پیگیری تامین خوراک برای واحدهای بزرگ پتروشیمی
سجاد خلیلی، معاون نظارت بر منابع هیدروکربوری وزیر نفت هم در این جلسه، پس از شنیدن دیدگاه های مدیران عامل هلدینگ ها، بر ضرورت رفع موانع صادراتی برای حفظ و ارتقای سودآوری صنعت پتروشیمی تأکید و اظهار کرد: فرآیند جذب سرمایه و فناوری باید ساده سازی شود. معاون نظارت بر منابع هیدروکربوری وزیر نفت با بیان اینکه مشکلاتی در این زمینه هست که برای رفع آن تلاش می شود، تصریح کرد: مشکل تأمین خوراک پتروشیمی ها مشکل نخست است. واحدهایی داریم که با کسری خوراک روبه رو هستند و نمونه بارز آن پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس است که با ۴۰ درصد ظرفیت فعالیت می کند، در حالی که سرمایه گذاری ۴ میلیارد یورویی برای آن انجام شده، اما از نهایت ظرفیت آن بهره نمی بریم.
خلیلی ادامه داد: مشکل دیگر قطع خوراک پتروشیمی ها در فصل سرد است که دو ماه آنها را در زنجیره تولید نداریم، مایه شرمساری است که ۳۳ تریلیون مترمکعب گاز و ۱۷ درصد ذخایر گاز دنیا را داریم، اما نمی توانیم خوراک پتروشیمی ها را برای کانونی ترین صنایع کشور تأمین کنیم.
الگویی برای همه بخش ها
مهدی علی مددی، معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزیر نفت هم در این نشست، مدل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در حوزه منابع انسانی را الگویی برای سایر بخش ها خواند و گفت: این شرکت در حوزه آموزش منابع انسانی، توسعه مدیریت و جذب نیروی انسانی موفق بوده است و می توان آن را بهترین مدل واگذاری در صنعت نفت دانست. معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزیر نفت در این باره تصریح کرد: با تقویت ساختار سازمانی در حوزه پژوهش و فناوری و پژوهشگاه پتروشیمی تلاش می کنیم نیروهای دانشی و قوی تری در این مجموعه ها داشته باشیم، چراکه با نگاه منصفانه، ذخایر سرمایه انسانی بسیار بالایی در کشور وجود دارد و ما در مجموعه صنعت نفت بهترین نخبگان را گرد آورده ایم.
معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزیر نفت با اشاره به شرکت های واگذارشده هلدینگ ها گفت: در این شرکت ها توجه خوبی به سرمایه انسانی می شود و هر جا مشکلی باشد، آمادگی داریم حمایت کنیم تا مشکلات رفع شود.
سرمایه گذاری ۵ میلیارد دلاری صنعت نفت در حوزه محیط زیست
مظاهر انصاری، مدیرکل اچ اس ای وزارت نفت، نیز در این نشست با بیان اینکه وزارت نفت در حوزه مسائل محیط زیستی حدود ۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری انجام داده است، افزود: عمده این سرمایه گذاری در زمینه جمع آوری گازهای همراه نفت است که بخش مهمی از این مسئولیت را هم پتروشیمی ها انجام می دهند.
وی گفت: در سال ۹۴ مقام معظم رهبری سیاست های مربوط به محیط زیست را ابلاغ کردند که در عمل اجرای این بند از قانون به عنوان پیوستی در برنامه ششم توسعه مورد توجه قرار گرفت. چند بند مهم در آن از جمله بند ۱۱ اهمیتی ویژه دارد که در آن بر حمایت و تشویق سرمایه گذاری ها و فناوری های سازگار با محیط زیست با استفاده از ابزارهای مناسب از جمله عوارض و مالیات سبز مورد تاکید دارد؛ بنابراین اگر توسعه با برنامه ریزی دقیق همراه باشد، این مهم سبب می شود محیط زیست در سلامت کامل قرار گیرد.
حمایت از دانش بنیان ها
وحیدرضا زیدی فر، معاون امور مهندسی، پژوهش و فناوری وزیر نفت هم بر نقش مهم صنعت پتروشیمی در حمایت از ساخت داخل و شرکت های دانش بنیان تأکید کرد و گفت: تلاشمان این است موانع همانند رگولاتوری را در صنعت پتروشیمی برداریم.
