در گفت وگو با مسؤول مامایی، بهداشت و مراقبین سلامت سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت مطرح شد:
ضرورت معاینات طب صنعتی برای بانوان
سمیه راهپیما بدون شک پدیده تولد در طبیعت خارق العاده است و نخستین کسی که در بدو تولد، بعد از حس غریزی و مادرانه مادر، نفس های گرم یک نوزاد را حس می کند، ماماست؛ مامایی که با درایت و مهارت در کار خود در به ثمر رسیدن این امر خطیر و در عین حال جذاب و دوست داشتنی، ایفاگر نقش مهمی است. شماری از این افراد در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت به فعالیت مشغول هستند و خدمات گسترده ای را به شاغلان صنعت نفت و بومیان مناطق محروم ارائه می دهند، به دلیل اهمیت این موضوع با سمیرا کاتبی، مسؤول مامایی، بهداشت و مراقبین سلامت سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت با محوریت ورود مامایی به صنعت نفت و ارائه خدمات از سوی این بخش گفت وگو کرده ایم که مشروح آن را در ادامه می خوانید.
از ورود حرفه مامایی به صنعت نفت بگویید؟
تاریخچه به وجود آمدن طب مامایی به دوران بقراط، پزشک بزرگ یونانی بازمی گردد. او به دلیل خدمات گسترده ای که در این حوزه ارائه داد، به عنوان مادربزرگ مرد نامیده شد، بقراط در کتاب بیماری مقدس خود به زایمان های غیربهداشتی و غیراصولی اشاره کرده است. امسال نیز شاهد یکصد و سومین سال تولد آکادمیک مامایی در ایران هستیم که قدمت آن به دوره نصیرالدوله، وزیر فرهنگ بازمی گردد که مدرسه فرانکو پرشین را به دارالمعلمات تبدیل کرده است و طی آن مقرر شد 10 نفر از شاگردان این مدرسه به صورت دانشگاهی هفته ای سه روز در بیمارستان زنان به رشته مامایی و درمان بیماری آنها مشغول شوند. سال 1293در صنعت نفت نیز تأسیس اولین بیمارستان خاورمیانه را در شهرستان مسجدسلیمان به واسطه کشف اولین چاه نفتی داشتیم که در این سال پزشکان ماما ابتدا به صورت گروهی و همراهی با واکسیناتور، پزشک و پرستار در قالب دوره های یک ساله به صورت بهیار ماما آموزش های کامل و آکادمیک را می گذراندند و به در منازل مراجعه می کردند؛ طرحی که هم اکنون در وزارت بهداشت به عنوان دهگرشی یا در وزارت نفت به عنوان ویزیت در منازل تعریف شده است و از افتخارهای سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت به شمار می رود.
وضعیت کنونی مامایی در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت چگونه است؟
هم اکنون در مجموعه بهداشت و درمان صنعت نفت 58 درمانگاه در حیطه پزشکی خانواده و تیم سلامت فعال است، ضمن آنکه 61 ماما، 171 مراقب سلامت و 180 پزشک مسؤول تیم سلامت فعالیت می کنند و کل جمعیت طبی تحت پوشش شرکت نفتی و غیر شرکتی در مناطقی که به آنها خدمات ارائه می شود 425 هزار و 746 نفر است.
همچنین 8 بلوک زایمانی فعال در مناطق تحت پوشش بهداشت و درمان صنعت نفت داریم که به صورت هفتگی و ماهانه آمار زایمان ها را دریافت و بررسی می کنیم. این بلوک های زایمان که سال گذشته بیشترین زایمان های فیزیولوژیک در مناطق را به خود اختصاص داده اند، بیمارستان هایی همچون توحید جم بوشهر، فوق تخصصی اهواز، نفت جزیره خارگ، همچنین بیمارستان های ماهشهر، آبادان و فوق تخصصی تهران را شامل می شود. سال گذشته بیمارستان توحید جم بوشهر هزار زایمان و کاهش شاخص سزارین را نسبت به زایمان طبیعی داشته و بلوک زایمانی بیمارستان فوق تخصصی اهواز نیز یک تا یک و نیم درصد کاهش شاخص سزارین را به خود اختصاص داده است. در بلوک زایمانی جزیره خارگ با توجه به محدودیت ها و بحران های منطقه ای، یک متخصص مقیم به صورت اقماری و سه کارشناس مامایی حضور دارد. در کنار بلوک های زایمانی، درمانگاه های سلامت خانواده فعال هستند که در آنها ماماها در کسوت مراقبین سلامت، از ابتدای ازدواج یک زوج پرونده مراقبت قبل از بارداری تشکیل و آزمایش های ویژه نظیر تالاسمی و زگیل تناسلی آنها را می دهند، ضمن آنکه مکمل درمانی فولیک اسید طبق استانداردهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به آنها ارائه می شود. همه بلوک های بیمارستانی ما لوح دوستدار مادر و کودک از معاونت درمان بهداشت و درمان صنعت نفت دریافت کرده اند و به صورت خودجوش برای اهواز و چند منطقه دیگر این معاونت تشویقی رد کرده است که میلیاردها دلار به اقتصاد کشور کمک می کند و جدای از مقوله اقتصادی به لحاظ مرگ ومیر و عوارض سزارین، سود آن به همه اجتماع و خانواده بازمی گردد. اگر دیدگاه ما از سمت درمان به سمت غربالگری برود، به سود سازمان خواهد بود.
چند نفر از ماماها دارای مدرک تخصصی هستند؟
در تیم مامایی کل وزارت نفت 5 نفر دارای مدرک دکترای حرفه ای هستند که در زمینه های بهداشت باروری، سلامت و بهداشت جامعه و پزشکی قانونی در مامایی فعالیت می کنند.