روايت «مشعل» از يک نيمروز کاري  در منطقه عملياتي زاگرس جنوبي

از نار تا پارسیان

مشعل   سميه راهپيما   ميدان گازي نار در شمال غربي شهر جم و ميدان گازي کنگان در شمال شهرستان کنگان در استان بوشهر قرار گرفته و منطقه عملياتي نار و کنگان از مجموع اين دو ميدان و تأسيسات آن تشکيل شده است. جم، قدمت ديرينه اي دارد و بنا به روايتي که سينه به سينه نقل شده، اين منطقه زمان جم زاد (جمشيد) پسر طهمورث از ابتيان بنا شده و نام جم نيز به همين دليل است.در اين دو ميدان در مجموع 73 حلقه چاه توليدي گاز وجود دارد که داراي تجهيزات و تاسيسات سرچاهي، خطوط لوله جرياني، هفت مرکز تفکيک و جمع آوري شامل مخازن جداکننده دوفازي و سه فازي است. گاز و مايعات گازي دو ميدان نار و کنگان پس از جداسازي به صورت مستقل به پالايشگاه فجر جم ارسال مي شود. همچنين به منظور استمرار توليد گاز از ميدان نار، فاز نخست ايستگاه تقويت فشار گاز در سال 1388 در اين منطقه احداث و راه اندازي شده است. جدا از اهميت و جايگاهي که اين ميدان گازي دارد، کارکنان آن با سختي هايي رو به رو هستند که مشروح گفت وگوي «مشعل» با آنان را در ادامه مي خوانيد.

مصطفي پاليزيان، رئيس منطقه عملياتي نار و کنگان مي گويد: در اين منطقه، حدود 510 نيروي رسمي و نزديک به هزار نيروي ارکان ثالث فعاليت مي کنند. کار در منطقه عملياتي نار و کنگان نسبت به جاهاي ديگر متفاوت است؛ زيرا ما يک شهرک در شهرستان جم داريم و کارکنان اقماري و روز کار در آن مستقر هستند. اقماري ها دو هفته کار و دو هفته استراحت مي کنند و به دو صورت روزکار و نوبت کار هستند. همچنين کساني که در شهر سکونت دارند، به دو شکل روزکار و نوبت کار فعاليت مي کنند. تفاوتي که نسبت به مناطق ديگر داريم، اين است که حدود 200 نفر از خانواده هاي کارکنان در شهرک ساکن هستند که مسئوليت سرويس دهي به آن را شرکت ملي گاز به عهده دارد و مشکلات آنها از طريق منطقه رسيدگي مي شود. او ادامه مي دهد: براي ارتقاي سطح کيفي کارکنان علاوه بر ارائه خدمات آموزشي به آنها، برنامه هايي مانند استفاده از مجتمع آموزشي - تفريحي محمودآباد، زائرسراي مشهد و...  را نيز در نظر داريم که شامل حال خانواده هاي اقماري يا خانواده هايي که در شهرک سکونت دارند نيز مي شود. همچنين يکسري برنامه هاي ديگر مانند برگزاري اردوهاي تفريحي، مسابقات، کلاس هاي آموزشي، دارالقرآن و...  را نيز در دستور کار داريم. به گفته پاليزيان، براي خانواده هايي که در شهرک ساکن هستند، در روزهاي يکشنبه پروازهايي را به تهران و اصفهان در نظر گرفته ايم، البته براي شهرهاي ديگر مانند اهواز، تبريز، کرمانشاه و... نيز پروازهايي در نظر گرفته شده است. او مي افزايد: به منظور بهتر شدن شرايط حال کارکنان اقماري ارائه برخي تسهيلات و امکانات را براي خانواده هاي آنها در شهرستان هاي محل اقامت و کارشان در نظر گرفته ايم که در اين ميان، برخي از اين تسهيلات را شرکت برنامه ريزي کرده، بعضي ديگر در حال بررسي و انجام است و برخي نيز به دليل محدوديت هاي مالي هنوز تحقق پيدا نکرده است. رئيس منطقه عملياتي نار و کنگان ادامه مي دهد: در شهرک توحيد جم علاوه بر شرکت نفت و گاز زاگرس جنوبي، شرکت هاي گاز، پتروشيمي و نفت نيز ساکن هستند. در اين ميان ممکن است امکاناتي که شرکت ها به کارکنانشان مي دهند، در برخي مناطق بيشتر و در برخي ديگر کمتر باشد، اما همکاران ما عقيده دارند امکاناتي که شرکت هاي ديگر در اختيار نيروهايشان مي گذارند، بسيار بهتر از ماست و انتظار دارند امکانات بيشتري به آنها داده شود که لازم است براي حل اين مشکل، يک رديف بودجه جدا از توليد داشته باشيم. او در ادامه به مسئوليت اجتماعي اين شرکت اشاره مي کند و مي گويد: شهرستان جم، کوچک است و تعداد همکاران نفتي که وارد اين شهر شده اند، به ميزان جمعيت همان جاست و به نوعي مي توان گفت که شهر دوم ماست. تا آنجا که بتوانيم، سعي مي کنيم امکاناتي را در اختيار بوميان منطقه قرار دهيم.  پاليزيان ادامه مي دهد: همچنين سعي مي کنيم در زمينه کاهش آلايندگي هاي محيط زيستي، توسعه فضاي سبز داشته باشيم.  

