گزارش «مشعل» از روند رو به پیشرفت کار د ر پتروشیمی بوشهر
سنگرسازان بی سنگریم
مشعل مرجان طباطبایی تهران را که به مقصد عسلویه ترک می کنیم، از گرمای این منطقه جنوبی خبری نیست؛ اما با وجود آذر ماه، گرمای آفتاب ، بالای سرِ ما و نیروی کار اینجاست. همسفران مان مثل همیشه نیروهای اقماری هستند که موعد د وری از خانواد ه و بازگشت به مناطق نفت و گاز برای شان فرارسید ه است.
عسلویه حتی اگر د ه ها بار هم مقصد سفر باشد ، باز برایت تازگی د ارد . نمی توانی آن را حفظ کنی که مثلا مکان یابی پتروشیمی بوشهر یا فازهای پارس جنوبی کجاست. با این حال فلرهای (مشعل) گاز می تواند راهنمای خوبی برای هر غیربومی باشد .
د ر جنوبی ترین نقطه عسلویه؛ تابلوی شرکت پتروشیمی بوشهر به چشم می خورد : فاز 2 پتروشیمی عسلویه؛ همجوار با د ریای خلیج فارس.
اینجا قرار است به یکی از بزرگترین مجتمع های تولید ی پتروشیمی کشور تبد یل شود و حالا د ر نوبت بهره برد اری قرار د ارد . سابقه و تاریخ طرح را که د نبال کنیم، تقویم اسفند سال 1389 را نشان می د هد که کلنگ این طرح زد ه شد و اجرای آن هم به سال 1390 برمی گرد د .
وارد محوطه که می شویم همه چیز زند ه و پویاست. مثل فیلم هایی است که همه چیز روی د ورِ تند است. همه د ر تکاپو و رفت و آمد ند . ماشین های حمل کالا به شکل انبوه د ر محوطه به چشم می خورد . آن سوتر بارگیری کالاهای مختلف انجام شد ه و د ر انتظار برای نصب است. هر گوشه ای از پروژه را که نگاه می کنیم، فعالیتی د ر جریان است. کار این مجموعه 24 ساعته است.
اشتغال 6 هزار و 200 نفر به صورت 24 ساعته آمار خوب و امید وارکنند ه ای است که غلامرضا مستجاب الد عوه که از ابتد ای طرح، مد یریت شرکت پتروشیمی بوشهر را عهد ه د ار است، د ر گفت وگو با «مشعل» از نیروی انسانی د ر حال فعالیت د ر این پروژه خبر می د هد .
بازد ید از د و سایت پروژه و گپ و گفت وگو با کارکنان شاغل د ر این بخش، ما را با نیروی انسانی از نقاط مختلف ایران همراه می سازد . از خوزستان و بوشهر تا چهارمحال بختیاری و کهگیلویه و حتی تهران.
به گفته مستجاب الد عوه، حد ود 50د رصد از کارکنان لیسانس و بالاتر و 80د رصد نیروهای خد ماتی، بومی هستند .
پتروشیمی بوشهر از طرح های اولویت د ار است و اکنون فاز اول آن از نظر عملیات مهند سی، خرید و نصب تجهیزات، بالای 90د رصد پیشرفت د ارد و براساس برنامه ریزی انجام شد ه، قرار است عملیات مکانیکال و مراحل پیش راه اند ازی واحد های یوتیلیتی واحد شیرین ساز و استحصال تا پایان سال 96 انجام و از ابتد ای سال 97 واحد های شیرین سازی استحصال اتان و واحد متانول راه اند ازی شود . مد یرعامل شرکت پتروشیمی بوشهر با اعلام این مطلب می گوید : امید واریم که سه ماهه اول سال 97 به مرحله تولید برسد . د ر فاز یک ،گوگرد به عنوان یک محصول جانبی تولید خواهد شد و د ر کنار آن 180 هزار تن د ر سال ال پی جی و واحد متانول به ظرفیت 5هزار تن د ر روز تولید خواهد د اشت. هد ف گذاری ما د ر سال اول 70د رصد ظرفیت است. با این حال انتظار می رود نام این پتروشیمی د ر همان ایام افتتاح، د ر صد ر اخبار بیاید . مثل همه طرح های د یگر که تنها د ر زمان کلنگ زنی و افتتاح د ر تصاویر و گزارش ها به چشم می آید ؛ اما د رست تر این است که از همان اولین د اربستی که زد ه می شود ، روند کار و نیروی انسانی د ر پروژه ای که به ثمر می نشیند ، به نگارش د رآید .
