گزارشي از گسترد گي مسئوليت هاي اجتماعي وزارت نفت د ر مناطق نفت خيز جنوب
مرد م د اري نفتي
سيد محمد ميرزامحمد زاد ه مسير باز هم اهواز و عسلويه بود . پرواز که به زمين نشست، انگار د ر خانه بود يم، خانه اي آشنا با مرد مي آشنا، انگار د ر بين افراد خانواد ه باشي. اين بار اما جنس سفر ما با سفرهاي د يگر متفاوت است. د يگر نه خبري از د کل و نفت و آتش است و نه از کارگر نفتي و چاه و اچ اس اي. اين بار آمد ه ايم تا ببينيم سهم مرد م از اين هياهو چيست، آمد ه ايم تا با طرح هاي عمراني شرکت ملي نفت ايران که د ر مناطق نفت خيز به ويژه د ر خوزستان د ر حوزه آموزش اجرا شد ه است، بيشتر آشنا شويم.
اين بار ما با همکارانمان د ر «مد يريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز» همراه شد ه ايم؛ يکي از مد يريت هاي برجسته، اما خاموش صنعت نفت که بخش عمد ه اي از وظايف مسئوليت هاي اجتماعي وزارت نفت را بر د وش مي کشد . د ر واقع وزارت نفت با ايجاد اين مد يريت براي انجام مسئوليت هاي اجتماعي، خود را موظف کرد ه است که بخشي از بود جه خود را که ربطي به ميزان فروش نفت ند ارد ، به توسعه مناطق نفت خيز و معيشت مرد م منطقه اختصاص د هد . اين مد يريت د ر طول فعاليت خود بيش از 3 هزار و 400 پروژه را براي توسعه منـاطق نفت خيز د ر زمينه هاي زيرساختي، عمراني، آموزشي، د رماني، ورزشي و شهرسازي به انجام رساند ه است. هرچند که برخي گمان مي کنند اين پروژه براي کارمند ان نفت به انجام مي رسد ، اما د ر واقع اين پروژه ها عام المنفعه است و همه مرد م مناطق نفت خيز، چه آنها که د ر نفت شاغلند و چه آنها که ارتباطي با نفت ند ارند ، مي توانند از اين امکانات بهره ببرند ، ضمن آنکه بود جه تأمين شد ه اين پروژه ها از محل فروش نفت که مستقيما به حساب خزانه د اري د ولت واريز مي شود ، به د ست نيامد ه، بلکه اين پروژه ها از بود جه شرکت ملي نفت ايران که د ر واقع 5/14 د رصد از کل فروش نفت است، حاصل مي شود . د ر واقع با مصوب هيئت مد يره شرکت ملي نفت ايران، بخشي از اين 5/14 د رصد فروش نفت که براي حق و حقوق کارکنان و همچنين توسعه صنعت د ر نظر گرفته شد ه، به منظور انجام مسئوليت هاي اجتماعي و فعاليت هاي عمراني د ر مناطق نفت خيز هزينه مي شود . بايد د ر نظر د اشت د ر سال هاي تحريم که فروش نفت ايران هر روز کم و کمتر مي شد ، از بار مسئوليت هاي اجتماعي وزارت نفت کم نشد و هر ساله اين هزينه ها روند صعود ي مي گرفت. با کاهش بهاي نفت و سقوط از 140 د لار به 50 و حتي 40 د لار براي هر بشکه، هم وزارت نفت شانه از مسئوليت هايش خالي نکرد و به اين تعهد ها پايبند ماند و همواره معيشت مرد م متأثر از فعاليت هاي صنعتي وزارت نفت را مد نظر قرار د اد . بر اساس نقشه راهبرد ي وزارت نفت، هد ف از استحصال نفت، عمران و آباد اني کشور است و پرد اختن به زند گي و معيشت مرد مي که د ر مناطق نفت خيز زند گي مي کنند ، بد ون ترد يد از بيشترين اهميت برخورد ار است. آن طور که محسن اميريان، مد ير نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز مي گويد : پرد اختن به مقوله آموزش، موضوع بسيار مهمي است، زيرا با آموزش مي توانيم مد يران فرد ا را تربيت و د ر واقع انسان سازي کنيم. بر همين اساس د ر مد يريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز، بر د و مقوله مد رسه سازي و برگزاري کلاس هاي آموزشي براي بوميان مناطق نفت خيز تأکيد بيشتري شد ه است. بر همين اساس، تيم خبري ما براي بازد يد به چند مد رسه ساخته شد ه از سوي اين مد يريت سرکشي کرد و اوضاع و احوال آنها را جويا شد و پس از آن به سراغ کلاس هاي کنکوري رفتيم که د انش آموزان کنکوري براي تقويت بنيه د رسي خود د ر آنها حضور مي يافتند و با هزينه نفت، اساتيد برجسته براي تد ريس از تهران به اين شهر ها مي آمد ند .
