گزارشی از عملیات امداد و خدمات رسانی سازمان منطقه اقتصادی ماهشهر در آبگرفتگی های اخیر
حضور گرم پتروشیمی ها
مشعل هفته گذشته میزان بارش ها در استان خوزستان باعث آبگرفتگی معابر در بیش از 15 شهرستان شد. به عنوان نمونه مسئولان هلال احمر اعلام کرده اند که آبگرفتگی بندر امام بسیار غیرمنتظره بود و حدود ۴۰ میلیون مترمکعب آب در سه ساعت وارد بندر امام خمینی(ره) شد و یکی از مناطق این شهر به صورت وحشتناک دچار آبگرفتگی شد. درواقع اداره کل مدیریت بحران خوزستان نیز در روز پنجشنبه ششم آذرماه، هشدار سطح قرمز را صادر و اعلام کرد که احتمال وقوع سیل در مناطق کوهستانی استان و آبگرفتگی در مناطق شهری وجود دارد. بیشترین میزان آبگرفتگی در ماهشهر، اهواز، رامشیر و امیدیه رخ داد اما میزان آبگرفتگی در دو شهر چمران و بندرامام خمینی (ره) شهرستان ماهشهر بسیار بیشتر بود و تردد در این نقاط بعضا با قایق انجام می شد. غلامرضا شریعتی- استاندار خوزستان که درباره شرایط آبگرفتگی در استان صحبت می کرد، در خصوص آبگرفتگی های ماهشهر گفت: مشکلاتی در این شهرستان در اثر بارش های اخیر رخ داد. متوسط بارش سالیانه درازمدت ماهشهر حدود ۱۷۰ میلیمتر است، اما در روزهای گذشته ۱۶۸ میلیمتر در مدت دو روز در ماهشهر باران باریده که باعث بروز مشکلاتی برای مردم شده است.
دراین شرایط خانه های بسیاری از هموطنان آسیب دید و در شرایط سرما و بارش باران بسیاری از خانواده ها بی سرپناه بودند که با ورود نیروهای امدادی هلال احمر و سازمانهای متولی تلاش شد ابتدا به خانواده ها کمک شود و در ادامه خسارتها جبران شود. در این میان با توجه به وقوع سیلاب و آبگرفتگی در شهرستان ماهشهر و بندر امام ، بسیاری از نهادها و گروه های مردمی اقدام به ارائه خدمات برای خانوارها داشتند و سازمان منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر یکی از نهادهایی بود که از همان ساعت های اولیه به کمک شهروندان آمد.
امدادرسانی از ساعت های اولیه بارش باران و آبگرفتگی
از همان ساعات ابتدایی بارش مداوم و آبگرفتگی معابر بسیاری از نقاط شهرستان، نیروهای امدادی و امکانات لجستیک و ماشین آلات سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در آماده باش قرار داشتند. آبگرفتگی در بسیاری از مناطق شهرستان بندر ماهشهر باعث بروز مشکلاتی برای شهروندان شد که با دستور فرمانده ارشد شرایط اضطراری این منطقه، نیروهای امدادی و تجهیزات لازم برای رفع آبگرفتگی به مناطق آسیب دیده اعزام شدند. سید امید شهیدی نیا در دستوری تاکید کرد که کلیه تجهیزات لجستیک و ماشین آلات خودرویی این منطقه تا رفع آبگرفتگی ها در اختیار دستگاه های اجرایی قرار داشته باشد. این عملیات از 10 آذرماه توسط نیروهای آتش نشانی سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، از ساعات اولیه با اعزام آتش نشانان و چند دستگاه پمپ به مناطق آب گرفته آغاز شد.
تجهیزات لجستیک پتروشیمی در اختیار فرمانداری
در ادامه این کمک رسانی رییس HSE سازمان منطقه اقتصادی ماهشهر اعلام کرد که این سازمان چندین دستگاه پمپ صنعتی را برای رفع آبگرفتگی در اختیار شهرداری های مناطق شهرستان قرار داده است. وی افزود: چند دستگاه الکترو پمپ و دیزل پمپ ۶ و ۸ اینچ و تجهیزاتی مثل بارانی و چکمه به درخواست فرمانداری شهرستان، تحویل شهرداری های بندرامام و چمران شد. او گفت: علاوه بر آن، یک دستکاه تریلر پمپ دیزلی در بخش کرونایی های بیمارستان «ممکو» مستقر شد. تاسیسات برقی بیمارستان شهرک بعثت در معرض آبگرفتگی بود و با رفع آبگرفتگی، تلاش شد از قطع برق و در خطر قرار گرفتن بیماران جلوگیری شود. او گفت: خوشبختانه در شهر چمران با شکافی که در جاده ورودی شهر داده شد، آب منطقه نیزار به زمینهای مجاور منتقل شد تا تاسیسات آبفا بتواند آبهای سطحی را جمع آوری کند.
اقدامات مهندسی برای دفع آبهای سطحی شهر بندرامام خمینی
در همان روز دوشنبه و همزمانی آبگرفتگی و بارندگی ها ، تیم مهندسی این سازمان، جزئیات نقشه شهر بندرامام خمینی برای یافتن راهکار خروج آب از مناطق آبگرفته را بررسی کرد. در این جلسه که با حضور فرماندهان سپاه پاسداران بندرامام خمینی و فرماندهی بسیج و سایر دستگاهها برگزار شد، ضمن بررسی نقشه هوایی شهر بندرامام، نقاط حساس و کد ارتفاعی پایین شهر مورد بررسی قرار گرفت. طی این بررسی، گودترین نقطه شهر که حوالی ریل راه آهن است، شناسایی و برنامه ای برای دفع آبهای سطحی از این نقطه طراحی شد.در همین راستا ، تهیه و استقرار پمپ های برقی و دیزلی در نقاط مختلف شهرستان، خرید لوله و اتصالات فنی مورد نیاز و در اختیار قرار دادن چندین خودروی شاسی بلند برای انتقال نیروهای عملیاتی و کادر درمان بیمارستان ها نیز از کمک های لجستیک پتروشیمی ها به بحران موجود بوده است.
