تعويض 67 كيلومتر از خط لوله مارون- اصفهان ؛ دومين خط لوله سخت گذر دنيا
حضور چشمگير جوانان در يک پروژه خاص
زهره ربيعي خط لوله 30 اينچ مارون- اصفهان بعد از خط لوله انتقال نفت آلاسكا، دومين خط لوله سخت گذر دنياست و بخش عمده اي از اين خط لوله 430 کيلومتري، از مسير رشته کوه هاي زاگرس مي گذرد. نزديک به چهل سال است كه اين خط 50 درصد خوراك مورد نياز تعدادي از پالايشگاه هاي كشور به ويژه مركز پالايش نفت اصفهان را تأمين مي كند و به همين دليل، از اهميت بسيار بالايي در صنعت نفت برخوردار است و روزانه 550 هزار بشکه نفت خام را با عبور از سه استان كشورمان ايران، به پالايشگاه اصفهان و مازاد آن را به پالايشگاه هاي تهران و تبريز انتقال مي دهد. در ادامه، گفت وگوي «مشعل» را با حشمت اله سيف، رئيس امور مكانيك مديريت مهندسي و طرح هاي شركت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران و مسئول پروژه تعويض 67 كيلومتر از خط لوله نفت خام مارون- اصفهان مي خوانيد.
لطفاً در باره اين پروژه توضيح دهيد.
براي پايش وضعيت خطوط لوله انتقال نفت، هر چند سال يك بار در شركت خطوط لوله ومخابرات نفت ايران به منظور شناسايي نقاط خوردگي و احتمالا آسيب ديده اين خطوط، عمليات پيگراني هوشمند انجام مي شود تا نقاط ضعيف شده خطوط كه بر اثر قدمت و يا عوامل محيطي ايجاد شده است، شناسايي و ترميم شود. گاهي درصد اين خوردگي ها بسيار بالاست و تعميرات موضعي جوابگو نيست كه مي بايد برنامه ريزي هاي لازم براي تعويض خطوط انتقال انجام شود.
به عنوان مثال، در نتايج حاصل از پيگراني شركت گلوبال روسيه در سال 1393 مشخص شد كه بخشي از خط لوله يعني حد وسط كيلومتر 19 تا 86 داراي خوردگي هاي متعددي است و تصميم بر آن شد كه اين قسمت كه حدود 67 كيلومتر است، در دستور كار تعويض قرار گيرد.
دليل اهميت و حساسيت تعويض اين خط لوله را بيان كنيد.
اهميت تعويض اين خط در مرحله نخست، به بالا بردن ضريب ايمني و جلوگيري از وقوع هرگونه حادثه ناگهاني براي ساكنان شهرها و روستا هايي است كه در مجاورت خط قرار دارند و دليل دوم، براي انتقال پايدار نفت خام به مراكز پالايش نفت كشور است.
با توجه به قدمت بيش از 40 سال اين خط و احتمال پارگي و نشتي آن و نظر به اينكه خط ياد شده از حومه شهر رامهرمز و از مجاورت تعدادي از روستاها، همچنين از ميان مزارع آنها عبور كرده، در برخي نقاط در تقاطع با رودخانه ها از جمله رودخانه پر آب مارون است و در صورت بروز هرگونه حادثه، افزون بر مخاطرات جاني، سبب آلودگي هاي زيست محيطي جبران ناپذير خواهد شد.
چه چالش هايي در اين پروژه وجود دارد و با چه موانعي روبه رو بوده ايد؟
يكي از مهم ترين مشكلات در مسير پروژه، سخت گذر بودن آن است. اين خط از رشته كوه هاي زاگرس، سد كارون سه و چهار، تنگه هاي آوند و لير و گردنه هاي مختلف عبور مي كند. انجام هرگونه عمليات در اين مسير، بسيار دشوار و نيازمند رعايت دقيق اصول فني و مهندسي است. گرماي طاقت فرساي هوا در فصل تابستان و انجام عمليات هاي مختلف زير نور ذوب كننده خورشيد، از چالش هاي حل ناشدني پروژه است؛ به طوري كه تابستان امسال، روزهاي زيادي را باگرماي بيش از 50 درجه مشغول كار بوديم. كشت و كار كشاورزان و تصرف غيرقانوني حريم خطوط لوله از سوي آنها و مزاحمت هاي معارضان، يكي ديگر از مهمترين موانع كار ماست، در حالي كه اين زمين ها جزء حريم خطوط لوله هستند و بايد بدون هيچ دغدغه اي كار تعميرات، نگهداري و تعويض آنها انجام شود.
