اوج تقاضای نفت؛ شاید 2 تا 5 سال دیگر
مؤسسه مک کینزی در تازه ترین گزارش خود با عنوان «چشم انداز انرژی جهان در سال 2022 میلادی» اعلام کرد که روند کند تقاضای سوخت بخش حمل و نقل جاده ای می تواند تقاضای جهانی برای نفت خام را ظرف دو تا پنج سال آینده به اوج برساند.بر پایه برآوردهای این مؤسسه، افزایش استفاده از خودروهای برقی از عوامل اصلی سرعت پایین روند افزایش تقاضا برای نفت خام در نظر گرفته شده است، به طوری که برآوردها حکایت از آن دارد که با وجود روند بهبود کوتاه مدت شرایط بحران شیوع ویروس کووید-19 (کرونا)، تقاضای جهانی نفت خام و مایعات گازی در دو تا پنج سال آینده به اوج خود یعنی حدود 102 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
نکته گزارش مک کینزی این است که تحلیل ها و برآوردها مربوط به پیش از آغاز درگیری های نظامی روسیه-اوکراین است.
برآوردهای مؤسسه مک کینزی حکایت از آن دارد که تقاضا برای نفت خام و مایعات گازی در بخش حمل ونقل جاده ای تا سال 2050 میلادی پس از رسیدن به اوج در اوایل دهه 2020، 75 درصد کاهش می یابد و این شرایط از کندی روند افزایش تعداد خودروها در جاده ها، افزایش مصرف بهینه انرژی و سوخت و تسریع در روند افزایشی استفاده از خودروهای برقی ناشی می شود که کاهش بیشتر تقاضا برای نفت خام را به دنبال خواهد داشت.
بر پایه پیش بینی های مؤسسه مک کینزی، بخش مواد شیمیایی یکی از معدود مسیرها برای افزایش تقاضای جهانی نفت خام خواهد بود.
گزارش این مؤسسه یادآور می شود که با وجود افزایش فشار کاهشی ناشی از افت تقاضا، بازیافت و پیرولیز (تجزیه در اثر حرارت)، تقاضا برای مواد شیمیایی تا سال 2050 میلادی 50 درصد افزایش خواهد یافت.
تحلیل های مؤسسه مک کینزی در میان دیگر تحلیلگران، صنایع و سرمایه گذاران نفتی، یکی از بدبینانه ترین دیدگاه ها را درباره چشم انداز افزایش تقاضای نفت ارائه می دهد و شایان یادآوری است که پیامدهای ناشی از درگیری های نظامی روسیه و اوکراین و آثارآن بر شرایط اقتصاد جهانی، بازارهای انرژی و زنجیره تأمین در این گزارش گنجانده نشده است.
توتال انرژی در گزارش چشم انداز انرژی سال 2021 میلادی خود که در پاییز همان سال رونمایی شد، آورده است: تقاضای جهانی نفت خام پیش از پایان این دهه کاهش می یابد و پس از سال 2030 میلادی هم بشدت روند کاهشی را پشت سر می گذارد.
سرمایه گذاران نفتی در یک نظرسنجی بلومبرگ اینتلیجنس در ماه نوامبر سال گذشته میلادی، به طور قابل توجهی پیش بینی کردند که اوج تقاضای جهانی نفت خام دو سال دیگر خواهد بود.
ناتانیل بولارد، مدیر محتوای مؤسسه بلومبرگ ان ای اف (BloombergNEF) یادآوری می کند که دو سال و نیم پیش، یک پنجم سرمایه گذاران نفتی که در نظرسنجی بلومبرگ اینتلیجنس شرکت کرده بودند، اعتقادشان بر این بود که تقاضای جهانی نفت خام تا فوریه سال 2021 میلادی به اوج خود می رسد.
در نظرسنجی نوامبر سال 2021 میلادی بلومبرگ اینتلیجنس، تنها 2درصد از سرمایه گذاران نفتی معتقد بودند که اوج تقاضا برای نفت تا سال 2025 رخ خواهد داد و کمتر از 40 درصد بر این باور بودند که این رخداد پیش از سال 2030 به وقوع خواهد پیوست.
