او در پاسخ به چگونگی تأمین کالاهای مورد نیاز در تعمیرات اساسی می گوید: «تأمین کالاهای مورد نیاز در تعمیرات اساسی، به عهده اداره تدارکات کالاست و قسمت عمده کالاها و قطعات یدکی ساخت داخل است و بندرت پیش می آید که یک قطعه خاص را وارد کنیم. کالای مورد نیاز تعمیرات اساسی 18 ماه قبل از آن از سوی مدیریت تعمیرات و نگهداری به اداره تدارکات کالا اعلام می شود تا قبل از شروع تعمیرات اساسی، تأمین شده و در اختیار واحدهای مربوطه قرار گیرد.»
یکی از الزامات در تعمیرات اساسی، گذراندن دوره های آموزشی یکروزه نیروهای تعمیرات اساسی است. کسانی که به صورت جذبی و موقت برای تعمیرات اساسی وارد پالایشگاه می شوند، ملزم به گذراندن این دوره ها هستند؛ البته آموزش حین کار برای افرادی که شرایط کاری خاص دارند، به صورت روزانه و در محل کار انجام می شود.
قزوینی زاده در زمینه سختی های کار در دوره های تعمیرات اساسی نیز می گوید: «با توجه به تعدد و کثرت واحدهای پالایشی، تعمیرات اساسی به صورت پی در پی و با فاصله زمانی کمی انجام می شود و فعالیت در اداره نگهداری و تعمیرات، کار طاقت فرسایی است و فرسودگی شغلی ایجاد می کند؛ زیرا به عنوان مثال از خرداد ماه تا کنون تعمیرات اساسی متعددی به صورت متوالی انجام و شرایط کرونا نیز باعث ایجاد فشار مضاعف شده است.»
تأمین نیروهای تعمیراتی در کل کشور با چالش مواجه شده و پالایشگاه های اراک، شیراز، بندرعباس و تهران تعمیرات اساسی همزمان با پالایشگاه اصفهان را دارند و همه آنها با چالش تأمین نیروی انسانی متخصص این کار روبه رو هستند.
ایمنی از ارکان مهم تعمیرات اساسی
ایمنی در تعمیرات اساسی، یکی از ارکان مهم به شمار می رود؛ زیرا فضای کار ایمن علاوه بر اینکه آرامش خاطر نیروهای این بخش را تامین می کند، باعث ثبت رکورد فعالیت بدون حادثه در پالایشگاه ها نیز می شود. به دلیل اهمیت این موضوع، پای صحبت ایرج راکیان، مسؤول ایمنی تعمیرات اساسی واحد تبدیل کاتالیستی شماره2 می نشینم. او می گوید که بازنشسته شده؛ اما به دلیل تخصص و مهارتی که در کار دارد، برای این تعمیرات از او دعوت به کار شده تا علاوه بر حفظ شرایط ایمن همکاران جوانی که در کنارش فعالیت می کنند، بتوانند از تجربه و مهارت او نیز بهره مند شوند. به گفته او، «قبل از ورود افراد به سایت برای آغاز به کار تعمیرات اساسی، مواد نفتی و مواد گازی آنجا مورد بررسی قرار می گیرد و بر اساس پروانه کاری که صادر شده، تجهیزات را بررسی می کنیم و اگر ریسکی وجود نداشت، اجازه شروع به کار روی آنها داده می شود. خطرات مکانیکی و خطرات نفت و گاز، مواد شیمیایی و رادیوگرافی در تعمیرات این واحد کاتالیستی وجود دارد که با کسانی که در واحد مستقر هستند، آنها را مورد بررسی قرار می دهیم تا نیروهای این بخش دچار آسیب نشوند.»
یکی از مهم ترین بخش های تعمیرات اساسی، حمل و نقل و لیفتینگ است که باید در شرایط ایمن بعد از باز کردن قطعات، به کارگاه های مختلف انتقال داده شوند. در این زمینه هم از نیروی انسانی متخصص به عنوان طناب بند و هم از ادوات حمل و نقلی باید استفاده شود.
ایمن کار کردن برای انتقال وسایل، بسیار مهم است تا هم افراد سالم بمانند و هم آسیبی به تجهیزات نرسد. به دلیل اهمیت این موضوع، از طناب بندهای ماهر استفاده می شود؛ زیرا این افراد روی داربست ها قرار می گیرند و باید دستورات را به صورت ماهرانه به راننده جرثقیل منتقل کنند تا بتوانند کار خود را به نحو احسن انجام دهند.
