجهیز و دستگاه ها بررسی و بهترین رده انرژی برای آنها تعیین می شود.
رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان با تاکید بر اینکه بهینه سازی را از خودمان آغاز کرده ایم، ادامه می دهد: در این خصوص، ممیزی انرژی تفصیلی ساختمان های اداری شرکت را انجام داده و با شناسایی همه تجهیزات انرژی بر، برای کاهش مصرف انرژی در آنها اقدام کرده ایم. خوشبختانه خروجی های خوبی هم داشته ایم. روحی در ادامه از انجام عایق کاری، هوشمند سازی و معاینه فنی موتورخانه ها خبر و ادامه می دهد: طرح بهینه سازی موتورخانه برای تجهیزات شرکت نیز اجرایی شده است. در این طرح موتورخانه های فرسوده به پکیج چگالشی با رده A تبدیل شده اند. راندمان این پکیج ها از دستگاه های گرمایشی معمولی بالاتر است.
هم اکنون سه ساختمان به پکیج چگالشی مجهز شده اند؛ مصرف این پکیج ها به صورت مستمر رصد می شود و کاهش مصرف خوبی ثبت شده است.
کاهش 38 درصدی مصرف گاز
رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان با بیان اینکه هوشمندسازی پکیج ها از جمله اقدام های راهبردی است که تاکنون در ایران اجرایی نشده بود، می گوید: این موضوع در قالب تفاهمنامه پایش می شود.از سال 1400 همه ساختمان هایی که مجهز به پکیج هستند، به سیستم هوشمند مجهز شده اند. بسیاری از ساختمان ها از جمله ساختمان اداری، مجهز به سیستم کنترل دماست و پکیج ها به صورت خودکار خاموش و روشن می شوند. با مجموع اقدام های انجام شده در حوزه بهینه سازی، سال 1400 شاهد کاهش 16 درصدی مصرف گاز در سطح شرکت بوده ایم. از سال 1394 تا سال 1400در مجموع، 38 درصد در مصرف گاز صرفه جویی شده است.
روحی ادامه می دهد: با بررسی های انجام شده، تنها در انبار کالا، دریک ماه 44 درصد کاهش مصرف گاز ثبت شد. ناگفته نماند این مقدار کاهش مصرف گاز، با رعایت دمای رفاه به طور کامل محقق شده است. وی یادآور شد: پکیج ها بر اساس دمای آب برگشتی خاموش و روشن می شوند و با بهره گیری از این سیستم هوشمند، دمای ساختمان کنترل می شود. برای هر سیستم هوشمند، 2 میلیون تومان هزینه شده و در کاهش مصرف گاز، تاثیر بسزایی داشته است. در بازدید همکاران وزارت دفاع از طرح های بهینه سازی گاز استان کردستان، استقبال و مذاکراتی برای استفاده از این طرح ها انجام شد. روحی با بیان اینکه بر پایه گزارش ها و بررسی ها، شرکت گاز استان کردستان در حوزه مدیریت انرژی بسیار موفق عمل کرده است، می گوید: میزان مصرف برق نیز در ساختمان ها با حساسیت ویژه رصد می شود. هر ساله پیش از شروع سرما و گرما به همه واحدها از جمله تاسیسات، روسای نواحی، منابع انسانی و... که متولی انرژی هستند، موارد مربوط این حوزه ابلاغ و پیگیری می شود. به عنوان مثال هر ساله فن کوئل ها تمیزکاری می شوند تا مصرف انرژی در آنها به کمترین حد ممکن برسد.
بهره گیری از ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر
رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان با بیان اینکه با اجرای دستورالعمل ها و بهره گیری از روش های نوین هرساله شاهد کاهش مصرف انرژی در سطح شرکت هستیم، ادامه می دهد: تابستان 1400، مصرف برق ساختمان مرکزی 53 درصد و در دیگر ساختمان ها 25 درصد در مقایسه با سال 1390 کاهش داشته است. در مجموع 42 درصد برابر با 90 کیلووات ساعت صرفه جویی مصرف برق ثبت شده است. از سال 94 تا سال 1400 نیز در مجموع 265 هزار کیلووات - ساعت در مصرف برق صرفه جویی شده است. افزون بر این، 100کیلووات سامانه فتوولتائیک نیز نصب و مجوز نصب 30کیلووات دیگر نیز دریافت شده است.در مجموع 25 درصد از مصرف برق مربوط به هر ساختمان را خودمان تولید می کنیم.