تاكنون چه مراحلي از پروژه انجام شده و چه ميزان پيشرفت داشته است؟
در حال حاضر و با گذشت حدود 6ماه از آغاز عمليات پروژه، 35 كيومتر از مسيرحفاري و كانال كني شده است، تمام لوله هاي موردنياز پروژه پوشش رنگي از نوع FBE شده اند ( لوله هاي قابل استفاده در اين پروژه 5LX60 با ضخامت هاي متفاوت است) و حدود 35 كيلومتر لوله به كارگاه منتقل و ريسه شده است. همچنين بيش از 28كيلومتر لوله جوشكاري، راديوگرافي، عايق سر جوش و تست هاليدي انجام و تاكنون حدود 10 كيلومتر لوله دفن شده است.
اين پروژه كه تعويض 67 كيلومتر از دومين خط لوله سخت گذر دنياست، از مرداد ماه پارسال آغاز و برنامه زمان بندي بر مبناي اتمام پروژه در 28 ماه بسته شده است. فاز اول پروژه تا پايان سال به اتمام خواهد رسيد و در سرويس و بهره برداري قرار مي گيرد. البته با تلاش بي وقفه تمامي عوامل اجرايي و نظارت پروژه و پيگيري هاي مداوم مدير عامل، تاكنون 45/14 درصد از برنامه زمان بندي پروژه جلوتر هستيم و پيشرفت قابل ملاحظه اي داشتيم. اين پروژه هاي موفق در زمينه تعويض خطوط لوله است.
اين پروژه به چه روشي انجام مي شود؟
در هر پروژه اي بسته به نوع آن از روش هاي مختلفي استفاده مي شود كه اين پروژه نيز به روش pc انجام شده است.
در پايان اگر صحبتي داريد.
در اين پروژه بيش از 60درصد نفرات شاغل چه در قالب پيمانكار و چه مشاور، جوانان باانگيزه و باسابقه استان خوزستان هستند كه در مسير دستورعمل وزير نفت مبني بر به كارگيري نيروهاي جوان و بومي در استان هاي مختلف كشور به كار گرفته شده اند. ميانگين سني شاغلان 27 تا 26 سال است كه نشان دهنده اعتماد به جوانان و تخصص و مهارت آنهاست.
بـهار در پيـچ و خم خطوط لولـه نفت
ليلا وحدتي خاموشي اما جاري، سياهي اما قيمتي و نشانه اي! نشانه سپيدي و آباداني.
نفت! اي ميراث گرانبها، با وجود تفاسير متعددي که درباره تو هست؛ فرصت مغتنمي است که از سير و سفرت به نقاط مختلف سرزمين ام ايران بنگارم.سالهاست خود را در رگ هاي پهناور اين آب و خاک جاري ساخته اي و نيک مي داني که اين به سبب سرو قامتاني است که تو را مي پايند و راهت را هموار مي سازند، تا مبادا غفلت، بخراشد رگهايت را روي سخنم با رگهايي است که تو را در آغوش گرفته اند و کساني که رگهايت را در تار و پود زمين نهاده و نگهداري مي کنند. يادت هست زماني که پرهيجان سينه خاک را شکافتي و تا آسمان سر کشيدي!يادت هست جرعه جرعه مي شدي و بر ستوران سوار، تا به مقصد برسي!يادت هست رادمرداني را که نخست طرح سفرت را با مشقت بي شمار و از خود گذشتگي بر قامت خاک ايران کشيدند تا جريان يابي! تا زنده باشي ! تا بگردي!آن زمان سير خطوط لوله چون سختي يک کوه بود، از دل دشت وسيع تا انتهاي يک کوير.
100 سال پيش داستان سفرت از خطوط لوله مسجد سليمان به آبادان شروع شد؛ 9 سال بعد خط لوله پاي به شهر اهواز گذاشت و سفر تو ادامه يافت تا نفت شهر و کرمانشاه و .... در سير و سلوکت چون خورشيدي در مشرق ايران طلوع کردي يعني رسيدي به شاهرود و مشهد شاهدان عاشق.اينک پس از اين همه، در حالي که آفتاب زمستان 96 کم کم اوج گرفت و برف ها آرام آرام ذوب شدند و گل ها به تدريج سر از خاک بيرون آوردند و طبيعت رسيدن بهار را جشن گرفت. اهالي خطوط لوله و مخابرات نفت ايران بهار آباداني را جشن گرفته اند.پيام رسانان خطوط لوله، بهار را در بهار به مردم هديه مي دهند. بهار کار، توليد، رفاه و بهار آرام را با انتقال سوخت و مايحتاج زندگاني!
سوخت مورد نياز سراسر کشور از طريق 14 هزار کيلومترخطوط لوله و 186 مرکز انتقال نفت، تاسيسات و فشارشکن و با پشتيباني 293 ايستگاه مخابراتي در دوازده منطقه در گردش مداوم است.دوازده منطقه، دوازده يارهميار، دوازده پيوندگاه صنعت، اقتصاد، ارتباطات، تمدن، تاريخ و .... اهالي خطوط لوله و مخابرات اند در کلان شهر صنعت نفت ايران.
