ساخت کاتالیست جذب جیوه برای اولین بار در کشور

پالایشگاه سوم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، با شرکت های توانمند و دانش بنيان داخلي در حوزه ساخت کاتالیست جذب جیوه که بسیار حساس و با تكنولوژي ساخت پيچيده است و برای اولین بار در کشور ساخته می شود، قراردادی داشته که این محصول تا پیش از تعمیرات اساسی امسال، تحویل و بعد از آزمایش در واحدهای عملیاتی به تولید انبوه خواهد رسید. محمد شفیع موذنی، مدیر پالایشگاه سوم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی می گوید: این پالایشگاه شامل فازهای 4 و 5 می شود که برای تولید 50 میلیون متر مکعب گاز شیرین،80 هزار بشکه میعانات گازی، حدود 40 تن گوگرد و بیش از 20 هزار تن اتان طراحی شده است. وی اظهار می کند: میزان تولیدات از سال های گذشته با توجه به شرایط عملکردی و اصلاحی که پالایشگاه ها داشته اند، هم از نظر کیفیت و هم از نظر کمیت افزایش داشته است. برای افزایش خوراک دریافتی خط لوله 18 اینچی در مسیر پالایشگاه سوم ساخته شد که حدود 3 تا 5 میلیون متر مکعب گاز در روز به خوراک این پالایشگاه اضافه شده که به همین نسبت روی تولیدات محصولات تاثیر خواهد گذاشت. به گفته مدیر پالایشگاه سوم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، با توجه به اینکه اتان، یکی از درآمدهای شرکت ملی گاز محسوب می شود، در تمامی پالایشگاه های مجتمع پارس جنوبی، بخصوص پالایشگاه سوم، اقدامات اصلاحی از جمله تعمیرات اساسی دوره ای برای افزایش کارایی واحدهای تولید اتان صورت گرفته است. تعویض بسترهای نمزدايي و افزایش کیفیت آنها، کاهش از سرویس خارج شدن واحدها، اجرای چند پروژه پژوهشی برای افزایش كيفيت محصولات از جمله LPC که تحقیقات و آزمایش های اولیه آن انجام شده، در این خصوص بوده است. وی ادامه می دهد: كاهش مشعل سوزي، مورد مهمی است که از سوی وزارت نفت به صورت جدی پیگیری می شود كه در قالب دو برنامه كوتاه مدت و بلند مدت شروع شده است.

 نقشه برداری از قطعات حساس و مورد نیاز پالایشگاه

مدیر پالایشگاه سوم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، درباره خودکفایی در این پالایشگاه می گوید: در کمیته خودکفایی مجتمع از قطعات حساس و مورد نیاز پالایشگاه، نقشه برداری و برنامه ریزی برای تامین قطعات یدکی Tec-High در دستور كار قراردارد. بسیاری از قطعات و تجهیزات مانند پمپ های کمپرسور هوا و توربین های برق، بومی سازی شده اند. در بخش زیادی از تجهیزات برق و ابزار دقیق، کارت های آنالوگ و دیجیتال، بحث آشکارسازی های شعله و گاز که روی ایمنی و سلامت پالایشگاه تاثیر دارد نیز خودکفا شده ایم.  موذنی ادامه می دهد: از چند سال گذشته، کمیته ای در وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران به عنوان ساخت بار اول تشکیل شده که مجوزهای خوبی برای ساخت تجهیزات مورد نیاز از جمله ساخت دمنده های واحد SRU و ساخت توربواکسپندر از سوی شركت هاي دانش بنيان ارائه شده که امیدواریم با توجه به شعار سال، در سال 1401 به نتیجه برسد. وی مهم ترین برنامه های آتی پالایشگاه را تعمیرات اساسی و تأمين قطعات یدکی مورد نياز،   بازرسی از تجهیزات و دستگاه ها، كاهش فلرينگ و افزايش اتان عنوان می کند.

