نگاهي به فعاليتهاي خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه اصفهان
از عمق چاه تا ستيغ کوه
اينجا 3هزار متر بالاتر از سطح درياست
زهره ربيعي منطقه اصفهان، يكي از مناطق دوازدهگانه شركت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران است كه مسئوليت انتقال نفتخام از ميدان نفتي مارون (واقع در شهرستان اميديه استان خوزستان) به پالايشگاه نفت اصفهان را به عهده دارد و پس از تأمين خوراک اين پالايشگاه، مازاد نفتخام را به پالايشگاههاي تهران و تبريز، همچنين بخشي از فرآوردههاي نفتي پالايشگاه اصفهان را به انبارهاي شركت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه تهران ارسال ميکند. انتقال نفت کوره دريافتي از پالايشگاه اصفهان به نيروگاه اسلامآباد و پايانه آبنيل و همچنين انتقال سوخت مورد نياز فرودگاه شهيد بهشتي اصفهان از ديگر خدمات اين منطقه است. گستره جغرافيايي منطقه اصفهان شامل سه استان خوزستان، چهارمحال و بختياري و استان اصفهان است كه با بهرهگيري از 8 مرکز انتقال نفت، ظرفيت ارسال روزانه بيش از 550 هزار بشکه نفتخام و افزون بر 350 هزار بشکه فرآوردههاي نفتي با هشت رشته خط لوله در قطرهاي 8 تا 36 اينچ به طول حدود 800 کيلومتر را دارد و در مجموع يك ميليارد
تن-کيلومتر مواد نفتي در محدوده فعاليت خود را انتقال ميدهد.
از ويژگيهاي مهم شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه اصفهان، بهرهبرداري و نگهداري از خط لوله راهبردي نفتخام مارون به طول 430 کيلومتر از اميديه در خوزستان تا پالايشگاه اصفهان است كه به خط لوله
(مارون ـ اصفهان) شهرت دارد و جايگاه دومين خط لوله سختگذر جهان بعد از خط لوله آلاسکا را به خود اختصاص داده است. سختگذرترين خط لوله نفت به علت عبور از رودخانههايي مانند مارون، کارون، دوپلان و زايندهرود و الله، همچنين گذر از مناطق سختگذر رشته کوههاي زاگرس و ارتفاعات مشرف به درياچه سد کارون 3 و عبور از پل اختصاصي احداث شده روي درياچه سد کارون 4، يکي از خطوط لوله نفتي سختگذر جهان است.
اين منطقه با 29 ايستگاه مخابراتي از جمله ابوالعباس، هلائيجان، سراک، کوهگل، دهدز، گندمکار، رامهرمز، باغملک، ايذه، کوه پنجه و بزرگمهر، ارتباطات مخابراتي منطقه را تأمين و تعداد زيادي از سازمانهاي ديگر نيز از اين خدمات ارتباطي استفاده ميکنند.
ايستگاههاي مخابراتي در دورترين و مرتفعترين نقاط كشور قرار دارند و اگرچه در برخي فصول، خوش آب و هوا هستند و جذابيتهاي خاص خودش را دارند، اما سختيهايشان كم نيست. ايستگاههاي مخابراتي، نقش بسيار مهمي در صنعت انتقال نفت دارد. برخي از آنها از ساليان دور ايجاد شده و هنوز هم فعال است. اطراف ايستگاهها پوشيده از درختان بلوط و گياهان دارويي است و در فصل بهار به علت رويش گل لاله در برخي از آنها، منظرهاي خيرهكننده را ايجاد كرده كه چشم هر بينندهاي را به خود جلب ميكند. آنچه در ادامه ميخوانيد، گفتوگويي صميمانه با نگهبانان ايستگاههاي مخابراتي منطقه اصفهان است.
