اقدامات اجرایی افزایش ظرفیت تولید نفت و گاز
خبر خوشی که در طول یک ساله عمر دولت سیزدهم از وزارت نفت شنیده شد، افزایش ظرفیت تولید نفت و بازگشت به ظرفیت قبل از شروع تحریم ها به میزان 3 میلیون و 838 هزار بشکه در روز بود. این موضوع از بدو روی کار آمدن تیم جدید در وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران مورد تاکید قرار گرفت؛ آنگونه که مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در جلسات خود، آن را به عنوان ماموریت شرکت های زیرمجموعه مورد اشاره قرار می داد. در همین زمینه شاهد اجرای موفقیت آمیز مانور افزایش تولید نفت به میزان 500 هزار بشکه در روز، ادامه تکمیل واحد فرآورش مرکزی، اتمام حفاري 13 حلقه چاه جديد، نصب و راه اندازی تاسیسات سرچاهی، خطوط لوله جریانی و شبکه انتقال نفت با هدف در مدار توليد قرار گرفتن 20 حلقه چاه و افزايش دبي توليدي ميدان مشترك آزادگان جنوبي از 80 به 110 هزار بشکه در روز، ثبت رکورد تولید روزانه 705 میلیون مترمکعب گاز از میدان مشترک پارس جنوبی برای اولین بار و افزایش تولید روزانه گاز از سوی شرکت ملی نفت ایران به میزان یک میلیارد و 36 میلیون مترمکعب و تحقق برنامه اعلام شده برای تأمین گاز بخش های خانگی، صنعتی و نیروگاهی به صورت پایدار در زمستان 1400، راه اندازی تأسیسات جانبی و ردیف اول پالایشگاه فاز 14 پارس جنوبی با اقدامات عملیاتی فشرده، اخذ مصوبه شوراي اقتصاد برای توسعه 12 ميدان گازي مناطق نفت مركزي، فاز دوم پالايشگاه فراشبند و احداث ايستگاه تقويت فشار سرخون و شانول با سرمایه گذاری 3.6 ميليارد دلاری و آغاز عملیات اجرايي پروژه احداث خط لوله جديد فاز 16پارس جنوبي بودیم.
افزون بر موارد ذکر شده، تكميل خط لوله 56 اينچ گازرساني به نيروگاه گازي کیش و تزريق گاز به آن، شروع بهره برداری از پروژه مرکاپتان زدایی از میعانات گازی پالایشگاه فازهای 2 و 3 پارس جنوبی به منظور افزایش صادرات میعانات گازی، بهره برداری از فاز نخست اسکله صادراتی گاز مایع با ظرفیت بارگیری 5 هزار مترمکعب بر ساعت در بندر خدماتی سیراف پارس، تحویل بیش از هزار مگاوات برق به شبکه سراسری با راه اندازی نیروگاه سیکل ترکیبی بعثت در پارس جنوبی و نیروگاه غرب کارون با توجه به شرایط خاص کمبود برق در کشور و اولویت بخشی به توسعه و بهره برداری از میدان های مشترک نفتی و گازی در مناطق خشکی و دریایی از دیگر اقدامات اجرایی مرتبط با افزایش ظرفیت تولید نفت و گاز و طرح های توسعه ای است که در کارنامه شرکت ملی نفت ایران به چشم می خورد.
برنامه ریزی های راهبردی در صنایع بالادستی
آنچه در برنامه ریزی شرکت ملی نفت ایران مشاهده می شود، تدوین برنامه جامع 8 ساله (1401 تا 1408) تولید نفت و گاز و توسعه و سرمایه گذاری در میادین نفت و گاز شامل چشم انداز سرمایه گذاری 160 میلیارد دلاری تولید و توسعه میادین نفت و گاز، برنامه ریزی برای حفاری چاه های درون میدانی جدید ( Infill ) در میدان گازی پارس جنوبی و برنامه ریزی برای توسعه میدان گازی پارس شمالی که معادل چهار فاز پارس جنوبی است. در این مسیر استفاده از توان مالی صنعت پتروشیمی به منظور سرمایه گذاری در بخش بالادستی و چشم انداز سرمایه گذاری160 میلیارد دلاری تدارک دیده شده است.
