نگاهی گذرا به فعالیت های پالایش نفت کشور در سال 1399
حرکت پالایش نفت در مسیر خودکفایی
سالی که پشت سر گذاشته شد، با افت و خیزهایی همراه بود و شیوع ویروس کرونا یکی از دلایل عمده آن به شمار می رود و همواره ادامه دارد. در این میان غیور مردانی هستند که برای سرافرازی کشورمان از هیچ کوششی دریغ نمی کنند و با وجود این ویروس، پر قدرت تر از گذشته به فعالیت های خود ادامه می دهند. شرکت های پالایش نفت یکی از صنایعی به شمار می روند که فعالیت آنها تعطیلی ندارد و حتی در ایام شیوع کرونا و نوروز نیز استوار و پابر جا به کشورشان خدمت می کنند. گزارش پیش رو بخشی از فعالیت های شرکت های پالایش نفت در سال 1399 است که در ادامه می خوانید.
بومی سازی قطعات حساس الکترونیکی
شرکت نفت ستاره خلیج فارس به سبب مقیاس تولید و تنوع فرآورده، نقشی تعیین کننده در بازار دارد و پاییز امسال تنها در یک عرضه، 140 هزار متریک-تن نفتای سبک عرضه شد و روزی تاریخی را در بورس کشور رقم زد. تابه حال این حجم از فرآورده در رینگ داخلی به فروش نرسیده بود و امیدواریم همچنان با تلاش کارکنان خدوم و زحمتکش این پالایشگاه، شاهد درخشش های بیشتر ستاره خلیج فارس در آسمان صنعت پالایشی کشور باشیم. از دیگر دستاورهای یک ساله این شرکت می توان به بومی سازی قطعات حساس الکترونیکی پالایشگاه از جمله شیر برقی (Solenoid Valve)، ترانسمیتر دما، شیر با عملگر موتوری، تغییر کاربری برخی از مخازن در راستای بهبود فرآیند ذخیره سازی، اصلاح سیستم های کنترلی و بهینه سازی و افزایش ظرفیت در روند تولید با صرف کمترین هزینه اشاره کرد. هم اکنون نیز اجرای پروژه های مختلف در راستای بهبود فرآیندها در پالایشگاه ستاره خلیج فارس در جریان است که پروژه ایستگاه گاز شمالی، ایستگاه کال، گیت ورودی پالایشگاه، ﺳﺎﺧﺖ دو دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺨﺰن ذخیره سازی یک میلیون بشکه ای و پروژه انبار مرکزی از جمله آنهاست. ضمن آنکه نرخ ریسک پالایشگاه ستاره خلیج فارس از 1.35 به 1.2 در روندی دوساله کاهش داشته است و با ادامه این روند تا سال 1401 شاهد نرخ ریسک 1.1 خواهیم بود.
تبدیل شدن به پتروپالایشگاه
پالایشگاه اصفهان در دوران کرونا، ثبات خوراک داشته و با ظرفیت کامل خود کارکرده است، ضمن آنکه حدود ۲۵ درصد سوخت مایع کشور را باوجود محدودیت ها تأمین می کند و آمار و فرایند تولید در این شرکت رو به بهبود است، دو محصول جدید این شرکت «نرمال هگزان» و «پنتان» مصداق این امر است. رشد سودآوری در پالایشگاه اصفهان در سال جاری با وجود محدودیت های بازار انرژی در دوران کرونا، بهتر از سال گذشته بوده است. رویکرد و چشم انداز شرکت پالایش نفت اصفهان تبدیل شدن به پترو پالایش و هلدینگ بزرگ در این بخش است. برای دستیابی به این هدف پالایشگاه اصفهان گام نخست خود در این رویکرد را با خریدن سهام پتروشیمی اصفهان برداشته، زیرا می تواند با تعامل و هم افزایی زنجیره تولید را اقتصادی تر کند. از پروژه های پیش روی پالایشگاه اصفهان می توان به پروژه تصفیه گازوئیل شرکت پالایش نفت اصفهان اشاره کرد که در حال انجام است و سال ۱۴۰۰ به بهره برداری می رسد. با پایان یافتن این پروژه، تمام ۲۰ میلیون لیتر گازوئیل تولیدی شپنا، مطابق با استاندارد بین المللی یورو ۵ خواهد شد. پروژه گوگردزدایی از ته ماند برج های تقطیر (RHU) از دیگر طرح هایی است که باهدف گوگردزدایی از ته ماند برج های تقطیر شرکت پالایش نفت اصفهان در حال انجام است و سال ۱۴۰۳ به پایان می رسد. آنچه برای شرکت پالایش نفت اصفهان اهمیت دارد، نداشتن حادثه در شرکت است که خوشبختانه در سال ۹۸ و ۹۹ هیچ گونه حادثه ناتوان کننده ای نداشته است و یکی از مزیت های بزرگ این شرکت به شمار می رود.
