طرح تاسيسات تقويت فشار، سال جديد را طوفاني آغاز كرد

جانی تازه در شبکه گاز ايران

سيد شريف فرحناک     گازي كه از ذخاير زيرزميني به دست مي آيد، پس از پالايش راهي خطوط لوله مي شود تا پس از طي مسيري طولاني، در منازل يا صنايع به مصرف برسد. اما اين همه ماجرا نيست. معمولا زماني كه يك خط لوله احداث مي شود، بايد در فواصل 100 تا 150 كيلومتري ايستگاه هاي تقويت فشار احداث شود تا اين خطوط به ظرفيت نهايي خود برسند. در ايران طي سال هاي گذشته، بيشترين تمركز روي توسعه خطوط لوله بوده است؛ اما اكنون كه شبكه بزرگي از خطوط لوله در سطح كشور را در اختيار داريم، براي افزايش ظرفيت توليد، نصب ايستگاه هاي تقويت فشار، اقتصادي تر است.  به منظور انتقال حجم بالاي توليدات گاز عسلويه در پهنه كشور، ضروري است كه علاوه بر خطوط لوله، ايستگاه هاي تقويت فشار متعددي در فواصل معين احداث تا بستر لازم براي توزيع انرژي پاك و همچنين ارسال آن به مبادي صادراتي مهيا شود. طرح تاسيسات تقويت فشار گاز در شركت مهندسي و توسعه گاز ايران در سال 1398 روزهاي پركاري را سپري كرد و كوشيد با اتمام موفق مراحل طراحي، انتخاب پيمانكار و تحصيل اراضي، زمينه لازم براي ورود 8 ايستگاه به فاز اجرا را فراهم كند. پروژه هاي نورآباد، دوراهان، پل كله، خورموج، برازجان، خيرگو، ارسنجان و آرادان 8 پروژه اي هستند كه امسال وارد مرحله خريد و اجرا مي شوند و به اين ترتيب ركورد بي نظيري را در اجراي همزمان چند پروژه در صنعت گاز شاهد خواهيم بود. اكنون اغلب پروژه هاي ياد شده وارد پروسه خريد شده اند كه اين مهم نويد بخش سالي پربار براي شركت ملي گاز خواهد بود. اين طرح علاوه بر اجراي موفق و پرشتاب پروژه ها از بهينه سازي فرايندها نيز غافل نبوده و با اجراي پروژه موسوم به Feed سعي دارد طراحي تاسيسات گاز را مطابق با آخرين تكنولوژي هاي روز دنيا ارتقا دهد. صمد رحيمي، نائب رئيس هيأت مديره و مجري طرح تاسيسات تقويت فشار گاز در اين مصاحبه، سال 1399 را موسم اوج فعاليت هاي اجرايي كاركنانش توصيف كرده و خواهان توجه بيشتر مسؤولان به تامين نيروي انساني متخصص در دوره جهش پروژه ها شده است. در ادامه گفت وگو با وي را مي خوانيم.

  با توجه به اجراي همزمان 8 پروژه در سال جاري، پيش بيني مي کنيد اين تاسيسات چه زماني به بهره برداري برسند؟

هم اكنون پيمانكاران، فعاليت اجرايي خود را در 7 سايت آغاز كرده و در حال تجهيز كارگاه هستند. پروژه «آرادان» هم پس از انتخاب پيمانكار به فاز اجرا وارد خواهد شد. مطابق برنامه پيش بيني شده امسال ايستگاه هاي خيرگو و ارسنجان راه اندازي خواهند شد و ديگر پروژه ها نيز در سال 1400 مورد بهره برداري قرار مي گيرند.

  لطفا ازديگر فعاليت هاي انجام شده طرح تاسيسات تقويت فشار در سال گذشته بگوييد.

عمده فعاليت هاي همكاران طرح در سال گذشته بر مباحث طراحي، انتخاب مشاور براي تعيين محل، تهيه اسناد مناقصه و برآورد پروژه متمركز شده بود كه از مهم ترين مراحل شكل گيري و خشت اول پروژه ها محسوب مي شوند؛ اما در سال جديد، 8 پروژه به طور همزمان وارد فاز اجرا شده اند كه اين به معناي تمركز حداكثري همه اركان طرح در حوزه عمليات و اجرا خواهد بود. افزون بر فعاليت هاي ياد شده، در سال گذشته با توجه به برجسته شدن اهميت تامين گاز شمال شرق با يك طرح ضربتي، توانستيم توربوركمپرسورهاي يدک پارچين، سمنان و دشت را راه اندازي كنيم كه تاثير شاياني در انتقال گاز به آن خطه در فصل زمستان داشت. لازم است عنوان كنم كه درسال هاي 1397 و 1398 حدود 20 توربوكمپرسور كه از سوي شركت هاي داخلي و با نظارت و حمايت شركت گاز ساخته شده است در اختيار خط لوله ششم سراسري قرار گرفت و به راه اندازي موفق اين خط راهبردي انجاميد. تمام مراحل ساخت، نظارت و تحويل توربين ها از سوي طرح تاسيسات تقويت فشار انجام شد كه از افتخارات اين طرح به شمار مي آيد. طرح تاسيسات تقويت فشار دستاوردهاي درخشاني در زمينه داخلي سازي تجهيزات راهبردي و پيشرفته صنعت گاز داشته است. خوشبختانه با بومي سازي اقلام و تجهيزات تاسيسات تقويت فشار از سوي دو شركت بزرگ توربين ساز داخلي، تمام توربو كمپرسورهاي مورد نياز پروژه ها با تكيه بر توان متخصصان كشور و بخش خصوصي تامين مي شود. در حال حاضر در سايت ارسنجان 4 توربين و در سايت خيرگو 3 توربين نصب و آماده راه اندازي شده كه نشانه به ثمر نشستن حمايت هاي مستمر شركت گاز از شركت هاي توانمند داخلي محسوب مي شود.