سنگرسازان بی سنگریم
سید کیامرث موسوی 15-10 سال است که د ر نصب د اربست د ر عسلویه مشغول کار است. د و فرزند د ارد . اهل چهارمحال بختیاری است و 23 روز د ر عسلویه است و هفت روز هم به خانه می رود .د ر حال د اربست بند ی است که با او هم صحبت می شوم. صورتش را با پارچه پوشاند ه و به سختی می شود از آن بالا صد ایش را فهمید . برای مصاحبه پایین می آید . پارچه را از صورتش بر می د ارد . سن او را می پرسم: 40 سال. اما خیلی بیشتر به نظر می آید . می شود حد س زد از سختی کار د ر صنعت نفت است که خاصیتش همین است.
از سخت ترین بخش کار که از او سوال می کنم، عرق صورتش را با همان پارچه پاک می کند و می گوید : سخت ترین بخش کار د ر پروژه د اربست است؛ ما سنگر سازیم، اما خود مان بی سنگر هستیم. باید کار ایمنی را انجام د هیم تا کار بقیه به جریان بیفتد . باید د اربست ایمنی بسازیم.
کار را از 6 صبح شروع می کنند و تا 5 عصر مشغول فعالیتند . د ر مورد نحوه کارش توضیح می د هد : « از ابتد ای کار و کف د اربست ایمنی را انجام می د هیم؛ د و متر به بالا کمربند می بند یم و تا جایی که هد ف کارمان است، بالا می رویم. میانگین زمان برای د اربست، بستگی به کار د ارد . از صفر تا 4 متر 2 روز زمان می برد و یک کار کامل به 10 تا 20 روز زمان نیاز د ارد .»
وقتی از او تفاوت کار سال های اخیر نسبت به قبل را می پرسم، پاسخش این است که «هنوز با نیروهای بیکاری مواجه هستیم. من هم بعضی مواقع بیکار و برخی وقت ها مشغول کارم. از پارسال تا حالا سر کار هستم. الان اوضاع بهتر شد ه و ما هم مشغولیم و نانی برای زن و بچه می بریم.به هر حال زند گی ها پر از مشکل است.» او که د ر همین عسلویه کار را از فاز یک پارس جنوبی به عنوان کارگر کمکی شروع کرد ه، بعد از آموزش، حالا د اربست بند د رجه یک است. گفت وگوی مان با گرفتن عکس یاد گاری و سلفی تمام می شود و او د وباره به بالای د اربست ها برمی گرد د . اگر بخواهیم تصویر روشن تری از این پتروشیمی د اشته باشیم، توضیحات مد یرعامل، مشخصات بیشتری از آن را برای مان ترسیم می کند . به گفته مستجاب الد عوه، واحد های این مجموعه از 8 واحد فرایند ی و مجموعه سرویس جانبی که تامین کنند ه نیازهای این پتروشیمی است، تشکیل شد ه که از جمله اینها واحد های فرایند ی، واحد شیرین سازی، استحصال اتان، واحد متانول، الفین، پلی اتیلن، واحد گلایکول، واحد اسید استیک و واحد وینیل استات منومر است. خوراک این مجموعه از پالایشگاه چهارم فازهای 6 و 7 و 8 تامین می شود . او اد امه می د هد : این پتروشیمی د ر سه فاز برنامه ریزی شد ه است. فاز (یک) واحد شیرین سازی، استحصال اتان و متانول به اضافه سرویس جانبی است و د ر واحد شیرین سازی نیز مجموعه یوتیلیتی ها را از خود شرکت و برق را از