گزارش «مشعل» از یک بانوی مخترع سنندجی
زود قضاوت نکنیم
سمیه راهپیما سروه گرجی پور رویای مخترع شدن را از دوران کودکی در سر داشت و با تلاش و پشتکار توانست پس از گذراندن دانشگاه در رشته هوش مصنوعی در شرکت گاز استان کردستان مشغول به کار شود، او با پیگیری رویای کودکی خود توانست دستگاهی را اختراع و ثبت کند که با استفاده از آن سالمندان و افراد توان یاب تنها با بستن آن به دور دست خود دیگر زمان مصرف دارو را فراموش نمی کنند، او با این اختراع اقناع نشد و مقاله های پژوهشی و کتاب نیز در زمینه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا به چاپ رسانده است، آخرین فعالیت این بانوی جوان جعبه ضدعفونی کننده در دوران کروناست که در مرحله ثبت قرارداد است. در ادامه به برخی فعالیت های این بانوی جوان اشاره شده است که می خوانید:
نتایج بررسی های معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری نشان می دهد، با وجود پایین بودن توازن جنسیتی در ایران، نسبت مخترعان زن در کشور به میزان قابل توجهی بالاتر از متوسط جهانی و حتی بالاتر از آمار کشورهای پیشرو در زمینه ثبت اختراعات است. نتایج این بررسی که روی بیش از 2 هزار پرونده موجود انجام شده، نشان داده که نسبت زنان مخترع در ایران (جامعه آماری کانون پتنت) نسبت به متوسط جهانی، رقمی بالاتر بوده، ضمن اینکه نسبت زنان مخترع به مردان مخترع در ایران (جامعه آماری کانون پتنت) حدود ۲۴ درصد است. به عبارتی دیگر، در برابر هر چهار مرد مخترع، یک زن مخترع فعال است که این میزان در مقایسه با نسبت جهانی ۶ به ۱ رقمی قابل ملاحظه به شمار می رود. افزایش نسبت بانوان مخترع نسبت به مردان را می توان نقطه روشنی برای زنان کشورمان در نظر گرفت که همواره ذهن فعال و پویایی دارند و در این زمینه گام های موثری، بخصوص در زمینه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا برداشته اند. اینترنت اشیا (IoT) نام آشنایی است که این روز ها بسیار شنیده می شود؛ اما شاید با کاربرد آن چندان آشنا نباشید. این پدیده، یک فناوری نوپدید است که در سال ۱۹۹۹ از سوی کوین اشتون مطرح شد؛ اما تقریبا دو سال است که مورد توجه و بحث جدی قرار گرفته است. به کمک اینترنت اشیا، برنامه ها و دستگاه های مختلف می توانند از طریق اتصال اینترنت با یکدیگر و حتی انسان تعامل و صحبت کنند. به طور مثال، یخچال های هوشمندی که امکان اتصال به اینترنت دارند، می توانند شما را از محتوای یخچال و حتی تاریخ انقضای مواد خوراکی داخل آن مطلع سازند. در واقع می توان گفت که اینترنت اشیا، این امکان را برای شما فراهم می کند تا اشیای مورد استفاده خود را از راه دور و به کمک زیرساخت های اینترنتی، مدیریت و کنترل کنید؛ اما نیروی محرک واقعی اینترنت اشیا، هوش مصنوعی (AI) است. با نگاهی به ابتدایی ترین کاربرد های هوش مصنوعی از سنجش سطح تناسب اندام گرفته تا پتانسیل گسترده آن در صنایع و برنامه ریزی شهری، می توان به این نتیجه رسید که مشارکت فزاینده بین هوش مصنوعی و IoT به آن معناست که آینده ای هوشمندانه تر می تواند زودتر از آنچه فکر می کنیم، اتفاق بیفتد. در حال حاضر هوش مصنوعی، نقشی مهم در زندگی بشر ایفا می کند. امروزه به کارگیری این فناوری در بسیاری از حوزه های علمی و پزشکی، سبب تحول بزرگی در این عرصه شده است. تاکنون بیماری های بسیاری با تشخیص بموقع به مدد پیشرفت های فناوری، بویژه هوش مصنوعی درمان شده اند. سروه گرجی پور، بانویی سنندجی که در زمینه هوش مصنوعی خوش درخشیده است، در شرکت گاز استان کردستان فعالیت می کند. علاقه او به اختراع و ایجاد راه حل های مفید برای افراد آسیب پذیر، باعث شده تا چند اختراع در زمینه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا را به نام خود ثبت کند. این مخترع سنندجی که در زمینه هوش مصنوعی تحصیل کرده است، می گوید: «اختراع، زمانی به ذهن انسان می آید که احساس می کند یک خلأ در آن بخش وجود دارد و حس می کند باید کاری جدید انجام بدهد تا تسهیل گری اتفاق بیفتد.»
