عزم همه جانبه براي تكميل گازرساني در گستره سيستان و بلوچستان

جهش گازرسانی در دیار مهربانی

سيد شريف فرحناک فر   در نظر داشتم براي توصيف دشواري هاي گازرساني در سيستان و بلوچستان از بادهاي 120 روزه شروع كنم كه بعدها دريافتم اين پديده طبيعي در قياس با مشكلات عظيمتر اساسا موضوع قابل عرضي نيست! اين بادهاي بيقرار مدت هاست كه بخش لاينفك زندگي سربازان صنعت گاز شده كه در جدال با انواع و اقسام محروميت ها مردانه در وسط ميدان مي جنگند. ميداني كه باز هم قرار است آوردگاهي باشكوه براي زدودن محروميت از چهره يكي از ديرپاترين مناطق كشور و خاستگاه يكي از اصيلترين اقوام ايراني باشد و چه زيباست كه اين مسئوليت به غايت خطير بر عهده عزيزاني قرار داده شده است كه همواره در صف اول خدمت به مردم بوده اند، همواره چراغ اول آباداني و شكوفايي در كشور را گازي ها روشن كرده اند و آنقدر اين خشت اول را استادانه معماري كردند و محكم بنيانش نهادند كه ديوارش تا ثرياي باشكوه استغنا امتداد يافت. اگرچه همجواري با دو همسايه نا آرام بر روي زندگي اين مرزبانان بي ادعا، نجيب و مهربان تاثير داشته است اما ديگر فرصتي براي نا اميدي و گلايه از روزگار نيست. وقتي سربازان گاز وارد عرصه اي مي شوند بايد قسمت پر ليوان را به نظاره بنشيني؛ بايد در انتظار روشني ها و گشايش هاي بي پايان باشي. يقين داريم اين آرامش آفرينان راستين با انرژي بي پايان خود چنان طوفاني به پا خواهند كرد كه بادها و ريزگردها و هرچه كمبود است در خود محو و نيست و نابود خواهد كرد. بگذار هامون و ديگر رودهاي اين ديار همانند سال گذشته هر چه مي خواهند طغيان كنند چه باك كه قافله سالاران توسعه دوباره و چند باره مسيرهاي اميدبخش را خواهند ساخت، آبادتر و اتفاقا محكم تر از گذشته بنا خواهند كرد. وقتي انگيزهات شوق خدمت به هموطن باشد، ديگر هراس از مواجهه با امواج بنيان افكن بيمعنا است. از همين حالا ميتوان شرط بست كه  بندر اقيانوسي چابهار به لطف قدوم بابركت گاز روزي ميتواند تبديل به يكي از استراتژيك ترين نقاط دنيا شود. دريچه ارتباطي ايران با اقيانوس هند ميتواند آنقدر فعال و پر رونق شود كه بخش بزرگي از ترانزيت كالاهاي كشور و منطقه از طريق اين درگاه تبادل شود و اين به معناي رونق كسب و كار و معيشت و سفره پرروزي شدن مردمان مهربان اين ديار است.جا دارد دست مريزادي جانانه بگوييم به همكاران سختكوش خطوط لوله هفتم و يازدهم سراسري گاز كه در خط مقدم اين تلاش مقدس هستند. به آنها كه هنوز لحظه روشن شدن مشعل گاز در افتتاحيه به ياد ماندني زاهدان را بهترين خاطره خود مي دانند. عزيزاني كه شادي و شعف كودكان و نوجواناني در آن روز در خيابان هاي زاهدان مي دويدند و فرياد مي زدند «گاز آمد» و آن را شيرين ترين پاداش زندگي خود مي دانند كه در خانه قلبشان نقش بسته است.

در همين حال، پيشرفت پروژه هاي با اهميت صنعت گاز همواره زير ذره بين مسئولان دولت، مجلس و رسانه ها قرار دارد و اين موضوع مسئوليت هاي عزيزان اين مجموعه را سنگين تر مي كند. در حال حاضر چابهار تنها بندر اقيانوسي كشور چشم انتظار ورود گاز است؛ بندري كه در كرانه درياي مكران و اقيانوس هند قرار دارد و چشم اميد هزاران جوان بومي براي اشتغال، شكوفايي و توليد به آن دوخته شده است. در برنامه هاي كلان كشور براي توسعه جنوب شرق، تمركززدايي از پايتخت و ايجاد رونق اقتصادي در كرانه دريا نيز حساب ويژه اي بر روي اين انرژي توسعه آفرين باز شده است.

در ادامه گفت وگو با عبدالرضا ابوالحسيني، مجري طرح خطوط انتقال گاز هفتم و يازدهم سراسري گاز را مي خوانيم.

   اجراي پروژه هاي گازرساني در استان سيستان و بلوچستان از اولويت هاي اساسي وزارت نفت و شركت ملي گاز ايران به شمار مي آيد. لطفا از پيشرفت پروژه ها در گستره اين استان بگوييد.

اجراي پروژه هاي گازرساني در استان پهناور سيستان و بلوچستان و توسعه شبكه هاي گازرساني به صنايع كوچك و بزرگ و همچنين گازرساني به 30 شهر و روستا، نيروگاه هاي چابهار و كنارك، كارخانه هاي سيمان خاش و زابل از جمله تعهدات طرح هفتم و يازدهم سراسري است. در حال حاضر 1117 كيلومتر خط لوله در قالب 11 پروژه از جمله پروژه هاي زاهدان به زابل به طول 220 كيلومتر، ايرانشهر به چابهار حدود 300 كيلومتر و همچنين پروژه هاي خاش، ميرجاوه، سيب، سوران و سراوان در شرق استان به طول مجموعا 597 كيلومتر در حال اجرا داريم. افزون بر پروژه هاي فوق، 656 كيلومتر پروژه نيز در مجاورت شهرهاي ياد شده تعريف شده كه اكنون در فاز طراحي قرار دارند و با به ثمر رسيدن اين خطوط تكميلي، باقيمانده شهرها و صنايع استان نيز از نعمت گاز بهره مند خواهند شد.

