در حال حاضر ضريب بازيافت مخازن در مناطق نفت خيز جنوب چه ميزان است؟

ضريب بازيافت مخازن، متغير است. در برخي مخازن همچون آسماري و اهواز، بسيار عالي و از نُرم جهاني بيشتر است و در برخي ديگر مناسب نيست. ما بايد با واقعيت مخازن رو به رو شويم و تلاش کنيم آن را ارتقا دهيم. به عنوان نمونه، در مخزن اهواز بنگستان که ضريب بازيافت بشدت پايين است، با توجه به محدوديت تامين گاز، در تلاش براي تزريق آب به آن هستيم که طرح پايلوت آن نتيجه مناسبي داشته است.

    به طور مشخص در حال حاضر چه طرح هايي در بخش ازدياد برداشت در مناطق نفت خيزجنوب در حال اجراست؟

اجازه بدهيد چهار طرحي را که در اين بخش در حال اجرا داريم، به اختصار توضيح دهم:

-طرح پايلوت تزريق آب در مخزن بنگستان ميدان اهواز، به عنوان اولين طرح تزريق آب در ميادين نفت خيز جنوب، مي تواند افق تازه اي را در کنار تزريق گاز باز کند. هدف اين طرح، رسيدن به تزريق 50 هزار بشکه آب در روز است. اين طرح در بخش مطالعاتي، مرحله شبيه سازي و اجرا، در مرحله تست هاي تزريق پذيري قرار دارد که اين تست با موفقيت به پايان رسيده و با اجراي آن، مي توانيم شاهد ضريب بازيافت 15 تا 20 درصدي باشيم که عدد مناسبي است. در صورت موفقيت تزريق آب، طيف وسيعي از مخازن بنگستان مي توانند کانديداي تزريق آب باشند. 

-طرح تزريق 2CO در مخزن آسماري ميدان رامين، علاوه بر پروژه هاي تزريق گازهاي هيدروکربوري که بيش از چهار دهه است در مناطق اجرا مي شوند، تزريق گازهاي غيرهيدروکربوري نظير دي اکسيد کربن  نيز در برنامه مطالعاتي و امکان سنجي مناطق قرار دارند. مطالعه جامع ميدان رامين بر مفيد بودن تزريق دي اکسيد کربن تاکيد دارد و فاز آزمايشگاهي اين پروژه، بتازگي به اتمام رسيده است. گام بعدي، امکان سنجي و طراحي تاسيسات سطح الارضي پروژه و بررسي اقتصادي طرح است. در صورت موفقيت آميز و اقتصادي بودن، ظرفيت جديدي به توليد و ذخاير مناطق نفت خيزجنوب اضافه مي شود.

-طرح تزريق گازهاي هيدروکربوري با هدف فشارافزايي: بيش از چهار دهه است که در 12 ميدان از ميادين مناطق نفت خيز، تزريق گاز انجام مي شود. حدود نيمي از نفت درجاي مناطق تحت تاثير اين پروژه هاست و تقريبا نيمي از توليد اين شرکت نيز از ميادين تزريق گاز است. با توجه به تراز منفي گاز در سال جاري و همچنين کمبود گاز براي تزريق در سال هاي گذشته، پروژه هاي تزريق گاز مناطق، همواره با بخشي از ظرفيت خود فعال بوده و در صورت عدم تامين گاز مورد نياز براي تزريق ، بخش قابل توجهي از ذخاير اين شرکت هرزروي خواهد داشت.

-تزريق آب هوشمند در مخزن آسماري ميدان بينک: با توجه به مجاورت ميدان بينک با خليج فارس و مناسب بودن تزريق آب هوشمند در اين ميدان در فاز غربالگري، فاز مطالعاتي در حال انجام است. مطالعه جامع اين ميدان، گزينه تزريق آب هوشمند را مناسب تشخيص داده و فاز آزمايشگاهي نيز بتازگي به اتمام رسيده، ضمن اينکه آب مناسب براي تزريق با بيشترين امکان توليد نفت نيز شناسايي شده است.

  با اين اوصاف، سناريوي رفع تحريم هم در برنامه ريزي شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب لحاظ شده است؟

قطعاً اين مساله در نظرگرفته شده است.

        شما به جزئيات برنامه پنج ساله اشاره داشتيد. هدف اصلي طرح 28 مخزن هم افزايش و نگهداشت توليد است. طرح پنج ساله جديد، منافاتي با آن ندارد يا با اصلاحات همراه خواهد بود؟ 

افت طبيعي مخازن ما حدود 500 هزار بشکه در سال است که رقم کمي نيست. ما بايد ضمن حفظ توليد موجود، آن افت را جبران کنيم. اکنون صحبت ما مبتني بر جبران اين افت، براي رسيدن به سقف توليد 3 ميليون بشکه در روز است.

        افت توليد قبلا 400 هزار بشکه اعلام مي شد. آيا بيشتر شده است؟

افت بيشتر شده؛ چون سه سال است که تزريق مناسبي در مخازن ما انجام نمي شود.

