جلوگيري شود.
انگاردرهمين زمينه (انحراف فرآورده ) نکته مهم ديگري ذهنش را در گيرخود کرده وچيزي را به يادش آورده باشد، يکباره موضوع را به نيروگاه سوق ميدهد و مي گويد: دراين حوزه عملياتي دو نيروگاه فعال است؛ سمنان و شاهرود که هردو به همت کارکنان شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شاهرود به خط لوله متصل شده اند و اين موجب ميشود تا علاوه برجلوگيري از ترافيک و تصادفهاي جادهاي، همچنين آلودگيهاي زيست محيطي، از انحراف فرآوردههاي نفتي نيزجلوگيري شود.
در زمينه مکشوفات، راهکارهاي تشويقي راهم لحاظ ميکنيد؟
بله.به طورحتم تشويق درهر زمينهاي ميتواند موثرباشد و انگيزههاي کاري را بالا ببرد.دراين بخش نيز تلاش شده است اين گونه عمل شود و تشويق نيروها سرلوحه کار قرار گيرد.
حساسيت کارخود رادرچه ميدانيد؟
توزيع فرآوردههاي نفتي «زمان» ندارد؛ به اين معنا که اين کار تعطيلبردار نيست و بايد مثل ساعت کارکند و عقربههاي آن از حرکت باز نماند.
در نظر بگيريد اگريک جايگاه عرضه سوخت فعال نباشد، چه صحنهاي خلق ميشود، تراکمي ازخودرو که صف طويلي ايجاد کردهاند؛ اين موضوع در زمانهايي مانند نوروز که سفرها به اوج خود ميرسد و مصرف بنزين از روزانه 30هزارليتر به چهار برابر ميرسد، بيشتر مشهود است. حساسيت کاردراين حوزه هم همين است؛ حرکت بدون توقف.
***
رجبپور، گاه براي اين که استراحتي به چشمهايش دهد، عينک خود را برميدارد وازمحفوظات ذهني که نتيجه سالها تجربه است، بهره ميگيرد. هنوزحرفهاي زيادي براي گفتن دارد.
آيا ناوگان حمل مواد سوختي پاسخگوي نيازهاي منطقهتان هست؟
با توجه به بهرهگيري اين منطقه ازخط لوله و انتقال فرآوردههاي نفتي از اين طريق، ناوگان حمل موادسوختي مجهزبه65 دستگاه تانکرنفتکش، پاسخگوي نيازهاي منطقه است، ضمن اين که تعامل خوبي هم بارانندگان وجود دارد.
مصرف سي ان جي در منطقه شاهرود چگونه است؟
در چهار ناحيه زيرپوشش شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه شاهرود، هشت جايگاه عرضه سي ان جي فعال است که در 9 ماه امسال از طريق آنها بيش از 80 ميليون کيلوگرم سي ان جي توزيع شد.
***
رجبپور در ادامه ميگويد: آمارها نشان ميدهد که مصرف سي ان جي نسبت به مدت مشابه سال قبل، 3 درصد کاهش داشته است.
دليل اين کاهش مصرف چيست؟
استنباط من ازاين موضوع اين است که چون فاصله قيمتي بنزين و سي ان جي به هم نزديک است، مردم ترجيح ميدهند ازبنزين به عنوان سوخت اصلي خودروخود استفاده کنند.هم اکنون بيش از60درصد ظرفيت جايگاههاي عرضه سي ان جي منطقه شاهرود خالي وبدون استفاده است؛ اگرفاصله قيمتي بنزين وسي ان جي تغييرکند، به نظر ميآيد استقبال براي استفاده ازاين سوخت پاک نيز بيشتر شود.
***
فضاي اتاق گرم است و اين گرما يادآور زمستاني ميشود که هنوز نخستين ماه آن به آخرنرسيده و تا پايان آن زمان زيادي باقي مانده است؛ آياخانههاي مردم منطقه شاهرود هم مثل اتاق مديرمنطقه گرم است؟ بايد اين گونه باشد تا سرماي زمستان آزارشان ندهد.
براي رويارويي بازمستان به خصوص در مناطق سردسير و سخت گذر استان چه کردهايد؟
بنابه تجارب سالهاي گذشته و روزآمد شدن نظام توزيع سوخت، تلاش شده است تاپيش از آغازدوره سرما، سوخت مورد نياز بخشهاي مصرف کننده تامين شود. اگر چه باگسترش گازرساني، عمده مصارف به سمت استفاده ازاين سوخت پاک سوق پيدا کرده، اما تامين سوخت مايع به ويژه نفت سفيد براي نقاط سخت گذر و کوهستاني که امکان گازرساني به آنها نيست، نکتهاي ديگر است.