 

کار بدون وقفه

به سمت واحد ابزار دقيق نار مي روم و با خليل فروهر، مسئول اين واحد هم صحبت مي شوم. او درباره سختي کار در منطقه عملياتي نار مي گويد: همکاران ما  با کار شبانه روزي و بدون وقفه و با کمترين نيرو و با مشکلاتي که در تهيه قطعات دارند، با تلاش و فکر خودشان بيشترين وقت را براي تعمير قطعات مي گذارند تا تعويض آن. او ادامه مي دهد: همکاران ما توقعاتي دارند که حداقل آن، استفاده از مجتمع محمود آباد و زائرسراي مشهد است. در حالي که شرکت هاي ديگر مانند فجر جم و پارس جنوبي علاوه بر محمودآباد و مشهد از امتيازهاي ديگري مانند مهمانسراي کيش، قشم، تبريز و... نيز استفاده مي کنند. به گفته او، از سراسر کشور در اين واحد حضور دارند و يک دانشگاه بزرگ است که تئوري درس نمي دهد؛ بلکه بيشتر کارها را عملي ياد مي دهد.

 

ايجاد انگيزه در کارکنان

علي غريبي، يکي از کارمندان واحد ابزار دقيق به ميان صحبت مي آيد. او از سال 65 وارد صنعت نفت شده است. او به مشکلات کار خود اشاره مي کند و مي گويد: در تامين قطعات يدکي در مضيقه هستيم و بسياري از چاه هاي ما مخزني دارد که داخل آن يک تيوپ است و مي تواند در برابر گازوييل، روغن و مواد شيميايي مقاومت کند که ما آن را نداريم و عمر خود را کرده اند و همکاران ما با سختي آنها را تعمير مي کنند. به گفته غريبي، توجه بيشتر براي تامين امکانات رفاهي کارکنان و افزايش سرانه اضافه کاري، باعث ايجاد انگيزه مضاعف در آنها مي شود. در همين زمينه درخواست برخي نيروهاي شاغل در بخش خدمات و نيروهاي ارکان ثالث، رسيدگي به وضعيت اضافه کار است که اين مورد در هيئت مديره شرکت مورد بررسي قرار مي گيرد تا راهکارهاي قانوني آن تحقق يابد.

 

توليد قطعات در داخل

فيروز فيروزي، سرپرست کارگاه مکانيک، روزکار و ساکن شهرک توحيد جم مي گويد: برخي قطعات يدکي در داخل توليد مي شود که از اين طريق مشکلات تا حدودي بر طرف شده است؛ آنهايي که در کشور ساخته نمي شود نيز به توانايي ساخت آن در کارگاه مرکزي دست پيدا کرده ايم و توانسته ايم مشکلات را بر طرف کنيم.

