شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران یکی از زیرمجموعه های شرکت ملی پخش و پالایش فرآورده های نفتی ایران است و با تامین و توزیع مقادیر قابل توجه انواع فرآورده نفتی، نقش کلیدی را درمجموعه وزارت نفت ایفا می کند. شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران با بهره گیری از ناوگان جاده ای خود روزانه بیش از200 میلیون لیتر فرآورده نفتی اعم از بنزین، نفت گاز، نفت کوره و نفت سفید را با گذر از جاده های پرپیچ وخم و گاه خطرناک، ازمبادی تولید به مبادی مصرف انتقال می دهد. در سالی که روزهای پایانی آن را می گذرانیم، شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران افزون بر فعالیت های معمول و روتین خود، همچون سنوات گذشته، پرونده ای درخشان را به واسطه تلاش کارکنان خود رقم زد؛ فعالیتی هایی که برخی ریشه در سال های قبل دارند، اما ثمره آنها به زمان اکنون رسیده است.
طرح های ماندگار
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی در طول سال ها فعالیت، طرح های ماندگاری را خلق و اجرا کرده که مگاپروژه 25میلیون مشترکی سامانه هوشمند سوخت به عنوان طرح و اثری ماندگار درجهت سامان دادن به مصرف متعارف بنزین از آن جمله است.
- راه اندازی و توسعه صنعت سی ان جی نیز طرحی دیگر است که سابقه ظهور و حضور آن در کشور به حدود دو دهه قبل برمی گردد. امروز این صنعت نوپا در ایران زمین با احداث و فعالیت بیش از 2499باب جایگاه عرضه و توزیع، مسیری روشن را در رونق دهی به صنعت سی ان جی می پیماید. این صنعت با هدف ایجاد امنیت درسبد سوخت مصرفی، جایگرین مناسبی برای بنزین و گازوئیل شده به گونه ای که هم اکنون مصرف آن در کل کشور به بیش از22 میلیون مترمکعب در روز رسیده است.
عرضه این سوخت پاک موجب شده است افزون برایجاد امنیت درسبد سوخت مصرفی کشور، معادل با مصرف آن (بیش از22میلیون مترمکعب در روز) درمصرف بنزین صرفه جویی شود و باجلوگیری از خروج ارز از کشور(برای تامین بنزین)، گامی مهم در سبد اقتصادی کشور،همچنین سالم سازی بهبود محیط زیست برداشته شود.
- اختصاص سهم19درصدی سی ان جی در سبد سوخت خودروها با تبدیل کارگاهی و کارخانه ای 4 میلیون خودرو.
- اجراي طرح رايگان دوگانه سوز كردن خودروهاي عمومي؛ براساس این طرح تاکنون بیش از71هزارو458 خودروگازسوز شده اند. دوگانه سوز شدن خودروهای مسافربر شخصی نیز در دستور کار قرارگرفته است که بدون تردید توجه جدی به آن موجد تحولی شگرف در خودروهای گازسوز خواهد بود.
- پایه گذاری و اجرای طرح بزرگ زیست محیطی کهاب (کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخارات بنزین) باهدف جمع آوری بخارهای بنزین درجایگاه ها، نفتکش ها و انبارهای نفت و بازگشت روزانه حدود 360هزار لیتر بنزین به چرخه سوخت. بر این اساس، تاکنون بيش از97 درصد مجاري عرضه كشور(حدود3700جايگاه) به تجهيزات و ادوات مورد نياز كنترل بخار بنزين مجهز شده اند.
- توزیع سراسری بنزین و گازوئیل باکیفیت یورو 4 و5 در جایگاه های عرضه سوخت کلانشهرها و محورهای مواصلاتی کشور با هدف کاهش آلاینده های زیست محیطی(اجرای 100 درصدی برنامه توزیع بنزین یورو 4 و 80 درصدی گازوئیل یورو 4 درکشور)
- ایجاد مدیریت ارتباط با مشتریان شامل سامانه تلفنی09627برای ثبت شکایت های مردمی و ميز خدمت الكترونيك.
نظارت، کنترل و مقابله با قاچاق سوخت
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران همسو با دیگردستگاه های نظارتی، نظارت و کنترل عرضه و توزیع سوخت را با هدف سلامت این چرخه در دستور کار دارد و با توجه به همین رویکرد طرح هایی با اهداف بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت را تعریف و اجرا کرده است که ذکر چند مورد آن خالی از لطف نیست:
- به کارگیری همه ظرفیت های سازمانی در سطح کشور برای مبارزه باقاچاق سوخت و اجرای طرح كدينگ وسایل نقليه بنزين سوز استان سيستان و بلوچستان به منظور پيشگيري از ورود كارت هاي سوخت مهاجر.
