بناهای کاربردی به جا مانده از گذشته

مشهورترین آب انبارهای ایران

شبنم اعماري       سرزمين پنهاورمان ايران با وجود اينکه کشوري چهار فصل است، اما به عنوان منطقه اي گرم و خشک شناخته مي شود، به طوري که بيشتر شهرهاي جنوبي و مرکزي اش به دليل اقليم گرم و خشک خود از قرن هاي پيش با مشکل کم آبي مواجه بودند. از اين رو، گذشتگان براي تامين آب آشاميدني خود، دست به کار شدند و بنايي کاربردي و مهندسي شده را براي ذخيره آب تميز و شيرين طراحي کردند. بنايي که در آن آب هنگام بارندگي، ذوب يخ ها در زمستان و... ذخيره مي شد تا مردم آن روزگار بتوانند براي مصارف روزانه و البته ماه هاي کم بارش از اين آب هاي ذخيره شده استفاده کنند. آب انبارها، يکي از عناصر شاخص سکونتگاه هاي کويري بودند که امروز برخي از آنها در مناطق يزد، کاشان و جنوب استان فارس همچنان پابرجا هستند و هنوز هم مورد استفاده قرار مي گيرند. البته با پيشرفت بشر و استفاده از سيستم لوله کشي آب و دسترسي عموم به آب آشاميدني، آب انبارها رفته رفته رونق خود را از دست دادند، اما به جاذبه اي ديدني تبديل شده اند که ديدن آنها را نبايد از دست داد.

گنج البحر

بزرگترين آب انبار ايران است که در شهرستان گراش استان فارس جا خوش کرده و در فهرست آثار ملي ايران نيز به ثبت رسيده است. با وجود اينکه همچنان قابل استفاده است، اما به خاطر وجود زباله، آب موجود در آن قابل استفاده نيست. با اين حال مانند گذشته دست از ذخيره آب برنداشته و همچنان پرآب است.

سردار بزرگ

قزوين، آب انبارهاي زيادي دارد که برخي از آنها معماري منحصربه فردي دارند. آب انبار تک گنبدي سردار بزرگ را که قدمتي 200 ساله دارد، دو تن از امراي قاجار بنا نهادند. بنايي که در تک تک خشت هاي آن مي توان شکوه معماري و دقت و ظرافت را ديد. سازه اي استوار و محکم که با وجود زلزله هاي متعدد، همچنان پابرجاست. از ويژگي هاي جالب توجه اين آب انبار مي توان به عدم آبگيري آن اشاره کرد، به طوري که در عمق 12 متري زمين، موزه اي خودنمايي مي کند که به لطف دسترسي پلکاني پاشير برخلاف آب انبارهاي جنوب کشور، به راحتي قابل بازديد است.

آب انبار علي مردان خان

 

يکي از جاذبه هاي ديدني کرمان و يکي از هنرمندانه ترين آب انبارهاي ايران است، اما آنچه در اولين نگاه نظر هر بازديدکننده اي را به خود جلب مي کند، مقرنس کاري است که در ورودي آن ديده مي شود. هنري که با استفاده از اشکال هندسي و حجم دادن به آن توانسته اثري غيرقابل وصف را به تصوير بکشد. استفاده از چنين حجم هاي زيبايي در بنايي که وظيفه ذخيره آب را بر عهده دارد، مطمئنا اثر هنري خالصي است که نمي توان آن را ناديده گرفت.

 