 

 

 

معضلات شهرک نشيني

سيدعليرضا حسيني، تکنسين مکانيک است. او در پاسخ به اين پرسش که آيا خانواده شما با نوع کارتان کنار آمده است، مي گويد: بيشتر خانواده ها در شهرک توحيد جم ساکن هستند و اين باعث شده سختي کار نسبت به کساني که اقماري کار مي کنند و خانواده هاي خود را نمي توانند ببينند، کمتر حس شود؛ اما شهرک نشيني مانند تمام جاهاي ديگر معضلات خاص خود را دارد، بخصوص اين که بافت شهرک متنوع است و از شرکت هاي ديگر نيز در آن زندگي مي کنند و خانواده هاي ما تبعيض هاي حقوقي و درآمدي را در ميان شرکت ها کاملا حس مي کنند.

 

جاده ها عريض تر شود

مظفر غلامي، سرپرست کارگاه برق منطقه نار و کنگان مي گويد: مشکل اصلي ما، جاده اي است که هر روز در آن تردد مي کنيم و بهتر است جاده ها عريض تر و آسفالت ها نيز تعمير شود.  او به سختي کار اقماري اشاره مي کند و ادامه مي دهد: چون به صورت اقماري کار مي کنم، نتوانستم در مراسم ترحيم مادرم شرکت کنم و از اين که فرصت نداشتم در روزهاي آخر کنار او باشم، خيلي ناراحتم.

 

از محيط آلوده به پاک

داوود کرمي يکي از کارکنان برق نيز به ميان صحبت مي آيد و مي گويد: قبل از اينکه به اين منطقه بيايم، در شرکت پتروشيمي ماهشهر کار مي کردم و بعد انتقالي گرفتم. شايد اين جابه جايي از نظر شرايط مالي به ضررم بوده؛ اما اينجا آلودگي ندارد و از اينکه از يک محيط آلوده به يک محيط تميز آمده ام، راضي هستم.

او ادامه مي دهد: 3-2 سال پيش کار تعميرات اساسي سالانه از پيمانکار گرفته شد و نيروهاي شرکتي آن را انجام مي دهند، از اين رو بهتر است براي کارکنان پاداشي در نظر گرفته شود تا شور و اشتياق در ميان آنها بيشتر شود.

 

از شمال تا نار

اسکندر حسني، سرپرست کارگاه خطوط انتقال برق فشار قوي در منطقه نار و کنگان نيز  مي گويد: کسي که کار اقماري مي کند و ازدواج کرده، بزرگ شدن فرزند خود را نمي بيند و من براي اين که خانواده ام کمتر در سختي باشند، با اين که امکانات اين منطقه بسيار کم است؛ اما آنها را از شمال به اينجا آوردم. حسني مي گويد: اضافه کار ما بسيار کم است و بتازگي به 30 ساعت رسيده؛ اما کارکنان شرکت هاي ديگر مانند نفت و گاز پارس 80 ساعت يا سازمان منطقه ويژه 120 ساعت اضافه کار مي گيرند.

 

کاهش مسافت با جاده سازي

احمدرضا زارعي، مسئول امور مسافرت و خدمات اداري منطقه نار و کنگان مي گويد: براي يک سال شيفت بندي، نيروهاي اقماري را از ادارات مي گيريم و بر اساس آن برايشان جا رزرو مي کنيم و آنها را با اتوبوس به فرودگاه عسلويه مي بريم و برايشان کارت پرواز مي گيريم تا به استراحت بروند. همچنين براي خانواده هاي کارکناني که در شهرک توحيد جم ساکن هستند نيز سهميه اي در نظر گرفته شده تا بتوانند سالي دو بار براي ديدن خانواده هاي خود به شهرشان بروند.