خبر خوش براي بچه هاي مد ينات
اولين مد رسه اي که د ر آن حاضر شد يم، يک مد رسه سه کلاسه با نام شهد اي صنعت نفت (عطار) د ر منطقه غيزانيه د ر روستاي مد ينات اهواز بود . به گفته رئوف پيمان نايب زاد ه، نمايند ه مد يريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز د ر استان خوزستان، اين روستا يکي از محروم ترين مناطق اطراف اهواز و د ر 35 کيلومتري اين شهر واقع شد ه است. نايب زاد ه اد امه مي د هد : جمعيت اين روستا حد ود 2 هزار نفر است و ساکنان آن مجبورند براي تحصيل به اهواز بروند . اغلب کود کان و نوجوانان از وسايل نقليه ناامن همچون موتورسيکلت براي ترد د استفاد ه مي کنند . به گفته نايب زاد ه، صنعت نفت براي اين طرح 350 ميليون تومان هزينه کرد ه است. هم اکنون اين مد رسه از سوي پيمانکار تکميل و تعهد هاي تجهيز آن انجام شد ه است، اما به د ليل پاره اي از مسائل، وزارت آموزش و پرورش هنوز کار تکميل تجهيز و تأمين نيروي انساني و کاد ر آموزشي آن را انجام ند اد ه است. اميريان بعد از اين بازد يد د ر مصاحبه اي براي ما توضيح د اد که اين طرح مربوط به د ولت د هم بود ه که د ر آن زمان نياز سنجي براي ساخت مد رسه از سوي وزارت نفت صورت مي گرفته است و به همين د ليل هم اکنون آموزش و پرورش براي تحويل گرفتن آن اند کي مشکل د ارد ، اما د ر د ولت يازد هم و د وازد هم اين رويه اصلاح شد ه است و د يگر مد يريت نظارت بر طرح هاي عمراني براي ساخت پروژه اي تصميم نمي گيرد ، بلکه هر د ستگاهي د ر مناطق نفت خيز نياز سنجي مي کند و هر جا که نياز به ساخت مجتمع آموزشي، ورزشي، رفاهي و ... د اشته باشد ، به وزارت نفت اعلام مي کند و پس از تصويب د ر هيئت مد يره شرکت ملي نفت ايران و تصميم عالي ترين مقام وزارت، کار ساخت آن از سوي د ستگاه مربوطه آغاز مي شود و مد يريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز، تنها ناظر بر اجراي آن است. اميريان تأکيد مي کند که براي اين مد رسه نيز، رايزني هايي صورت گرفته و به زود ي مسئله آن حل مي شود و د انش آموزان مد ينات مي توانند به زود ي د ر کلاس هاي همين مد رسه حاضر شوند و از امکانات آن بهره ببرند .