هدايت سلمانوند، حفاظت و حراست از ايستگاه مخابراتي شماره 2 باغملك را عهدهدار است: «كسي كه در ايستگاه مخابراتي مشغول به كاره، مسئوليت زيادي در مقابل كار خودش داره. زمستونهاي سرد و طاقتفرسايي را تحمل ميكنه و هرگونه خطر جاني وجود داره.ايستگاهها همه دور از شهر هستن و جاده دسترسي به آنها بسيار خطرناك و سخته كه برخي مواقع راههاي ارتباطي از شهر به ايستگاه در زمستون قطع ميشه. در كنار همه اين سختيها، وجود درختهاي بلوط و طبيعت زيبا در فصل بهار هم جزء قشنگيهاي محيط كار ماست. كار در جايي كه ساختمان اتاق راديو و ديزلها كه چندين سال قبل ساخته شده و همچنين دكلهايي كه در معرض باد و طوفان شديد مقاومت ميكنن، براي من جذابه».
باقرجعفري نيز در ايستگاه مخابراتي شماره 2 باغملك مشغول به كار است: «حراست و نگهباني از دكلها، دستگاهها، و تجهيزات موجود در ايستگاه كار بسيار سخت و دشواريه. يكي از خاطرات من مربوط به سال گذشته بود. يكي از همكاران زيرساخت که براي بازديد از دستگاهها از تهران به ايستگاه مراجعه كرده بود، نيمه شب حالش خيلي بد شد و من با 115 تماس گرفتم تا به كمكمون بيان. زمستون و هوا بسيار سرد، باراني و مه غليظي فضا رو پر كرده بود، طوري كه 10 قدمي خودمون رو به زور ميديديم. جاده به خاطر هوا خيلي خطرناك شده بود و من براي راهنمايي راننده آمبولانس مسير زيادي رو پياده اومدم و همكارمون رو به بيمارستان منتقل كرديم. وقتي حال همكارم خوب شد، واقعاً خوشحال شدم».
دوري از شهر و قرارگيري در دورترين نقطه و مرتفعترين مكان، وجود حيوانات وحشي و درنده در طي مسير رسيدن به ايستگاه، وجود حشرات موذي و انواع عقرب و مارهاي سمي، شرايط بد آب و هوايي در برخي فصول، سختگذر بودن مسيرها، طي كردن مسيرهاي طولاني، نبود سرويس اياب و ذهاب در برخي موارد،حفاظت از ايستگاه در مقابل خطرهاي ناشي از خرابكاري و سرقت، خطرهاي طبيعي همچون سيل، زلزله، آتشسوزي، دوري از خانواده و.... بخشي از سختيِ كار نگهبانان ايستگاههاي مخابراتي است.
طهماسب جعفري با 18 سال سابقه، نگهبان ايستگاه مخابراتي شماره 2 باغملك است: « كار تو ايستگاهي كه در محلي مرتفع قرار گرفته خوبه. وجود طبيعت بكر و ديدني كه بيشتر مملو از درختان وحشي سقز و پسته كوهي و درختان تنومند بلوط و گياهان دارويي مثل آويشن، انجيركوهي، اسپند و... است. فصل بهار، طبيعت منحصر بهفردي داره كه با لالههاي قرمز پوشيده شده. اما مشكل عبور و مرور وجود داره. اينجا زمستون خيلي سخته. تمام فضاي اطراف ايستگاه پوشيده از برف ميشه. در يكي از زمستونهاي سالهاي گذشته كه برف و باران چشمگيري باريده بود، تموم ايستگاه پوشيده از برف شده بود. يك هفته اين برف وجود داشت و افراد زيادي براي ديدن برف در كنار ايستگاه جمع شده بودن و براي ما كه هميشه در سكوت بوديم، حضور افراد جالب توجه و هيجانانگيز بود». ايستگاه مخابراتي ريپيتر شماره 7 يکي از ايستگاههاي مخابراتي مسير انتقال نفت مارون و يکي از سختگذرترين سايتهاي مخابراتي کشور محسوب ميشود که از لحاظ موقعيت جغرافيايي در ارتفاعات 2973 متري منطقه گندمکار استان چهارمحال و بختياري واقع شده و در طول هفت ماه از سال به علت بارش برف شديد، امکان تردد در اين ايستگاه وجود نداره و تنها با کمک دستگاههاي برفپيما و يا بالگرد امکانپذيره. در اين ريپيتر دو نفر ساکن هستند و تنها 6 ماه از سال حضور دارند و 6 ماه ديگر امکان اسکان وجود ندارد. علي محمدي ملكشيري در ايستگاه مخابراتي ريپيتر 7 مشغول به فعاليت است: «يكي از جذابيتهاي ايستگاه مخابراتي، روشن بودن موتورهاي ديزلي در موقع خاموش بودن برق شهري است كه از انرژي خورشيدي استفاده ميشه. اطراف ايستگاه پوشيده از بوتههاي گون، كوههاي بلند و سربهفلك كشيده ايه كه در تابستون هم برف روي اون قرار داره. در زمستون كبك و حيوانات وحشي اطراف ايستگاه قرار دارن. کار در ايستگاهها بويژه ريپيتر 7 به خاطر وجود ارتفاعات و شرايط بسيار بد جوي و 15 درجه زير صفر و دسترسي نداشتن آسون به اونجا، سخت و حساسه. با قرار گرفتن در اين مکان در شرايط نامساعد جوي، احتمال هر گونه خطري خصوصا خطر حيوانات وحشي و..... وجود داره به نحوي که در گذشته در چنين مکاني به خاطر وجود کولاک و بهمن در مسير حرکت به سمت ريپيتر و عدم امکان برگشت، يکي از همکارانمون جون خودش رو از دست داد».