او ادامه مي دهد: از اينکه همسر و فرزندانم در کنارم هستند، بسيار خوشحالم؛ زيرا 11 سال اقماري کار کردم و اعتقاد دارم که کار بسيار سختي است. من سال 71 به اين منطقه آمدم. در آن زمان اين امکانات در اينجا وجود نداشت؛ جاده خاکي بود و زماني که از شيراز مي خواستيم به اينجا بياييم، 11 ساعت در راه بوديم، اما اکنون با راه سازي در اين منطقه، اين مدت زمان به 3 ساعت و نيم رسيده است. همچنين قبلا در کانکس زندگي مي کرديم؛ ولي الان ساختماني براي سکونت داريم.

***

بعد از صحبت با کارکنان منطقه عملياتي نار، به ميدان گازي تابناک مي روم و از نزديک با خدمات آنها آشنا مي شوم و پاي صحبت هاي کارکنان آن مي نشينم. اين ميدان گازي در جنوب غربي شهرستان لامرد واقع و بخش اعظم آن در سال 1378 کشف شده است. تا کنون 44 حلقه چاه در اين ميدان حفاري شده که 43 حلقه آن توليدي بوده و بهره برداري از اين ميدان نيز از نيمه دوم سال 1382 آغاز شده است. گاز توليدي چاه ها پس از ارسال به مراکز سه گانه جمع آوري، به وسيله دو خط لوله 30 اينچ هر کدام به طول 30 کيلومتر به پالايشگاه گاز پارسيان ارسال و از آنجا به خط لوله سراسري گاز فرستاده مي شود. ميدان گازي تابناک، بزرگ ترين ميدان گاز شيرين کشف شده در خشکي ايران است که به سبب شيرين بودن گاز تحصيل شده از آن و امکان تزريق سريع تر آن به خطوط لوله سراسري گاز، از اهميت بسياري برخوردار است. ميدان گازي تابناک که بخش اوليه آن در سال 1963 کشف شده، در جنوب ايران و در بخش شرقي تاقديس عسلويه قرار دارد. 

 