د عاي خير براي نفتي ها
د ومين مد رسه اي که تيم خبري شرکت ملي نفت ايران د ر آن حاضر مي شود ، مد رسه پر شور غيزانيه شهد اي صنعت نفت بود که د ر روستاي حفيره حاج بربين واقع شد ه بود . ليلا محيسني، د هيار روستا که از آمد ن تيم خبري ما بسيار خوشحال شد ه بود ، از زحمات صنعت نفت تقد ير مي کند و مي گويد : قبلا اين روستا يک کانتينر 2 کلاسه براي آموزش د انش آموزان روستا د اشت که اوضاع اسفباري را تحميل مي کرد . بيشتر د انش آموزان ترجيح مي د اد ند به اهواز بروند و آنها که امکانات رفت و آمد ند اشتند ، ترک تحصيل مي کرد ند . حمد الله فرجي، مد ير مد رسه که همزمان کار تد ريس پايه د وم د بستان 6 کلاسه را به عهد ه د ارد ، از کمبود نيروي انساني براي آموزش و نبود برخي امکانات از جمله کامپيوتر، فکس، پروژکتور و کولر مي گويد و عنوان مي کند : به د ليل د وري از اهواز، معلم ها کمتر حاضر به تد ريس د ر اين روستاها مي شوند . نايب زاد ه، نمايند ه مد يريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز د ر خوزستان از جمعيت 1500 نفري اين منطقه مي گويد و توضيح مي د هد : يک ميليارد و 500 ميليون تومان براي اين مد رسه 6 کلاسه از سوي نفت هزينه شد ه است که شامل تجهيزات آزمايشگاه و برخي وسايل مد رسه نيز مي شود . محمد امين باوري، همسر خانم محيسني هم که رئيس شوراي روستاي حفيره حاج بربين است، از حضور تيم خبري تقد ير مي کند و مي گويد : سلام ما را به مد يران شرکت نفت برسانيد و بگوييد د عاي خير اهالي روستاي حفيره به د نبال همه زحمت کشان صنعت است که به فکر معيشت و آموزش ما هستند . د انش آموزان پر شور و نشاط مد رسه هم که از د يد ن تيم خبري روابط عمومي شرکت ملي نفت ايران شگفت زد ه شد ه اند ، از وجود مد رسه د ر روستايشان بسيار خرسند ند و مي گويند : د رس خواند ن د ر کانتينر بسيار د لگير و ترسناک بود اما الان اصلا د وست ند ارند از مد رسه بيرون بروند .
زند ه شد ن ياد کود کي
مد رسه بعد ي که سراغش مي رويم، يک ساختمان مستهلک د ر منطقه کوي مالکيه د شت آزاد گان خوزستان و شامل 2 د بستان پسرانه امام صاد ق (ع) و د بستان د خترانه شکوفه مي شود ، اما اين موضوع، امسال پايان مي يابد و با کمک شرکت ملي نفت يک مد رسه 3 کلاسه با نام امام صاد ق(ع) تا پايان امسال د يوار به د يوار اين مد رسه ساخته مي شود و کلاس هاي مستهلک تخريب مي شوند و د يگر د انش آموزان د ختر و پسر مجبور به تحصيل به صورت مختلط نخواهند بود . ما هم چند د قيقه اي د ر يکي از کلاس هاي د رس، کنار ساير د انش آموزان نشستيم و ياد ايام کود کي د ر د لمان تازه شد .آخرين مد رسه هم که به صورت بسيار مهند سي و با رعايت کامل قوانين د ر حال ساخت بود ، پذيراي تيم خبري ما شد و توانستيم ساختمان د ر حال ساخت آن را مشاهد ه کنيم، مد رسه 6 کلاسه مالک اشتر د شت آزاد گان بود که قرار است محلي براي تحصيل د انش آموزاني باشد که هم اکنون مجبور به تحصيل د ر خانه اهالي روستا هستند .
آماري از پروژه ها
به گفته اميريان، تا کنون 454 پروژه د ر اين حوزه د ر مناطق نفت خيز استان خوزستان به بهره برد اري رسيد ه که اين پروژه ها شامل ساخت مد رسه و هنرستان، مجتمع و ارد وگاه شبانه روزي، سالن چند منظوره و تجهيز مد ارس با اعتباري افزون بر 700 ميليارد و 958 ميليون ريال بود ه است. هم اکنون 35 پروژه نيز د ر همين زمينه ها د ر د ست اقد ام مد يريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز است که اعتبار د ر نظر گرفته شد ه براي اين پروژه ها افزون بر 444 ميليارد ريال است.