براي اين منظور پيش از ورود به دوره سرما، نفت سفيد مورد نياز اين مناطق با اعلام کالابرگ، ازطريق فروشندگيهاي روستايي دراختيار ساکنان مناطق سخت گذر و گاه فاقد گازطبيعي قرار ميگيرد. بر همين اساس، تاکنون با اعلام دوکالابرگ 1500 ليتري، سه هزارليتر نفت سفيد در اختيار مشترکان قرارگرفته است.
کمي ازمسائل فني فاصله بگيريم وبه مشکلات بپردازيم. بزرگترين و مهمترين مشکل منطقه را چه ميدانيد؟
يکي از مهمترين مشکلات که به نظر ميآيد ديگر مناطق نيز به آن دچار باشند، موضوع نيروي انساني است. با توجه به اين که عمر کاري برخي همکاران رو به پايان است و به زودي درآستانه بازنشستگي قرار ميگيرند، لازم است براي جايگريني آنها فکري اساسي شود؛ در غير اين صورت با مشکل جدي رو بهرو خواهيم شد.
مشکل بزرگي که وجود دارد، اين است که اين منطقه ومناطق ديگر با موضوع «پيرشدن» نيروي انساني مواجه است. با بازنشسته شدن برخي همکاران در بخشهاي کليدي سازمان، درصورتي که جايگزيني براي آنها نباشد، مشکل خواهيم داشت.
غيرازاين موضوع که مهم و قابل تامل است، چه مشکل ديگري وجود دارد؟
(کمي در صندلياش جا به جا ميشود وبا قدري تامل پاسخ ميدهد): شرکت ملي پخش فرآوردههاي نفتي منطقه شاهرود تنها منطقهاي است که ستاد آن برخلاف ديگر مناطق، خارج ازمرکزاستان قرار دارد و ازآنجا که بيشترمسئولان، بومي منطقه نيستندوبايد مسکن اجاره کنند، مشکلاتي نظيراجاره بها آزار دهنده است.همچنين تعدادمنازل سازماني پاسخگو نيست وبيش از50 درصد هزينهها نيز به عهده خود افراد است.
او ادامه ميدهد: ترميم منازل سازماني، موضوع ديگري است که به دليل تخصيص نيافتن اعتبارات مالي، انجام نشده است.
درباره تاسيسات چه مشکلاتي وجود دارد؟
دراين بخش نيز با تخصيص اعتبارات مالي، لازم است فعاليتهايي انجام شود؛ فعاليتهايي مثل نوسازي تجهيزات آتش نشاني انبارهاي نفت، افزايش ظرفيت لولههايهايدرانت آتشنشاني، نصب دوربينهاي مدار بسته درانبارهاي نفت وبه طورکلي ارتقاي افزايش ايمني تاسيسات منطقه که نيازمند تخصيص اعتبارات مالي است.
***
قراراست سري هم به انبارنفت شاهرود بزنم و با کارکنان آن نيزگپ و گفتي داشته باشم. اما دلم ميخواهد بدانم براي ادامه هفت سال باقي مانده تا پايان خدمتش، ميلش به کجاست؟ شمال، شاهرود يا جايي ديگر...
رجبپور ميگويد: خوب، من شمالي هستم و زاده سوادکوه وطبيعي است موطن خود را ترجيح بدهم؛ اما اين راهم بايد درنظر داشت که نيروهاي صنعت نفت همانند سربازي هستند که بايد گوش به فرمان باشند و در هر جاي ميهن که لازم باشد، خدمت کنند.همه جاي ايران سراي ما است.
مي خواهيد به حرفهاي خود مطلبي اضافه کنيد؟
باتوجه به تحريمهايي که ازسوي بيگانگان اعمال ميشود، لازم است هرکس درمسئوليتي که به عهده دارد، همدلتر از گذشته براي ايراني سر افرازقدم بردارد.شرايط کنوني کشور، حساس است و بايد تلاش کرد تا با کارزياد، چرخهاي اقتصاد کشورکه صنعت نفت، يکي از مهمترين آنهاست، روان تر بچرخد.
سرمايه هاي انساني مزيت رقابتي مراكز پژوهشي
سيد فرزاد هاشمي* جهان امروز جهان دانش و دانش افزايي است؛ چرا كه انسان عصر فناوري، بسياري از كسب و كارهاي سنتي را تحت تاثير عوامل فناوري تغيير داده است، به گونهاي كه از فرآيند كسب و كارهاي قديمي تنها نامشان و رويههاي پايهاي آنها باقي مانده و چنانچه نيروي كار، سازمان و سرمايهگذاري فاقد دانايي كافي باشند، تلاش براي رسيدن به اهداف عالي كسب و كار عقيم ميماند. آنچه در سازمانهاي امروز موجب تفاوت آشكار در عملكرد خواهد بود، ذخاير دانايي و هزينههاي آموزشي سازماني است كه پيش از اين بعنوان كارايي لوكس در سازمانها لحاظ ميشد. سرمايههاي ناملموسي كه اگر چه پنهان هستند اما ميتوانند فلسفه وجودي يك سازمان را به نحوي تحت تأثير قرار دهند.