  پالایشگاه هفتم و تنوع در تولید محصولات

پالایشگاه هفتم از منظر تنوع محصول، در زمره پالایشگاه های کامل شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی قراردارد وافزون بر گاز شیرین، میعانات گازی و گوگرد، محصولات با ارزش افزوده بالا شامل اتان برای مصارف پتروشیمی های منطقه پارس، پروپان و بوتان نیز تولید می کند. حسن اسعدی، مدیر پالایشگاه هفتم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی با اشاره به تولید 6 محصول در این پالایشگاه می گوید: پالایشگاه هفتم، بالاترین نرخ بازیابی اتان رادر بين پالایشگاه هاي مجتمع و بالاتر از طراحي (66 درصد) كه بین 77 تا 81 بوده،محقق كرده است. براي ارتقاي كيفيت اتان CO2 زير مقدار 50 ppm و تحقق الزامات مشتري براي كاهش خوشبختانه اقدامات موثري انجام و بعد از اتمام تعميرات اساسي، با اصلاح فرايند احياي بسترهاي واحد 116 اين مهم محقق شد. به گفته وی، محدوده عملياتي این پالایشگاه شامل فازهای17و18 و تاسیسات مشترک شماره2 می شود. این تاسیسات ماموریت آبرسانی به پالایشگاه های 6( فازهاي 15/16)7 ( فازهاي 17/18 )و8(فازهاي 20/21 ) نیروگاه سیکل ترکیبی بعثت و مخازن متمرکز ستاره خلیج فارس را نیز عهده دار است. تاسيسات آب شیرین کن هم در اين مجموعه وجود دارد. وی درباره اقدامات پالایشگاه در حوزه محیط زیست می گوید: فضای سبز پالایشگاه از 12 هزار متر مربع به 35 هزار متر مربع در سال گذشته افزایش پیدا کرده؛ همچنین یکی از اقدامات خوبی که در سال گذشته صورت گرفت، تعميرات اساسي تجهيزات و لایروبی همه حوضچه های واحد تصفيه پساب صنعتی پالایشگاه بود. وی با اشاره به فعالیت ها در حوزه اچ اس ای می گوید: این پالایشگاه در حوزه اچ اس ای با برنامه ريزي، اقدامات و پایش های مناسبی که صورت گرفته 10 میلیون ساعت كاركرد بدون حادثه ثبت کرده است. دو شاخص مهم ایمنی در حوزه مديريت استراتژیک؛TRIR نرخ حوادث قابل ثبت و شاخص LTIF که بيانگر نرخ آسیب های منجر به زمان از دست رفته بوده،خوشبختانه تاکنون در پالایشگاه هفتم صفر است. به گفته وی، با هدف تحقق مسؤولیت اجتماعی، سال 97 توافقنامه ای را با آبفای استان بوشهر و شهرستان عسلویه داشته ایم که مرداد سال گذشته تکمیل و بیش از 11 هزار متر مکعب آب شیرین به آنها تحویل داده ایم؛ البته تعهد پالایشگاه براي زمان اوج مصرف در تابستان است.

 راه اندازی کمپرسور A Gas off فاز 18

مدیر پالایشگاه هفتم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی ادامه می دهد: با هدف کاهش فلرینگ در پالایشگاه و با توجه به فعاليت هاي باقي مانده از طرح در زمان تحويل گيري پالایشگاه، با تكيه بر توانمندي نیروی انسانی متخصص پالایشگاه و امكانات موجود و استفاده از ظرفيت هاي داخلي توانستیم کمپرسور A Gas off فاز 18 را راه اندازی و در مدار تولید قرار دهیم. راه اندازی واحد تغلیظ گاز اسیدی (AGE) در فاز 18 برای افزایش بازدهی گوگرد و کاهش انتشار گازهای دی اکسید کربن (SO2 ) هم از دستاوردهاي اجرايي سال گذشته است.  به گفته اسعدی، 50 درصد خریدهای سال گذشته پالایشگاه از تولیدکنندگان داخلی تامین و برنامه ریزی شده تا در سال جاری با معادل سازی و انجام اقدامات خودکفایی این روند بهبود یابد. وی اظهار می کند: با هدف خودکفایی مواد شيميايي مصرفي در پالایشگاه و استفاده از خدمات شركت هاي دانش بنيان، آنتی فوم يا ماده ضد كف در فرایند شیرین سازی گاز و ماده شیمیایی میتره سرد براي شست و شوي آب شیرین کن های تاسیسات مشترک شماره 2 از سوی شرکت های دانش بنیان، بومی سازی و فرايند معادل يابي كامل شده و در حال استفاده است.

 تعویض جاذب های واحد نم زدایی برای اولین بار

مدیر پالایشگاه هفتم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی تصریح می کند: در حوزه بازرسی فنی، با توجه به شرایط خاص شيوع کرونا و با رعایت شیوه نامه های بهداشتی و انجام تعميرات اساسي پالایشگاه، شاخص تجهيزات داراي گواهي سلامت از 67 درصد به 74 درصد ارتقا يافت.  اسعدی می گوید: به منظور ارتقاي شاخص دسترسي پالایشگاه و پيرو تاکیدات دیسپچینگ شرکت ملی گاز براي جبران كمبود گاز در زمستان وكاهش مصرف سوخت نيروگاه ها، در اولين تجربه در سطح مجتمع، تعویض جاذب های واحد نم زدایی رديف دوم گازي پالایشگاه بدون توقف تولید و با حفظ 80 درصد ظرفيت اجرایی شد. این اقدام علاوه بر افزایش تولید پالایشگاه در کاهش بازه زمانی تعمیرات اساسی نیز تاثیرگذار بوده است. اين تجربه عملياتي که با تدوين دستورعمل، انجام فرايند ارزيابي ريسك و با پيش بيني تمهيدات لازم محقق شد، براي سال هاي آتي هم ادامه خواهد داشت.