حجتاله نادعليپور مدت يكسال است كه در ايستگاه ريپيتر 7 مشغول به كار است: «به نظر من انجام وظايف و مسئوليتها در هر شرايطي خيلي مهمه. اينكه تو هواي سرد و برفي كار كني يا براي رفت و آمد به محل كار، سختي زيادي بكشي. من از اينكه در اين مجموعه كار ميكنم احساس خوبي دارم و خوشحالم از اينكه بتونم كمكي هرچند كوچك براي حفظ اين صنعت انجام بدم». حفاظت از ايستگاه مخابراتي در تمام مدت شبانهروز، جلوگيري از ورود افراد غيرمجاز به ايستگاه، كنترل ورود و خروج نيروهاي مخابراتي شركت، اطلاعرساني به مسئولان ذيربط در صورت بروز مشكلات در دستگاههاي مخابراتي و ديزل ژنراتور، حفاظت امنيتي از ايستگاه و جلوگيري از سوءاستفاده از ايستگاه در صورت وجود دسترسي، نگهباني از دكلها و... بخشي از فعاليتها و تلاشهاي شبانهروزي نگهبانان ايستگاههاي مخابراتي است.
داريوش صادقي مالاميري با 14 سال سابقه در ايستگاه مخابراتي شماره 5 ميگويد: «اين ايستگاه از سمت شرق به سد كارون 4 و از سمت غرب به سد كارون 3 مشرفه. درسته كه اينجا طبيعت زيبايي داره و اطرافش سراسر كوه و درختان بلوط قرار گرفته، اما زمستونهاي بسيار سرد و تابستونهايي بسيار گرم داره؛ به طوري که گاه براي تأمين مواد غذايي با مشكل روبهرو هستيم. وسيله اياب و ذهاب به سختي پيدا ميشه و جاده و ايستگاه واقعا خوب نيست».