- اجرای طرح دیسپچینگ و تبدیل نظارت دستی توزیع فرآورده های نفتی به نظارت سیستمی.
- توسعه و به روزرساني سامانه هاي نظارتي واجرایي در حوزه پيشگيري از قاچاق از جمله سامانه فروش مرزي، سامانه سدف، ارسال و رسيد نيروگاهي، سامانه هوشمند سوخت، سامانه اطلاعات مكشوفه(سام) و...
توسعه طرح های فروش مرزی به منظور جلوگیری ازعرضه خارج از شبکه سوخت (پایش سوخت در باک خودروهای خروجی، تخصیص سهمیه سوخت به ناوگان ایرانی، فروش سوخت به سرپرستان خانوارهای مرزنشین و توسعه طرح خرده فروشي سوخت در بازارچه هاي مرزي).
- به کارگیری فناوری های نوین در صنعت توزیع فرآورده کشور و ارائه خدمات مدرن عرضه فرآورده از جمله راه اندازی سامانه های توزیع سوخت به مشتریان عمده و خرد در کشور.
- توزيع الكترونيك گاز مايع در سراسر كشور در سال 99 (اجرای طرح ساماندهي و شناسایي مصرف كنندگان واقعي گازمايع و واگذاري آن براساس كارت اعتباري بانكي، از طريق شركت هاي موزع در سامانه سدف.)
- پايش مصرف كنندگان بخش كشاورزي و واگذاري سوخت براساس تعيين سهميه جديد با همكاري وزارت جهاد كشاورزي
- به کارگیری نسل جدید کارتخوان های سوخت
- طرح تخصیص سوخت به ناوگان حمل و نقل عمومی براساس پیمایش
به کارگیری فناوری های نوین در صنعت توزیع فرآورده کشور وارائه خدمات مدرن عرضه فرآورده از جمله راه اندازی سامانه های توزیع سوخت به مشتریان عمده وخرد در کشور.
برندینگ
موضوع شرکت های زنجیره ای توزیع سوخت یاهمان برندینگ، باهدف کاهش تصدیگری شرکت ملی پخش در دستور کار قرار گرفته است. این طرح ملی، پایه گذاری و برنامه ریزی است برای سازماندهی شرکت های زنجیره ای سوخت با هدف ساماندهی وضعیت جایگاه ها، ارائه خدمات بهتر به مشتریان، ایجاد شرایط ایمن عرضه و کنترل، همچنین نظارت دقیق تر بر روند توزیع سوخت و درنهایت کاهش تصدی گری شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی. طرح برندینگ یا شرکت های زنجیره ای صاحب نام، ازسال 94 کلید خورد وهم اکنون بیش از 70 شرکت بدین شکل فعال شده اند و 1352 جایگاه عرضه سوخت را زیر پوشش خود دارند.