براساس این گزارش، شیوع ویروس عالم گیر کرونا به مقدار قابل توجهی افت تقاضا برای نفت خام و مایعات گازی را به همراه داشت. با وجود بهبود شرایط تقاضای منطقه ای، همچنان پیش بینی می شود که سطوح پیش از شیوع بحران ویروس کرونا تا سال 2023 دست نیافتنی باشد و این شرایط بیشتر به دلیل پایین بودن شمار سفرهای هوایی است.
از این رو برآوردهای مک کینزی نشان می دهد که تقاضای جهانی نفت خام در دو تا پنج سال آینده به اوج خود برسد که بخش عمده آن ناشی از حرکت به سمت استفاده بیشتر از خودروهای برقی و به کارگیری راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی در سراسر جهان است.
پیش بینی های این مؤسسه حکایت از آن دارد که تقاضا برای نفت خام و مایعات گازی در سال 2050 میلادی می تواند 35 تا 50 درصد کمتر از سطوح امروزی باشد. در عین حال، دستیابی به هدف تعیین شده در معاهده تغییرات اقلیمی پاریس (کاهش 1.5 درجه سانتی گرادی دمای کره زمین) مستلزم کاهش بیشتر تقاضای جهانی نفت است.
این گزارش می افزاید: در سطح منطقه ای، تقاضا برای نفت خام و مایعات گازی در بازارهای بزرگ مانند ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا که پیش تر به اوج خود رسیده و همه بازارها از جمله مناطق در حال توسعه مانند هند و جنوب شرق آسیا ممکن است پیش از سال 2040 میلادی به اوج برسد.
بر پایه برآوردهای مؤسسه مک کینزی، کاهش تقاضای نفت برای سوخت مورد نیاز بخش حمل ونقل جاده ای احتمال دارد به اوج برسد، درحالی که روند افزایش تقاضا برای مواد شیمیایی و سوخت هوایی ممکن است کند شود.
پیش بینی ها حاکی از آن است که روند تقاضا برای سوخت هوایی به روند افزایشی خود ادامه دهد؛ اما استفاده از سوخت های زیستی و مصنوعی ممکن است سبب کاهش تقاضا برای نفت سفید شود.
در واقع، پیش بینی می شود که تقاضا برای نفت سفید تا اواسط دهه 2030 میلادی به اوج خود برسد، درحالی که سهم سوخت های پایدار هوایی از تقاضا برای سوخت هوایی ممکن است تا سال 2050 میلادی به 40 درصد برسد.
برآوردهای مک کینزی نشان می دهد که بخش هایی مانند رونق استفاده از خودروهای برقی، افزایش استفاده از سوخت های جایگزین در بخش حمل ونقل هوایی، دریایی و افزایش بازیافت پلاستیک می توانند سبب شتاب بخشی به فرایند انتقال انرژی شوند. در نتیجه، تقاضای نفت خام ممکن است تا سال 2050 در سناریوی «تعهدهای به دست آمده» به 40میلیون بشکه در روز برسد که 25 درصد پایین تر از «سناریوی با شتاب بیشتر» است.
گزارش چشم انداز انرژی جهانی توسط مؤسسه مک کینزی از سوی واحد «انرژی اینسایت» (Energy Insights) و با همکاری بخش پایداری، انرژی جهان، مواد و شیوه های صنایع پیشرفته مؤسسه مک کینزی (McKinsey Sustainability and the Global Energy and Materials and Advanced Industries practices) تهیه شده است.
واحد «انرژی اینسایت» گروه اطلاعاتی و تحلیلی بازار جهانی مؤسسه مک کینزی است که بر بخش انرژی متمرکز است. این گروه با ارائه گزارش خود، شرایطی را برای سازمان ها فراهم می کند تا با استفاده از مجموعه ای یکپارچه از الگوهای بازار، داده های اختصاصی صنایع و شبکه جهانی کارشناسان صنعتی، تصمیم های راهبردی، تاکتیکی و عملیاتی آگاهانه بگیرند.
این مؤسسه با شرکت های پیشرو در سراسر زنجیره ارزش انرژی همکاری دارد تا در زمینه مدیریت ریسک، بهینه سازی سازمان ها و بهبود عملکرد کمک کند. بخش پایداری مؤسسه مک کینزی، از واحدهای خدمات مشتری این شرکت به شمار می رود که هدف آ ن کمک به تحول در همه بخش های صنعت است.
منبع : موسسه مک کینزی
گردآوری و ترجمه : امیر دشتی