رفع مشکلات کارکنان

حضور اوجی در وزارت نفت، مصادف با نارضایتی و اعتراض کارکنان در بخش های مختلف بود. آنچه در برنامه ها و بیان اولویت های وزیر نفت بر آن تاکید شد، ساماندهی و رسیدگی به مطالبات کارکنان صنعت نفت بود؛ موضوعی که در همان ماه های ابتدایی، آن را مورد توجه قرار داد و در همان آغاز هفته های فعالیت خود با صدور ابلاغیه ای، خواستار توقف اقدام های اجرایی و لغو بعضی ابلاغیه های مربوط به حوزه منابع انسانی شد. همچنین دستور بررسی و اصلاح ابلاغیه ها و شیوه نامه های مربوط به منابع انسانی را در ۹ بخش به معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت ابلاغ کرد. افزون بر آن، نظام هوشمند جبران خدمات، جذب نیروهای قراردادی مشمول بند «و»، اجرای بند «د» تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور در مورد نیروهای پیمانکاری، پیگیری طبقه بندی مشاغل برای کارکنان پیمانکاری، احیای شورای حیاتی مدیران، طرح نظام و برگزاری آزمون سراسری، بخشی از فعالیت های انجام شده در مسیر توجه به نیروی انسانی به شمار می رود که پس از آن با تبدیل وضعیت ۳۰ هزار نفر از ایثارگران صنعت نفت طبق مصوبه مجلس، به کارگیری فارغ التحصیلان در صنعت نفت و اصلاح نظام دستمزد کارکنان قراردادی و بازنشستگان همراه بود.

موضوع مهمی که از سنوات پیش و از سال ۱۳۹۳ مورد درخواست کارکنان رسمی بوده و این روزها جدی تر پیگیر این مطالبه هستند، اجرای جدول حقوق موسوم به ماده (۱۰) است که وزیر نفت درباره آن گفته است:  نیروهای صنعت نفت در سال های اخیر به نوعی بی انگیزه شده بودند و ما اقدام های خوبی را در برنامه قرار دادیم و ماده ۱۰ را به طور جدی پیگیری می کنیم و من به همه همکاران به ویژه نیروهای تازه استخدام قول می دهم که ماده ۱۰ اجرایی شود.

 تامین پایدار سوخت زمستانی

روی کار آمدن دولت، یک ماه مانده به پاییز و در ایامی بود که بخش های مختلف باید برای تامین پایدار سوخت زمستانی از آمادگی کافی برخوردار می شدند. در آن ایام اگر چه زمزمه دغدغه تامین گاز فصل سرما قبل از شروع زمستان 1400 شنیده می شد و براساس بررسی های وزارت نفت در ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم، آمار ذخیره سازی های سوخت مایع در نیروگاه ها و صنایع نسبت به پارسال ۲۵ تا ۳۰ درصد پایین تر بود و پیش بینی می شد زمستان امسال با کسری گاز ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون مترمکعبی مواجه باشیم؛ اما در دستور کار قرار گرفتن اقدام های کوتاه مدت برای گذراندن فصل سرمای ۱۴۰۰ و اقدام های میان مدت و بلندمدت برای رفع مشکل کسری گاز و محدود کردن سوخت نیروگاه ها باعث شد زمستان 1400 بدون قطع گاز خانگی سپری شود و در این مقطع، جلسات تامین گاز که طی سال های گذشته به صورت هفتگی برگزار می شد، در این مقطع حساس روزانه صورت می گرفت و فصل سرما، گرم گذشت که می توان آن را از توفیقات وزارت نفت دولت سیزدهم در یک سال اخیر قلمداد کرد.

 گشایش مسیرهای جذب سرمایه

اعتقاد و باور اوجی به موضوع سرمایه گذاری در صنعت نفت این بود که آن را از نان شب واجب تر می دانست و در فواصل مختلف اعلام می شد که این موضوع با روش های مختلف در حال پیگیری است. براساس گزارش ارائه شده از سوی وزیر نفت در 6 ماه نخست دولت، وزارت نفت بالغ بر 45 قرارداد و تفاهمنامه با سرمایه گذاری 6/15 میلیارد دلار در زمینه توسعه میادین نفت و گاز، جمع آوری گازهای مشعل، احداث خطوط لوله انتقال فراورده های نفتی، بهسازی پالایشگاه ها و ذخیره سازی زیرزمینی گاز منعقد کرده است.