بخشهاي صنعت، كشاورزي و بازرگاني متأثر از رشد فزاينده دانش، فضاهاي اقتصادي تازهاي را شاهد هستند كه پيش از اين حتي باور وجود اين قبيل فرصتهاي شغلي و تجاري وجود نداشت. وضوح تغييرات ايجاد شده در روند اقتصاد جهاني و توجه صنايع، سازمانها و شركتها به حفظ موقعيت خود در بازارهاي داخلي، منطقهاي و جهاني مفهوم تازهاي را تحت عنوان مديريت دانش خلق كرد.
مفهومي كه نه تنها معادلات سه عنصر سرمايه انساني، سرمايه مالي و زمين را تغيير ميدهد، بلكه عنصر دانش را براي تكميل اين مجموعه وارد عرصه اقتصاد كرده است.
در حال حاضر مسائلي چون خلق، كسب، ذخيره سازي، انتشار، اشتراك و در نهايت استفاده و بكارگيري صحيح دانش در تدوين برنامههاي استراتژيك، شكلدهي به سوي گروههاي دانش و ارزيابي و طراحي نظام پاداش و دستمزد مبتني بر دانش قويتر از گذشته و بيش از پيش در نظر گرفته شده است.
سال 1396 كه از سوي رهبر معظم انقلاب به سال : اقتصاد مقاومتي، توليد و اشتغال نامگذاري گرديده است، مراكز پژوهشي بعنوان يك سازمان دانش محور، ارزش آفريني در سرمايههاي انساني را همچون گذشته مدنظر قرار داده و افزايش بهرهوري سازمان را منوط به بازنگري در بحث دانشافزايي نيروي انساني ميداند. در مراكز پژوهشي نياز به اين ارزش آفريني در حوزه سرمايههاي انساني و نياز به بومي سازي و تخصص نگري در همه ابعاد تقريباً احساس ميشود. بنابراين در گام اول، نهادينه كردن فرهنگ سازماني در حوزه مديريت دانش جهت به حداكثر رساندن اثربخشي آموزش، تقويت انگيزههاي غير مادي در زمينه يادگيري و بالا بردن همزمان سطح دانش و آگاهي كاركنان سازمان، متناسب با سرعت انتشار اطلاعات و پيشرفتهاي مورد انتظار در حوزه فناوري و پژوهش، ميبايستي كه در دستور كار سازمان قرار بگيرد تا اين امر كمك كند تا با ارتقاء مديريت دانش بتوان به ارزيابيهاي مويرگي، دقيقتر و تحليلهاي كاربردي از نقاط ضعف و قوت سازمان رسيد. همچنين در برنامهريزيها و تعاريف نقشهاي سازماني موفقتر عمل نمود. در اين راستا همواره اين اعتقاد راسخ وجود دارد كه ركن اصلي و مزيت رقابتي مراكز پژوهشي به عنوان سازمانهاي دانش محور، سرمايههاي انساني اين مراكز ميباشند
لذا در گام بعدي، توجه مضاعف به نقش، جايگاه، تخصص و حفظ نيروي انساني که همان سرمايه هاي انساني محسوب مي گردند از اهميت فراواني برخوردار خواهد بود.
* مدرس و کارشناس ارشد مديريت نيروي انساني
زندگي رباتي
محمدرضا اسعديان مقدم، مهندس ارشد ناظر ابزار دقيق است و 11 سال سابقه کار دارد. او ميگويد: به مرور زمان، سختي کار اقماري نمايان ميشود. اوايل ميگوييم چقدر خوب است 7 روز کار و 7 روز استراحت؛ در صورتي که آرام آرام باعث ميشود مانند ربات زندگي کنيم، زيرا با انسانها سر و کار نداريم و بيشتر با تجهيزات و لوله در ارتباط هستيم و اين ما را از لحاظ اجتماعي عقب مياندازد و به مرور زمان رابطهمان با خانواده را ضعيف ميکند. هر چه قدر هم که شعار دهيم، اما در عمل باز اين اتفاق ميافتد و از استانداردهاي روابط اجتماعي خارج ميشويم. او ادامه ميدهد: وقتي در جايي کار ميکني که امکاناتي ندارد و حس نکني که زندهاي و به جامعه تعلق داري، به طور مثال عروسي برادرت باشد، اما به دليل برخي مشکلات کاري اجازه ندهند در آن مراسم حضور داشته باشي يا اينکه فرزندت بيمار باشد و در محل کار حضور داشته باشي، اينها همه تو را تحت تاثير قرار ميدهد، ضمن اينکه بايد مشکلات مالي را هم به آن اضافه کنيم؛ چرا که بايد قدرت اقتصادي بالايي داشته باشيم تا بتوانيم مشکلات را سريعتر حل کنيم و وقتي در خانه حضور نداريم، بايد مبلغي را در اختيار همسرمان قرار دهيم تا در نبود ما مشکلي از لحاظ اقتصادي نداشته باشد.