آبگرمکن خورشیدی نیز در چند ساختمان نصب کرده ایم. از سال های گذشته شاهد وقوع گردوغبار هستیم؛ از این رو برای این تجهیزات پایش آنلاین نصب شده است و به صورت هفتگی کنترل می شوند تا راندمان پنل ها کاهش نیابد.
رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان می گوید: همسو با برنامه ریزی برای کاهش مصرف برق، براساس نورسنجی انجام شده، نور اتاق ها نیز تنظیم و لامپ های نقاط نامناسب و غیرضروری اتاق ها حذف شده است، همچنین چراغ همه راهروها، سالن ها و سرویس های بهداشتی و... مجهز به سنسورهای حرکتی شده اند و با این فعالیت ها، کنترل خوبی در مصرف برق داشته ایم. وی می گوید: یکی از دیگر موارد مهم برای صرفه جویی در مصرف انرژی، نصب تایمر روی کولرهای آبی است. بر این اساس، کولرها پس از پایان وقت اداری خاموش می شوند و امکان روشن کردن آن وجود ندارد. برای مکان هایی که نیاز بود، شیر برقی جداگانه نصب شده است.وی می گوید: همه رادیاتورهای مجموعه شرکت گاز استان کردستان مجهز به شیر ترموستاتیک شده اند و براساس برنامه های تعریف شده، امسال همه ترموستات ها دیجیتال خواهند شد تا فرد نتواند آن را تغییر دهد. با اجرای این موارد، عدالت اجتماعی در حوزه انرژی رعایت می شود.رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان با بیان اینکه در حوزه پژوهشی نیز پروژه های متنوعی برای مدیریت مصرف انرژی تعریف شده است، می گوید: براساس بررسی های انجام شده، استان کردستان پرمصرف ترین مشترکان گاز خانگی را دارد و به همین میزان در مقایسه با استان هایی که هوای آنها سردتر از کردستان است، بیشترین میزان مصرف گاز را دارد. برای بررسی دلایل این موضوع، با همکاری دانشگاه کردستان طرحی پژوهشی تعریف، اجرا و مشخص شد فرهنگ و معماری ساختمان ها به ویژه در مناطق روستایی مهم ترین دلایل ثبت افزایش مصرف است. برای رفع این مشکل برنامه هایی در حوزه اختیارات شرکت تعریف و اجرا شده است.
احداث ساختمان بدون تایید بهینه سازی ممنوع!
روحی با بیان اینکه در حوزه مدیریت انرژی ساختمان های تازه تاسیس شرکت گاز استان کردستان، صاحب نظر هستیم، می گوید: این ساختمان ها تا تاییدیه واحد بهینه سازی مصرف انرژی را دریافت نکنند، ساخته نمی شوند. در ساختمان های جدید که برای احداث برنامه ریزی شده، همه مواردی را که به مدیریت مصرف انرژی منجر شود، اعلام و اجرایی شده است. وی یادآور می شود: افزون بر ساختمان های شرکت، در حوزه مشترکان نیز فعالیت هایی انجام شده است. واحدهای صنعتی مثل سیمان، پتروشیمی، لاستیک و آجرپزی از پرمصرف ترین مشترکان شرکت گاز استان کردستان به شمار می آیند. این واحدها براساس دستورالعمل ها، باید کمیته انرژی داشته باشند و سالانه ممیزی مصرف انرژی انجام دهند. از سال1400این موارد را پیگیری کرده ایم و خوشبختانه منجر به این شده است که این واحدها از شرکت هایی هستند که مصرف انرژی را ممیزی می کنند، گواهینامه دریافت کرده اند. پس از پیگیری ها و استفاده از ظرفیت های قانونی از سوی شرکت گاز استان کردستان، خوشبختانه هم اکنون همه صنایع کردستان برچسب رده انرژی خود را براساس ممیزی های انجام شده دریافت کرده اند. رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان ادامه می دهد: افزون بر این، برای تصمیم سازان حوزه صنایع، دوره بهینه سازی مصرف و ممیزی انرژی نیز با حضور اساتید برتر و شاخص حوزه مدیریت انرژی برگزار شده است. این دوره ها در مرحله اول به صورت تئوری برگزار شده است و امسال نیز به صورت عملی - کاربردی برگزار می شوند. دوره های دیگری نیز در سال گذشته برگزار شد که آموزش مدیران و مسئولان تاسیسات ساختمان های اداری از مهم ترین آنها بود. همچنین مسئولان تاسیسات همه اداره های استان کردستان را گردهم آوردیم و در حوزه روش های کاهش مصرف انرژی کارگاه آموزشی برگزار کردیم. با توجه به پیگیری های انجام شده، سال گذشته در بخش ادارات استان شاهد کاهش مصرف گاز بودیم و این موضوع مورد استقبال استاندار قرار گرفت.