برای تفکیک نفرات و ایجاد نظم در تعمیرات اساسی، رنگ بندی برای کلاه های ایمنی افراد داخل سایت در نظر گرفته شده تا سرگروه های آنها براحتی بتوانند نیروهای تحت نظارت خود را شناسایی کنند. رنگ سبز برای طناب بندها، رنگ زرد برای ایمنی، رنگ سفید و طوسی برای تعمیرات مکانیک، رنگ نارنجی برای نفرات برقکار و رنگ قرمز نیز برای آتش نشان ها استفاده می شود.
طناب بندها چشم راننده هستند
طناب بندها، چشم راننده ها هستند، یعنی اپراتور جرثقیل زمانی که می خواهد کار کند، باید یک طناب بند حضور داشته باشد تا هم بار را ببندد و هم برای جابه جایی ادوات و وسایل، راننده جرثقیل را راهنمایی کند. حمیدرضا شادمانی، سرپرست دوم طناب بندها می گوید: «ما به تمام گروه های پالایشگاه سرویس می دهیم. 15 نفر طناب بند به صورت دائمی در پالایشگاه حضور دارند و برای تعمیرات اساسی این تعداد به 50 تا 60 نفر افزایش پیدا می کند.»
جوشکاری با رعایت نکات ایمنی
جوشکاری در مناطق صنعتی از اهمیت بسزایی برخوردار است و باید کار با رعایت نکات ایمنی باشد. به این ترتیب در کنار جوشکاران، نیروهای ایمنی نیز حضور دارند تا کار بدون حادثه و در شرایط ایمن به پایان برسد. رضا رحیمی، مسؤول واحد جوشکاری پالایشگاه اصفهان در این زمینه می گوید: «عمده فعالیت جوشکاری در تعمیرات اساسی، به وسیله بازرسی فنی مشخص و مسیرهایی که به جوشکاری و تعمیر نیاز داشته باشد، از سوی بازرسی فنی مشخص و اعلام می شود و بر اساس دستورعمل صادره، فعالیت خود را شروع می کنیم؛ البته در این روند نیروهای ایمنی نیز در کنار ما هستند.»
به گفته او، «در تعمیرات اساسی واحد تبدیل کاتالیستی شماره ۲ تعویض تیوب های کوره 252 به عهده واحد جوشکاری است. عمر مفید این تیوب ها به پایانه رسیده و مجبور به تعویض آن هستیم. این تیوب ها برشکاری و از کوره خارج می شوند و تیوب هایی که جوشکاری و آماده شده را در کوره نصب می کنیم.»
در تعمیرات اساسی، تمامی قطعات پایپینگ که به جوشکاری نیاز داشته باشند، براساس دستورعمل ها جوشکاری می شود و این کار در هر دستگاه، با توجه به نوع آلیاژی که در آن به کار رفته، با الکترود مخصوص صورت می گیرد.در بسیاری از مواقع، فعالیت های جوشکاری باید در زمانی که واحد در حال کار بوده و خطرات آن مشخص است، انجام شود. در این شرایط، باید پروانه کار با شرایط خاص از سوی واحد عملیات صادر شود. شرایط تجیهزات صنعتی از جمله مواد نفتی، حرارت، گرما و ... از خطرات این حرفه به شمار می رود.نیروهای آتش نشان در کنار همکاران خود در بخش ایمنی، مسؤولیت حفاظت از جان کارکنان را در زمان تعمیرات به عهده دارند. مجید صابری، یکی از آتش نشانان این تعمیرات اساسی در زمینه حساسیت جوشکاری می گوید : «جوشکاری، یکی از کارهای حساس در واحدهای نفتی به شمار می رود؛ زیرا یک سهل انگاری باعث به وجود آمدن یک حادثه بزرگ خواهد شد، از این رو آتش نشان ها برای ایمن کردن واحد، در زمان تعمیرات اساسی حضور دارند تا مشکلی پیش نیاید. زمان تعمیرات اساسی، تمامی بخش ها از کوره گرفته تا راهروها، طبقات بالا و ... را تحت پوشش قرار می دهیم. ما با همکاران ایمنی یک تیم هستیم تا بتوانیم حافظ جان کارکنان باشیم.»