  پروژهFeed (بهينه سازي طراحي ايستگاه هاي تقويت فشار) اقدامي در مسير پياده سازي تكنولوژي هاي نو در صنعت محسوب مي‎شود. درباره دستاوردهاي اين پروژه توضيح دهيد.

از آنجا كه طراحي تاسيسات تقويت فشار كشور براساس الگوهاي قديمي انجام مي شود، ضرورت دارد يك بازنگري در استانداردها با هدف بهينه سازي وضع موجود انجام شود كه اين پروژه مهم با كمك شركاي معتبر داخلي و خارجي اجرا شد و به نتايجي مطلوب رسيد. پروژه Feed موفقيتي بسيار بزرگ در بهينه سازي طراحي ايستگاه ها تلقي مي شود. نتايج حاصل از اين پروژه از اين پس مبناي كار در طراحي ايستگاه هاي آتي خواهد بود. با استفاده از يافته هاي اين پروژه در عرصه عمليات، شاهد صرفه جويي اقتصادي، زماني، بهينه سازي عمليات و فرايندها و افزايش سطح ايمني تجهيزات و دستگاه ها خواهيم بود. بهره وري بيشتر توربوكمپرسورها در قسمت هاي برق، ابزار دقيق و ايمني از ديگر دستاورد هاي اين پروژه فناورانه است. از آنجا كه نتايج طراحي هاي مبتني بر پروژه Feed يك مرحله بالاتر از مرحله طراحي پايه است، شاهد كوتاه تر شدن چشمگير فرايند طراحي نيز خواهيم بود. يكي از دستاوردهاي مهم اين پروژه در بحث جداسازي است. در اين پروژه آخرين فناوري هاي روز دنيا در زمينه جداسازي ميعانات و ذرات جامد از گاز بررسي شد و در نهايت بهينه ترين حالت ممكن به دست آمد كه به اثربخشي چشمگير در زمينه نگهداري دستگاه، حجم ذرات و زمان اجرا خواهد انجاميد.

علاوه بر اين دستاوردها، يك گام به جلوتر حركت كرديم و كاربردهاي فناوري جديد جداسازي در جلساتي فني به سازندگان داخلي ارائه شد تا اين عزيزان بتوانند با داخلي سازي اين فرآيند كاري كنند كه تكنولوژي هاي بهينه شده و پيشرفته، به متن صنعت كشور وارد شود.

  در پايان اگر صحبتي داريد، بفرماييد.

اجراي همزمان 8 پروژه، فعاليتي بي سابقه در تاريخ شركت گاز است. تعدد مشاورها، پيمانكاران و مسائل پيماني، قراردادي، لجستيك و منابع انساني فعال در پروژه ها ايجاب مي كند كه نگاه مديريتي ويژه اي براي كنترل و هدايت صحيح شرايط فعلي اتخاذ شود. همچنين با توجه به شرايط تحريم و شيوع ويروس كرونا نيز بايد دقت نظر خاصي اعمال شود. در هر صورت ماهيت پروژه، يك كارگروهي است و فاصله گذاري اجتماعي بايد به گونه اي مديريت شود كه در عين حفظ سلامت افراد، به سرعت پروژه لطمه وارد نشود. پروژه، همچون يك موجود زنده است و هر روز رشد مي كند. مديريت مالي، انتخاب پيمانكار و نوشتن قرارداد خوب، بسيار مهم است.  موج بازنشستگي نيروهاي مجرب و جذب نشدن نيروي جديد، آينده شركت را دچار نگراني خواهد کرد. در چند سال اخير بسياري از همكاران خبره و مديران كاركشته پروژه ها بازنشسته شده اند و نيروهاي قراردادي نيز براي نقش آفريني موثر، نيازمند انگيزه هستند. در هر صورت بايد دقت كنيم كه با وجود مشاور و پيمانكار كماكان وظايف نظارت عاليه به عهده كارفرماست.