به گفته روحی، همایش بهینه مصرف گاز نیز با حضور دو نفر از اساتید مطرح که خارج از کشور هستند، در قالب ویدیوکنفرانس برگزار و در این حوزه تبادل نظر انجام شد. در این همایش بسیاری از اساتید دانشگاه های کردستان و مسئولان تصمیم ساز استان حضور داشتند.
اصلاح مصرف 893 واحد آموزشی
روحی می گوید: با تلاش روابط عمومی شرکت گاز استان کردستان برنامه های متنوعی در صداوسیما پخش شد. همکاری بسیار خوبی نیز با آموزش و پرورش داشتیم. براساس تفاهمنامه ای که امضا شد، توانستیم در حوزه کاهش مصرف گاز گام های خوبی برداریم. در مدارس روستایی نیز با همکاری گازبان ها توانستیم آموزش های لازم را برای مصرف ایمن و بهینه گاز ارائه دهیم. تفاهمنامه ای نیز با سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور امضا شد که براساس آن سیستم موتورخانه های مدارس با نظارت گاز استان اصلاح می شود. در قالب این تفاهمنامه اصلاحات سیستم گرمایشی 893 فضای آموزشی که 63 مورد آن مدرسه بود، انجام شد. هزینه این طرح از سوی شرکت ملی گاز ایران پرداخت شد و با اجرای آن شاهد ثبت صرفه جویی در مصرف گاز این واحدها خواهیم بود. از طریق آموزش کودکان در مقطع ابتدایی در کاهش مصرف گاز گام برداشتیم.
قطع گاز 68 اداره بدمصرف
به گفته رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان، سال گذشته بیش از 6 هزار و 200 مورد پایش در سطح استان انجام و گاز 68 اداره به دلیل بی توجهی به دستورالعمل های مصرف بهینه گاز قطع شد.
وی ادامه می دهد: با 6 میلیارد و 200 میلیون تومان هزینه، بهینه سازی یک هزار و 145 واحد موتورخانه در سطح استان انجام شد. با اجرای این طرح به طور میانگین 16درصد کاهش مصرف گاز در موتورخانه ها ثبت شد و در برخی از واحدها نیز شاهد کاهش 45 درصدی مصرف گاز در آنها بودیم. با سه راهکار ساده از جمله نصب رسوب گیر، عایق کاری تجهیزات موتورخانه و تنظیم مشعل، شاهد کاهش مصرف گاز خواهیم بود. افزون بر این، 169 مورد معاینه فنی موتورخانه برای ادارات صادر کردیم.
انتخاب گاز به دبیری کارگروه بهینه سازی مصرف انرژی
روحی اعلام کرد: به واسطه فعالیت های شرکت گاز به عنوان دبیر کارگروه بهینه سازی مصرف انرژی استان انتخاب شد. جلسات این کارگروه با حضور معاون عمرانی استاندار برگزار می شود. در این جلسات از سازمان صمت، استاندارد، نهادهای نظامی، انتظامی و... حضور دارند. وی می گوید: در حوزه بهینه سازی هیترها نیز برنامه های در دستور کار است. بر این اساس هوشمندسازی و عایق کاری ورودی و خروجی هیترها منجر به کاهش مصرف گاز می شود. سال گذشته 15 هیتر را به سامانه هوشمند مجهز کردیم و تا پایان امسال همه هیترها به این سیستم مجهز می شوند.
پیشتازی در نصب اتصالات مفصلی
به گفته رئیس بهینه سازی مصرف انرژی شرکت گاز استان کردستان، پروژه هایی نیز در حوزه مدیریت کربن اجرایی شد. اتصالات مفصلی از جمله مهم ترین برنامه ها بود که مصوبه شورای اقتصاد را نیز دریافت کرد. مخترع اتصالات مفصلی از همکاران شرکت گاز استان کردستان بود و این دستاورد هم اکنون در سراسر کشور اجرایی می شود. در نصب اتصالات مفصلی پیشتاز هستیم و سال گذشته شاهد تحقق 135 درصدی آن بودیم.
وی می گوید: شرکت گاز کردستان در سال 1400 تندیس جایزه ملی مدیریت انرژی را دریافت کرد و رئیس بهینه سازی مصرف انرژی این شرکت نیز به عنوان مدیر برتر انرژی کشور معرفی شد. سال گذشته همچنین در سمینار مدیریت کربن، شرکت گاز استان کردستان در میان شرکت های گاز استانی رتبه سوم را کسب کرد.