خوزستان منطقه اي با مجموع طول خطوط لوله 1300 کيلومتر که وظيفه پمپاژ نفت خام و فرآورده هاي نفتي را را در رگهاي پولادين به عهده دارد. خوزستان با مراکز انتقالي چون شهيد دهنوي ( نظاميه)، شهيد چمران (نفت خام)، سيدي آبادان و ... منطقه اي است که جنگ تحميلي بر چهره گرم و مهربانش نشان بسيار گذاشته است.
منطقه اي است که در بهار ميزبان دلدادگان شهداست؛ به ديگر سخن بهار منطقه خوزستان بوي ياران شهيد را مي دهد.
لرستان منطقه اي با مجموع طول خطوط لوله 1000کيلومتر و با مراکزي چون شهداي تنگ فني، شهيد قلندري (پل بابا حسين)، برداسپي و ....خوش نشين در دل طبيعت بکر است که بهارش بي ترديد هديه اي آسماني است.
ديگر وادي ياران دوازدهگانه؛ منطقه مرکزي با مجموع طول خطوط لوله 1700 کيلومتر با مراکزي چون شازند، رازان و... که بهار را در بهار به هموطنان شان با کار و کوشش هديه مي کنند.
منطقه تهران چهارمين گذرگاه است که در ميان دوازده منطقه شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران احداث شده است که مجموع طول خطوط لوله آن 2000 کيلومتر است.
برخي مراکز خدمت رساني اين منطقه عبارتند از: نفت خام ري، رسيد و ارسال، چشمه شور، نوشهر و...؛ تهران منطقه اي همجوار پايتخت و شانه به شانه پالايشگاه تهران است که چون قلبي تپنده شريان هاي جاري نفت را از نواحي جنوبي کشور دريافت و در نواحي شمالي توزيع مجدد مي کند، وسعتي از تبريز سرفراز تا مشهد مقدس!
نوبت به منطقه اصفهان مي رسد، منطقه به ظرافت گنبدهاي فيروزه اي و در عين حال منطقه به صلابت طبيعت سختش! با مجموع طول خطوط لوله 800 کيلومتر که نفت و فرآورده هاي نفتي را از دره ها، کوه ها و رودخانه ها امن و امان مي گذراند.کارکنان اين منطقه در مراکز انتقالي چون شهيد آل خميس اميديه، شهيد ملک باغملک، شهيد بهشتي اصفهان و ... مشغول خدمت رساني هستند.
منطقه فارس با مجموع طول خطوط لوله 550 کيلومتري زمزمه هاي شاعرانه نفت را براي آبادي هر چه بيشتر اين قطعه از بهشت گمشده ايران در گوش جان مراکز انتقالي چون گچساران، نورآباد و... مي خواند. اين منطقه از شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران تکيه زده به بلنداي بارگاه احمد بن موسي (ع) نور، برکت و رفاه را در طول سال و بالتبع در بهار دل انگيز منطقه به تک تک هموطنان تقديم مي کند.
جنوب شرق منطقه جاي گرفته در دل کوير به طول 1400 کيلومتر خطوط لوله با مراکز انتقال يزد، رفسنجان و ....
بهار در خطه آذربايجان که همواره کوه هايش سر بر آسمان دارد و زمينش غرق شکوفه هاي بهاري پس از يخ بندان زمستان است، ديدن دارد.منطقه شمالغرب با مجموع طول خطوط لوله 1900 کيلومتري و با مراکز انتقالي چون اشتهارد، تبريز، مياندوآب و ... در اين خطه چون ساير مناطق سرشار از نشاط کار و غيرت کارکنانش آمدن بهار را پاس مي دارند.
شمال شرق، منطقه اي در پيچ و خم جاده ابريشم با طول 1000 کيلومتر خطوط لوله و با مراکز انتقالي چون امام تقي (ع)، سبزوار، سمنان و ... .منطقه در ميان جنگل هاي نهفته در ابر (جنگل ابر) با کارکناني که هنگام تحويل سال چشم سر را، بر سيستم هاي چرخه انتقال سوخت مورد نياز زائران مشهدالرضا دوخته اند و چشم دل را به درگاه حضرت دوست.
غرب، منطقه به طول 500 کيلومتر خطوط لوله با مراکز انتقالي چون شهيد قمري (نفت شهر)، کرمانشاه و.... همجوار با تاريخ کهن ايران. منطقه شمال، سکني گزيده در دل جنگل هاي زمردين مازندران و گلستان؛ به طول 600 کيلومتر خطوط لوله با مراکزي چون نکا، ساري، اوريم و ....