پتروشیمی مبین د ریافت می کنیم. د ر فاز د وم متانول و واحد جد اسازی هوا را د اریم، به گونه ای که اکسیژن به میزان 84 هزار مترمکعب د ر ساعت تولید می شود . همچنین برای تامین نیاز مجموعه یک واحد شیرین سازی آب را د اریم که 5هزار مترمکعب آب د ریا را از د ماوند گرفته و شیرین سازی می کند ، به طوری که هزار و 800 مترمکعب د ر ساعت، آب شیرین تولید می شود . از مزیت های این طرح که د ر گفت وگو با او پیش روی مان قرار می گیرد ، آنکه بیشتر کالا و تجهیزات مورد استفاد ه د ر این پتروشیمی، د اخلی است. او د ر این زمینه توضیح می د هد : با توجه به مزیت های نسبی ایران از نظر منابع غنی گاز، نیروی انسانی توانمند و سازند گان ماهر و وجود شرکت های با تجربه توانستیم از توان د اخلی بهره مند شویم و اینها امتیازاتی است که ما از آنها استفاد ه کرد یم؛ البته بخشی از کالاها هم از چین، کره جنوبی و اروپای غربی تامین شد ه است. د ر همین فاز یک که از آن بازد ید می کنیم، تنوعی از فعالیت های مختلف شرکت های د اخلی به چشم می خورد . نصب، جوشکاری، د اربست، بتن ریزی، عایق کاری و... که از سوی پیمانکاران د اخلی د ر حال انجام است.
د ر همین حوالی با محمد مهرگان، تکنسین اسکلت فلزی و از نیروهای پیمانکاری هم صحبت می شوم که امسال وارد این طرح شد ه است.
او که پیش از این د ر فاز 14، 20 و 21 مشغول به کار بود ه، د رباره تفاوت د و پروژه پتروشیمی و گاز معتقد است که حساسیت و پیچید گی کار د ر بخش پتروشیمی بیشتر است. او 43 سال د ارد . متاهل است و خانواد ه خود را هم به کنگان منتقل کرد ه است. 12 ساعت د ر روز کار می کند و معمولا بین تاسیسات د ر رفت و آمد است. آن سوتر صد ای جوشکاری می آید ، تاسیسات مختلف را پشت سر گذاشته و به جرثقیل های مستقر د ر این مجموعه برای آشنایی با شرایط کارشان نزد یک می شویم. جرثقیل ها یک به یک د ر حال بالا و پایین رفتن هستند .
مراد علی محمد ی از نیروهای بومی مشغول د ر بخش ماشین آلات پتروشیمی بوشهر است. می گوید : بچه خوزستانم.الان 13 سال است که د ر عسلویه و 3 سال است د ر پتروشیمی بوشهر مشغول هستم. نیروی انسانی بخش ماشین آلات است. از روند فعالیتش که می پرسم، به این جمله اکتفا می کند که «احتیاط شرط اصلی کار است. باید احتیاط کنیم تا مشکلی پیش نیاد .» او می گوید : کار از نظر اجرا بهتر شد ه. خود تان شاهد هستید که اینجا چقد ر پیشرفت کرد ه است. وقتی می پرسم چه انتظار و خواسته ای د ارد ، می گوید : شکر خد ا مشغول هستیم. حقوق را بالاتر ببرند ، بهتر است. حقوق کارگر پایین است. آقا مراد با عشق مشغول فعالیت است؛ اما از حالا د غد غه روزهای بیکاری را د ارد و می گوید : یک پروژه نهایی می شود و به تولید می رسد نیروی اجرایی باید برود و ببینید کجا کار پید ا می کند .