خدمات 24 ساعته با وجود «کرونا»
خدمات رسانی بدون وقفه و شبانه روزی در هر شرایطی، ازجمله وظایف ذاتی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران است؛ تامين و توزیع سوخت زمستانی، به ویژه در زمستان های سرد نظیر زمستان سال 86، سوخت رسانی مطلوب و بی وقفه در ایام شلوغ و پرتردد سال به مسافران و زائران (نوروز، تعطیلات تابستان، اربعین...)همچنین تامین جهادی، مناسب و مطلوب سوخت مورد نیازهموطنان در زلزله های مهم شهرهای رودبار و منجیل، بم، ورزقان و سرپل ذهاب، بخش کوچکی از خدمات شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران به شمار می رود که این شرکت عهده دار انجام آنهاست. درسال 99شیوع ویروس کرونا موجب شد محدودیت هایی در مناسبت های مزبور ایجاد شود و با «پویش در خانه بمانیم» سفرهای نوروزی، سفر رفتن در تعطیلات تابستان به شیوه مرسوم و راهیپمایی اربعین انجام نگیرد؛ اما هیچ یک مانع از آن نشد که خدمات معمول شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران لحظه ای متوقف شود. همچنین در اواخر امسال نیز زلزله ای «سی سخت» و روستاهای اطراف این شهرستان در استان کهگیلویه و بویراحمد را لرزاند و شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی با بهره گیری از تجریبات پیشین خود در زلزله های استان های کرمانشاه و گلستان، به نحوی مطلوب سوخت رسانی به مناطق زلزله زده را مدیریت و راهبری کرد؛ به گونه ای که در کوتاهترین زمان ممکن سوخت مورد نیاز هموطنان زلزله زده تامین و توزیع شد. این شرکت همچنین در ایام کرونا که به سال و سالگرد رسید، خوش درخشید؛ به گونه ای که افزون بر فعالیت های ذاتی خود در جهت تامین و توزیع اقلام بهداشتی کمک های مومنانه گام برداشت و با همکاری دستگاه های متولی برای ضدعفونی کردن محیط های شهری اقدام کرد. درمیان این دست فعالیت ها، احداث و راه اندازی جایگاه های کوچک و سیار، افزایش نرخ کارمزد جایگاهداران سی ان جی، افتتاح پروژه هاي بزرگ عمراني مانند انبار نفت اروميه، انبار نفت ملاير و توسعه بارگيري ريلي هرمزگان،همچنین توسعه بازار انرژی با عرضه فرآورده های نفتی دراین بازار(بورس انرژی) و اقدام های حمایتی از توزیع کنندگان سوخت و کامیون داران ازجمله پرداخت خسارت تانکرهای حمل سوخت راهم اضافه کنیم. بیان این فعالیت ها، تنها اشاره ای است فهرست وار به بی شمار فعالیت شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران و بی تردید نمی تواند بیانگر دریای تلاش کارکنان خدوم این شرکت باشد، اما خداقوت و دست مریزادی است به این تلاش وصف ناپذیر در آستانه سال نو که انتظار می رود در آن جولان کرونا متوقف شود.
مروری کوتاه بر افتتاح سه طرح مهم شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران درسال 99
گام های رو به جلو در انتقال سیالات نفتی
شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ایران را درکنارشرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران می توان بازویی دیگربرای شرکت ملی پالایش وپخش فراورده های نفتی ایران دانست. این شرکت خدمت رسانی به مردم را درقالب انتقال فراورده های نفتی ازطریق خطوط لوله انجام می دهد و روزانه مقادیر قابل توجهی انواع فراورده را با بهره گیری از15هزارکیلومترخط لوله احداث شده درسراسرکشور، به مبادی مصرف انتقال می دهد. سالانه حدود128میلیاردلیترانواع فراورده نفتی معادل60 میلیاردتن-کیلومترازطریق خطوط لوله به مبادی مصرف انتقال می یابد تا چرخ های عظیم صنعت انتقال نفت کشور به گردش درآیند و با پشتیبانی از پیشرفته ترین شبکه مخابرات صنعتی منطقه، انتقال کلان، پایدار و ایمن نفت خام و فراورده های نفتی را تداوم بخشد. درسالی که روزهای پایانی آن را می گذرانیم، شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ایران همچون دیگر بخش های صنعت نفت، فعالیت های معمول و مهم خود را با وجود محدودیت های ناشی از ویروس کرونا، بی درنگ و بدون توقف انجام داد. فعالیت های این بخش ازشرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی همچون دیگر بازوی این شرکت یعنی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، به دلیل مدفون بودن خطوط انتقال نفت، چندان هویدا و آشکار نیست؛ به همین دلیل شاید بتوان آنها را «گمنامان بی ادعا» نامید. این مجموعه ازصنعت نفت کشورکه به عنوان بهره بردار عمل می کند در واپسین ماه امسال شاهد بهره برداری ازسه طرح مهم وملی درعرصه انتقال نفت خام وفراورده های نفتی بود؛ طرح هایی ماندگار درحوزه انتقال سیالات نفتی که آثارشان منحصر به زمان حال نیست و در آینده نیزنقش آفرینی خواهند کرد.
20 اینچ نائین – کاشان – ری
این خط انتقال 20 اینچی که درمسیری به طول 420 کیلومتراحداث شده است، ظرفیت انتقال فراورده های نفتی ازجنوب کشور به مبادی مصرف را 204 هزاربشکه در روز افزایش داده است. انتقال بخشی ازگازوئیل، نفت سفید وبنزین تولیدی پالایشگاه های ستاره خلیج فارس، بندرعباس وپالایشگاه آتی هرمز به نائین، کاشان وازآنجا به تهران، ازجمله اهداف مورد نظر احداث خط لوله نائین - کاشان - ری است.