وی با اشاره به سفر اخیر خود به پارک علم و فناوری خراسان رضوی به عنوان هاب شرکت های فناوری انرژی در کشور، اظهار کرد: با دیدن این مجموعه به داشتن چنین فضاهایی افتخار کردم. در جریان بازدید گفت وگوهای متعددی با شرکت های فناور این مجموعه داشتم و متوجه شدم مشتریان عمده این شرکت ها، مجتمع های پتروشیمی هستند و به نظر می رسد این همکاری ها می تواند بیشتر و پایدار باشند. وی با بیان اینکه تصور این است که شرکت های دولتی به دلیل ریسک پذیری بالا باید مشتری بیشتری داشته باشند، ادامه داد: برخلاف اینکه گفته می شود مجتمع های پتروشیمی واگذار شده فقط به فکر سود هستند، اینگونه نیست. افراد توانمندی در این صنعت حضور دارند که حاضرند ریسک خرید کالا و تجهیزات از شرکت های دانش بنیان را برای اعتلای کشور بپذیرند. معاون وزیر نفت تصریح کرد: با توجه به نقش صنعت پتروشیمی در زنجیره ارزش این صنعت می تواند نقش مهمی در حمایت از شرکت های دانش بنیان و تولیدهای بار اول ایفا کند، البته در این مسیر موانعی همانند رگولاتوری در صنعت پتروشیمی وجود دارد که در تلاش هستیم آن را در مراجع بالاتر حل کنیم و مشکل قانونی وجود نداشته باشد.
تولید بیش از 20 میلیون تن محصول در برنامه
در ادامه این جلسه چند تن از مدیران عامل هلدینگ های پتروشیمی از جمله عبدالعلی علی عسکری، مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس نیز به طرح موضوعاتی در حیطه کاری خود پرداختند. وی با بیان اینکه امسال بر اساس برنامه ریزی ها ۲۰ میلیون و ۵۳۱ هزار تن محصول در هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس تولید می شود، گفت: از این مقدار ۱۰ میلیون و ۹۷۳ هزار تن آن در داخل و ۹ میلیون و ۶۲۴ هزار تن در خارج از کشور عرضه می شود و در مجموع ارزش محصولات امسال ما به ۱۳.۵ میلیارد دلار می رسد. وی اظهار کرد: امسال ۲۱ طرح تازه پتروشیمی به ارزش ۱۵ میلیارد دلار در هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس در حال اجراست، اما یکی از طرح های مهم ما که در چند سال آینده تکمیل طرح های مربوط زنجیره ارزش افزوده است، در این زمینه از دستاوردهای موجود در پارک های علمی و فناوری آلمان، ژاپن و دیگر کشورهای پیشرفته الگوبرداری خواهیم کرد. مدیرعامل پتروشیمی هلدینگ خلیج فارس از برنامه این شرکت برای ایجاد پارک علم و فناوری در عسلویه با سرمایه گذاری ۲ تا ۳ میلیارد دلاری خبر داد و گفت: در این زمینه مذاکرات اولیه با شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران برای تخصیص زمین این پروژه انجام شده است، البته احداث این نوع پارک در منطقه ماهشهر نیز در دستور کار قرار دارد. علی عسکری افزود: هم اکنون بر اساس گزارش های رسیده، کشورهای همسایه ایران سالانه ۱۳۲ میلیارد دلار محصولات مختلف پتروشیمی مصرف می کنند، این در حالی است که سهم ایران از این بازارها بسیار اندک است.
وی با اشاره به سیاست های جدید وزارت نفت مبنی بر ترغیب شرکت های پتروشیمی با هدف تأمین خوراک خود در طرح های بالادستی اظهار کرد: به تازگی مذاکراتی را برای سرمایه گذاری در توسعه سه میدان بزرگ هیدروکربوری با وزارت نفت آغاز کرده ایم.
مدیرعامل پتروشیمی هلدینگ خلیج فارس تصریح کرد: این شرکت تأکید زیادی بر استفاده از تولید تجهیزات و کالاهای داخلی دارد، از این رو برای تبدیل تفاهم نامه های امضاشده به قرارداد دبیرخانه دائمی تشکیل داده ایم.
علی عسکری با اشاره به سهم ۳۵ میلیارد دلاری پتروشیمی هلدینگ خلیج فارس در بورس اوراق بهادار کشور گفت: تلاش می کنیم با سرمایه گذاری های جدید به رونق بورس کمک کنیم. حدود ۴۹ میلیون نفر از مردم ایران از سود سهام این هلدینگ به صورت مستقیم و غیرمستقیم بهره می برند.