   با توجه به شرايط ويژه استان سيستان و بلوچستان گازرساني به صنايع از اهميتي دوچندان برخوردار است. در اين خصوص توضيح دهيد.

گازرساني به نيروگاه ها در اين استان اهميت فراواني دارد. همان طور كه مي دانيد، نيروگاه هاي استان در حال حاضر از سوخت مايع مازوت استفاده مي كنند. سوخت مايع، هزينه هاي سنگين تهيه، حمل و نقل و نگهداري را به صنايع تحميل مي كند. در حالي كه با گازرساني به صنايع همه اين هزينه ها حذف شده و هواي پاك براي ساكنان منطقه به ارمغان مي آيد. ضمن آنكه تامين مالي پروژه ايرانشهر- زاهدان نيز با بهره گيري از ظرفيت هاي بند «ق» و از محل صرفه جويي حاصل از جايگزيني سوخت پاك در نيروگاه زاهدان انجام شد. نيروگاه هاي چابهار و كنارك در حال حاضر از سوخت مايع استفاده مي كنند كه با گازرساني به اين صنايع گام بزرگي در مسير توسعه اقتصادي استان برداشته خواهد شد. لازم است عنوان كنم كه همه اين پروژه ها در بخش هاي طراحي، خريد، مشاوره، پيمانكاري و اجرا و ساخت با بالاترين كيفيت و كمترين زمان و هزينه ممكن با تكيه بر ظرفيت هاي سازندگان توانمند داخلي در دست اقدام است كه الحمدلله يكي پس از ديگري به موفقيت مي رسند. بنده دليل اصلي توفيقات را همدلي و تلاش صادقانه شركتهاي ملي گاز، مهندسي و توسعه و همكاران طرح خطوط لوله هفتم و يازدهم سراسري مي دانم كه با صداقت، هر آنچه در توان داشتند در طبق اخلاص گذاشتند و عليرغم بازنشستگي تعدادي از نيروهاي كاركشته، با تجربه و توانايي خود حجم بالاي كارها را مديريت كرده اند.

   لطفا كمي درباره وضعيت پروژه هاي خط لوله يازدهم سراسري نيز توضيح دهيد.

بخش طراحي ومهندسي پروژه هاي خط لوله يازدهم در گستره استان هاي كرمان و يزد در حال انجام است. خط يازدهم سراسري از حدود 375 كيلومترخط لوله 56 اينچ و 250 كيلومتر 42 اينچ تشكيل شده است كه اكنون در مراحل پاياني طراحي است و تا پايان امسال پيمان سپاري مي شود.

از آنجا كه گازرساني به مجتمع پتروشيمي مكران و صنايع چابهار از اولويت هاي اساسي دولت است براي شتاب بخشي به پروژه راهبردي ايرانشهر- چابهار- مكران تدابير ويژه اي انديشيده شده است تا هر چه سريع تر اين مناطق تحت پوشش اين انرژي توسعه آفرين قرار گيرند و به اين ترتيب اساسي ترين زيرساخت مورد نياز براي شكل گيري و شكوفايي صنايع منطقه مهيا شود. لذا براي تسريع در روند اجراي پروژه «ايرانشهر- چابهار- مكران» اين پروژه به 4 گستره مجزا تقسيم و پيمانكاران مختلفي اجراي هر قسمت را بر عهده گرفته اند. در حال حاضر برخي از پيمانكاران براي خريد لوله و تجهيز كارگاه اقدام كرده و برخي ديگر نيز وارد مرحله خاكبرداري و مسيرسازي شده اند. پيش بيني مي شود اين پروژه  در سال 1400 به اتمام برسد.

   لطفا كمي درباره موانع اجراي پروژه توضيح دهيد.

به دليل کاستي در بعضي زيرساخت هاي توليدي و صنعتي در استان سيستان و بلوچستان، پيشبرد برخي از امور پروژه با موانع مواجه مي شود. بايد به استان هاي مجاور نظير كرمان مراجعه كنيم كه اين امر سبب بروز تاخير در پروژه مي شود.

بسياري از نواحي اين استان كوهستاني و صعب العبور است و براي مسيرسازي ناچار به اجراي عمليات انفجار هستيم كه پروسه اي طولاني دارد. در سال گذشته علاوه بر مواجهه با بادهاي 120 روزه در مسير زاهدان به زابل، با جاري شدن سيل هاي مهيب در سطح استان رو به رو شديم. در پروژه زاهدان در حالي كه اجراي عمليات حفاري به پايان رسيده بود و كانال ها آماده لوله گذاري بودند، ناگهان سيل جاري شد و كل كانال را با گل ولاي پوشاند. در منطقه ايرانشهر - چابهار نيز سيل سنگين كل مسير را از بين برد و ناچار به اجراي كامل مسير از نو شديم. در پايان هم بايد به شيوع ويروس كرونا اشاره كنم.

مشکلات و موانع با همدلي، حسن نيت و تلاش مداوم همكاران عزيز يكي پس از ديگري از ميان برداشته شد تا شاهد جهش گازرساني در ديار مهرباني باشيم.