وزیر نفت با بیان اینکه در بررسی انجام شده برای طرح های توسعه ای وزارت نفت به ۱۶۰ میلیارد دلار طی هشت سال نیاز داریم، گفته است: برای تأمین این سرمایه، برنامه ریزی انجام شده که با این روند، مشکلی در تأمین آن وجود نخواهد داشت. به گفته اوجی از ابتدای دولت سیزدهم ۸۰ میلیارد دلار تفاهمنامه و قرارداد در حوزه میدان های نفتی و گازی و پتروپالایشگاه ها امضا کرده ایم. ۴۰ میلیارد دلار تفاهمنامه نیز با گازپروم روسیه در بخش های مختلف امضا شده و مانعی برای آن وجود ندارد. این تفاهمنامه ها و قراردادها، موضوعات متنوعی از توسعه میادین نفت و گاز، جمع آوری گازهای مشعل، احداث خطوط لوله انتقال فراورده های نفتی، بهسازی پالایشگاه ها و ذخیره سازی زیرزمینی گاز و... را در برمی گیرد.   از سویی با توجه به اینکه حجم قابل توجهی از منابع و ذخایر نفت و گاز ایران با کشورهای همسایه مشترک است و هم اکنون این کشورها عمدتا با بهره گیری از تکنولوژی و خدمات شرکت های بین المللی در حال توسعه و برداشت از این میدان های مشترک هستند، وزارت نفت، توسعه میادین نفت و گاز را با اولویت بخشی میدان های مشترک در برنامه ریزی خود قرار داده است. آغاز اجرای بیش از ۳۰ میلیارد دلار پروژه جدید در سطح چهار شرکت اصلی وزارت نفت طی یک سال گذشته از دیگر مواردی است که وزیر نفت به آن اشاره کرده است. بخشی از تفاهمنامه ها و قراردادها در ادامه می آید:

 تفاهمنامه 40 میلیارد دلاری ایران و روسیه

امضای تفاهمنامه ای به ارزش 40 میلیارد دلار با گازپروم روسیه از اقدام های مهمی بود که به ثمر رسید. تفاهمنامه شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم شامل ۶ محور است که عبارتند از: سرمایه گذاری در توسعه میدان های نفتی و گازی، سرمایه گذاری برای تکمیل پروژه نیمه تمام ایران-ال ان جی، تعریف پروژه های جدید ال ان جی شناور (FLNG) و ال ان جی کوچک مقیاس (MiniLNG)، سوآپ گاز، سوآپ فراورده نفتی، احداث خطوط فشار قوی صادراتی و انتقال فناوری مربوط به نفت و گاز. در همین زمینه، خجسته مهر روس ها را مصمم در فرایند تبدیل به قرارداد این تفاهمنامه دانسته و از برنامه شرکت ملی نفت ایران برای سرمایه گذاری  ۱۶۰ میلیارد دلاری در صنعت نفت خبر داده است.

 

سرمایه گذاری  ۷ میلیارد دلاری توسعه آزادگان

امضای تفاهمنامه 7 میلیارد دلاری آزادگان به عنوان بزرگ ترین میدان نفتی ایران با عراق را می توان از اقدام های مثبت وزارت نفت دولت سیزدهم برشمرد. در این طرح، سرمایه گذاری ۷ میلیارد دلاری برای توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان با هدف رسیدن به تولید ۵۷۰ هزار بشکه نفت در روز پیش بینی شده و بانک های مهم کشور و شرکت های اکتشاف و تولید در این طرح سهامدار می شوند و بخشی از سهام این طرح نیز به مردم واگذار خواهد شد.

  هدایت سرمایه ها به سمت پتروپالایشگاه ها

تفاهمنامه های مشارکت و تأمین مالی ساخت پالایشگاه «مروارید مکران» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین و فوق سنگین در جاسک و پتروپالایشگاه «شهید قاسم سلیمانی» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین در بندرعباس، همسو با اجرای قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری  مردمی روز دوشنبه، ۱۰ مرداد با حضور سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری و جواد اوجی، وزیر نفت امضا شد. تفاهمنامه مشارکت و تأمین مالی احداث پالایشگاه «مروارید مکران» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین و فوق سنگین در جاسک با برآورد ۷ میلیارد دلار سرمایه گذاری  میان گروه اقتصادی مفید و بانک های ملت، تجارت و پارسیان امضا شد.

 استفاده حداکثری از تجهیزات ساخت داخل و بهره مندی از قانون تنفس خوراک از ویژگی های طرح ساخت پالایشگاه نفت مروارید مکران است. تفاهمنامه مشارکت و تأمین مالی احداث پتروپالایشگاه «شهید قاسم سلیمانی» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین نیز با برآورد ۱۱ میلیارد دلار سرمایه گذاری میان بانک های ملی، رفاه کارگران، ملت و تجارت و گروه تدبیر انرژی، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، شرکت سرمایه گذاری اهداف و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران امضا شد.

