افزایش 50 درصدی صادرات فرآورده های نفتی از بندر ماهشهر
نگار صادقی نزدیک به سه سال است که آمریکا شدیدترین تحریم های نفتی را علیه ایران با هدف قطع صادرات نفت ایران و صفر شدن آن اعمال کرده است؛ با وجود این نه تنها صادرات نفت ایران صفر نشده بلکه صادرات فرآورده های نفتی ایران به طور چشمگیری افزایش یافته و حتی عنوان نخستین کشور صادرکننده بنزین را در منطقه به خود اختصاص داده است. شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران به موازات افزایش تولید فرآورده های نفتی، با توسعه ونوسازی بنادر صادراتی خود توان صادرات فرآورده های نفتی ایران را نیز در این مدت افزایش داده است که هم درآمدزایی بیشتری برای ایران به همراه داشته و هم این که فرآورده های نفتی ایران دیگر با مساله ای به نام انباشت فرآورده مواجه نشده است ودر کوتاه ترین زمان ممکن به مقاصد صادراتی اعم از داخلی و خارجی ارسال می شود.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران درسه سال گذشته نوسازی و بهره برداری از پایانه های صادراتی را به منظور افزایش ظرفیت صادرات فراورده های نفتی در دستور کار قرار داده بود، سه بندر عملیاتی ماهشهر، شهید رجایی و فولاد در خلیج فارس، مهمترین بنادر ایران در گستره تبادل های نفتی و غیرنفتی هستند.
پیشرفت 100 درصدی نوسازی بندر ماهشهر
بندر ماهشهر، یکی از قدیمی ترین بنادر ایران است که در مجاورت پالایشگاه آبادن قراردارد. این بندر 90 ساله به گفته حسین علیزاده، رییس بندر صادراتی ماهشهر، در زمان جنگ تحمیلی به دلیل دور بودن از تیررس حمله ها یکی از بنادر راهبردی ایران بود و امروز هم یکی از بنادر مهم صادراتی به شمار می رود. او هدف از تاسیس این بندرصادراتی را زمینه سازی برای صادرات فرآورده های نفتی اعلام کرده است.
پروژه افزایش ظرفیت بندر صادراتی ماهشهر در سال ۸۵ به منظور ذخیره سازی و صادرات این پایانه پایانه با توجه به زمینه سازی برای افزایش تولید فرآورده های نفتی پالایشگاه نفت آبادان و مجتمع های همجوار در دستور کار قرار گرفت.اجرای این پروژه از سال ٨۶ وارد مرحله اجرا شد و تا سال ٩٨ به پیشرفت ٨٠ درصدی رسید، اما در دو سال گذشته مهم ترین بخش کار یعنی ظرفیت انتقال و پهلوگیری پایانه بیش از دو برابر شد. اکنون اجرای این طرح به پیشرفت 100 درصدی رسیده است. در این پروژه اسکله های صادراتی از دو به هشت افزایش یافته است. همچنین با نوسازی اسکله های قدیمی ظرفیت صادراتی آن از 15 میلیون تن در سال به 45 میلیون تن در سال افزایش یافته است. از دیگر نکات قابل توجه در این پروژه می توان به افزایش قابلیت پهلودهی کشتی با ظرفیت 35 تا 90 هزار تن اشاره کرد.
رییس بندر صادراتی ماهشهر گفته است در حال حاضر در بخش خشکی 17 مخزن جدید با ظرفیت 3 میلیون و 50 هزار بشکه و در بخش دریا نیز 6 اسکله ساخته شده و 2 اسکله موجود نیز بازسازی شده است.
ظرفیت 1.5 میلیارد لیتری ذخیره سازی فرآورده
رییس بندر صادراتی ماهشهر همچنین در بازدید خبرنگاران از پایانه صادراتی ماهشهر گفت: به این ترتیب با اجرای این طرح، ظرفیت ذخیره سازی این پایانه صادراتی با ۵۰ درصد افزایش از یک میلیارد لیتر به یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون لیتر و توان پهلوگیری کشتی ها در این بندر از ۴۵ هزار تن به ۱۰۵ هزار تن رسیده است.