تلاش براي بهتر شدن شرايط

سيد بديع الله موسوي، رئيس منطقه عملياتي پارسيان  مي گويد: تعداد کارکنان رسمي منطقه عملياتي پارسيان 359 نفر است که به صورت اقماري کار مي کنند و 82 نفر نيروي مدت موقت و 789 نفر نيروي ارکان ثالت بومي هستند. اين منطقه در جنوب شرقي فارس واقع شده و سطح پراکندگي در اين منطقه گسترده است. کار در پارسيان به صورت اقماري 14- 14 انجام مي شود و بيشترين کارکنان اين منطقه را شيرازي ها تشکيل مي دهند؛ البته از شهرهاي ديگر مانند تهران و اصفهان نيز در اينجا حضور دارند که از طريق عسلويه پروازهاي آنها انجام مي شود و پرواز استان فارس نيز از شهرستان لامرد صورت مي گيرد. موسوي با اشاره به مسئوليت اجتماعي مي گويد: براي کارکنان خود دوره هاي روانشناسي برگزار مي کنيم و از روانشناسان شيراز به صورت اقماري استفاده مي کنيم که به خانواده ها و کارکناني که ساکن اين منطقه هستند، به صورت رايگان مشاوره دهند، همچنين استخر پالايشگاه پارسيان را به صورت رايگان در اختيار کارکنانمان قرار مي دهيم. شهرداري اين منطقه نيز زماني که به ماشين آلات سنگين نياز داشته باشند، از ما کمک مي گيرند. ضمن اين که با اداره راهنمايي و رانندگي، پليس امنيت و ديگر ارگان ها نيز ارتباط برقرار کرده ايم و در شرايط اضطراري، آمبولانس به بيمارستان اعزام مي کنيم و براي راه اندازي فرودگاه شهرستان لامرد نيز برخي از پروازها از آنجا صورت مي گيرد. در برگزاري کلاس ها ارتباط تنگاتنگي با هلال احمر و آتش نشاني داريم و به طور کلي تا آنجا که امکانات در اختيارمان باشد، کمک رساني مي کنيم. او به مشکلات کارکنان اشاره مي کند و مي گويد: در گذشته تعداد خوابگاه و استراحتگاه در اين منطقه کم بود و بيشتر کارکنان در کانکس استراحت مي کردند و از آنجا که حدود 12-10 سال از عمر کانکس ها گذشته بود، از اين رو سه باب سوييت 12 واحده ساختيم و تعداد زيادي از کارکنان را در خوابگاه ها مستقر کرديم، همچنين يک سالن ورزشي و فوتسال ساخته ايم و در حال ساخت يک استخر براي کارکنان هستيم. هدف ما اين است که ساخت سوييت ها را ادامه دهيم و پيش بيني کرده ايم 20 واحد در ناحيه ايثار بسازيم و با توجه به کمبود جا در اين منطقه، انتظار داريم مسئولان رده بالاي نفت، در بحث مالي به ما کمک کنند تا بتوانيم هرچه زودتر اين سوييت ها را آماده کنيم تا از اين طريق دغدغه هايمان در مناطق عملياتي برطرف شود. رئيس منطقه عملياتي پارسيان ادامه مي دهد: با توجه به انگيزه اي که در کارکنان ايجاد شده، افراد توانمند را شناسايي کرده ايم و ساکنان را که در ساخت قطعات مکانيکي و الکترونيکي حرفي براي گفتن دارند، در کارگاه مرکزي مشغول به کار کرده ايم. در گذشته ساخت يکسري بين چوکس را به بيرون مي داديم که هزينه اي بالغ بر 2 ميليون تومان داشت؛ اما با ايجاد انگيزه و بهره گيري از مهندسي معکوس توانستيم آن را در کارگاه مرکزي طراحي کنيم، به طوري که با صرف مبلغي بين 200 تا 250 هزار تومان به راحتي يک بين چوکس ساخته مي شود. احساس مي کنم که رضايت مندي کارکنان نسبت به گذشته بيشتر شده است.

 

از تحريم تا توانايي در توليد داخل

محمد قرباني، رئيس خدمات بهره برداري پارسيان است. او مي گويد: بيشتر قطعاتي که در کارگاه مرکزي ساخته شده، با استفاده از مهندسي معکوس بوده و توانسته ايم بين چوکس را طراحي کنيم تا روي 10 کاهنده سوار شود.  او با غروري که در دستيابي به ساخت قطعات در صحبت هايش حس مي شود، ادامه مي دهد: بيشتر قطعاتي که در گذشته استفاده مي کرديم، به شرکت هاي انگليسي و آمريکايي تعلق داشت که در شيرهاي کاهنده سرچاهي استفاده مي شد تا وضعيت فشار مشخص شود، اما در زمان تحريم اين دو شرکت هيچ قطعه يدکي به ما ندادند و خودمان توانستيم با استفاده از مهندسي معکوس، کمبودها را جبران کنيم. همچنين در گذشته از پيگ هايي استفاده مي کرديم که يک بار مصرف بود و با هر بار پيگراني، در لاستيک هاي آنها سايش ايجاد مي شد، ولي با دستيابي به اين فناوري توانستيم سايز و ضخامت لاستيک ها را افزايش دهيم تا ميزان سايش کمتر و چند بار مصرف شوند. قرباني مي گويد: در طراحي رينگ درپوش يکي از کاهنده ها که براي شرکت FZB است و پر از اشکال بود نيز تغييراتي داديم زيرا هر بار که مي خواستيم آن را باز و کاهنده را عوض کنيم، دوباره نشت مي کرد. براي رفع اين مشکل در يکي از ابعاد آن به اندازه يک ميلي متر جابه جايي ايجاد کرديم و اکنون آن را روي يکي از چاه ها قرار داده ايم و ديگر نشت نمي کند. همچنين نشت بندي در پيگ لانچر طراحي کرده ايم که به توليد انبوه رسيده است. 