د انش آموزان برتر کنکور
پس از آنکه بازد يد ما از اين مد ارس تکميل شد ، سراغ مد ارسي رفتيم که د ر آنها کلاس هاي تقويت بنيه علمي د انش آموزان بومي منطقه با هزينه شرکت ملي نفت برگزار مي شود . به گفته مد يرنظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز، د ر منطقه غرب کارون و پارس جنوبي با تشکيل کلاس کنکور بوميان، اين مناطق مي توانند از اين امکانات بهره ببرند . بر اين اساس مقرر شد ه است که براي کنکور سال 97، 200 نفر از د انش آموزان بومي د شت آزاد گان شامل شهرهاي سوسنگرد ، هويزه و بستان و 280 نفر از د انش آموزان پارس جنوبي شامل شهرهاي د ير، کنگان، جم و عسلويه براي تقويت بنيه علمي تحت پوشش شرکت ملي نفت ايران قرار گيرند . به منظور برگزاري کلاس هاي آماد گي کنکور سراسري به ازاي هر د انش آموز، مبلغ 10 ميليون تومان و د ر مجموع 4 ميليارد و 800 ميليون تومان براي 480 نفر د ر نظر گرفته شد ه است. همچنين بر اساس همين طرح، همه اساتيد منتخب، طراحان پرسش هاي کنکور سراسري هستند و نرم افزار فوق پيشرفته اي براي پرسش هاي کنکور و برنامه ريزي تحصيلي د انش آموزان د ر نظر گرفته شد ه که به تناسب پرسش ها نقاط ضعف و قوت د انش آموز را تحليل و تراز مي کند و د انش آموزان برتر را که نياز به توجه بيشتر د ارند ، مشخص مي کند . همچنين کيفيت کار اساتيد را نشان مي د هد و اين گونه مي توان روي نقاط ضعف و قوت د انش آموز برنامه ريزي کرد . اميريان تأکيد مي کند : بسته آموزشي به ازاي هر د انش آموز د ر نظر گرفته شد ه که شامل جزوه، سي د ي هاي آموزشي و کتاب است، همچنين بر همين اساس يک نفر مشاور تحصيلي و انگيزشي و يک نفر مشاور آموزشي براي د انش آموزان د ر نظر گرفته شد ه است. د انش آموزان سوسنگرد د ر 10 آزمون و د انش آموزان عسلويه د ر 8 آزمون جامع شرکت مي کنند تا براساس بررسي مد يريت نظارت بر طرح هاي عمراني، ميزان پيشرفت طرح را د نبال و نظارت کنند . بر اساس آمارهايي که با اجراي اين طرح ها به د ست آمد ه است، از مجموع 222 نفري که سال 96 د ر اين طرح د ر د شت آزاد گان شرکت کرد ند ، 87 نفر د ر جمع قبول شد گان کنکور بود ند که نسبت به سال قبل از آن 2 برابر شد ه است (از مجموع 250 نفر ثبت نامي د ر آزمون هاي قلمچي سال 95 د ر اين منطقه تنها 42 نفر د ر کنکور پذيرفته شد ه بود ند .) د ر اين طرح به منظور تقويت بنيه علمي براي کنکور 97، 265 نفر از سوي آموزش و پرورش استان خوزستان معرفي شد ند که هزينه 200 نفر از آنها به عهد ه شرکت ملي نفت ايران و باقي آنها به عهد ه آموزش و پرورش است. د ر پارس جنوبي هم 318 نفر از سوي آموزش و پرورش معرفي شد ند که 280 نفر از آنها تحت پوشش اين طرح از سوي مد يريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز قرار گرفتند ؛ اين تعد اد بر اساس سهميه براي هر شهرستان تعيين شد ه است و آموزش و پرورش، هزينه د يگر افراد را به عهد ه مي گيرد . به گفته اميريان، معرفي اساتيد هر د و استان از سوي د بير انجمن فيزيک ايران صورت گرفته است.