طرح های جدید در هفته دولت
افزون بر موارد مورد اشاره، همزمان با هفته دولت، عملیات اجرایی طرح های مهم شرکت ملی نفت آغاز و طرح ها آماده بهره برداری می شود. از جمله واحد مرکاپتان زدایی از میعانات گازی فازهای 2 و 3 پارس جنوبی با سرمایه گذاری 77 میلیون یورو و با هدف کاهش مرکاپتان از میعانات گازی و تولید، راه اندازی واحد اول پروژه سیکل ترکیبی نیروگاه متمرکز پارس جنوبی با سرمایه گذاری 450 میلیون یورو و با هدف تامین کمبود انرژی الکتریکی مورد نیاز پالایشگاه های مستقر در منطقه کنگان، مجتمع پالایشگاهی سیراف و افزایش پایداری شبکه برق در منطقه عسلویه و کنگان، طرح انتقال گاز به نیروگاه کیش با سرمایه گذاری 215 میلیون یورو با هدف اتصال جزیره کیش به شبکه پایدار گاز سراسری و کاهش اثرات سوء زیست محیطی، آغاز عملیات اجرایی طرح توسعه میدان گازی بلال با سرمایه گذاری 440 میلیون دلاری و با هدف تولید روزانه 14 میلیون مترمکعب گاز غنی و 15 هزار بشکه میعانات گازی و ارسال به پالایشگاه های پارس جنوبی، پروژه احداث خط انتقال 32 اینچ میعانات گازی از سایت پارس 2 به سایت پارس یک با سرمایه گذاری 19 میلیون یورو به اضافه 1900 میلیارد ريال و با هدف تقویت شبکه صادرات نفتی، استمرار تولید بنزین در پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس، پشتیبانی مداوم از تولید گاز در سکوهای دریایی پارس جنوبی، حذف احتمال قطع گاز مشترکان به علت توقف بخشی از ظرفیت تولید و فراورش پالایشگاه ها، آغاز عملیات اجرایی طرح توسعه میدان نفتی سهراب با سرمایه گذاری 840 میلیون دلاری با هدف تولید در دوران 20 ساله قرارداد به میزان حدود 162 میلیون بشکه نفت خام، پروژه نگهداشت و افزایش تولید میدان نفتی نرگسی با هدف افزایش تولید نفت میدان نرگسی به میزان 6 هزار بشکه نفت خام در روز، رسیدن پتانسیل چاه ها و تاسیسات به PGC مخزن ( فاز اول شامل ساخت موقعیت و جاده دسترسی، حفاری و تکمیل 3 حلقه چاه تولیدی، احداث خطوط لوله جریانی و تسهیلات سرچاهی مربوطه) با سرمایه گذاری 1/60 میلیون یورو، طرح توسعه ميدان نفتي ياران (تنفیذ قرارداد) با هدف توليد روزانه 36 هزار بشكه نفت خام در روز، اتمام مرحله توسعه ميادين ياران شمالي و جنوبي (در حال حاضر ميانگين توليد روزانه ميدان ياران شمالي 15 هزار بشكه و ياران جنوبي 6 هزار بشكه است)، نهايي سازي و تاييد مدل اقتصادي توسعه یکپارچه در قالب قرارداد IPC از طرف شوراي اقتصاد با سرمایه گذاری360 میلیون دلار، پروژه ساخت داخل تجهیزات سرچاهی 15 هزار پام با هدف بی نیازی از واردات این تجهیز و فراهم شدن زمینه تولیدی کردن چاه های پرفشار با دبی بالا بویژه چاه های میادین مشترک با استفاده از تجهیزات ساخت داخل با صرفه جویی ارزی 500 هزار یورو به ازای هر دستگاه، برخی از این طرح ها به شمار می رود. طراحی زنجیره ارزش مدیریت تولید شرکت ملی نفت ایران و پیاده سازی آن در زیر سیستم WIMS، به روزرساني راهبرد پژوهش و فناوري شركت ملي نفت ايران، دسته بندی رخساره ای و چينه نگاري سكانسي لرزه ای در مخازن كربناته، توسعه فرایند ارائه مدل های تخمین خصوصیات ژنومکانیکی با رویکرد مطالعات آزمایشگاهی ژنومکانیک و فیزیک سنگ، بخش دیگری از فعالیت ها، همزمان با هفته دولت است.
نفت دوستدار محیط زیست
وجود ذخایر عظیم نفت و گاز در کشور، بهره برداری و توسعه آنها را به عنوان ثروتی عظیم به امری انکارناپذیر بدل ساخته است. با این حال نمی توان موضوع محیط زیست را به عنوان یکی دیگر از متغیرهای اصلی توسعه از نظر دور داشت؛ اگرچه هیچ مسیر توسعه ای بدون راهکار نیست و بدون شک می توان با در اختیار داشتن فناوری هایی، این راه را طی کرد تا ضمن توسعه از درآمدها و مواهب انرژی هم بی بهره نماند. از این رو آنچه به عنوان اصلی مهم در حوزه صنعت نفت به شمار می رود، غافل نبودن از موضوع حفاظت از محیط زیست است. شتاب بخشی به طرح های جمع آوری گازهای همراه از جمله سیاست های وزارت نفت دولت سیزدهم است؛ مسیری مهم که افزون بر ایجاد ارزش افزوده ای مناسب، آلودگی های زیست محیطی را هم کاهش خواهد داد. در مرور اقدام ها و برنامه ریزی شرکت ملی نفت ایران، مواردی همچون جلوگیری از سوزانده شدن گاز مشعل به ظرفیت 92 میلیون فوت مکعب در روز با تکمیل 3 واحد فرآورش منصوری، مارون 6- و چشمه خوش، انعقاد 8 قرارداد جمع آوری گازهای مشعل با شرکت های EPC داخلی به ارزش 545 میلیون دلار، امضای تفاهم نامه انجام خدمات مشاوره تصفیه پساب صنعتی واحد بهره برداری نفت قشم با جهاد دانشگاهی، بهبود وضعیت و ارتقای واحدهای تصفیه پساب پالایشگاه پارس جنوبی و تزریق 400 میلیون فوت مکعب در روز به میادین نفتی یا تامین سوخت کشور با اجرای طرح های محیط زیستی وجود دارد.