خطر انفجار

در ادامه به مرکز جمع آوري تابناک 3 مي روم و با غفوري، رئيس عمليات تابناک صحبت مي کنم. او مي گويد: با 11 حلقه چاهي که ورودي هاي اين مرکز با توليد روزانه 8 ميليون متر مکعب محسوب مي شوند، خوراک پالايشگاه پارسيان را تامين مي کنيم. واحدهاي ديگري مانند تعميرات، ترابري و خدمات نيز به ما کمک مي کنند و در کل مي توان گفت که ما وظيفه حفظ و نگهداشت از توليد را به عهده داريم.  به گفته او، کارهاي عملياتي، يکي از فعاليت هاي پر استرس است و در هر نوبت کار 3 نفر حضور دارند؛ چرا که بايد سقف توليد گاز منظم باشد.غفوري ادامه مي دهد: من از شهر لار آمده ام و بيشتر کارکنان اقماري هستند و تعداد افراد روزکار ساکن در منطقه بسيار کم است. او مي گويد: 18 ماه پيش بايد گريد 14 مي گرفتم و 5 درصد به حقوق من افزوده مي شد؛ اما هنوز اين کارصورت نگرفته و اين مسائل باعث مي شود تا به مرور زمان انگيزه ما در نفت کاهش يابد.

 

افزايش تعداد نيرو

شادان شادکام پور،کارمند مرکز جمع آوري تابناک 3 صحبت هاي غفوري را قطع مي کند و ادامه مي دهد: اينجا منطقه عملياتي است و من تکنسين بهره برداري گاز هستم، اما به دليل مشکلاتي که دارم، بهره برداري کار حاشيه اي من مي شود و اين در ميان مدت و دراز مدت براي سيستم مشکلاتي ايجاد  مي کند. تعداد کارکنان در هر شيفت 3 نفر است و از آنجا که بايد 11 حلقه چاه را در اين مرکز تحت پوشش قرار دهيم و فاصله هرکدام از آنها با يکديگر 40 دقيقه است، از اين رو بايد تعداد نيرو و شيفت افزايش پيدا کند.

بررسي وضعيت کارکنان

در ميان صحبت هايم با کارکنان مرکز جمع آوري تابناک 3، رامين حاتمي، مديرعامل نفت مناطق مرکزي براي بررسي مشکلات کارکنان ميدان گازي تابناک، وارد اين مرکز مي شود و با کارکنان آن به گفت وگو مي نشيند. از او درباره علت بازديدش مي پرسم که در پاسخ مي گويد: منطقه پارسيان، يکي از مناطق مهم نفت مناطق مرکزي است که وظيفه توليد بخش عمده اي از گاز را به خصوص در فصل زمستان به عهده دارد و هدف از اين بازديد، هم سرکشي و هم بررسي وضعيت همکاران اين منطقه بوده است.به گفته حاتمي، مشکلات کارکنان به گونه اي است که نمي شود تمام آن را با يک سفر برطرف کرد و يک بخش از مشکلات آنها به پيگيري و کارهاي طولاني مدت نياز دارد و يکسري از کارها نيز در حد توان و شرايط فعلي شرکت انجام مي شود. اکنون براي اقامت کارکنان اين منطقه گام هايي برداشته شده و ارائه امکانات رفاهي و ورزشي را نيز در نظر گرفته ايم تا از اين طريق راحت تر بتوانند محيط کاري خود را تحمل کنند؛ زيرا 14 روز و به دور از خانواده خود در اين منطقه کار مي کنند. همچنين در زمينه چارت سازماني و مسائل ديگر نيز مشکلاتي دارند که بخشي از آن به عهده نفت مناطق مرکزي نيست و مربوط به سطوح بالاتر است که پيگيري بيشتري انجام خواهد شد تا به نتيجه برسد.