وی با اشاره به تفاوت یک به سه قیمت خدمت رسانی پتروشیمی های مبین و دماوند در عسلویه افزود: با توجه به قیمت پایین خدمات اعلام شده از سوی شورای رقابت، هشدار می دهیم در صورت بی توجهی نوسازی و سرمایه گذاری در تأسیسات این مجتمع و تغییر در قیمت خدمات ارائه شده، احتمال قطع خدمات یوتیلیتی در این مجتمع در تابستان امسال وجود دارد.
مدیرعامل پتروشیمی هلدینگ خلیج فارس از تشکیل نخستین مؤسسه تأمین مالی پروژه های صنعت پتروشیمی در کشور بدون ارتباط با سیستم بانکی کشور خبر داد و اظهار کرد: هم زمان با تحقق این موضوع به فکر تأمین مالی از روش های دیگر نیز هستیم.
علی عسکری گفت: هم اکنون مجتمع های پتروشیمی در بخش های مختلف به ویژه خوراک مایع با کمبود خوراک مواجه اند، البته با مجموعه اقدام های انجام شده از ابتدای امسال تاکنون به لحاظ وزنی نسبت به پارسال ۶ درصد به تولید این شرکت افزوده شده است.
آمادگی سرمایه گذاری در یکی از میدان های نفتی
اسمعیل قنبری، مدیرعامل شرکت گروه نفت و گاز پارسیان در این جلسه گفت: این شرکت آمادگی سرمایه گذاری و حضور در یکی از میدان های نفتی در مسیر افزایش خوراک واحدهای پتروشیمی را دارد. مدیرعامل شرکت گروه نفت و گاز پارسیان ادامه داد: این مجموعه مذاکره و رایزنی های جامعی را با بانک های ملت، ملی و تجارت برای تامین مالی طرح های توسعه ای خود انجام داده و به دنبال رفع نیازهای مالی خود با استفاده از ظرفیت های نظام بانکی است.
قنبری با اشاره به ضرورت بازنگری در بعضی از مصوبه های ابلاغی وزارت صمت گفت: از وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی انتظار داریم تا در این زمینه اقدام لازم را برای حمایت از پتروشیمی ها انجام دهند. در ادامه جلسه نمایندگان هلدینگ های تاپیکو، پتروفرهنگ، صبا انرژی، تدبیر، شستان، باختر و اهداف ضمن معرفی کوتاه مجموعه خود، به بیان دیدگاه ها و مشکلات خود پرداختند. تامین خوراک و رفع مشکلات مرتبط با آن به خصوص در زمستان، فروش مجوزهای صادر شده پتروشیمی، موانع و مشکلات اداری طولانی در مسیر صندوق توسعه ملی و تامین مالی برای شرکت ها، موضوعات حقوقی و مجوزهای مختلف، عدم استفاده از همه ظرفیت مجتمع به دلیل کمبود خوراک آزادسازی زمین های پیش بینی شده برای پروژه ها و ... از مهم ترین درخواست ها و مشکلات مطرح شده بودند. در ادامه این جلسه مدیران شرکت ملی صنایع پتروشیمی توضیحاتی مرتبط با موارد مطرح شده را بیان کردند. محمد متقی، رئیس دفتر توسعه صنایع پایین دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی بر اولویت تأمین نیاز داخل به محصولات پتروشیمی تأکید کرد و گفت: تا نیاز داخل تأمین نشود صادرات محصولات موضوعیت ندارد. شرکت های پتروشیمی باید به واردات و عرضه تلفیقی محصولات پتروشیمی که کمبود تولید در داخل دارند، توجه کنند.
متقی درباره سرمایه گذاری برای ایجاد پارک های شیمیایی از سوی هلدینگ ها افزود: فعالیت در این حوزه، قوانین خاص خود و یک سری محدودیت دارد و باید پیش از اقدام با شرکت ملی صنایع پتروشیمی هماهنگی لازم انجام شود.
وی با اشاره به اینکه اولویت تأمین نیاز بازار داخل از محصولات پتروشیمی است بر لزوم رعایت کف عرضه تأکید کرد و گفت: اگر کف عرضه رعایت نشود، سازمان تعزیراتی در این مورد وارد می شود.