احداث 10 مخزن سقف ثابت و متحرک جمعاً به ظرفیت 300هزار مترمکعب در نائین از جمله طرح های جانبی این پروژه به شمار می رود، افزون بر آن در قالب این پروژه تلمبه خانه جدید کاشان احداث شد و تلمبه خانه موجود نائین نیز توسعه یافته است.
در قالب این پروژه افزون براحداث 420 کیلومترخط لوله 20اینچ مجهز به سیستم نشت یاب درحد فاصل نائین، کاشان و ری، توسعه و ارتقای پست برق موجود، ایجاد 6 کیلومتر خط انتقال برق 63کیلوولت از کاشان به تلمبه خانه کاشان و توسعه پست برق 63 کیلوولت کاشان و توسعه پایانه ری مورد توجه گرفته است.
درقالب این پروژه 8800 تن عملیات ساخت ونصب مخازن، 2867 مترمربع ساختمان اداری، احداث ابنیه و سازه های صنعتی به مساحت 5330 مترمربع، نصب 30دستگاه تجهیزات دواراجرایی شده است. نوع قرارداد این پروژه EPC وپیمانکار آن شرکت مشارکت نصر بوده است. پروژه خط لوله نائین - کاشان - ری 5هزار و 40 میلیارد ریال و 84. 5 میلیون یورو هزینه داشته است.
خط لوله انتقال فراورده نفتی شازند- قم - ری
خط لوله انتقال فرآودره های نفتی شازند- قم - ری به طول 293 کیلومترباظرفیت انتقال روزانه 300 هزاربشکه فراورده، طرح مهم دیگری است که اسفندماه امسال بهره برداری رسمی از طریق ویدئو کنفرانس و با حضور مهندس بیژن زنگنه، وزیر نفت، آغاز شد.
سرمایه گذاری انجام شده در پروژه خط لوله شازند - قم -ری 2500 میلیارد ریال بوده است.
افزایش ظرفیت انتقال فراورده به میزان ۳۰۰ هزار بشکه در روز در مسیر شازند تا ری و ۴. ۳ میلیون مترمکعب خاکبرداری از جمله اقدام ها در پروژه خط لوله شازند - قم - ری است. پیمانکار این پروژه که قرارداد آن به صورت EPC بوده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) و مشاور آن مهندسین مشاور طرح اندیشان بوده است.
تبریز - خوی - ارومیه
خط لوله تبریز- خوی – ارومیه، دیگر طرح مهمی است که شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران به عنوان بهره بردار آن را در کارنامه کاری سال 99 ثبت کرده است.
تهیه ونصب سه دستگاه الکتروپمپ، ساخت یک دستگاه مخزن رلیف 240مترمکعبی، احداث ساختمان های اداری وصنعتی پایانه خوی و ارومیه، اجرای لوله کشی پایانه 8اینچ خط قدیم ارومیه، ساخت 24کیلومترخط لوله 10اینچ سلماس-خوی وتأسیسات میان مسیری، همچنین اجرای260 کیلومترکابل فیبرنوری، احداث تأسیسات تکمیلی خط لوله تبریز-خوی -ارومیه ازجمله اقدام های انجام شده دراجرای پروژه خط لوله تبریز -خوی - ارومیه است.
افتتاح این طرح موجب می شود500 دستگاه نفتکش جاده پیما درجاده های کشور تردد نکنند ومزیتی مهم را برای بهبود محیط زیست وصرفه های اقتصادی ناشی از آن رقم بزند.
پروژه مهم خط انتقال تبریز-خوی- ارومیه با2100 میلیاردریال سرمایه گذاری نیز همزمان با دو طرح پیش گفته، در واپسین ماه زمستان امسال باحضور وزیر نفت، از طریق ویدئوکنفرانس افتتاح شد.
افتتاح ساختمان كنترل مركزي و سامانه اسكادا
ساختمان جديدكنترل مركزي، سامانه اسكاداوسالن ديتاسنتر درشرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه تهران، طرح های دیگری هستند که همزمان با دهه فجر بهره برداری از آنها آغاز شد. با بهره برداری ازسامانه اسكادا، عمليات مانيتورينگ وارائه آمار وارقام ازحالت سنتي و كاغذي خارج می شود و به سمت نرم افزاري سوق می یابد که جهش و تحولی در حوزه مخابرات به شمار می آید.