شعر

راهيست راه عشق که هيچش کناره نيست

آنجا جز آن که جان بسپارند چاره نيــست

هر گه که دل به عشق دهي خوش دمي بود

در کار خير حاجت هيچ استـخاره نيـسـت

مـا را ز منـع عقـل متـرسان و مـي بـيـار

کان شحنه در ولايت ما هيچ کاره نيـسـت

از چشـم خود بپرس که ما را که مـي کشـد

جانا گـناه طالـع و جـرم سـتاره نيـسـت

او را به چـشـم پاک توان ديد چون هلال

هر ديده جـاي جـلوه آن ماه پاره نيـسـت

فرصـت شـمر طـريقه رندي که اين نشان

چون راه گنج بر همه کس آشکاره نيـسـت

نـگرفت در تـو گـريه حـافظ به هيـچ رو

حيران آن دلم که کم از سنگ خاره نيست

*ديوان حافظ

 

هوای گریه

«هواي گريه»، نام قطعه معروفي از آلبوم نسيم وصل همايون شجريان است. آهنگسازي اين آلبوم را محمدجواد ضرابيان به عهده داشته و در ارديبهشت 1382 از سوي موسسه دل آواز منتشر شده است. «عشق از کجا»، « نسيم وصل»،«سکوت» و «هواي گريه» از قطعات معروف اين آلبوم هستند. شعر اين قطعه نيز متعلق به سيمين بهبهاني است.

 

ایران پیرتر می شود

مشعل- چند سالي است که موضوع پير شدن جمعيت ايران در حداقل يک دهه آينده، در صدر اخبار قرار دارد و سال هاست که بسياري از سياست هاي جمعيتي در سطوح مختلف، با ابلاغيه ها و بخشنامه هاي متعدد، اجرايي مي شوند؛ اما هنوز جمعيت جوان ايران در مرز ميانسالي و پيري است. طي چند دهه اخير سياست هاي جمعيتي، تغييرات افزايشي و کاهشي زيادي داشته؛ اما دست کم از يک دهه گذشته، چند موضوع مهم افزايش گروه هاي سالمندي، افزايش سن ازدواج، تمايل نداشتن به ازدواج در سن متعارف و حتي تمايل نداشتن به فرزندآوري يا داشتن تنها يک فرزند، بسيار گسترش پيدا کرده؛ موضوعي که باعث نگراني مسولان شده است؛ چراکه هر کدام از اين پديده ها، به تنهايي يا همراه با هم، مي توانند زمينه ساز بسياري از پديده هاي مخرب جمعيتي باشند. بر اساس آمار جهاني سازمان ملل، جمعيت ايران در سال 1950 حدود 17.1 ميليون نفر بود و در سال 2017 به 81.2 ميليون نفر رسيد. اگرچه اين نرخ رشد جمعيت تا سال 2050 افزايشي خواهد بود و در اين سال به 93.5 ميليون نفر مي رسد؛ اما از آن سال تا 2100 کاهشي شديد را در رشد جمعيت ايران تجربه خواهيم کرد، به گونه اي که عدد جمعيتي کشور در سال 2100 به سطح 72.5 ميليون نفر کاهش مي يابد؛ به اين معنا که شمار مرگ و ميرها نسبت به مواليد و ميانگين سني و سالمندي جامعه افزايش مي يابد و بهره وري که از عوايد جمعيت جوان محسوب مي شود، کاهش قابل توجهي خواهد يافت.

شش سال قبل با اعلام اثرات اين شرايط جمعيتي، مقام معظم رهبري سياست هاي کلي جمعيتي را ابلاغ کردند و در همان ابتدا راهکارهايي هم ارائه شد. چندي قبل هم مسوولان وزارت بهداشت اعلام کردند که زاد و ولد در کشور کاهش 170 هزار نفري داشته و ادامه اين روند ايران را در 30 سال آينده پيرترين کشور جهان خواهد کرد.

اما حالا که چنين موضوع مهمي را در سطوح مختلف مي دانيم و از سوي ديگر مطلعيم که مردم در اقشار مختلف به چه دليل تمايلي به ازدواج يا فرزندآوري بيشتر ندارند، براي حل و کاهش يا توقف اين رشد نگران کننده پيري جمعيت، چه بايد کرد؟ سهم هر يک از ما در اين روند چيست ؟ کارشناسان مي گويند که رشد اقتصادي، ايجاد اشتغال و بهبود وضع معيشت مردم، قدرتمند شدن جامعه و به تبع آن دولت از نظر اقتصادي براي برقراري تسهيلات با هدف فرزندآوري، يکي از مهمترين اقدام هاست که بايد در اين مسير گام برداشت؛ اما موضوع مهمي که بايد به طور همزمان اجرايي شود، توسعه متوازن سياسي و اجتماعي است تا در نتيجه، احساس رضايت در جامعه افزايش يابد.