  برگ برنده ای به نام دیپلماسی انرژی

«پشت میز ننشستیم»؛ این جمله اوجی، آیینه تمام نمای عملکرد در حوزه دیپلماسی است. بهبود روابط با همسایگان را باید از رویکردهای اصلی وزارت نفت در حوزه دیپلماسی انرژی تلقی کرد، به گونه ای که توسعه دیپلماسی انرژی و همکاری های ایران با کشورهای همسایه، به عنوان یکی از مهم ترین محورهای کاری در دستور کار قرار گرفت و حاصل جمع این سیاست، دستاوردهای مختلف با کشورهای همسایه از روسیه تا قطر، عمان، ترکمنستان و حتی آمریکای لاتین بوده و باید گفت که با رویکرد همگرایی منطقه ای دولت سیزدهم، الگویی مهم و متفاوت از همکاری ها در حوزه دیپلماسی انرژی محقق شده که خلاصه ای از آن در ادامه می آید:

ایران- ترکمنستان- آذربایجان

نقطه عطف و گشایش فصل تازه روابط میان دو کشور از منظر دیپلماسی انرژی، امضای قرارداد سوآپ گاز بوده که کارشناسان آن را گامی مهم و استراتژیک در این عرصه اعلام کردند. می توان گفت که روابط ترکمنستان- آذربایجان و ایران پس از دیدار روسای جمهوری در حاشیه اجلاس سازمان همکاری های اقتصادی در عشق آباد، شتاب جدیدی گرفت و پس از آن بود که تصمیم برای فعال سازی گفت وگوهای اقتصادی اخذ شد و در سفر اخیر اوجی به باکو، ایران و جمهوری آذربایجان تفاهمنامه افزایش دو برابری سوآپ گاز ترکمنستان از خاک ایران به مقصد آذربایجان را امضا کردند و براساس این تفاهمنامه، دو طرف توافق کردند حجم گاز انتقالی سالانه ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از طریق خطوط ایران را دو برابر کنند. این قرارداد به صورت حجمی است و ایران به عنوان هزینه سوآپ (Swap Fee) بخشی از گاز انتقالی را برمی دارد.

گام نخست این اقدام مهم، آذر پارسال در حاشیه سران اکو سه کشور ایران، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان رقم خورد و با حضور رؤسای جمهوری ایران و جمهوری آذربایجان در ترکمنستان و در حاشیه نشست سران سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) امضا شد و طرفین توافق کردند سالانه ۱.۵ تا ۲ میلیارد مترمکعب گاز ترکمنستان را به جمهوری آذربایجان سوآپ کنند. این قرارداد که پس از پنج سال توقف مبادلات گازی ایران و ترکمنستان امضا شد، به افزایش پایداری شبکه گاز در شمال شرق ایران منجر می شود و مسیر ایران را برای تبدیل شدن به قطب انرژی منطقه هموارتر می کند. امکان افزایش حجم این قرارداد در آینده نیز وجود خواهد داشت. قرارداد سوآپ ۱۱ دی ماه (۱۴۰۰) عملیاتی شد که دستاوردهای ممتازی برای ایران به همراه داشت و وزارت نفت در دولت سیزدهم توانست با فعال کردن ظرفیت های دیپلماسی انرژی، تنها سه ماه پس از استقرار دولت، نخستین گام مهم را در باز کردن مسیرهای مسدود شده بردارد و قرارداد سوآپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از مسیر ایران را که پنج سال پیش مسدود شده بود، احیا کند.  پس از آن، جواد اوجی ۱۸ دی ماه در سفرهیأت ترکمنی به ریاست رشید مردوف، معاون رئیس کابینه وزرا و وزیر امور خارجه ترکمنستان اعلام کرد: «زیرساخت کافی برای واردات و سوآپ گاز وجود دارد و ایران برای انتقال ۴۰ میلیون مترمکعب گاز در روز یا ۱۰ تا ۱۵ میلیارد مترمکعب در سال آمادگی دارد.» اقدامی مهم که در سفر اوجی به ثمر نشست و نمایاگر نقش آفرینی مهم ایران در بازار فعلی انرژی خواهد بود.

وزارت نفت با توجه به عنایت ويژه دولت سيزدهم در خصوص بهبود روابط با همسايگان، بويژه كشور تركمنستان و پيگيري شورای عالی امنیت ملی، قرارداد سوآپ گازي سه جانبه بين ايران، تركمنستان و آذربایجان (با رقم سالانه 1. 5 تا 2 میلیارد مترمکعب گاز) را در تاريخ 7 آذر1400 منعقد کرد که این قرارداد از ابتدای سال جدید میلادی (11 دی 1400) اجرایی شد و پس از آن در سفر دیگر وزير نفت به جمهوري آذربايجان، تفاهمنامه افزايش دو برابري سوآپ گاز از تركمنستان به آذربايجان به امضا رسید.