  تشکیل کارگروه پژوهش خلاقیت و نوآوری

مدیر پالایشگاه هفتم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی با اشاره به تشکیل کارگروه پژوهش خلاقیت و نوآوری در پالایشگاه می گوید: این کارگروه، استعدادهای همکاران را شناسایی و بر اساس توانمندي ها، همكاران علاقه مند را در جایگاه های مناسب برای انجام پروژه های پالایشگاه به کار می گیرد. وی عنوان می کند: اهداف و برنامه هاي همه ادارات پالایشگاه در دو حوزه برنامه هاي مديريت استراتژيك و برنامه هاي حياتي مصوب و به صورت ماهانه علاوه بر روساي هر امور از سوی واحد تحليل سيستم و بهره وري پالایشگاه هم پايش و رصد می شود. 68 برنامه در سال گذشته به اتمام رسيده و براي امسال هم مجدد بازنگري خواهد شد.

   تولید پاک، یک ویژگی خاص است

با تعویض بسترهای غربال مولکولی پالایشگاه هشتم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، تولید گاز نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. بر اساس تست های اخیری که از سوی واحد مهندسی ستاد انجام شده، تنها پالایشگاهی که توانسته بالغ بر 65 درصد اتان موجود در گاز را استحصال کند، پالایشگاه هشتم بوده است. هادی چابک، مدیر پالایشگاه هشتم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی می گوید: این پالایشگاه که شامل فازهای20 و21 و به صورت 100 درصد ایرانی است، بر اساس تولید 50 میلیون متر مکعب گاز طبیعی، 65 هزار بشکه میعانات گازی، 260 تن در روز گوگرد و 2400 تن در روز اتان طراحی شده است. وی می افزاید: با توجه به اینکه حفظ محیط زیست، جزو اولویت های اصلی پالایشگاه بوده، در همان ابتدای ساخت پالایشگاه سعی شده تا همزمان با واحدهای اصلی، واحدهای مربوط به محیط زیست مانند واحد بازیافت گوگرد و تصفیه پساب هم راه اندازی شود تا تولید پاک را داشته باشیم. چابک ادامه می دهد: بر اساس سیاست های RBI حداکثر بازرسی را از تجهیزات داشته ایم و به نحوی عمل شده که تا پایان سال گذشته 70 درصد از تجهیزات پالایشگاه مورد بازرسی داخلی قرار گرفته و این باعث پایداری تولید و ایمنی شده است.  مدیر پالایشگاه هشتم درباره میزان فلرینگ نیز می گوید: فلرینگ پالایشگاه همیشه کمتر از میزان استاندارد بوده و سعی شده تولید را با رعایت شرایط زیست محیطی انجام دهیم و به هر قیمتی تولید نکنیم. ویژگی خاص این پالایشگاه، تولید پاک و شعله سوزی بسیار پایین تر از میزان طراحی شده است.  به گفته وی، پالایشگاه هشتم در حوزه زیست محیطی، عملکرد بسیار خوبی داشته، به طوری که از سازمان محیط زیست استان فارس، به دلیل کمترین میزان آلایندگی تقدیرنامه دریافت کرده است. وی درباره برنامه های سال جاری پالایشگاه می گوید: تعمیرات اساسی موثر و منسجم، یکی از برنامه های ویژه امسال است. همچنین تحقق بازرسی های فنی تجهیزات به میزان 80 درصد باعث خواهد شد تا تولید اطمینان بخشی را داشته باشیم.

 ساخت توربواکسپندر از سوی شرکت های دانش بنیان

مدیر پالایشگاه هشتم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی در پایان اظهار می کند: در حوزه خودکفایی، از ظرفیت های ساخت بار اول استفاده شده تا بتوانیم از تهدید تحریم، یک فرصت بسازیم. بسیاری از نیازهای پالایشگاه مثل تجهیزات دمنده و واحدهای بازیافت گوگرد و توربواکسپندرها (توربین انبساطی) که تجهیزات مهم و استراتژی در تولید هستند، با کمک شرکت های دانش بنیان ساخته شده اند.