در مسیر تحقق اهداف نگهداشت و افزایش تولید
آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با قدمتی 35 ساله مسؤول کنترل کیفیت پروژه های صنعتی و غیرصنعتی این شرکت در گستره 5 استان جنوب غرب کشور، مطابق با نشریات و استاندارد های ملی و بین المللی است که در مسیر تحقق اهداف نگهداشت و افزایش تولید نفت کشور گام بر می دارد. این آزمایشگاه زیرمجموعه معاونت طرح های راه و ساختمان مدیریت مهندسی و ساختمان شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و تنها آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک در ساختار سازمانی شرکت ملی نفت ایران است که به عنوان اولین آزمایشگاه مکانیک خاک در جنوب غرب کشور، موفق به اخذ گواهینامه تایید صلاحیت مدیریت کیفیت شده است. کارکنان سختکوش، متعهد و با دانش این مجموعه، همواره در سخت ترین شرایط آب و هوایی و با وجود اپیدمی ویروس کرونا تلاش دارند تا تمامی آزمایش های مختلف فنی و مکانیکی خاک را با دقت و درصد اطمینان بالا با هدف افزایش سطح کیفیت طرح ها و پروژه ها انجام دهند. احمدرضا دستان که ریاست آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب را عهده دار است، در این گزارش به بیان تاریخچه، وظایف، ویژگی ها و عملکرد این آزمایشگاه پرداخته است. وی درباره تاریخچه تشکیل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک می گوید: این آزمایشگاه در سال 1364 از تجمیع آزمایشگاه های مستقر در پروژه های کرنج، کریت کمپ (شرکت های ایران ژاپن، دایلم و سایپم)، احداث شهرک مسکونی نفت اهواز و احداث بیمارستان بزرگ نفت اهواز تاسیس شد و تا پیش از تغییر ساختار سازمانی شرکت ملی نفت ایران تا اواخر دهه 70، به تمام مناطق خشکی کشور از خارک تا سرخس خدمات تخصصی ارائه می کرد. به گفته دستان، در جریان سال های جنگ تحمیلی، بخش تحقیق و توسعه آزمایشگاه با انجام تحقیقات گسترده، موفق به تهیه بتن فوق سبک شد که در ساخت پل های شناور کاربرد داشت و نقشی هر چند کوچک در پیروزی رزمندگان اسلام ایفا کرد.
انجام 2200 آزمون فنی خاک
رئیس آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب یادآور می شود: این آزمایشگاه با بهرمندی از کارکنان با تجربه، متخصص و متعهد، همچنین امکانات و تجهیزات روزآمد آزمایشگاهی، به صورت شبانه روزی، به مدیریت مهندسی و ساختمان مناطق نفت خیز جنوب و پنج شرکت بهره برداری تابعه این شرکت در منطقه ای با وسعت بیش از 70 هزار کیلومتر مربع در 5 استان و بیش از 70 مجری طرح، خدمات فنی و مهندسی ارائه می کند. این آزمایشگاه طی 5 سال گذشته، بیش از 2200 آزمون فنی خاک را با هدف ارتقای کیفی پروژه های در دست اقدام در این امور انجام داده است. مهم ترین خدمات آزمایشگاهی این مجموعه، شامل آزمایش های بتن، آزمایش های خاک، آزمایش های قیر و آسفالت و آزمایش های مصالح ساختمانی است.
تجهیزات با اولویت سازندگان داخل
وی می گوید: اگر بخواهید اطلاعات دقیق تری از تجهیزات و امکانات آزمایشگاه داشته باشید، باید بدانید که از مهم ترین تجهیزات و امکانات آزمایشگاه می توان به دستگاه جک هیدرولیکی مقاومت فشاری، تراکم خاک و آسفالت، مارشال، تجهیزات پایش شرایط محیطی، تجهیزات مرجع و فضای ویژه نگهداری نمونه های بتن مطابق با استاندارد اشاره کرد.
این واحد، همواره با تهیه تجهیزات جدید، سرویس و نگهداری وکالیبراسیون سالانه در مسیر ارتقای توانایی های خود تلاش و با هدف حمایت از تولید ملی در چند سال اخیر، بسیاری از تجهیزات مورد نیاز را از تولید کنندگان داخلی خریداری کرده است.
در این زمینه الزام سازندگان تجهیزات به رعایت استانداردهای ملی و بین المللی، ضوابط کالیبراسیون و پذیرش سختگیرانه در بعضی موارد، باعث ارتقای کیفیت محصول این تولید کنندگان شده است.
آموزش را فراموش نمی کنیم
رئیس آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در ادامه به فعالیت های آموزشی که در این آزمایشگاه برگزار شده، اشاره می کند و می گوید: نکته مهم که نباید از آن غافل بود، اینکه این مجموعه مهم از مساله آموزش غافل نمانده و با برگزاری دوره های مختلف و دعوت از استادان برجسته کشور در حوزه استانداردها، همچنین ایجاد فضای آموزشی مناسب در آزمایشگاه برای ارتقای دانش فنی کارکنان خود تلاش کرده است.