اگرچه افزايش درصد سالمندي و سالخورده شدن به اين معناست که تعداد بيشتري از افراد جامعه، اميد به زندگي در آن جامعه دارند و اين مي تواند نشان از بهبود وضع اقتصادي، بهداشت، سلامت و فعاليت ارگان هاي حمايتي باشد؛ اما مساله اينجاست که گروه هاي جوان و ميانسال در جامعه امروز ما تا چه اندازه نسبت به آينده خود اميد دارند؟ آنهايي که امروز در موقعيت فرزندآوري هستند، تا چه اندازه براي تامين هزينه هاي فرزند و بزرگ کردن آن اطمينان دارند؟ به نظر مي رسد يکي از راهکارهاي مناسب اين است که دولت در زمانبندي کوتاه، هزينه هاي فرزندآوري را کاهش دهد و مزيت هاي داشتن فرزند را در هر خانواده تبليغ کند. کمک هزينه زندگي به خانواده به ازاي هر کودک، ارائه رايگان خدمات درماني و بهداشتي، خدمات زايمان، خدمات آموزشي و گذران اوقات فراغت و نيز خدمات به مادران باردار اعم از شاغل يا خانه دار و شوهران آنان و ارتقاي جايگاه کودک و اصلاح حقوق آنها از جمله تامين حقوق کودک و نيز ساده سازي پذيرش کودکان به فرزندي و... مي تواند تنها مواردي از اين اقدام ها براي تمايل به فرزندآوري باشد.

در عين حال بسياري از کارشناسان جمعيتي، يكي از مهم ترين اقدام هاي دولت براي افزايش باروري در جامعه را تسهيل شرايط ازدواج براي جوانان عنوان مي کنند. ميانگين سن ازدواج در دهه هاي اخير در كشور سير صعودي داشته و اين بسيار بيشتر از حد نرمال براي جامعه است. اگر سن ازدواج در زنان از 24 سال به 22 سال برسد، ما مي توانيم باروري بالاي سطح جانشيني را داشته باشيم؛ البته اگر بخواهيم جوانان را به سمت ازدواج و باروري تشويق كنيم، ابتدا بايد بستر هايي همچون امنيت شغلي و مالي را براي آنان فراهم آوريم.

موضوع ديگري که بايد در کنار ساير عوامل مهم در افزايش باروري، جواني جمعيت و در نهايت جلوگيري از پيري جمعيت کشور عنوان کرد، اثرگذاري بافت فرهنگي - اجتماعي در مناطق مختلف کشور و استان هايي با فرهنگ متفاوت است. هنوز در بسياري از استان ها همچون سيستان و بلوچستان، آمار باروري و فرزندآوري نسبت به استان هاي ديگر قابل توجه است. به عبارتي، شهرنشيني، تغيير جريان زندگي و الزام به مشغله هاي اقتصادي و شغلي، افراد را از تمايل به فرزندآوري دور مي کند و همزمان چنين خانواده هايي از طبقه مرفه، متوسط  يا فقير ديگر تمايلي به فرزند آوري نشان نمي دهند؛ اين موضوع ديگر ربطي به توانايي مالي ندارد و شاهد يک رفتار اجتماعي شهرنشيني هستيم.

 

 

مرد جعبه ای

 

کتاب «مرد جعبه ای» که از سوی نشر «خوب» منتشر شده، داستانی درباره هستی و وجود است. کوبو آبه نویسنده، نمایش نامه نویس و عکاس ژاپنی و از پیشگامان جریان آوانگارد در ژاپن بود. آثار وی که به بحران هویت در ژاپن پس از جنگ جهانی دوم می پرداخت توجه خوانندگان جهان را به خود جلب کرد. این رمان نیز مانند دیگر آثار کوبو آبه، به هویت وجودی افراد در جامعه می پردازد. داستان کتاب مرد جعبه ای از نگاه شخصی به نام «اِی» روایت می شود. ماجراها از زاویه دید او که در یک جعبه پنهان شده و از جامعه جدا افتاده، نقل می شود. سپس این جعبه به دست افراد دیگر می رسد و داستان از زاویه دید آنها نقل می شود. سوالات فلسفی که در مورد «وجود» و «عدم وجود» شخصیت ها مطرح می شود، خواننده را به چالش می کشاند و او را به خواندن ادامه داستان ترغیب می کند. در بخشی از داستان «مرد جعبه ای» می خوانیم: «آه! بالاخره فهمیدم تو واقعا چه کسی هستی. فکر می کردم راهی را که برای معرفی خودت انتخاب کرده ای، بسیار هوشمندانه باشد... تو صرفا محصول تخیلات من هستی. گفتن اینکه محصول تخیلات من نیستی، تو را سربلند نمی کند. این اتاق معاینه و خود تو، روی دیوار جعبه من در حال شکل گرفتن هستید. شما صرفا نوشته هستید. جعبه ات نشان می دهد که تو نمی توانی چنین چیزهایی را تصور کنی، اما ف؛ر می کنم جعبه واقعی با جعبه بدلی تفاوت هایی داشته باشد. من در واقع حالا مشغول نگاه کردن به آن اتاق مجزا هستم که به اندازه کافی برای یک نفر جا دارد. باطن چهره ای را می بینم که چون کسی او را نمی بیند، نمی تواند ادایش را در بیاورد. مجموعه ای از دیوارنویسی ها که به صورت فشرده روی دیواره های مقوایی داخل جعبه نوشته شده و بعد از سه سال عرق ریختن و آه کشیدن آفتاب سوخته شده است... این داستان زندگی من است...»

 

تورنا 2

تورنا (2) با بازي اکبر عبدي و بهنوش بختياري از جمله فيلم هايي است که قرار است، در اين دوران کرونايي اکران آنلاين شود. اين فيلم به کارگرداني و تهيه کنندگي جواد هاشمي، آماده شده و قرار است در سايت هاي قانوني آنلاين فيلم اکران شود. اکبرعبدي، کامران تفتي، بهنوش بختياري، الناز حبيبي، ارسلان قاسمي، عباس جمشيدي و وحيد نفر از بازيگران اين فيلم هستند.