        طرح 28 مخزن تداوم خواهد داشت؟

اين طرح با انجام اصلاحاتي دنبال مي شود. ما نسبت به قراردادها و تعهدات دولت قبل پايبند خواهيم بود و با انجام اصلاحاتي و به صورت جدي تر از قبل، اين طرح ها را دنبال مي کنيم؛ چون اين ها تعهدات کشور است. در همين 3 ماه هم که از شروع مسؤوليت ما مي گذرد، پيشرفت طرح 28 مخزن به علت همکاري با پيمانکاران و سازندگان از جمله در تامين کالا و تامين اسناد مالي بهبود يافته است. اين را هم اضافه کنم که ما در اين پروژه ها، با مشکلات مختلفي از جمله اولويت بندي، اجراي پروژه ها و مديريت آنها مواجه هستيم. بالاترين اشکال هم نحوه اجرا و مديريت اجرايي آنها بوده است. ما در شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب از ساختارهاي مرتبط با توسعه برخوردار هستيم، در حالي که براساس طرح 28 مخزن، ساختار مديريتي مجزايي تعريف شده که ايراد بزرگي است و باعث بي انگيزگي مجموعه و کندي کار شده بود. 

        اگر در آن دوره سمتي داشتيد، طرح 28 مخزن را اجرا نمي کرديد؟

به اين نحو اجرا نمي کردم.

    کليات آن را قبول داريد؟

کل طرح از نيازمندي هاي شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب بوده و در اين شکي وجود ندارد. طرح 28 مخزن خواست ما و تمامي کارشناسان بوده است.

  از نظر زمان بندي، اولين پروژه هاي طرح 28 مخزن، با اصلاحات جديد چه زماني به نتيجه مي رسد؟

تعهدات شرکت ملي مناطق نفت خيزجنوب در مقابل پيمانکاران پابرجاست و آنها را دنبال خواهد کرد. تاکنون 25 پروژه به پيمانکاران واگذار شده که از بين اينها 3 پروژه نرگسي، کبود و لالي آسماري در 6 ماهه اول 1401 به صورت کامل به بهره برداري مي رسد. مابقي اين پروژه ها که راه اندازي آنها در سال هاي 1402 و 1403 برنامه ريزي شده، داراي پيشرفتي حداکثر تا 34 درصد هستند. از آنجا که پيشرفت تعدادي از اين پروژه ها با کندي همراه است، مقرر شده با تغيير ساختار درون مناطق نفت خيزجنوب و بازتوزيع نيروهاي درون سازمان کارفرمايي، به پروژه ها سرعت داده شود. همچنين کارگروه هايي مانند کارگروه مالي و کالا براي پايش و بررسي حل مشکلات اين پروژه ها تشکيل شده تا به صورت ريشه اي نسبت به شناسايي و برطرف کردن مشکلات پروژه ها اقدام شود. علاوه بر پروژه هاي مذکور، مذاکرات با سرمايه گذاران خارجي نيز در حال نهايي شدن و واگذاري پروژه است. با اجراي اين پروژه ها، افزون بر نگهداشت توان توليد اين شرکت به ميزان 300 هزار بشکه در روز، افزايش توليد نيز به همين ميزان هدف گذاري شده است.

از اهداف ديگر اين طرح مي توان به فعال سازي توليدکنندگان داخلي کالا و شرکت هاي پيمانکاري حوزه نفت وگاز اشاره کرد؛ زيرا در قراردادهاي منعقده، بر استفاده حداکثري از کالا و خدمات ايراني به عنوان يکي از ملزومات اجراي پروژه هاي طرح نگهداشت و افزايش توليد، تاکيد شده است. همچنين با اخذ مجوز از شوراي اقتصاد، 4 درصد از هزينه اجراي پروژه ها، به مسؤوليت هاي اجتماعي اختصاص پيدا خواهد کرد.

      با توجه به ماموريتي که از سوي مديرعامل شرکت ملي نفت ايران، به شرکت هاي زيرمجموعه از جمله مناطق نفت خيز جنوب براي افزايش توليد نفت داده شده، در اين خصوص چه برنامه ريزي و اقدام هايي انجام مي شود؟

طي سال هاي گذشته و به دليل شرايط تحريم، توليد نفت در شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب به ميزان مورد نظر نبوده است؛ اما خوشبختانه براي انجام ماموريت و رسيدن به سقف توليد نفت مورد نظر شرکت ملي نفت ايران، مشکلي نداريم و در کمترين زمان ممکن اقدام خواهيم کرد. براي رسيدن به اين هدف، مشکل اساسي شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب در بخش تاسيسات و فرايندهاست که براي تمامي آنها پروژه تعريف شده و مستلزم حمايت مالي است و هر زمان که اعلام شود، ما قادريم به سقف مورد نظر برسيم.