 از قطعي برق تا رفع آن

به سمت مرکز جمع آوري تابناک 2 حرکت مي کنم؛ مرکزي که در آن 16 ميليون متر مکعب گاز از 18 حلقه چاه استخراج مي شود. وقتي وارد مي شوم، يکي از قسمت هاي آن قطعي برق دارد و کارکنانش براي رفع اين مشکل تلاش مي کنند. از جواد افراسيابي، کارشناس ارشد اين مرکز در مورد شرايط پيش آمده سوال مي کنم. در پاسخ مي گويد: يکي از دستگاه هاي ما که نقش حياتي دارد، مشکل قطعي برق پيدا کرده و از واحدهاي ابزار دقيق و عمليات آمده اند تا مشکل را برطرف کنند. اگر اين مشکل مرتفع نشود، با کاهش توليد در اين مرکز روبه رو خواهيم شد. هميشه سعي مي کنيم به صورت شبانه روزي، در سرما و گرما، تاسوعا و عاشورا و... توليد را نگه داريم و هيچ عذري قابل پذيرش نيست.افراسيابي ادامه مي دهد: در اين مرکز تنوع قوميتي داريم و در اين نوبت کار از خوزستان، گچساران و خراسان حضور دارند که با مشکلاتي از جمله سخت گذر بودن جاده، آب و هوا و مديريت خانواده از راه دور به دليل کار اقماري روبه رو هستيم. بهتر است در مورد حقوق و مزايا تمهيداتي انديشيده شود تا تسکيني بر سختي کارمان باشد و ديگر دغدغه مالي نداشته باشيم. همچنين به دليل اينکه در منطقه کوهستاني قرار داريم، مشکلاتي از جمله عدم دسترسي به تلفن همراه و اينترنت نيز وجود دارد و خانواده هاي ما وقتي مي خواهند جوياي حالمان شوند، به تلفن شرکتي زنگ مي زنند؛ البته وقتي به استراحتگاه باز مي گرديم، تلفن همراه و اينترنت داريم.  

همسران، بهترين پشتيبان

سروش کوشان، رئيس تعميرات تابناک و وراوي مي گويد: 20 سال سابقه کار دارم و 7 سال است که اقماري کار مي کنم و قبلا در مناطق نفت خيز جنوب مشغول به کار بودم.به گفته او، تابناک 45 حلقه چاه و در وراوي نيز 12 حلقه چاه دارد که براي دسترسي به وراوي بايد از کوه تابناک پايين برويم و يک ساعت و نيم طول مي کشد تا به محل برسيم. رئيس تعميرات تابناک و وراوي ادامه مي دهد: در تعميرات نيز مشکلاتي چون تحريم، فرسودگي تجهيزات و محدود بودن نفرات وجود دارد. انواع تخصص هاي الکترونيک، مکانيک، ابزار دقيق، قدرت، خطوط لوله و... را بايد در سطوح بالاي تعميرات داشته باشيم. تحريم باعث شده تا ما کارهاي ابتکاري بسياري داشته باشيم، به طوري که قطعاتي را که نمي توانستيم تهيه کنيم، امروزه از سوي همکاران ما طراحي و ساخته مي شود و براي ساخت UPS،PSD و در بحث مکانيک نيز براي شيرآلات، کارهايي انجام شده است. به گفته او، در بين خانواده هاي اقماري، کساني موفق هستند که همسران شان بتوانند خانواده را هنگام حضور نداشتن همسر اداره کنند و اگر چنين باشد، آن مرد نيز بهتر مي تواند کارش را انجام دهد.

ايجاد سوييت هاي بيشتر  

به سمت مرکز جمع آوري تابناک (يک) مي روم. کارهايي که در اين مرکز انجام مي شود، همانند دو مرکز قبلي است و 15 حلقه چاه را پوشش مي دهد . در آنجا با محمد حسين قارلي هم صحبت مي شوم. او مي گويد: خانواده من شرايط کاري ام را تحمل مي کنند. اگر بخواهيم جابه جا شويم، با مشکلاتي روبه رو هستيم. در اينجا امکاناتي نظير ورزش، اقامت و.... کم است. بيشتر همکاران ما در کانکس استراحت مي کنند و دو سوييت داريم که تعدادي در آن مستقر شده اند؛ اما بقيه کارکنان در کانکس زندگي مي کنند؛ البته تمهيداتي در نظر گرفته شده تا سوييت هاي بيشتري ساخته شود و تمامي کارکنان بتوانند از امکانات آن استفاده کنند.

