آنچه باید درباره ویتامین B2 بدانیم
معجزه ای به نام B2
ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، یکی از ویتامین های گروه B است که برای سلامت انسان ها ضروری است. این ویتامین را می توان از طریق مصرف غلات، گیاهان و محصولات لبنی تامین کرد. ویتامین B2 برای تجزیه اجزای تشکیل دهنده مواد غذایی، جذب سایر مواد مغذی و نگهداری بافت ها ضروری است. این ویتامین، یک ویتامین محلول در آب است، به همین دلیل در آب حل می شود. همان طور که می دانید، تمام ویتامین ها محلول در آب یا محلول در چربی هستند. ویتامین های محلول در آب از طریق جریان خون حمل می شوند. از این رو همه باید هر روز ویتامین B2 را مصرف کنند، چراکه بدن تنها می تواند مقادیر کمی از آن را ذخیره کند. ریبوفلاوین را به طور طبیعی می توان با خوردنی برخی از غذاها تامین کرد.
کمبود ویتامین B2
نداشتن رژیم غذایی مناسب، خطر کمبود ویتامین B2 را افزایش می دهد، از آن جهت که بدن دائما در حال استفاده از این ویتامین است؛ بنابراین فردی که کمبود ویتامین B2 داشته باشد، به طور طبیعی با کمبود سایر ویتامین ها نیز مواجه خواهد شد.
از نشانه ها و علائم کمبود ویتامین B2 نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترک اطراف دهان
- لب های ترک خورده
- پوست خشک
- التهاب پوشش زبان
- زخم در دهان
- قرمز شدن لب ها
- گلودرد
- درماتیت اسکروتال
- مایع در غشای مخاطی
- کم خونی ناشی از فقر آهن
- خارش چشم
نقش مهم ویتامین B2
این ویتامین به تجزیه پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها کمک می کند و نقش مهمی در نگه داشتن ATP (منبع انرژی عضلات و کلیه سلول های بدن) بدن دارد. ریبوفلاوین می تواند در تبدیل کربوهیدرات به ATP کمک کند. بدن انسان ATP را از مواد غذایی تولید می کند و ATP نیز تامین کننده انرژی مورد نیاز بدن است. همچنین ترکیب ATP برای ذخیره سازی انرژی در عضلات بسیار حیاتی است.
ویتامین B دوست ویتامین A
ویتامین B به همراه ویتامین A برای موارد زیر ضروری است:
- حفظ و نگهداری غشای مخاطی در سیستم گوارشی
- حفظ و نگهداری کبد
- تبدیل تریپتوفان به نیاسین
- سالم نگه داشتن چشم، اعصاب، عضلات و پوست
- جذب و فعال سازی آهن، اسید فولیک، ویتامین B1 ، B3 و B6
- تولید هورمون به وسیله غده آدرنال
- پیشگیری از توسعه آب مروارید
- توسعه جنین به خصوص در مناطقی که کمبود ویتامین در آنها رایج است.
گروهی از محققان معتقدند ویتامین B2 می تواند در پیشگیری از آب مروارید و سردردهای میگرنی تاثیرگذار باشد.
مکمل ها و اثرات دارویی ویتامین B2
مکمل های ویتامین B2 نیز از این قاعده مستثنی نیستند و گاهی می توانند روی موثر بودن برخی داروها اثرگذار باشند. برخی از این داروها عبارتند از:
- داروهای ضد افسردگی سه ماهه همچون ایمی پرامین یا Tofranil
- برخی داروهای ضد درد همچون کلرپرومازین یا تورازین
- متوترکسات که برای سرطان و بیماری های خود ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد.
- فینیتوئین یا دیالانتین که برای کنترل تشنج استفاده می شود،
- داروی Probenecid برای نقرس
- دوکسوروبیسین، دارویی که در درمان سرطان مورد استفاده قرار می گیرد نیز ممکن است سطوح ریبوفلاوین را کاهش دهد.
متخصصان خاطرنشان کرده اند که مقدار بسیار بالای ویتامین B2 هم می تواند باعث ایجاد مشکلاتی از جمله خارش، بی حسی، سوزش، لرزش، حساسیت به نور و... منجر شود که برای جلوگیری از عدم تعادل این ویتامین در بدن، توصیه شده است در صورت نیاز به مکمل، از ویتامین B کمپلکس استفاده شود.
منابع ویتامین B2
این ویتامین را می توان با مصرف مواد غذایی مثل ماهی، گوشت قرمز، بوقلمون، مرغ، گوشت گاو، جگر و قلوه، تخم مرغ و سبزیجاتی همچون کلم بروکلی، کلم بروکسل، اسفناج، آب تره، برگ قاصدک و محصولات لبنی و غلات سبوس دار و ... تامین کرد.
همان طور که گفتیم، ویتامین B2 محلول در آب است، از این رو پختن غذاها ممکن است آن را نابود کند.
نگرانی ها و خطرات مرتبط با ایمنی ویتامین B2
این ویتامین معمولا برای افراد ضرری ندارد. اوردوز این ویتامین نامحتمل است، چراکه بدن این توانایی را دارد که بیش از ۲۷ میلی گرم از ریبوفلاوین را جذب و مقادیر اضافه آن را دفع کند. با این حال توصیه می شود قبل از مصرف هر نوع مکملی با پزشک متخصص مشورت کنید، چراکه برخی مکمل ها ممکن است با داروهای مصرفی شما تداخل داشته باشند و مشکلاتی را به وجود آورند.