منطقه بیابانی سایه خوش

جاذبه اي عجيب با فضایی رمزآلود

روستايي در بخش مركزي شهرستان بندرلنگه قرار گرفته كه يكي از نقاط بياباني ديدني ايران را در دل خود جاي داده است. منطقه بياباني سايه خوش كه در روستايي به همين نام واقع شده كمي عجيب و غريب، اما زيبا و شگفت انگيز است. در اين منطقه کلوت هايي مي بينيد كه بسيار حيرت آورند. كلوت اما پديده اي منحصر به فرد است که بر اثر عوارض طبيعي در کوير شكل مي گيرد. اين پديده به مرور زمان مجسمه ها و ستون هايي را در سراسر كوير ايجاد مي كند كه مي تواند فضايي رمزآلود را به وجود آورد. بيابان سايه خوش هم دقيقا چنين فضايي دارد و مرکز مهمي از اجتماع کلوت هاي لايه لايه و بسيار زيباست. با حضور در اين منطقه در نگاه اول باورتان نمي شود كه كشورمان چنين جاذبه اي داشته باشد، بياباني ديدني كه به دليل مجاورت با خليج فارس از سواحل بسيار زيبايي هم برخوردار است. منطقه سايه خوش به خاطر نخلستان هاي فراوانش، حس خاصي را به گردشگران منتقل مي کند، به طوري كه گويي پا به سرزميني فضايي گذاشته اند. از ويژگي هاي روستاي سايه خوش هم بايد به قدمت بسيار طولاني آن اشاره كرد. همچنين آثار باستاني زيادي در اين روستا خودنمايي مي كند كه از جمله آنها مي توان به بندحسن و کاروانسراي صفوي اشاره كرد. حالا اگر به دنبال مناطق ديدني، شگفت انگيز و ناشناخته هستيد، منطقه بياباني سايه خوش را فراموش نكنيد، جايي كه مي توانيد متفاوت ترين سفر عمرتان را در آن تجربه كنيد.

 

گذری در دل تاریخ و تجارت

معروف ترین بازارهای ایران

بازار در تاريخ ايران و در گذشته، يکي از مهم ترين مراکز اجتماعي و سياسي محسوب مي شد، چراکه بستر بسياري از ارتباطات اجتماعي بود و مردم در کنار داد و ستد و خريد کالا، از آن به عنوان محلي براي شنيدن اخبار، اتفاقات و ارتباطات اجتماعي استفاده مي کردند. از اين رو، بازار در گذشته براي مردم ارزش زيادي داشت. مساله اي که بهانه اي براي شکل گيري بازارهاي سنتي زيادي در ايران شد. مکان هايي که برخي از آنها امروز در بين جاذبه هاي مهم گردشگري ايران قرار گرفته اند.

بازار سنتی تبریز

معروف ترين بازار سنتي ايران و بزرگ ترين بازار سرپوشيده سنتي جهان است. بازار تبريز با يک کيلومترمربع مساحت؛ 11 دالان، 20 راسته، 25 تيمچه، 35 سرا و 6500 مغازه دارد. بازار طلافروشان، معروف ترين راسته اين بازار است، جايي که قدمت بناي فعلي اش به اوايل دوره قاجار مي رسد. بازار تبريز در فهرست ميراث جهاني يونسکو نيز به ثبت رسيده است.

بازار سنتی اصفهان

معروف ترين بازار سنتي اصفهان، قيصريه است. اين بازار زيبا با آن معماري بي نظير، در ميدان نقش جهان واقع شده و سردرد ورودي اش، بقاياي کاشيکاري زيبايي از نماد برج قوس ديده مي شود. وجود تيمچه ها و حجره هاي قديمي، زيبايي هاي بازار قيصريه را دوچندان کرده است. جالب اينکه مي توان در امتداد اين بازار، مساجد و بناهاي زيبايي را مشاهده کرد، جاذبه هايي که يادگار دوران گذشته اند.

بازار سنتی کاشان

از زيباترين بازارهاي سنتي ايران است که معماري چشم نواز آن در کنار کارونسرا و بناهاي زيبايي که در امتداد اين بازار قرار گرفته اند، آن را از ديگر بازارهاي سنتي ايران متمايز کرده است. از ويژگي مهم اين بازار، قرار گرفتن آن در منطقه اي تاريخي و پررفت وآمد است. در اطراف بازار سنتي کاشان هم بناهاي معروفي خودنمايي مي کنند که از جمله آنها مي توان از خانه بروجردي ها نام برد. معروف ترين راسته بازار کاشان هم بازار مسگرهاست.

بازار سنتی یزد

معماري منحصر به فرد شهر يزد را نمي توان ناديده گرفت. شهري که در هر نقطه از آن مي توان بازارهاي سنتي، بادگير و آثار تاريخي اش را ديد. معروف ترين و طويل ترين بازار تاريخي يزد، بازار خان است. علاوه بر اين بازار که زيبايي خاص خودش را دارد؛ بازار پنجه علي، قيصريه، زرگري، علاقبندي، ملااسماعيل، چيت سازها، دروازه مهريز، صدري، افشار و مسگري هم از ديگر بازارهاي اين شهر کويري هستند که نبايد ديدن آنها را هم از دست داد.