تامین غذای گرم برای آسیب دیدگان بارندگی و آبگرفتگی
اما در کنار اقدامات اجرایی و لجستیکی و تامین تجهیزات فنی ، بسیاری از نهادهای مردمی و به خصوص سازمان منطقه اقتصادی ماهشهر از همان شب اول اقدام به توزیع گسترده غذای گرم و خشکبار بین منازل محاصره شده در آب بارندگی های اخیر شهرستان بندرماهشهر کرد. توزیع این اقلام به نسبت تعداد خانواده ها و مناطق درگیر آب گرفتگی بین نقاط مختلف در شهرهای بندرامام خمینی، چمران، کمپ یحیی خان و شهرک شهید رجایی بوده است. این کمک ها از روز دوشنبه (10 آذر) با توزیع مجموعا 10 هزار بسته جیره غذایی خشک و 60 هزار بطری آب معدنی و از سه شنبه (11 آذر) نیز طبخ و توزیع غذای گرم آغاز شد. اولین وعده غذای گرم شب سه شنبه به تعداد 2000 پرس و از چهارشنبه( 12 آذرماه) بصورت روزانه، 10 هزار پرس غذای گرم بین خانه های درگیر آب گرفتگی توزیع شد. این کمکها از محل اعتبارات شورای راهبردی شرکتهای منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی تامین و توزیع آنها با هماهنگی قرارگاه های مرکزی سپاه پاسداران و بخشداری های مربوطه در شهرهای مختلف و توسط بسیج و گروههای جهادی انجام شده است.
مشکل ساختاری و عدم تطابق با شرایط اقلیمی
بنا بر این گزارش در روزهای منتهی به 14 و 15 آذر و با وجود تخلیه بخش قابل توجهی از آب باقی مانده در محلات و خانه های شهروندان ، عملیات امداد و تخلیه آب و تامین اقلام مورد نیاز شهروندان ادامه داشته است. متاسفانه شهرهای استان خوزستان متناسب با میزان بارشها وشرایط اقلیمی این منطقه طراحی نشده اند و زیرساخت های دفع آب های سطحی و فاضلاب تناسبی با شرایط اقلیمی و میزان بارشها ندارد. این موضوع را غلامرضا شریعتی هم اذعان دارد و با اشاره به بارشهای سنگین باران در بهار سال گذشته گفت: سال گذشته نیز بارش تندری و شدید داشتیم و به علت اینکه زیرساخت های اهواز با بارش هایی که با تغییر اقلیم داریم، متناسب نبوده، آب گرفتگی های شدیدی را در اهواز، کارون و آبادان داشتیم که بیش از هشت تا ۱۰ روز ادامه داشت و خسارت ها و مسائل مختلفی به دنبال داشت.شریعتی بیان کرد: سیستم فاضلاب و جمع آوری آب های سطحی دو مقوله است، در بحث فاضلاب اهواز یک مشکلاتی دارد که با عنایت مقام معظم رهبری و دولت امسال ۵۰ میلیون یورو برای اصلاح شبکه فاضلاب در اختیار است و ۴۰ میلیون یورو فاینانس خارجی برای تصفیه خانه فاضلاب غرب شروع شده و امیدوارم که در سال آینده نیز ۵۰ میلیون یورو اختصاص پیدا کند تا ۵۰ درصد نیاز مالی برای تکمیل شبکه فاضلاب تأمین شود.استاندار خوزستان عنوان کرد: با توجه به بررسی های کارشناسی و طراحی های مشاور، بین ۶۷ تا ۷۰ درصد مشکلات فاضلاب اهواز با اختصاص این ۱۴۰ میلیون یورو حل می شود که اگر به این استاندارد برسیم میانگین اهواز حتی نسبت به کشور بیشتر می شود.شریعتی با اشاره به اینکه در قانون جمع آوری آب های سطحی به عنوان یکی از وظایف شهرداری ها تعیین شده که جدای از فاضلاب است، بیان کرد: اهواز یک شهر بدون شیب است که جابه جایی آب های سطحی یا حتی فاضلاب ثقلی صورت نمی گیرد و حتماً ایستگاه های پمپاژ عظیم می خواهد. طی سال های گذشته اقدامی برای جمع آوری آب های سطحی نشده بود و هزینه مجموع جمع آوری آب های سطحی اهواز به قیمت اکنون ۱۲ هزار میلیارد تومان برآورد می شود.وی تصریح کرد: از سال گذشته طرح های ضربتی را بین آبفا و شهرداری توزیع کردیم تا در نقاطی که مشکل جدی داریم، به نحوی کار شود که هنگام بارش فراوان ماندآب ها به حداقل برسد نه اینکه مردم هشت تا ۱۰ روز گرفتار شوند؛ این طرح ها اجرا شده و به همین علت عمده نقاط اهواز که سال گذشته چند روز درگیر بارش بودند، امسال آب گرفتگی آنها بعد از ۱۵ تا ۲۰ ساعت رفع شد و مناطقی مثل شهرک دانشگاه، کیانشهر، منبع آب و پادادشهر از آن جمله هستند.