الماس جعفري از سال 78 تا كنون در ايستگاه مخابراتي شماره 2 باغملك به عنوان نگهبان مشغول به فعاليت است: «تعداد نگهبانان اين ايستگاه پنج نفر هستن كه هر نفر، چهار شبانهروز كار و چهار شبانهروز استراحت و مجددا چهار شبانهروز كار و هشت شبانهروز استراحت ميكنه. كساني كه تو اين ايستگاه مشغول به كار هستن، به علت دوربودن ايستگاه از شهر و نبود جادهاي مناسب، با خطر جاني و مالي بسياري روبهرو هستن كه اين مشكلات در زمستون كه با باد، بارونهاي شديد وبرف همراهه، دوچندان ميشه». منوچهر جعفري با 18 سال سابقه در حراست صنعت انتقال نفت ايران، نگهبان درايستگاه مخابراتي شماره 2 باغملك است: «يكبار تو فصل زمستون، ريزش كوه موجب مسدود شدن راه عبور وسايل نقليه شد. با وجود سرماي طاقتفرساي زمستون و برف و با استفاده از وسايل ابتدايي مثل بيل و كلنگ مجبور شديم هرطور شده، راه رو باز كنيم. در گذشته محل نگهباني در كانتينر بود كه در زمستون با شدت طوفان و باران، ما هرشب تا صبح منتظر جابهجاشدن كانتينر بر اثر طوفان بوديم. اما الان فرق ميكنه و ما تو ساختمون هستيم و شرايط خيلي مطلوب شده و با وجود تمام سختيها، با فصل بهار و ديدن زيباييهاي اطراف ايستگاه، احساس خيلي بهتري داريم». واحد مخابرات نفت منطقه اصفهان وظيفه تأمين و نگهداري ارتباط ستاد منطقه و مراکز انتقال نفت تابعه را به عهده دارد و علاوه بر تأمين ارتباط شرکتها ي تابعه وزارت نفت همچون شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي، شرکت پالايش نفت، بهداري و بهداشت و مجتمع فني آموزشي صنعت نفت اصفهان و انبار کالاي جنوب، ساير ادارات و سازمانهاي غير نفتي مانند شرکت مخابرات زيرساخت، شرکت مخابرات استان خوزستان و چهارمحال و بختياري، توانير، اداره منابع طبيعي و غيره نيز از ظرفيتهاي آن بهرهمند ميشوند. كار در شركت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران با سختي و دشواريهاي فراواني روبهروست، اما بسيارند كساني كه تمام اين سختيها را به جان ميخرند تا سرمايه ملي كشورشان را از گزند هرگونه حوادثي حفظ کنند. از جمله نگهبانان ايستگاههاي مخابراتي كه با كمترين امكانات و بدون هيچ چشمداشتي، مشغول فعاليت در آنجا هستند و حتي براي رسيدن به محل كارشان بايد از سختترين مسيرها عبور كنند. طبيعتي زيبا و دلنشين همراه با دشتهاي پر از گل در فصل بهار، زمستانهاي سرسخت و كوههاي پوشيده از برف و مه، ديشها و دكلهاي بلند، مقاوم و ايستاده در برابر بادها و طوفانهاي شديد يكجا و در دل يكديگر قرار گرفته تا عمليات سوخترساني بدون كوچكترين وقفه انجام شود.
ذره بین
منطقه اصفهان، يكي از مناطق دوازدهگانه شركت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران است كه مسئوليت انتقال نفتخام از ميدان نفتي مارون (واقع در شهرستان اميديه استان خوزستان) به پالايشگاه نفت اصفهان را به عهده دارد و پس از تأمين خوراک اين پالايشگاه، مازاد نفتخام را به پالايشگاههاي تهران و تبريز، همچنين بخشي از فرآوردههاي نفتي پالايشگاه اصفهان را به انبارهاي شركت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه تهران ارسال ميکند. انتقال نفت کوره دريافتي از پالايشگاه اصفهان به نيروگاه اسلامآباد و پايانه آبنيل و همچنين انتقال سوخت مورد نياز فرودگاه شهيد بهشتي اصفهان از ديگر خدمات اين منطقه است. گستره جغرافيايي منطقه اصفهان شامل سه استان خوزستان، چهارمحال و بختياري و استان اصفهان است كه با بهرهگيري از 8 مرکز انتقال نفت، ظرفيت ارسال روزانه بيش از 550 هزار بشکه نفتخام و افزون بر 350 هزار بشکه فرآوردههاي نفتي با هشت رشته خط لوله در قطرهاي 8 تا 36 اينچ به طول حدود 800 کيلومتر را دارد و در مجموع يك ميليارد
تن-کيلومتر مواد نفتي در محدوده فعاليت خود را انتقال ميدهد.از ويژگيهاي مهم شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه اصفهان، بهرهبرداري و نگهداري از خط لوله راهبردي نفتخام مارون به طول 430 کيلومتر از اميديه در خوزستان تا پالايشگاه اصفهان است كه به خط لوله (مارون ـ اصفهان) شهرت دارد. و جايگاه دومين خط لوله سختگذر جهان بعد از خط لوله آلاسکا را به خود اختصاص داده است.