این آموزش ها شامل دوره های فنی و تخصصی مرتبط با استاندارد های مدیریت کیفیت نظیرSIO/IEC 17025، ISO 9001و روش های آزمون مرتبط با نیاز شغلی کارکنان بوده، به نحوی که برخی کارشناسان این واحد در جهت نیاز سازمان و با هماهنگی اداره آموزش، اقدام به برگزاری دوره های تخصصی در آزمایشگاه کرده اند.
اولین آزمایشگاه مکانیک خاک در جنوب غرب کشور
دستان، به موفقیت های کسب شده از سوی این مجموعه نیز اشاره می کند و ادامه می دهد: آزمایشگاه در سال1394 با همت مدیریت وقت و تلاش کارکنان، با هدف ارائه خدمات با کیفیت، کاهش خطاهای محاسباتی، قابلیت ردیابی، حصول اطمینان از اعتبار نتایج و افزایش رضایتمندی مشتریان، به عنوان اولین آزمایشگاه مکانیک خاک در جنوب غرب کشور، موفق به اخذ گواهینامه تایید صلاحیت مدیریت کیفیت (ISO/IEC 17025) از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران (NACI) در شش آزمون شد. همچنین آزمایشگاه دارای گواهینامه های ISO 45001, ISO/TS 29001, ISO 9001, ISO 14001 است.
سال گذشته نیز با اتکا به دانش فنی کارشناسان، آزمایشگاه اقدام به روزآمد کردن استاندارد از نسخه 2005 به 2017 و همچنین افزایش دامنه کاری از 6 به 17 آزمون کرده است.
توسعه ادامه دارد
وی یادآور می شود: طی سالیان گذشته، مجموعه ای از فعالیت های فناورانه و تحقیقاتی در مسیر منافع سازمان و با هدف بالا بردن بهره وری و پیاده سازی استاندارد (ISO/IEC 17025) از سوی نیرو های متخصص انجام شده که از جمله آنها طراحی و ساخت اپلیکیشن آزمایشگاه با قابلیت انجام سریع محاسبات آزمون دانسیته صحرایی و گزارش دهی آنلاین نتایج آزمون و نیز دسترسی سریع و آسان به روش های آزمون است.
رئیس آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب ادامه می دهد: طراحی و ساخت سنگدانه های هوشمند برای رهگیری دقیق نمونه های بتنی و جلوگیری از هرگونه خدشه به فرایند نمونه برداری با کمک شرکت های دانش بنیان، طراحی و استقرار نرم افزار گزارش گیری و سامانه ثبت اطلاعات درخواست ها و ماموریت ها برای گزارش دهی دقیق و دسترسی سریع به اطلاعات آزمون ها در کمترین زمان و به روز رسانی فرایند کالیبراسیون و محاسبات تضمین کیفیت و عدم قطعیت مطابق با استاندارد ها از دیگر اقدام های شاخص آزمایشگاه در حوزه تحقیقات و فناوری است. در این خصوص مکاتبه، رایزنی و برگزاری جلسه حضوری با تدوین کنندگان آیین نامه های ملی مانند نشریه 101 (مشخصات فنی و عمومی راه) در سازمان برنامه و بودجه کشور به منظور محفوظ داشتن منافع شرکت ملی نفت در ویرایش های آتی نشریات و با هدف تدوین نشریه ویژه احداث جاده و محل چاه نیز انجام شده است.
نقش آفرینی تداوم دارد
وی با اشاره به برنامه های آتی آزمایشگاه می گوید: اقدام ها و فعالیت های آزمایشگاه، تنها به موارد یادشده محدود نمی شود و فعالیت های آن با توجه به ماموریت های مهم تعریف شده ادامه خواهد داشت. با توجه به اینکه رویکرد اصلی سازمان، نگهداشت و افزایش تولید است، برای دستیابی به این مهم آزمایشگاه در نظر دارد با توسعه دانش فنی نیروی انسانی، افزایش دامنه کاری و خرید تجهیزات مناسب، در این زمینه نقش خود را ایفا کند.
به گفته دستان، اگر بخواهیم مروری بر مهم ترین برنامه ها داشته باشم، موارد متعددی قابل ذکر است که از جمله آن می توان به توسعه آزمایش های ژئوتکنیک، توسعه آزمایش های قیر و آسفالت، توسعه آزمایش های تخصصی بتن، آزمایش های مربوط به میلگرد، نقش آفرینی بیشتر در مسیر افزایش بهره وری پروژه های 28 مخزن، توسعه فضای آزمایشگاهی، جذب نیروی انسانی متخصص با توجه به نمودار سازمانی اشاره کرد. این مجموعه امیدوار است بتواند نقشی پر رنگ تر در ارتقای سطح کیفی پروژه ها برای تحقق برنامه ها و اهداف تولید ایفا کند.