علیزاده با اشاره به اینکه از هشت اسکله فعال در این پایانه، هم اکنون 6 اسکله به طور کامل با تنوع فرآورده های نفتی، عملیاتی شده است، تصریح کرد: قدرت انتقال فرآورده در پایانه صادراتی ماهشهر سه برابر و این موضوع سبب شده است قدرت عرضه بیش از تقاضا باشد، در نتیجه خدمات به کشتی ها به مقدار قابل توجهی افزایش یابد.
به گفته رییس بندر صادراتی ماهشهر، هم اکنون هیچ یک از نفتکش ها در ترافیک بارگیری معطل نخواهند ماند که این امر از جمله نکات مثبت در توجه به خواسته های مشتریان ایران ست.
افزایش ریت انتقال فرآورده به سه هزار و صدمتریک تن در ساعت از دیگر آثار اجرای این طرح است، علیزاده می گوید: با احتساب سه اسلکه در فروش نفت کوره با ظرفیت انتقال سه هزار و صدمتریک تن، ساعتی حدود 7500 متریک تن نفت کوره فروخته ایم که این رقم فروش چندین برابر تولید پالایشگاه است.
بنزین، نفت گاز، نفت کوره، نفتای سبک و سنگین عمده فرآورده هایی هستند که در این بندر تبادل می شوند که بخشی از آن صادر و بخشی هم در داخل توزیع می شود. به گفته علیزاده، در نیمه دوم سال 1400 صادرات LPG هم از این بندر عملیاتی خواهد شد.
او معتقد است که در خاورمیانه چنین ظرفیت صادراتی وجود ندارد و همین امر باعث شده که بندر ماهشهر یکی از بنادر مهم صادرات فراورده در این منطقه محسوب شود.
افزایش تولید در پالایشگاه آبادان
فردین راشدی، مدیرعملیات پالایشگاه آبادان نیز در این نشست به خبرنگاران گفت که براساس برنامه تکلیفی پالایشگاه آبادان باید روزانه 380 هزار بشکه تولید داشته باشد که در حال حاضر با ظرفیت 432 هزار بشکه روزانه سه نوع نفت خام را دریافت و پالایش می کند.
به گفته او هم اکنون 14 نوع فرآورده در پالایشگاه آبادان تولید می شود و این پالایشگاه تولید محصولات ویژه را هم در دستور کار خود قرار داده است.
راشدی به پیشرفت 100 درصدی توسعه بندر صادراتی ماهشهر هم اشاره کرد و گفت: هم اکنون به طور همزمان قابلیت پهلودهی 5 نفتکش در اسکله های این بندر وجود دارد که دستاورد بزرگی محسوب می شود.
علاوه بر بندر صادراتی ماهشهر، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی توسعه ونوسازی بندرصادراتی شهید رجایی و اسکله فولاد را که فرآورده های نفتی جابه جا می کند، در استان هرمزگان در دستور کار خود قرار داده است. بندر شهید رجایی دارای چهار اسکله وقابلیت پهلودهی به کشتی هایی با ظرفیت 35 تا 45 هزار تن است و بندر فولاد نیز قابلیت پهلودهی به کشتی هایی با ظرفیت 90 هزار تن را دارد، با اجرای طرح های توسعه و احداث اسکله های جدید صادراتی در دو بندر مهم و استراتژیک ظرفیت صادراتی کشور از 26 میلیون تن در سال به 75 میلیون تن در سال و ظرفیت عملیاتی اسکله ها از 18 میلیون تن به 50 میلیون تن در سال افزایش یافته است.
آخرین حلقه خلق ارزش و ثروت
مشاور مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی، معتقد است که بنادر صادراتی فرآورده های نفتی آخرین حلقه خلق ارزش و ثروت در زنجیره صنعت نفت به شمار می روند، از این رو اگر ظرفیت صادرات فرآورده های نفتی وجود نداشته باشد، مانند این است که نتوانیم از ثروتی که خلق کرده ایم، استفاده بهینه کنیم.
محمد رضایی افزود: افزایش ظرفیت صادراتی یکی از برنامه های جدی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی به شمار می رود تا بتوانیم از ظرفیت های بالقوه این صنعت استفاده کنیم.
وی تاکید کرد: باتوجه به ظرفیت تولید روزانه 2.3 میلیون بشکه فرآورده نفتی در پالایشگاه های کشور مشکل انباشت فرآورده وجود ندارد.