بازخواني يک پروژه در گفت وگو با رئيس مرکز انتقال نفت نائين

نایین - کاشان - ری خط نجات بنزین ستاره

مشعل   گاه علاوه برذخيره سازي هاي معمول، شرايط خاصي به وجود مي آيد؛ شرايطي مثل امروز جامعه ما که باويروسي منحوس به نام کرونا(کوويد -19)رو به روست. شيوع اين ويروس بدشگون ومرگبار ازاسفندماه سال گذشته يکباره فراگير شد ودرکوتاه زماني همه کشور را دربرگرفت تا آنجا که مسئولان کشور را برآن داشت براي کاهش سرعت شيوع آن به ويژه درايام نوروز، شاهراه هاي اصلي کشور رامسدود وازحرکت خودروها جلوگيري کنند. باشکل گرفتن پويش درخانه بمانيم درآن ايام(نوروز)وهمراهي آحادمردم بااين پويش، همچنين تمهيدات نهادهاوسازمان مرتبط (وزارت کشور و زيرمجموعه هاي آن مانند نيروي انتظامي وپليس راهور و...)سفرهاي نوروزي به کمترين حد رسيد؛ به طوري که منحني مصرف فراورده هاي نفتي مثل بنزين باکاهشي چشمگير روبه رو و اين فرآورده نفتي درمقطعي به مازاد برمصرف بدل شد.

دراين زمان جلوگيري ازانباشت فراورده هايي همچون بنزين توليدي پالايشگاه هاي ستاره خليج فارس وبندرعباس وهدايت آن به سوي مخازن ذخيره سازي به موضوع مهمي بدل شد؛ آنقدرمهم که طرح احداث خط لوله نائين-کاشان-ري ومخازن تعبيه شده درمسيرآن پاسخي شد به آن.

طرحي که محسن مستقيمي، رئيس مرکزانتقال نفت نائين، توضيح مبسوطي درباره آن ارائه داد؛آنچه مي خوانيد مشروح گفت و گوي تلفني با وي است.

بنابه صلاحديد، به دليل وجودمنحوس ويروس کرونا، امکان سفربه يزد يا هر نقطه ديگر ازکشور وجود ندارد؛به همين دليل، ازآنجا که فعلا تنها راه ساده ارتباطي، تلفن است، تصويري هم از رئيس مرکز انتقال نفت نائين ندارم وفقط صدايش را مي شنوم.

رئيس مرکزانتقال نفت نائين درآن سوي خط، ابتدا تصويري کلي ازفعاليت هاي شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ايران به عنوان شرکت مادر-تخصصي ارائه مي دهد و مي گويد: ايران بابهره مندي بيش از 14 هزار کيلومترخط لوله انتقال، کشوري مطرح در اين حوزه به شمار مي رود و بازيرساخت هايي که متولي آن شرکت ملي مهندسي و ساختمان نفت است، تلاش مي کند، انتقال فراورده هاي نفتي به گونه اي باشد که در صورت لزوم بتواندبه ذخيره سازي فراورده هاي نفتي نيز اقدام کند؛ بي آن که خللي درفرايند انتقال آنها ايجاد شود.

وي مي افزايد: روزانه مقاديربسيار زيادي فرآورده نفتي باراهبري شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران درطول خطوط لوله احداث شده در سراسر کشور به حرکت درمي آيد تاچرخ هاي هيچ صنعت وکارخانه اي ازحرکت بازنايستد؛هيچ خانه اي درهيچ نقطه ازکشوربه سردي و تاريکي نگرايد وهيچ خودرويي نيزمتوقف نماند.اين شبکه گسترده که همچون رگ درهم تنيده شده اند، انواع فراورده هاي نفتي اعم از بنزين، نفت سفيد، نفت کوره ونفت گاز رابه جاي جاي ميهن انتقال مي دهند و شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه جنوب شرق که مرکز انتقال نفت نائين زير مجموعه آن است نيزدرخلق تصويرکلي ازآنچه گفته شد، سهمي دارد.

رئيس مرکزانتقال نفت نائين همچنين براي اين که تصويري هم ازخط لوله نايين– کاشان– ري ارائه دهد، مي گويد: احداث اين خط 414 کيلومتري 20 اينچي به سال 90 برمي گردد؛ خط لوله اي که درمسير آن دو مرکزانتقال نفت نائين و کاشان قرارگرفته اند وبا پيمايش اين مسير درانتها به پايانه «ري» دراستان تهران مي رسد.

مستقيمي درباره تاسيسات نائين که به مرکز انتقال کاشان و ازآنجا به پايانه ري متصل مي شود، مي گويد: اين مرکزانتقال نفت شامل سه مخزن 40 ميليون ليتري نفت گاز، سه مخزن 40ميليون ليتري بنزين، دومخزن 20 ميليون ليتري بنزين سوپر، دو مخزن 10ميليون ليتري نفت سفيد، دومخزن 6.5ميليون ليتري آب آتش نشاني، همچنين يک مخزن رليف 700 هزار ليتري، 9بوسترپمپ 6 کيلوولت، چهارالکتروموتوراصلي 6کيلوولت، يک ايستگاه آتش نشاني وساختمان هاي مربوط (مامورسرا، پست برق، اتاق کنترل و ...) است.

صداي آن سوي کابل تلفن خيلي واضح نيست، به همين خاطر گوش خود به سختي به گوشي مي چسبانم که مبادا کلمه يا جمله اي ازقلم بيفتد.