به کار گیری افراد با تجریه
بازرسی در زمان تعمیرات اساسی، کاری حجیم است که باید در مدت کوتاهی انجام شود و فعالیتی سنگین به شمار می رود. واحد بازرسی فنی، مسؤولیت بررسی تمامی خوردگی ها، ضخامت ها و نشتی هایی را که ممکن است در واحد در حال سرویس اتفاق بیفتد، به عهده دارد و باید به گونه ای طرح و برنامه ریزی کند که بعد از در سرویس قرار گرفتن واحد و در سال های آتی مشکلی پیش نیاید. در این باره سیدجواد سید هاشمی، رئیس بخش بازرسی دستگاه های پالایشگاه اصفهان می گوید: «در تمامی قسمت ها باید مراقبت هایی داشته باشیم و از افراد با تجربه در این امر استفاده کنیم و نظارت حین انجام تعمیرات و نهایی شدن دستگاه ها مسؤولیت بسیار سنگینی را بر دوش ما می گذارد. به این دلیل که تمامی ظروف و محیط های سر بسته را بازرسی می کنیم، می تواند خطراتی به همراه داشته باشد، مانند کوره ها که شرایط کاری موجود در آن بسیار خطرناک است.»
پیش بینی 40 هزار نفر ساعت
800 نفرنیرو برای تعمیرات اساسی واحد کاتالیستی شماره 2 جذب پالایشگاه شده اند و در کنار این تعداد، حدود 750 نفر از نیروهای پالایشگاه حضور دارند و در مجموع باید گفت که در 25 روز 40 هزار نفر ساعت کار انجام خواهد شد. تمام نیروهایی که می خواهند وارد پالایشگاه شوند، در ابتدا باید کلاس ایمنی را پشت سر بگذارند، یکی از آنها رعایت نکات بهداشتی در دوران کروناست که راه های مقابله به آنها آموزش و روزانه بسته های بهداشتی در اختیار این افراد قرار داده می شود که شامل ماسک و اسپری های ضدعفونی کننده است و لباس های آنها به طور مرتب، تعویض و فاصله گذاری اجتماعی با حساسیت زیاد دنبال می شود. در این زمینه مهدی نجمی، رئیس برنامه ریزی تعمیرات پالایشگاه اصفهان می گوید: «تمهیداتی نیز برای نیروهای تعمیرات اساسی دیده ایم تا آنها به سلامت کار کنند. از تمام افرادی که وارد پالایشگاه می شوند، تست می گیریم. این افراد به طب صنعتی مراجعه می کنند و زمانی که صحت و سلامت آنها تأیید شد، اجازه ورود داده می شود. برای اولین بار رستوران موقت صحرایی برپا کرده ایم، رستورانی کامل با تمام امکانات؛ اما در محیطی باز. تا کنون در زمینه کرونا مشکلی نداشته ایم و در عین حال که جمعیت زیادی باید در یک فضا کار کنند، توانسته ایم این قضیه را تحت کنترل قرار دهیم.»
حراست از جان کارکنان
کسانی که برای تعمیرات اساسی وارد پالایشگاه می شوند، باید معادل هایی را از نظر حراستی و امنیتی سپری کنند. به این معنی که اگر شخصی در حیطه مهارتی که دارد، از سوی واحد تعمیرات پذیرفته شود، به صورت دقیق از طریق واحد حراست بررسی می شود که آیا می تواند وارد پالایشگاه شود یا نه؟ واحد حراست، سوء پیشینه و عدم اعتیاد این افراد را بررسی می کند؛ زیرا اگر کسی استعمال مواد مخدر داشته باشد، از ورود او به سیستم جلوگیری می شود تا حادثه ای برای مجموعه به وجود نیاورد. در این باره کمال صفایی، یکی از کارکنان حراست پالایشگاه نفت اصفهان می گوید:« معمولاً زمانی که واحدها به تعمیرات اساسی سپرده می شوند، برای کنترل آنها از نیروهای حراست پالایشگاه استفاده می شود تا هم از نظر تردد و هم کنترل نیروها و ... مجموعه را تحت پوشش قرار دهند و هم کار از نظر امنیتی و حراستی به نحو احسن انجام شود.»
سخن آخر
در پایان باید گفت تعمیرات اساسی، پروژه بزرگی است که تمامی گروه ها باید دست به دست هم دهند تا این پروژه در کوتاه ترین زمان ممکن به سرانجام برسد. ادارات مختلفی مانند خدمات عمومی و اجتماعی، منابع انسانی، روابط عمومی، مهندسی عمومی، مهندسی پالایش و بازرسی فنی، قسمت های مختلف اداره نگهداری و تعمیرات، اداره بهره برداری، اداره ایمنی، اچ اس ای و ... در کنار هم کار می کنند تا بتوانند با بهترین کیفیت این کار را به سرانجام برسانند و باید به آنها خدا قوت گفت؛ زیرا با وجود شرایط کرونا سعی کرده اند شرایط ایمنی به وجود بیاورند تا همیشه سربلندی و سرافرازی ایران عزیزمان را شاهد باشیم.