دریافت تندیس طلایی
سال 1399، تندیس طلایی مسئولیت های اجتماعی وزارت نفت در دستان شرکت پالایش نفت تهران قرار گرفت. شرکت پالایش نفت تهران با تدوین و ارائه اولین گزارش پایداری و مسئولیت اجتماعی بر اساس استاندارد GRI توانست تندیس طلایی برترین گزارش پایداری به عنوان عالی ترین نشان (CSR) صنعت نفت را از بین 97 شرکت ارائه دهنده گزارش، از آن خود کند. صیانت از محیط زیست با مدیریت اصولی پسماندها، کاهش انتشار آلاینده ها با بهینه سازی مصرف انرژی و پایش های لحظه ای آنلاین و دوره ای تجهیزات (تحت نظارت مستقیم سازمان حفاظت از محیط زیست)، استفاده از سوخت پاک در بویلرها و کوره ها، تداوم تولید محصولات سبز (نظیر گازوئیل یورو ۴ به میزان ۱۳ میلیون لیتر در روز، نفت سفید کم گوگرد به میزان ۵ میلیون لیتر در روز، بنزین پاک به میزان ۷ میلیون لیتر در روز و گوگرد گرانوله به میزان ۷۲۰ تن در روز) که باعث جلوگیری از انتشار سالانه ۴۵ هزار تن گوگرد به هوا شده و همچنین حمایت از همزیستی بهینه، به کارگیری فاضلاب شهری در مصارف صنعتی و کمک به پیشگیری از شیوع ویروس کرونا از جمله طرح ها و برنامه هایی است که شرکت پالایش نفت تهران در مقوله مسئولیت های اجتماعی، خود را ملزم به رعایت و اجرای آن کرده است. پالایشگاه تهران، مدل اجرایی مسئولیت اجتماعی خود را پس از ابلاغ نظام نامه صنعت نفت به روزرسانی کرده و اقدامات مسئولانه خود را به صورت علمی و فرآیندی دنبال می کند و جهت پاسخگویی به ذی نفعان، آنها را در قالب گزارش دهی استاندارد، گزارش کرده است.
افتتاح ایستگاه سنجش آلاینده های هوای محیطی و هواشناسی جنوب تهران، از دیگر طرح های در دست اجرای پالایشگاه تهران در سال 1399 است. اندازه گیری پارامترهای CO، SO2، NO2،O3،BTEX، PM2.5 و PM10 در کنار سنجش سرعت و جهت باد، فشار و دمای هوا و همچنین رطوبت نسبی را می توان از مهم ترین اهداف این پروژه برشمرد.