رئيس مرکزانتقال نفت نائين، هدف ازاحداث خط لوله نائين–کاشان–ري را اين گونه توضيح مي دهد: اين خط لوله باهدف دريافت فراورده هاي نفتي پالايشگاه هاي جديد وارسال آنها به تهران واز آنجا به مناطق شمالي کشور احداث شده است.

بندرعباس وستاره خليج فارس، پالايشگاه هايي هستند که خط لوله نائين– کاشان–ري فراورده هاي آنها ازجمله بنزين را دريافت و به تهران ارسال مي کنند.

مستقيمي دراين اثنا به نکته مهم ديگري نيزاشاره وتصريح مي کند:با احداث خط لوله نائين– کاشان– ري، چند اتفاق مهم که از آنها مي توان به عنوان مزيت هاي اين طرح نام برد، رخ داده است؛نخست آن که فراورده هاي نفتي دريافتي ازپالايشگاه هاي بندرعباس و ستاره خليج فارس که اصفهان مقصد اوليه شان است، به اصفهان وارد نمي شوند و مستقيم به تاسيسات ري دراستان تهران هدايت مي شوند.

مزيت ديگراين خط لوله آن است که از کاشان هيچ خط لوله اي عبورنمي کرد و بااحداث خط لوله مزبور، اين مهم محقق شد وکاشان درمسير پمپاژخط لوله وبهره مندي از فراورده هاي نفتي قرارگرفت.

سومين مزيت خط لوله414 کيلومتري نائين–کاشان– ري، جلوگيري ازترافيک جاده اي، به تبع آن مصرف نشدن مقادير زيادي سوخت (گازوئيل) وکاهش تصادف درمسير حرکت نفتکش هاي جاده پيماست.

مستقيمي درادامه صحبت هايش، سير تاريخي اين خط لوله را ادامه مي دهد و مي گويد: باتغييرات ساختاري درسه مرکز انتقال نفت رفسنجان، يزد و نائين، امکان انتقال اين فراورده هاي نفتي مازاد به جنوب شرق کشور و ذخيره سازي درمرکزانتقال نفت يزد، رفسنجان وکرمان فراهم شد و ثمره آن که معکوس سازي خط16اينچ ازمرکزانتقال نفت نائين به سمت مرکزانتقال نفت رفسنجان بود، در تيرماه 96 به بهره برداري رسيد ومرکز انتقال نفت نائين را به مرکزثقل اين پروژه عظيم بدل کرد. درسال 98، احداث خط لوله مزبورتکميل شدامابه دليل تحريم هاي ظالمانه بين المللي، پمپ هاي مربوط به اين پروژه، آماده نشد، اما تارسيدن پمپ هاي جديد، اين خط نمي بايست معطل ومتوقف مي ماند.

ازسوي ديگرباشيوع بيماري کرونا از اواخراسفندماه سال گذشته، مردم در مقعطي (نوروز) به پويش در«خانه بمانيم» پاسخ مثبت دادند وازسفرکردن درآن دوره زماني اجتناب ورزيدند وهمين موضوع موجب شد که مصرف بنزين به نحو چشمگيري کاهش يابد. دوموضوع اخير(آماده نبودن پمپ ها و شيوع ميورس کرونا) موجب شد براي جلوگيري ازانباشت بنزين توليدي پالايشگاه هاي بندرعباس وستاره خليج فارس، فکري شود، فکري که هم به کاهش توليد فراورده هاي نفتي اين پالايشگاه ها به ويژه بنزين نينجامدوهم مشکل ذخيره سازي چنين فراورده هاي نفتي را در پالايشگاه هاي مزبور حل کند.

رئيس مرکزانتقال نفت نائين تصريح کرد:  بنابر دستورمستقيم، عليرضاصادق آبادي، مديرعامل شرکت ملي پالايش و پخش، مقررشد تا آماده شدن پمپ هاي جديد وارسال آن به موقعيت پروژه خط انتقال نائين- کاشان – ري، به مظورجلوگيري از انباشت بنزين توليد شده در پالايشگاه ستاره خليج فارس وبندرعباس، ازداشته هاي موجود بهره گرفته شود؛ از اين روخط لوله 14اينچي کمترازيک کيلومتربه خروجي تاسيسات نائين – کاشان که در انتها به پايانه ري مي رسد، متصل شد.

وي درباره آخرين وضعيت خط لوله نايين – کاشان –ري گفت: اين خط لوله تکميل شده است وهم اکنون بااستفاده از پمپ هاي قديمي، انتقال فراورده هاي نفتي همچون بنزين را انجام مي دهد.مراکز انتقال نفت نائين بامخازن تعادلي نيز فعال ومرکز انتقال نفت کاشان هم در دست احداث است.

مستقيمي خط انتقال نفت نائين– کاشان– ري راازآن جهت که راهکار نجات بنزين توليدي پالايشگاه هاي بندرعباس وستاره خليج فارس در موارد پيش بيني نشده اي همچون کرونامحسوب مي شود، طرحي مهم مي خواند و مي گويد: اين طرح يکي از بهترين طرح هاي حوزه پالايش و پخش درمرکزايران است که باتوجه به شيوع گسترده ويروس کرونا و پيامدهاي ناشي ازآن (کاهش مصرف بنزين وانباشت حجم توليد اين فراورده) پالايشگاه هاي ستاره خليج فارس و بندرعباس را نجات داده است.

گفت وگو با محسن مستقيمي، رئيس مرکزانتقال نفت نائين، اگرچه کوتاه، اما براي او وهمکارانش که درکويرمرکزي ايران بخشي ازچرخ عظيم صنعت نفت رابه گردش درمي آورند، راضي کننده است؛راضي ازاين منظرکه تلاش او وهمکارانش درگوشه اي ازايران بزرگ، به بارنشسته است.