احمد شکری، مدیر طرح های شرکت ملی صنایع پتروشیمی هم تاکید کرد که اختلاف های میان شرکت های پتروشیمی باید در میان خودشان به عنوان یک خانواده پتروشیمی حل شود و افزود: بعضی از اقدام ها که در شرکت ها و هلدینگ های پتروشیمی انجام می شود، جنبه انحصاری دارد و هر جا این انحصار با منافع جمعی و ملی تداخل داشته باشد، ارجحیت با منافع ملی است. بیژن چگنی، مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز از فعال سازی بخشی از ظرفیت نصب شده غیرفعال در صنعت پتروشیمی با تشکیل کارگروه تأمین خوراک خبر داد. وی اظهار کرد: حدود ۲۷ درصد از ظرفیت نصب شده صنعت پتروشیمی غیرفعال مانده است که حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد مربوط به کمبود یا نبود هماهنگی خوراک است که با تشکیل کارگروه خوراک به سمت فعال سازی بخش زیادی از آن حرکت خواهیم کرد. چگنی افزود: شرکت های پتروشیمی برنامه های تعمیرات اساسی را به نحوی تنظیم کنند که در فصل سرما به دلیل محدودیت های خوراک گاز انجام شود که هم سقف تولید صنعت پتروشیمی حفظ شود و هم نقص کمبود خوراک ها جبران شود.
وی تأمین قطعات و لوازم یدکی را یکی از مشکلات در فعال سازی ظرفیت نصب شده صنعت پتروشیمی دانست و گفت: فهرستی از هلدینگ ها و شرکت های پتروشیمی تهیه خواهد شد تا قطعاتی که وابسته به واردات هستیم با تکیه بر توان داخل، بومی سازی شود.
حسن عباس زاده، مدیر برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی، مهم ترین برنامه های صنعت پتروشیمی در برنامه هفتم و هشتم توسعه را تبیین کرد و گفت: درآمد کل صنعت پتروشیمی از ۲۳ میلیارد دلار به ۲۷ میلیارد دلار می رسد.
مدیر برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی ظرفیت کنونی تولید محصولات پتروشیمی را ۹۰ میلیون تن بیان کرد و در تبیین عملکرد دولت های مختلف اظهار کرد: رشد تولید محصولات پتروشیمی در دولت نهم و دهم نسبت به ابتدای آن دولت ۱۸۰ درصد رشد داشته است و در دولت یازدهم و دوازدهم هم شاهد رشد ۶۰ درصدی بودیم که امیدواریم این ظرفیت را تا پایان برنامه هشتم ۲ برابر خواهیم کرد.
وی با تأکید بر اینکه تمرکز اصلی صنعت پتروشیمی تأمین نیازهای داخلی کشور است، تصریح کرد: صنعت پتروشیمی همچنین در بخش تأمین ارز روسفید شده است و همه ارز حاصل از فروش محصولات پتروشیمی به کشور بازمی گردد؛ پارسال هشت میلیارد دلار تعهد عرضه ارز بیشتری به سامانه نیما از سوی پتروشیمی ها وجود داشت و حدود ۱۲ میلیارد دلار به نیما از سوی شرکت های پتروشیمی عرضه شد.
رضا نکوئی، مدیر سرمایه گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز گفت: برای حمایت از هلدینگ ها یا پروژه هایی که به علت نبود سرمایه معطل مانده اند، طرحی به عنوان صندوق مادرپروژه ایجاد می شود. این طرح توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی پیگیری می شود که بتوانیم صندوق مادرپروژه را تشکیل دهیم و از طریق بورس و قوانینی که وجود دارد درصدی از فروش مجتمع ها را داخل صندوق بیاوریم. در این صندوق، طرح هایی که دارای زنجیره ارزش هستند گنجانده شده تا بتوانیم از طریق منابعی که از طرق بورس تأمین می شود، این پروژه ها را به بهره برداری برسانیم.
نکوئی با اشاره به اینکه طرح های پتروشیمی در حال اجرا به صورت مرتب رصد می شوند، اظهار کرد: اگر طرحی توقف داشته باشد و یا پیشرفت چندانی نداشته باشد، به کمیته بازنگری ارسال و طرح ها لغو مجوز خواهند شد. پیش از اینکه هرگونه اقدامی برای انتقال مجوزهای پتروشیمی به غیر انجام شود، باید اجازه لازم از شرکت ملی صنایع پتروشیمی دریافت شود تا با مشکلی روبه رو نشوند و به لغو مجوز منجر نشود.