معين اميني منش، تکنسين ارشد تعميرات ابزار دقيق به ميان صحبت ما ميآيد و ميگويد: کار ما بسيار پر استرس و پر خطر و از نظر آب و هوايي نيز در معرض گرد و خاک است و گاهي اوقات ماسکي که گذاشتهايم، تنفس را برايمان سخت ميکند. شيفت ما 12 ساعته است و در طول روز در اينجا حاضريم. گاهي اوقات پيش آمده که شبها 4 تا 5 ساعت در سايت هستيم و زندگي ما ماشيني شده است. او ادامه ميدهد: 3 سال است که براي کار به نفت شهر آمدهام، قبل از آن در پالايشگاه ايلام کار ميکردم و چون عصرها به خانه ميرفتم و روز کار بودم، جنب و جوش زندگيمان خيلي بيشتر از الان بود و اگر مشکلي در خانواده پيش ميآمد، راحتتر رسيدگي ميکردم، اما اينجا شبها نيز بايد در اختيار شرکت باشيم و شب که ميخوابيم نيز بايد هوشيار و گوش به زنگ باشيم تا توليد متوقف نشود.
يادي از مهار چاه شماره 24
بهروز مداحي، رئيس واحد ايمني و آتش نشاني واحد عملياتي نفت شهر که 15 سال سابقه کار در اين منطقه دارد نيز ميگويد: با تنگ بيجار( نزديکي ايلام) در يک منطقه هستيم که به صورت دو سايت مجزا کار ميکنيم. علاوه بر پوشش خدمات ايمني در واحد نمكزدايي و بهرهبرداري نفت شهر، ما با واحد ميترينگ خطوط لوله که گاز صادراتي را به عراق ارسال ميکند نيز همکاري داريم و تفاهمنامه همکاري با خطوط لوله داريم تا در مواقع اضطراري و شرايط بحراني که پيش ميآيد، خدماتي را از نظر اچاساي ارائه دهيم. او ادامه ميدهد: در دو شيفت کاري به صورت 12 ساعته و با تعداد افراد کم مشغول به کار هستيم، البته در حال حاضر تعدادي از کارکنانمان در المپياد آتشنشاني فعاليتهايي را انجام ميدهند، ضمن اينکه بايد کار واحد بهرهبرداري را نيز پوشش دهيم.مداحي ميگويد: متاسفانه تجربههاي ما شيرين نيست و يکي از آنها آتش سوزي چاه شماره 24 است که 40 تا 50 روز واحدهاي مختلف براي مهار آن درگير بودند.
حضور در حادثه پلاسکو
زماني که حادثه پلاسکو رخ داد، برخي کارکنان آتشنشاني نفت شهر به صورت دواطلبانه به محل حادثه رفتند و خدماتي ارائه کردند. يکي از اين افراد شهرام اصفهانيان است که 18 سال سابقه کار دارد. او ميگويد: زمان وقوع حادثه پلاسکو در دوران مرخصي بودم که به دليل وظيفه انسان دوستانهاي که داشتم، داوطلبانه در کنار ديگر آتشنشانان قرار گرفتم، در حالي که نه مسئول و نه همکارانم از اين ماجرا خبر نداشتند و زماني اطلاع پيدا کردند که شبکه خبر مصاحبه اي با بنده انجام داد و به صورت سراسري پخش کرد.
گام آخر
هوا رو به تاريکي ميرود که نفت شهر را به سمت کرمانشاه ترک ميکنم. در پيچ وتاب جادهاي 3 ساعته تا مقصد، سرم را به شيشه ماشين تکيه ميدهم و به آسمان پرستاره خيره ميشوم.در ذهن خود حرفهاي تمام افراد مصاحبه هايم را مرور ميکنم، به زبان آوردن اين مشکلات هم سخت است؛ اما بايد باور کنيم که در نقطه اي دور افتاده از اين آب و خاک کساني هستند که کانون گرم و پرمهر خانه و خانواده را ترک کرده اند و با وجود امکانات رفاهي کم در ميان آهن و نفت با عشق به «مام وطن»، چرخه توليد نفت و اقتصاد کشور را ميچرخانند .