دستبندی برای یادآوری زمان مصرف دارو
یکی از اختراع های گرجی پور، دستبند بیومتریک است. او درباره این اختراع خود می گوید: «دستبند بیومتریک برای سالمندان و افراد دارای محدودیت مانند توان یاب ها اختراع شده است. این دستبند به سه زبان، زمان مصرف دارو را یادآوری می کند و علاوه بر این، همه اطلاعات شخص در دستگاه وجود دارد و اگر کسی به غیر از آن فرد، از این دستبند استفاده کند، دستگاه شروع به خود سوزی و غیرفعال کردن خود می کند. همچنین این دستگاه براساس اطلاعات بیومتریک فرد، اقدام به حمایت از فرد می کند و تمامی فعالیت های او را مورد ارزیابی قرار می دهد.» او به اختراع دیگرش که در مرحله ثبت قرار دارد، اشاره می کند و می افزاید: « این محصول، باکس های مخصوصی است که براساس uvc عمل کرده و طبق سنسورهای حوزه اینترنت اشیا، اقدام به ضد عفونی در۳۰ ثانیه می کند.» این مخترع جوان ادامه می دهد: «در زمینه ثبت اختراع باید بعد از مراجعه به سایت مالکیت، یکسری اطلاعات از جمله ادعانامه، توصیف نامه و نقشه فنی را وارد کنیم. بعد از این مرحله، اختراع از سوی کارشناسان سازمان مالکیت بررسی و بعد از تایید از سوی کارشناس مربوطه، به مرجع داوری ارسال می شود که گاهی اوقات تا چند ماه طول می کشد. در این مرحله، کار از لحاظ فنی بررسی و در نهایت به سازمان مالکیت ارسال شده و سپس صدور گواهی ثبت اختراع صورت می گیرد.»
تمام تمرکزم روی کار است
گرجی پور درباره موانع و مشکلات پیش روی بانوان مخترع می گوید: «موانع و مشکلات در این زمینه زیاد است؛ اما سعی می کنم تمرکزم را روی مشکلات نگذارم و راهکاری بیابم تا بتوانم کارم را برای درک مخاطب شفاف کنم.» او علاوه بر مخترع بودن، در نویسندگی هم دستی بر آتش دارد و مقاله هایی در زمینه وب سرویس ها نوشته و در خصوص پارکینگ هوشمند با اینترنت اشیا نیز کتابی به نگارش درآورده است. استفاده از پارکینگ هوشمند، این امکان را به مشتریان می دهد که با محاسبه میزان ساعت استفاده از پارکینگ طی هفته، مشوقی داده شود تا آن ماشین در طبقات اول پارک کند. این بانوی مخترع، خواسته خود را این گونه بیان می کند: «مسؤولان زمان بگذارند و حرف کسانی مثل من را بشنوند و درباره چیزی که شناختی از آن ندارند، زود قضاوت نکنند.»
احساس موفق بودن ندارم
گرجی پور می گوید: « من هنوز احساس موفق بودن ندارم؛ اما به عنوان یک خواهر کوچک، تنها می توانم بگویم که از تهدیدات، موانع و خط و نشان ها نترسید؛ حرکت کنید، زحمت بکشید و تلاش کنید که خداوند خودش می بیند، بنابراین تمام تهدیدهای زندگی را به فرصتی برای حرکت تبدیل کنید. شعار نمی دهم؛ اما بارها معجزه پروردگار را در زندگی ام دیده ام و با تمام مشکلات و بدخواهی ها که ممکن است برای هر کسی پیش بیاید، خداوند بزرگ راه را برایم هموار کرده است، از این رو ا عتقاد دارم که اگر با توکل جلو برویم، مشکلات حل و مسیر هموار خواهد شد.» در پایان این گزارش باید گفت؛ مهم ترین عاملی که به نظر می رسد کمتر به آن توجه می شود، ایجاد امنیت ذهنی در زنان است. امنیت ذهنی در محیط های مختلف می تواند معانی متفاوتی داشته باشد؛ اما ایجاد امنیت ذهنی در فضاهای کاری، مثل فضاهای کاری نوآورانه که به ایجاد و خلق اختراع منجر می شود، می تواند به زنان اطمینان بدهد که در حاشیه قرار نگرفته اند و تلاش آنان، حتی درصورتی که ویژگی های زنانه خود را انکار نکنند یا خود را تغییر ندهند، به موفقیت آنان منجر خواهد شد. اگر این طرز تفکر در محیط های کاری غالب شود، احتمال دارد که علاوه بر مشارکت بیشتر زنان در این فعالیت های نوآورانه، همکاری های مثبت آنها با یکدیگر را نیز به دنبال داشته باشد.