پايين بودن ضريب سختي کار

علي سعيدي، يکي ديگر از کارکنان اين مرکز به ميان صحبت مي آيد و مي گويد: ضريب سختي کار ما را پايين قرار داده اند؛ زيرا کساني که کار سنجي مي کنند، از فلات قاره و نفت خيز جنوب مي آيند و مي گويند که شما کار زيادي انجام نمي دهيد. همين باعث مي شود تا بودجه کمتري براي مان در نظر گرفته شود که به همين ترتيب، امکانات کمتري نيز به ما داده مي شود.

حراست از منطقه پارسيان با 120 کارمند

در پايان راه به واحد حراست مي روم و با عبدالرحيم کرامت، مسئول حراست منطقه عملياتي پارسيان هم صحبت مي شوم، او سال 82 به صنعت نفت وارد شده است. به گفته او، بيشترين وظيفه حراست، حفاظت فيزيکي از تاسيسات و چاه هاست و 120 نفر نيرو دارد که در پست هاي نگهباني اين منطقه حضور دارند.او مي گويد: کار ما استرس بسيار زيادي دارد، به طوري که وقتي در خانه هستيم نيز اين حالت را داريم و زماني که تلفن ما زنگ مي خورد، فکر مي کنيم مشکلي پيش آمده است. ابتدا خانواده ام به سختي با شرايط کارم کنار مي آمدند؛ اما اکنون عادت کرده اند. شرايط اقماري را بيشتر از 5 سال نمي توان تحمل کرد و بعد از آن سخت مي شود، از اين رو بايد با ورزش و... براي خودمان انگيزه ايجاد کنيم.

گام آخر

آسمان با وزش باد ملايمي به مثال کارت پستالي بسيار زيباست که نشان از سختي هاي کار مردان بي نام مناطق عملياتي نمي دهد که با تکيه بر دانش خود توانسته اند قطعات موردنياز شرکت خود را با تکيه بر توان داخلي بسازند. مصداق اين امر توليد برخي قطعات در کارگاه مرکزي منطقه عملياتي پارسيان است که در زمان تحريم امکان واردات آن وجود نداشت. از اين رو غيورمردان اين خطه با آزمون و خطاهايي توانستند از نام کشورمان ايران دفاع کنند و چرخ توليد در کشور را بچرخانند.اين افراد در محيط کار خود با تبعيض هايي روبه رو مي شوند که گاهي اوقات برايشان دلسردي ايجاد مي کند، اما با اين حال نمي گذارند خللي در کارشان ايجاد شود و خواهان رفع آن هستند، به عنوان مثال مي خواهند از تبعيضي که در ارائه خدمات شهرک توحيد جم ميان کارکنان اين شرکت با ديگر شرکت ها وجود دارد، کاسته و تعادلي برقرار شود.همچنين برخي از آنها از استراحت در کانکس گلايه مند هستند که البته در اين زمينه تلاش هايي از سوي شرکت زاگرس جنوبي که زيرمجموعه شرکت نفت مناطق مرکزي قرار دارد، صورت گرفته است.وقتي پاي صحبت کارکنان اقماري مي نشينم، مي بينم که برخي از آنها دل شان پر است از اين که خانواده هايشان بعد از گذشت چند سال با نوع آنها کنار نيامده اند و اين موضوع باعث ايجاد مشکل در زندگي و عدم تمرکز در کارشان شده است.در پايان براي تمامي اين همکاران دعا مي کنم که شرايطي در دو منطقه نار، پارسيان و ديگر مناطق عملياتي ايجاد شود تا کارکنان اين منطقه با روحيه و دلگرمي بيشتري به کارشان ادامه دهند.