هميشه غبطه مي خورد م
ما که براي بازد يد از اين کلاس ها به يکي از مد ارس سوسنگرد رفته بود يم، از استقبال متقاضيان اين کلاس ها شگفت زد ه شد يم. د انش آموزان پر شور سوسنگرد ي د ر کلاس ها حاضر شد ه و با اشتياق د ر حال علم آموزي بود ند . يکي از د انش آموزان رشته تجربي که مي خواهد حتما د ر کنکور سال 97 د ر رشته پزشکي د ر يکي از د انشگاه هاي برجسته کشور قبول شود ، مي گويد : هميشه وقتي د ر تلويزيون مي د يد م که د انش آموزان تهراني د ر کلاس هاي کنکور شرکت مي کنند و سطح د رسي خود را بالا مي برند ، به حالشان غبطه مي خورد م، اما هم اکنون بهترين اساتيد تهران، با پرواز براي آموزش به شهر ما مي آيند و ما همپاي ساير د انش آموزان و د ر همان سطح آموزش مي بينيم و اين برايمان خوشايند است. يکي د يگر از د انش آموزان کلاس رياضي از کيفيت آموزش برايمان مي گويد و عنوان مي کند اين کلاس ها سبب شد ه است ترسش از کنکور بريزد و تا قبل از اينکه د ر اين کلاس ها شرکت کند ، هيچ ايد ه اي د رباره پرسش هاي کنکور ند اشته است و حالا د ر هر آزمون حس مي کند که کنکور يک آزمون ساد ه است و مي تواند به راحتي د ر د انشگاه پذيرفته شود . د بير رياضي هم که يکي از شناخته شد ه ترين د بيران رياضي کشور است، ضمن تقد ير از اين طرح مي گويد : همه د بيران با رضايت د ر اين طرح شرکت مي کنند و از اينکه مي توانند د ر اين کار خير شرکت د اشته باشند ، خرسند ند . او د رباره سختي هاي رفت و آمد مي گويد . هرچند که مسير طولاني است، مجبوريم هر هفته به اهواز سفر کنيم، اما با امکانات پروازي و حمل و نقلي که آموزش و پرورش به نمايند گي شرکت ملي نفت ايران برايمان د ر نظر گرفته اند ، اين روند تسهيل شد ه است. او سطح علمي د انش آموزان منطقه را مطلوب ارزيابي مي کند و مي گويد : تا قبل از اينکه به اينجا بيايم، فکر نمي کرد م سطح علمي و آموزشي اين د انش آموزان بالا باشد ، اما الان به جرأت مي گويم که از نظر آموزشي اين د انش آموزان همپاي د انش آموزان تهراني و از نظر هوش هم بسيار سرشار هستند .
از لابه لاي حرف ها
اميريان: تا کنون 454 پروژه د ر اين حوزه د ر مناطق نفت خيز استان خوزستان به بهره برد اري رسيد ه که اين پروژه ها شامل ساخت مد رسه و هنرستان، مجتمع و ارد وگاه شبانه روزي، سالن چند منظوره و تجهيز مد ارس با اعتباري افزون بر 700 ميليارد و 958 ميليون ريال بود ه است.
محيسني: قبلا اين روستا يک کانتينر 2 کلاسه براي آموزش د انش آموزان روستا د اشت که اوضاع اسفباري را تحميل مي کرد . بيشتر د انش آموزان ترجيح مي د اد ند به اهواز بروند و آنها که امکانات رفت و آمد ند اشتند ، ترک تحصيل مي کرد ند .
محمد امين باوري: سلام ما را به مد يران شرکت نفت برسانيد و بگوييد د عاي خير اهالي روستاي حفيره به د نبال همه زحمت کشان صنعت است که به فکر معيشت و آموزش ما هستند .
د بير رياضي: همه د بيران با رضايت د ر اين طرح شرکت مي کنند و از اينکه مي توانند د ر اين کار خير شرکت د اشته باشند ، خرسند ند . هرچند که مسير طولاني است، مجبوريم هر هفته به اهواز سفر کنيم، اما با امکانات پروازي و حمل و نقلي که آموزش و پرورش به نمايند گي شرکت ملي نفت ايران برايمان د ر نظر گرفته اند ، اين روند تسهيل شد ه است.
ادامه در صفحه 13