ساخت 6 مخزن جدید ذخیره سازی
از سوی شرکت پالایش نفت بندرعباس ساخت 6 مخزن جدید ذخیره سازی بنزین و نفت گاز را با هدف افزایش ظرفیت ذخیره سازی فرآورده های نفتی در سال 1399 آغاز کرده و سال 1400 به اتمام می رساند. این مخازن شامل 2 دستگاه مخزن برای فرآورده بنزین از نوع سقف شناور و 4 دستگاه مخزن از نوع سقف ثابت برای فرآورده نفت گاز است که هر یک ظرفیت ذخیره سازی 250 هزار بشکه را دارند. با ساخت مخازن جدید، در مجموع ظرفیت ذخیره سازی فرآورده ها در پالایشگاه نفت بندرعباس به میزان یک میلیون و 500 هزار بشکه افزایش می یابد و علاوه بر اینکه حجم ذخیره سازی را به مدت 10 روز افزایش می دهد، موجب کاهش ریسک و استمرار فرآیند تولید نیز می شود. تمامی اقدامات فنی مهندسی در این طرح توسط مهندسان و کارشناسان شرکت انجام شده است و اجرای آن اشتغالزایی 300 نفر نیروی بومی را به همراه دارد. از دیگر اقدامات پالایشگاه بندرعباس می توان به پیاده سازی مسئولیت های اجتماعی بر اساس استاندارد بین المللی گزارش دهی پایداری (GRI) در سال 1399 اشاره کرد. در این مدل از گزارش دهی اطلاعاتی در رابطه با اثرات مثبت و منفی عملکرد حول سه محور تشکیل دهنده مفهوم توسعه پایدار، یعنی اقتصاد، محیط زیست و جامعه ارائه شده است که موجب تقویت گفت وگو بین سازمان و ذی نفعان درونی و بیرونی و تاثیرگذاری بر ادراک آنها از سازمان می شود.
تولید نرمال هگزان
تولید نرمال هگزان نیز امسال در دست شرکت پالایش نفت امام خمینی (ره) شازند قرار گرفت. این واحد تولیدی ظرفیت تولید ۵۰ هزار تن «نرمال هگزان» یا «نرمال پنتان» به صورت جداگانه دارد و سالانه حدود ۵۵ میلیون دلار برای این شرکت سودآوری به همراه دارد. در این پروژه حدود ۴ هزار بشکه در شبانه روز خوراک این واحد افزایش یافته که این مهم سبب افزایش سالانه ۵۰۰ هزار لیتر بنزین در این شرکت شده است. افزون بر این، تولید این محصول راهبردی در افزایش کیفیت بنزین تولیدی کل پالایشگاه هم تأثیری بسزا داشته از آن جهت که مقدار الفین این محصول را کاهش داده و به استانداردهای یورو ۴ و یورو ۵ نزدیک شده است. ضمن آنکه مطالعات اولیه درباره واحد تولید کک سوزنی انجام و با پژوهشگاه صنعت نفت قرارداد امضا شده و فازهای نخست و دوم یعنی مطالعات آزمایشگاهی و مطالعات آزمون پایلوت این کک اتمام یافته و نتایج آن مثبت بوده است. کک سوزنی به نسبت کک اسفنجی، دارای ارزش افزوده بالاتری است و مورد نیاز صنایع فولاد است که برنامه احداث این واحد با ظرفیت تولید کک سوزنی کلسین شده به میزان ۹۰ هزار تن در سال در دستور کار شرکت پالایش نفت شازند قرار دارد. با نهایی شدن مطالعات طراحی پایه این واحد تا پایان سال ۱۴۰۰ اسناد مناقصه آماده و پیمانکار معتبر اجرایی انتخاب خواهد شد.
ایجاد پالایشگاهی مدرن
یکی از دغدغه های منطقه جنوب کشور مربوط به پالایشگاه آبادان است که گفته می شد غیر اقتصادی و زیان ده است؛ از این رو اعتباری بزرگ و چند میلیاردی برای نوسازی پالایشگاه آبادان اختصاص یافته است و این پالایشگاه به پالایشگاهی مدرن تبدیل خواهد شد که محصولاتش در دنیا مشتری خواهد داشت و قطعا فعالیت آن قدرت اقتصادی در منطقه را افزایش خواهد داد.